Барбара Радз?в?л

Зьвестк? зь В?к?пэды? ? вольнай энцыкляпэды?
Барбара Радз?в?л
Барбара Радзівіл
Барбара Радз?в?л

Герб ≪ Трубы ≫
Асаб?стыя зьвестк?
Нарадз?лася 6 сьнежня 1520
В?льня , Вял?кае Княства Л?то?скае
Памерла 8 тра?ня 1551 (30 гадо?)
Крака? , Польскае карале?ства
Пахаваная
Род Радз?в?лы
Бацьк? Юры Радз?в?л
Барбара Кола
Муж Жыг?монт А?густ

Барбара Радз?в?л (Радз?в?лянка; 6 сьнежня 1520 або 1523 [a] [1] В?льня , Вял?кае Княства Л?то?скае ? 8 тра?ня 1551 , Крака? , Польскае карале?ства ) ? каралева польская ? вял?кая княг?ня л?то?ская, другая жонка Жыг?монта А?густа .

Б?яграф?я [ рэдагаваць | рэдагаваць крын?цу ]

Прадста?н?ца б?ржанска - дуб?нка?скай л?н?? роду Радз?в?ла? , дачка Юрыя , гетмана вял?кага л?то?скага , ? Барбары з Кола?. Мела брата М?калая ≪Рудога≫ ? сястру Ганну Альжбету .

Атрымала добрую адукацыю, вылучалася розумам ? прыгажосьцю. 18 тра?ня 1537 году яе выдал? замуж за ваяводу троцкага Стан?слава Гаштольда . У 1539 годзе памёр сьвёкар, не?забаве па ?м ? сьвякро?. На працягу трох гадо? таксама памерл? бацька ? муж Барбары Стан?сла? Гаштольд ( be ) (сьнежань 1542 году). Кароль ? вял?к? князь Жыг?монт Стары ?жы? у дачыненьн? маёмасьц? згаслых Гаштольда? права кадука , якое азначала перадачу яго цалкам у гаспадарск? скарб. Бязьдзетная ?дава ? Барбара ? заставалася без утрыманьня. Радз?в?лы зьвярнул?ся па падтрымку да каралевы ? вял?кай княг?н? Боны Сфорцы . Дапамагаючы разьвязаць маёмасныя справы маладой удавы, у кастрычн?ку 1543 году да яе ? Геранёны заеха? каралев?ч Жыг?монт . Па сустрэчы Барбара разам з мац? зно? перасял?лася ? В?льню да свайго брата М?калая ≪Рудога≫ . У гэты час у месьце знаходз?лася рэзыдэнцыя Жыг?монта А?густа, як? яшчэ пры жыцьц? бацьк?, Жыг?монта Старога, каранава?ся на караля Польшчы ? вял?кага князя Л?твы. Па знаёмстве з Барбарай, вял?к? князь пача? зь ёй сустракацца. Жыг?монт А?густ зраб?? Барбару фрэйл?най сваёй жонк? Альжбеты з роду Габсбурга? . Кал? ? 1545 годзе Альжбета памерла, яны пачал? сустракацца адкрыта.

?нтрыг? польскай шляхты, дрэннае ста?леньне каралевы-мац? да Радз?в?ла? , якая л?чыла ?х стасунк? мэзальянсам , а таксама заява брато? Барбары пра тое, што Жыг?монт А?густ абражае гонар ?х сястры, вымус?л? караля ? вял?кага князя даць слова, што ён пак?не Барбару. Але не?забаве (у 1547 годзе) яны патаемна ?зял? шлюб у В?льн? [2] . 17 красав?ка 1548 году Жыг?монт А?густ прадстав?? яе ? якасьц? сваёй жонк? Сойму Вял?кага Княства Л?то?скага , як? пагадз??ся прызнаць яе вял?кай княг?няй л?то?скай [3] .

У 1548 годзе памёр Жыг?монт Стары, Жыг?монта А?густа тэрм?нова выкл?кал? ? Крака?, а яго мац? Бона Сфорца пачала шукаць жонку для будучага к?ра?н?ка дзяржавы. Аднак выяв?лася, што Жыг?монт А?густ ужо жанаты. Каралева-маць прыкладала намаганьн?, каб не дапусьц?ць каранацы? Барбары. Таго ж 1548 году сойм у Пёрткаве выступ?? за скасаваньне шлюбу, але нягледзячы на гэта, Жыг?монт А?густ дамогся аго аф?цыйнага вызнаньня, пагражаючы адмовай ад стальца ? скла?шы ха?рус з Габсбургам? [4] .

Урачыстая каранацыя Барбары Радз?в?л адбылася ? Кракаве 7 сьнежня 1550 году. На знак пратэсту Бона Сфорца выехала з Кракава на радз?му ? ?тал?ю . Па каранацы? ?тальянск? аптэкар Монц? прыгатава? зельле ад бясплодзьдзя , у вын?ку 2-месяцовага прыёму якога Барбара крайне схуднела [3] . У тра?н? 1551 году маладая каралева памерла. Канец Барбары бы? жахл?вым: яна пам?рала некальк? месяца? у жудаснай агон??, аднак Жыг?монт увесь час знаходз??ся з жонкай. Паводле некаторых зьвестак, Барбару атруц?л? агенты Боны Сфорцы, згодна зь ?ншым? ? яна памерла па до?гай хваробе (або ад раку шыйк? матк? , або ад пранца? ц? к?лы ). Пахавал? каралеву ? В?ленск?м катэдральным касьцёле 24 чэрвеня 1551 году.

Легенда [ рэдагаваць | рэдагаваць крын?цу ]

?снуе паданьне пра тое, што па сьмерц? Барбары кароль наведа? М?калая Радз?в?ла (брата Барбары) у Нясьв?жы , ? прывёз з сабой чарадзея, як? паабяца? яму выкл?каць дух жонк? ? тым месцы, дзе яны сапра?ды кахал? адз?н аднаго. Дух бы? выкл?каны, але кароль сва?м каханьнем змог утрымаць Барбару, ня да?шы ёй вярнуцца туды, адкуль яе выкл?ка? чарадзей. Кароль мус?? вярнуцца пам?раць у Нясьв?ж, дзе б яны нарэшце сустрэл?ся. Аднак нечакана ён памёр у Кракаве, ? паводле легенды, да нашых дзён дух Чорнай Дамы блукае пакоям? Нясьв?скага замка, у той час як дух Жыг?монта блукае ? Крака?ск?м палацы.

Галерэя [ рэдагаваць | рэдагаваць крын?цу ]

Малярства [ рэдагаваць | рэдагаваць крын?цу ]

  • Творы малярства
  • Лукас Кранах малодшы, каля 1565 г.
    Лукас Кранах малодшы, каля 1565 г.
  • Невядомы мастак, каля 1543—1551 гг.
    Невядомы мастак, каля 1543?1551 гг.
  • Невядомы мастак, XVII ст.
    Невядомы мастак, XVII ст.
  • Невядомы мастак, XVII ст.
    Невядомы мастак, XVII ст.
  • Тэадор ван Тулдэн, XVII ст.
    Тэадор ван Тулдэн, XVII ст.
  • Невядомы мастак, 1730—1737 гг.
    Невядомы мастак, 1730?1737 гг.
  • Невядомы мастак, 1730—1737 гг.
    Невядомы мастак, 1730?1737 гг.
  • Невядомы мастак, XIX ст.
    Невядомы мастак, XIX ст.
  • Невядомы мастак, XIX ст.
    Невядомы мастак, XIX ст.
  • Невядомы мастак, XIX ст.
    Невядомы мастак, XIX ст.
  • Невядомы мастак, XIX ст.
    Невядомы мастак, XIX ст.
  • 1885—99 гг.
    1885?99 гг.

Граф?ка [ рэдагаваць | рэдагаваць крын?цу ]

  • Граф?чныя партрэты
  • Невядомы мастак, 1646—53 гг.
    Невядомы мастак, 1646?53 гг.
  • З альбома «Выявы роду Радзівілаў». Нясьвіж, 1758 г.
    З альбома ≪Выявы роду Радз?в?ла?≫. Нясьв?ж , 1758 г.
  • Эскіз да папярэдняга партрэта
    Эск?з да папярэдняга партрэта
  • Невядомы мастак, XIX ст.
    Невядомы мастак, XIX ст.
  • Невядомы мастак, XIX ст.
    Невядомы мастак, XIX ст.
  • Невядомы мастак, XIX ст.
    Невядомы мастак, XIX ст.
  • З кнігі Л. Ходзькі «La Pologne», XIX ст.
    З кн?г? Л. Ходзьк? ≪La Pologne≫, XIX ст.
  • З Альжбетай Аўстрыйскай, XIX ст.
    З Альжбетай А?стрыйскай, XIX ст.
  • А. Тэпляр, 1833 г.
    А. Тэпляр, 1833 г.
  • Т. Жыховіч, 1852 г.
    Т. Жыхов?ч, 1852 г.
  • М. Старкман, 1857 г.
    М. Старкман, 1857 г.
  • F. Grenier, да 1868 г.
    F. Grenier, да 1868 г.

За?ваг? [ рэдагаваць | рэдагаваць крын?цу ]

  1. ^ Паводле мэтрык? з спадн?цы Барбары Радз?в?л, знойдзенай у 1931 годзе пры дасьледаваньн? сутарэньня? В?ленскай катэдры

Крын?цы [ рэдагаваць | рэдагаваць крын?цу ]

  1. ^ Wdowiszewski Z. Genealogia Jagiellonow i Domu Wazow w Polsce. ? Krakow: Wydawnictwo Avalon, 2005. S. 150.
  2. ^ Паздняко? В. Барбара Радз?в?л // ВКЛ. Энцыкл . ? Мн. : 2005 Т. 1. С. 285.
  3. ^ а б Дзьве даты // Зьвязда  : газэта . ? 6 сьнежня 2011. ? №  232 (27096) . ? С.  8 . ? ISSN 1990-763x .
  4. ^ Паздняко? В. Барбара Радз?в?л // ВКЛ. Энцыкл . ? Мн. : 2005 Т. 1. С. 286.

Л?таратура [ рэдагаваць | рэдагаваць крын?цу ]

  • Вял?кае княства Л?то?скае: Энцыклапедыя. У 3 т. / рэд. Г. П. Пашко? ? ?нш. ? Мн. : Беларуская Энцыклапедыя, 2005. ? Т. 1: Абаленск? ? Кадэнцыя. ? 684 с. ? ISBN 985-11-0314-4
  • Рудзк? Э. Барбара Радз?в?лянка ? другая жонка Жыг?монта А?туста // Спадчына. № 5, 1994.
  • Русецкая Н. Л?сты Барбары Радз?в?лянк? да караля Жыг?монта А?густа // Спадчына. № 6, 1997.
  • Шышыг?на-Патоцкая К. Нясв?ж ? Радз?в?лы. ? Менск : ≪Беларусь≫, 2007. ? 240 с.: ?л. ?SBN 978-985-01-0740-4.
  • Zaprudnik J. Historical dictionary of Belarus . ? Lamham. ? London: Scarecrow Press, 1998. ? 338 p. ISBN 0-8108-3449-9 .
  • Два письма королевы Боны из рукописных фондов государственной публичной библиотеки им. Салтыкова-Щедрина

Вонкавыя спасылк? [ рэдагаваць | рэдагаваць крын?цу ]

Атрымана з ≪ https://be-tarask.wikipedia.org/w/index.php?title=Барбара_Радз?в?л&oldid=2217227 ≫