Шт?нде

Википедия ? ирекле энциклопедия м??л?м?те
Ауыл
Шт?нде
Шт?нде
Ил

Р?с?й

Федерация субъекты

Баш?ортостан

Муниципаль район

Балтас районы

Координаталар

56°04′43″ с. ш. 56°08′52″ в. д. H G Я O

С???т б?лк?те

UTC+6

?анлы танытмалар
Автомобиль коды

02, 102

ОКАТО коды

80 208 843 001

ОКТМО коды

80 608 443 101

Штәнде (Рәсәй)
Штәнде
Шт?нде
Штәнде (Башҡортостан Республикаһы)
Штәнде

Шт?нде , икенсе атама?ы Ит???ш ( рус.   Штанды ) ? Баш?ортостан Республика?ыны? Балтас районында?ы ауыл. 2010 йылды? 14 октябрен? халы? ?аны 568 кеше бул?ан [1] . Почта индексы ? 452989, ОКАТО коды ? 80208843001.

Ауыл?а XVIII быуатта ?ыр Танып улусы (?ыр Танып ырыуы) баш?орттары ?? еренд? ниге? ?ал?ан.

Тарихы [ ??г?ртерг? | сы?ана?ты ??г?рте? ]

Ауыл?а Себер дару?а?ыны? ?ыр Танып улусы баш?орттары ?? ер??ренд? ниге? ?ал?ан. Ауыл шул исемд?ге (Шт?нде, й?ки Ит???ш, Ит?баш) йыл?а буйында барлы??а килг?н.

1816 йылда 12 йортта 70 баш?орт й?ш?г?н. 1859 йылда бында 311 кеше (51 йорт) й?ш?г?н [2] .

1865 йылда 51 йортта 321 кеше й?ш?г?н [3] .

1906 йылда 90 йортта 472 кеше й?ш?г?н. 1920 йылда ауылда 891 кеше (180 йорт) була.

1834 йылда 110 кешег? 360 бот ?ышлау ашлы?ы ??м 296 бот я??ы ?абан ашлы?ы с?сел?.

1920 йылдан ?у? Шт?нде ауылынан бер нис? ?аил? я?ы ауыл ? Я?ы Шт?ндег? ниге? ?ал?ан, унда 17 йорт бул?ан [2] .

Шт?нде ауылы баш?орттары шул у? районды? И?ке Илек?й ауылы хал?ы мен?н бер н??елд?н бул?ан ??м 10-сы баш?орт кантонына ?ара?ан, 1863 йыл?а тиклем х?рби ?атлам?а инг?н (сик буйы хе?м?тен ?т?г?н ??м х?рби походтар?а ?атнаш?ан).

Ауылда беренсе башлан?ыс м?кт?п 1924 йылда, 1941 йылда ете йыллы? м?кт?п, 1952 йылда урта м?кт?п асыла, ул ?ле л? эшл?п кил?. 2020 йылда урта м?кт?пте? я?ы бина?ы саф?а индерел?.

Ауыл ≪Ит??еш≫ тип т? й?р?т?лг?н. 1865 йыл?ы документта русса ≪Итабаш≫ тип к?р??телг?н. Халы? ара?ында ≪это ваш≫ (й?ки землемер ≪был ер ?е??еке тип ?йтк?н≫) тиг?н ?????р??н сы??ан тиг?н фараз й?ш?й. ???лект?р?? ≪ет??+ баш≫ ?????рен?н алыныуы к?? у?ында тотола [4] . ≪?т, ит,ид≫- борон?о ?инд-европа телд?ренд? ≪?ыу≫ (м???л?н,?тил, Итил), борон баш?орт теленд? ≪и?≫ (м???л?н,и?м?- ?ыу?а бутал?ан) форма?ын ала, ≪?еш≫ ял?ауы ?ыу буйында?ы объекттар?а ?ушыла. [5]

Халы? ?аны [ ??г?ртерг? | сы?ана?ты ??г?рте? ]

Б?т? Р?с?й ??м Б?т? Союз халы? и??бе алыу м??л?м?тт?ре буйынса халы? ?аны (кеше)

И??п алыу йылы ??м к?н? Б?т? халы? Ир-егетт?р ?атын-?ы??ар Ир-егетт?р ?л?ш? (%) ?атын-?ы??ар ?л?ш? (%)
1897 йыл 9 февраль ( 26 ?инуар)
1920 йыл 26 август
1926 йыл 17 декабрь
1939 йыл 17 ?инуар
1959 йыл 15 ?инуар
1970 йыл 15 ?инуар
1979 йыл 17 ?инуар
1989 йыл 12 ?инуар
2002 йыл 9 октябрь
2010 йыл 14 октябрь 568 272 296 47,9 52,1

Халы? ?аны буйынса а?латма т?рл? йылдар?а и??п алыу т?ртибене? айырмалы?ы булыу с?б?пле халы? ?аныны? ??енс?леген? и?тибар итеге?.

1939 йыл ? бар бул?ан халы? ?аны.
1989 , 2002 , 2010 йылдар?а ? даими й?ш?г?н урыны булып и??пл?нг?н халы? ?аны

Географик урыны [ ??г?ртерг? | сы?ана?ты ??г?рте? ]

  • Район ???ген? тиклем ( И?ке Балтас ): 18 км
  • Я?ында?ы тимер юл станция?ы (К?й??е): 83 км

Урамдары [ ??г?ртерг? | сы?ана?ты ??г?рте? ]

  • ?иге?енсе март - улица 8 Марта
  • Гагарин - улица Гагарина
  • Киров- улица Кирова
  • Куйбышев- улица Куйбышева
  • Ленин- улица Ленина
  • Тыныслы?- улица Мира
  • Мичурин- улица Мичурина
  • Й?шт?р- улица Молодежная
  • Совет-улица Советская
  • ???к-улица Центральная

Билд?ле ш?хест?ре [ ??г?ртерг? | сы?ана?ты ??г?рте? ]

?ылтанмалар [ ??г?ртерг? | сы?ана?ты ??г?рте? ]

  • Административно-территориальное устройство Республики Башкортостан: Справочник. ? Уфа: ГУП РБ Издательство ≪Белая Река≫, 2007. ? 416 с.? ISBN 978-5-87691-038-7 (рус.)
  • Асфандияров А.З. История сел и деревень Башкортостана и сопредельных территорий. Уфа: Китап, 2009. ? 744 с. ISBN 978?5?295?04683?4  (рус.)

И?к?рм?л?р [ ??г?ртерг? | сы?ана?ты ??г?рте? ]