?арай
?
Баш?ортостанды?
К?й?рг??е районында?ы
ауыл, Я?шымб?т ауыл советына ?арай.
2009
йылды? 1 ?инуарына ?арата халы? ?аны 102 кеше
[1]
.
Почта индексы ? 453352,
ОКАТО коды
? 80239805002 (2002 й).
Б?т? Р?с?й ??м Б?т? Союз халы? и??бе алыу м??л?м?тт?ре буйынса халы? ?аны (кеше)
И??п алыу йылы ??м к?н?
|
Б?т? халы?
|
Ир-егетт?р
|
?атын-?ы??ар
|
Ир-егетт?р ?л?ш? (%)
|
?атын-?ы??ар ?л?ш? (%)
|
1897 йыл 9 февраль (26 ?инуар)
|
|
|
|
|
|
1920 йыл 26 август
|
|
|
|
|
|
1926 йыл 17 декабрь
|
|
|
|
|
|
1939 йыл 17 ?инуар
|
|
|
|
|
|
1959 йыл 15 ?инуар
|
|
|
|
|
|
1970 йыл 15 ?инуар
|
|
|
|
|
|
1979 йыл 17 ?инуар
|
|
|
|
|
|
1989 йыл 12 ?инуар
|
|
|
|
|
|
2002 йыл 9 октябрь
|
|
|
|
|
|
2010 йыл 14 октябрь
|
|
|
|
|
|
Халы? ?аны буйынса а?латма
т?рл? йылдар?а и??п алыу т?ртибене? айырмалы?ы булыу с?б?пле халы? ?аныны? ??енс?леген? и?тибар итеге?.
- 1939
йыл ? бар бул?ан халы? ?аны.
- 1989
,
2002
,
2010
йылдар?а ? даими й?ш?г?н урыны булып и??пл?нг?н халы? ?аны
Халы? ?аны буйынса сы?ана?тар
Ауылда?ы халы? ?аны буйынса м??л?м?тте халы? и??бе буйынса алыу урынлы. Б?т? ил к?л?менд? ?тк?н
1897
,
1920
,
1939
,
1959
,
1970
,
1979
,
1989
,
2002
,
2010
йыл?ы халы? и??бе буйынса м??л?м?тт?р бар ??м асы? ?улланыу?а табыр?а була. ?ай?ы бер китаптар?ы электрон т?р?? асып ?арап була.
1926
йыл?ы халы? и??бе буйынса ??р ауыл тура?ында м??л?м?т осра?аны ю? ?ле. Унан баш?а ?ф? вил?й?тенд?
1865
,
1879
,
1886
йылдар?а урында?ы халы? и??бе алын?ан. Та?ы ла ревиз я?малары аша м??л?м?т бар.
- ?ф? вил?й?те ауылдарында халы? ?аны буйынса м??л?м?т 1859 ??м 1865 йылдар?а ?арата бар.
- Ырымбур вил?й?те ауылдарында халы? ?аны буйынса м??л?м?т 1866 йыл?а ?арата бар.
- Был китапта ?ф? вил?й?те ауылдары буйынса м??л?м?т бар. 500 кешен?н к?берек бул?ан ауылдар исемлеге.
- Был китап 1926 йыл?а ?арата т???лг?н, ?мм? халы? и??бе 1920 йыл?а ?арата бирелг?н.
- 1939 йыл ? БАССР. Административно-территориальное деление на 1 июня 1940 года ? Уфа:Государственное издательство, 1941. ? 387 с.
- Был китапта 1939 йыл?ы и??п алыу буйынса ??р ауыл буйынса м??л?м?т бар.
- 1897 йыл?ы халы? и??бен?н башлап ?алалар, ?ала т?р?нд?ге ?асабалар, райондар, район ???кт?ре буйынса халы? ?аны бар.
К?й?рг??е районыны?
к?нья?-к?нбайышында урынлаш?ан. Ауыл эрг??ен?н
Б?л?к?й К?й?рг??е йыл?а?ы
а?а.
- Район ???ген? тиклем (
Ермолаево
): 28 км
- Ауыл советы ???ген? тиклем (Я?шымб?т): 10 км
- Я?ында?ы тимер юл станция?ы (
Ермолаево
): 28 км
Ташлык?л ту?айы
. Абдул мен?н ?арай?ан 2 ? 3 км алы?лы?та К?й?рг??е буйында Ташлы к?л ту?айы бар. Унда к?л бер?? ген? т?гел, ? бер нис??. Тик улар?ы? бере?ен д? ташлы к?л, й??ни ташы бул?ан к?л, тип ?йтеп булмай: ????тт?, к?лд?р ?а?лы?лы -бат?ыл була. Исемде кем ?уш?андыр, уны?ы бе?г? ?ара??ы. Ташлык?л ту?айынан К?й?рг??е аша Ар?лг?н ту?айы бар. Ар удмурт милл?тле кеше була. Ул ошо ту?ай?а ?леп ?ала, ту?ай исеме шунан ?ал?ан. Быны ми?? й??й?ш?р Г?р?й Р?ж?пов а?ай ??йл?г?йне.
??л?кл?к?л
. Ул Абдул ауылы янында бул?ан. Х??ер ?оро?ан. ? ?арай ауылы янында?ы к?л О?онг?л тип атала. Буйы сама мен?н 200?300 м, ки?леге ? 15 ? 20 м. Был к?лг? Зайхан шишм??е а?ып т?ш?. Унда томбойо?тар ???. Мул ?ыулы матур т?би?и к?л бул?ас, ??л?г? л?, балы?ы ла бар.
[3]
1980?1990 йылдар?а
≪А?и?ел≫ журналында
?.З.?сф?нди?ровты? ≪Тыу?ан ауылы? тарихын бел??е?ме?≫ тиг?н я?малары ба?ыл?айны. К?й?рг??е районы ауылдарына ?а?ылышлы м???л??енд? ул былай тип я?а: ≪?арай (А?булат) ауылы XVIII быуатты? 60-сы йылдарында ойош?ан. Етенсе ревизия (1816) бында 19 йорт барлы?ын ?йт?. ? XIX быуат урта?ында 40 йортта 260 кеше й?ш?г?н. ?арай артабан да ?лл? ни ??м?й. 1920 йылда ла 39 ?ына ?й була. ?арай Б?рй?н волосыны? Мунаш т?б??ен? ?ара?ан, ? 1864 йылдан Тайма? ауыл й?м?и?тен? керг?н. Етенсе ревизия ва?ытында ?арай?ы? улы Бай?ужа?а 71 й?ш була. Ауылды? беренсе исеме
Пугачев восстание?ында
???ем ?атнаш?ан А?булат Ра?аев исеме мен?н китк?н. А?булат 1774 йылда бер ме? кешелек ??ск?рг? ет?кселек итк?н≫
[4]
.
Былар?ы? бары?ын да ар?а?лы тарихсыбы? ?н??р Закир улы ?сф?нди?ров архив материалдарына таянып я??ан. Шулай бул?ас, ?арай ауылына 300 йыл тиг?н ???. ?арай х??ерге Абдулдан 1 са?рым ??т?р?к, ?ы?ыл тау буйында була. Бер а??ан ?у? улар К?й?рг??е аша Зайхан тиг?н ерг? к?сеп сы?а. К?м?шт?й та?а ?ыулы Зайхан шишм??е ?ле л? а?ып ята, уны Зайхан бабай ?а??ан. Улар бынан да к?с?: бер ?л?ш? ? 1-се Кинй?абы??а (
Ту?ай Кинй??ен?
), бер ?л?ш? ? Т?к?нг?. Улар?ы зайхандар тип й?р?т?л?р.? бер ?л?ш? ?леге урыныда ?ала. Ул ?арай тип атап й?р?т?л?. Шуны ??т?п ?йтерг? к?р?к: ?арай хал?ы
Абдул
хал?ы мен?н талашып й?ш?м?г?н. ?, кире?енс?, ду?тар булып, ??-ара ?уна??а са?ырышып, аралашып, бер-бере?ен? яр?амлашып й?ш?г?н. ?ле л? шулай й?ш?йбе?.
[3]
- Списки населенных пункт Российской империи по сведениям 1870 года. Том 45. Оренбургская губерния. ? СПб., 1877.