Calendariu persa
Instalaciones
Formau por	Farvardin (es) , Ordibehesht (es) , Jordad (es) , Tir (calendario persa) (es) , Mordad (es) , Shahrivar (es) , Mehr (es) , Aban (es) , Azar (calendario persa) (es) , dey (es) , Bahman (es) , Esfand (es) , 17 Shahrivar (en) , 18 Shahrivar (en) , 14th century SH (en) , 13th century SH (en) y 12th century SH (en)

El calendariu persa o calendariu iranin ye un calendariu solar nel que l'anu empieza col equinociu de primavera. En marzu de 2015 empezo l'anu 1394 del calendariu persa. Ye'l calendariu oficial n' Iran y Afganistan .

Historia [ editar | editar la fonte ]

El rei Djemchyd nel anu 800 e.C. constituyo'l calendariu persa, ya instituyo la fiesta de Newruz o del anu nuevu, unica fiesta civil que conocien los perses. Dalgunos atribuyenlu al xefe de los Karismios perses, Djelaleddin , la institucion nel sieglu XIII d'un calendariu que dicen preferible al gregorianu, nel que ta afitada la fecha de la renovacion del anu solar nel dia del equinocciu de primavera. De toes formes ye ciertu que los perses tomaron el calendariu de los caldeos, col anu de 360 dies, y amestaron otros 5 o 6 complementarios, y asina resulta nel antiguu anu persa, llamau inda Yesdedjirdique , yera'l que se trataba d'establecer en Francia en 1793 col nome d'era republicana.

Na so forma actual, el calendariu foi adoptau en 1925 n'Iran y considerase mas precisu que'l calendariu gregorianu , ya que nel gregorianu hai un fallu d'un dia cada 3320 anos, ente que nel persa'l mesmu fallu apaeceria cada 3.5 millones d'anos. Afganistan adopto'l calendariu persa na forma yalali ( ????? ), mas antigua, en 1922 . ^[1]

Descripcion [ editar | editar la fonte ]

El calendariu persa tien seis meses con 31 dies, los cinco meses siguientes con 30 dies y el postreru con 29 o 30 dies segun seya bisiestu o non. L'anu empieza en Nowruz que coincide col 21 de marzu del gregorianu. ^[1]

Los dies y la so denominacion son les siguientes

• Sabadu: shambe ( ???? ).
• Domingu: yekshambe ( ??????? ).
• Llunes: doshambe ( ?????? ).
• Martes seshambe ( ??????? ).
• Miercoles: chaharshambe ( ???????? ).
• Xueves: panchshanbe ( ???????? ).
• Vienres: yom'e ( ???? ). ^[1]

Los meses

Referencies [ editar | editar la fonte ]

Bibliografia [ editar | editar la fonte ]

• Mateo Domingo, Alfredo. El Calendario , Editorial Oriente, Santiago de Cuba, 1988, pg 22-23.

Enllaces esternos [ editar | editar la fonte ]

• An online Persian/Gregorian date convertor, Persian calendar for mobile (j2me)