Стреляева Лидия Николаевна
(
7 апрель
1902 йыл
?
29 июнь
1987 йыл
) ?
совет
селекционеры.
Баш?орт АССР?ыны?
ат?а?ан?ан агрономы (1982). СССР??ы? Д??л?т премия?ы лауреаты (1951).
Лидия Николаевна Стреляева 1902 йылды? 7 апреленд? Кизияр (х??ер Мелитополь,
Запорожье ?лк??е
,
Украина
) ауылында тимер юлсы ??ил??енд? тыу?ан.
Мелитополд? ?ала гимназия?ында у?ый. 16 й?шенд? ?? тел?ге мен?н ?ы?ыл Армия сафына ба?а (РККА ?
Рабоче-крестьянская Красная армия). М. В. Фрунзе исеменд?ге ?ырым д??л?т университетыны? (КрГУ имени М. В. Фрунзе) медицина факультетында у?ый. Унан агрономия факультетына к?с?.
Эш урыны:
1926
?
1930 йылдар?а
К. А. Тимирязев исеменд?ге М?ск?? ауыл хужалы?ы академия?ы янында?ы емеш-т?жриб? станция?ында эшл?й. 1930?1935 йылдар?а ? Б?т? союз ??емлекселек институтында й?шелс? культуралары буйынса д??л?т сорт участогы (госсортучасток) м?дире була.
1935?1944 йылдар?а ? Кушнаренко виноград ??т?нд? эшл??се ?илми хе?м?тк?р вазифа?ын баш?ара. Бер ?к ва?ытта, х?рби метеоролог ??м Коминтернды? халы?-ара ленин м?кт?бенд? кассир й?кл?м??ен алып бара.
1945?1956 йылдар?а ? Баш?ортостан емеш-ел?к т?жриб? станция?ыны? виноградсылы? б?леге м?дире була. 1956 йылдан Баш?ортостан ауыл хужалы?ы ?илми-тикшерене? институтыны? ба?сасылы? б?легенд? ?лк?н ?илми хе?м?тк?ре вазифа?ын ат?ара.
Ф?нни ?ы?ы??ыныу?ары ?лк??е: виноградты? (й???м) ?ыры? климат шарттарына яра?лаштырыл?ан ти? ?лг?р? тор?ан сорттарын булдырыу.
БАССР Ю?ары Советы
депутаты, СССР-?ы? 4-се са?ырылыш (1954?1958) Ю?ары Советыны? Милл?тт?р Советы депутаты була.
Ире, Василий Павлович Стреляев, шулай у? ?алим селекционер. 30 йылдан ашыу ба?сасылы? буйынса Баш?ортостан т?жриб? станция?ы ет?ксе?е була.
Лидия Николаевна Стреляева 1987 йылды? 29 июненд?
Кушнаренко
ауылында вафат була.
- ≪1941-1945 йылдар?а?ы Б?й?к Ватан ?у?ышында ма?таулы хе?м?те ?с?н≫ ми?алы.
- ?с?нс? д?р?ж? Сталин премия?ы (1951) ? СССР-?ы? Европа ?л?ш?нд?ге урта ??м к?нсы?ыш зона?ы ?с?н виноградты? ?ыш?ы сорттарын сы?арыуы ??м агротехника?ын ниге?л??е буйынса хе?м?тт?ре ?с?н.
- БАССР-?ы? ат?а?ан?ан агрономы (1982)
- БАССР Ю?ары Советы Президиумыны? Почёт грамота?ы
- Кушнаренко
ауылыны? Почётлы гражданы
- Кушнаренково ауылыны? бер урамы ??м ты?ры?ына Лидия Николаевна Стреляеваны? исеме бирелг?н.
- Баш?ортостан Республика?ы Кушнаренко селекция ???ге бина?ыны? лаборатор корпусына Лидия Николаевна Стреляева?а мемориаль та?та ?уйыл?ан.
- Баш?ортостан ауыл хужалы?ы ?илми-тикшерене? институтында ≪Стреляева и?т?леген?≫ тиг?н й???м сорты сы?арыл?ан..
Стреляев Л. Н. ? ?ыры? климат шарттары ?с?н виноград сорттары ??м улар?ы? агротехника?ы буйынса 15 хе?м?т авторы. Виноградты? ун сортын ??м элиталы гибридтарын сы?ара: ≪Баш?орт з?б?рж?те≫ (≪Башкирский изумруд≫), ≪Александр≫ (Прибалтиканы азат итк?нд? ??л?к бул?ан улы и?т?леген?), ≪Юбилей≫, ≪Башкирский черный≫, ≪Башкирский ранний≫, ≪Балекей≫ ??м баш?алар
[1]
.
- Л. Н. Стреляева ≪Культура винограда в Башкирии≫. М., 1966.