Luis Adaro y Magro
(
17 d'abril
de
1849
,
Madrid
?
21 d'ochobre
de
1915
,
Madrid
) foi un
inxenieru
y
empresariu
asturianu
, bien importante nel puxu algamau pola
mineria
nel Principau y nel desarrollu xeneral d'Asturies. Foi calificau de
verdaderu
empresariu schumpeterianu
.
[3]
Curso estudios na
Escuela de Mines
dende los dieciseis anos, algamando'l titulu d'
inxenieru de mines
en
1872
. Tres les sos prautiques nes mines d'
Almaden
pasa al
distritu mineru d'Asturies
. Dirixe la
Societe D`Eichthal et Comp
(
Mina Mosquitera
, onde instalo'l primer llavaderu mecanicu, a partir del que se divulgo la innovacion), y les mines
pozu Maria Luisa
y
La Xusta
.
Llevo a cabu un intensu llabor politicu y empresarial en defensa de los intereses hulleros (tarifes de los ferrocarriles de
Llangreu
, publicacion de
Los carbones asturianos y la Marina de Guerra
,
1878
), impulsando la creacion de diverses instituciones: el
Creditu Industrial Xixones
(llueu
Socieda Anonima Adaro
), la
Fabrica de Productos Quimicos d'Abono
, la
Caxa d'Aforros
y la
Caxa de Socorros pa enfermos
, la
Camara de Comerciu
de Xixon (cola que celebro una
esposicion internacional
, considerada como'l guanu de la actual
FIDMA
), el Sindicatu del
Puertu d'Aviles
, la
Union Minera y Metalurxica d'Asturies
(
1883
), la Comision d'estudiu de la riqueza hullera nacional, etc.
Ente otros trabayos, xestiono la construccion del ramal
Soto Rei
-
Cianu
Santa Ana, del
Ferrocarril del Norte
; propunxo, con
Alejandro Pidal y Mon
, la llocalizacion d'
El Musel
pal
puertu de Xixon
, (
1900
); y dende
1909
dirixo los trabayos de realizacion del
Mapa Xeoloxicu d'Espana
.
[4]
En
Sama
llevantose un monumentu nel so honor conociu popularmente como "La Carbonera".
