Jose Ortega y Gasset

Us der alemannische Wikipedia, der freie Dialakt-Enzyklopedy
Jose Ortega y Gasset

Dr Jose Ortega y Gasset (* 9. Mai 1883 z Madrid ; † 18. Oktober 1955 z Madrid) isch e schbanische Filosof , Sozioloog und Essejist gsi.

Laabe und Wark [ andere | Qualltaxt bearbeite ]

Dr Jose Ortega isch z Madrid in ere Schurnalistefamilie uf d Walt choo. Er isch uf d Jesuiteschuel San Estanislao de Miraflores z Malaga gange und het vo 1897 bis 1898 an dr Universidat vo Deusto z Bilbao studiert und denn an dr Universitat Madrid Philosophii und het dort 1904 bromowiert. Vo 1905 bis 1911 isch er zum Studiere z Dutschland gsi, under anderem z Leipzig , z Berlin und vor allem z Marburg . Dort het en under anderem dr Neukantianismus vom Hermann Cohen und vom Paul Natorp beiiflusst und vo dr Marburger Uni het er 1952 dr Eeredokter uberchoo. 1909 isch dr Ortega uf Schbanie zrugg.

Dr Ortega isch Grunder und Herusgaber vo de Zitschrifte Espana (1915?1924) und Revista de Occidente (1923), Mitarbaiter bi dr Zitig El Sol und het an dr schbanische Verfassig vo 1931 mitgschafft.

Under em Iidruck vo dr Weimarer Republik het er 1929 si zentrals Wark ? Der Aufstand der Massen “ verfasst. Vo 1910 bis 1936 isch er Brofasser fur Metaphysik , Logik und Ethik an dr Universitat Complutense Madrid gsii. 1936 het er s Manifest "Adhesiones de intelectuales" (ABC, 31. Juli 1936) zamme mit andere Intellektuelle underschriibe, wo dr Putsch vo de Milidaar verurdailt und iiri Loyalitat mit dr demokratisch gweelte Volksfront-Regierig vo dr Zwaite Schbanische Republik erklaart het. Churz noch em Aafang vom Burgerchrieg het er Schbanie verloo und z Frankriich , Argentinie und vo 1943 z Bortdugal glabt, bevor er uf Schbanie zrugg isch, won er sich bis zu sim Dood im Joor 1955 regelmassig ufghalte het. As Kulturfilosof het er uf em Georg Wilhelm Friedrich Hegel , em Friedrich Nietzsche , em Wilhelm Dilthey und dr Laabensfilosofii ufbaut.

En Uswaal vo sine Wark [ andere | Qualltaxt bearbeite ]

  • Gesammelte Werke in 6 Banden. Deutsche Verlags-Anstalt, Stuttgart/Munchen 1996. ISBN 3-421-01848-0
  • Los terrores del ano mil. Critica de una leyenda. Madrid 1904.
  • Meditaciones del Quijote. Madrid 1914.
  • El Espectador. Madrid 1916 (dt. Buch des Betrachters. , Stuttgart 1952).
  • Espana invertebrada. Madrid 1921.
  • El tema de nuestro tiempo. Madrid 1923 (dt. Zurich 1928).
  • Ni vitalismo ni racionalismo. Madrid 1924.
  • La deshumanizacion del arte. Madrid 1925 (dt. Die Vertreibung des Menschen aus der Kunst. Munchen 1964)
  • La “Filosofia de la historia” de Hegel y la historiologia , Madrid 1928.
  • ¿Que es filosofia? Buenos Aires 1929, Madrid ²1958 (dt. Titel: Was ist Philosophie? Stuttgart 1962)
  • La rebelion de las masas , Madrid 1929 (dt. Der Aufstand der Massen. Stuttgart 1931)
  • Prologo a ?Veinte anos de caza mayor“ del conde de Yebes , Madrid 1943 (dt. Meditationen uber die Jagd . Stuttgart 1998).
  • Pidiendo un Goethe desde dentro. Santiago 1932 (dt. Um einen Goethe von innen bittend. dva, 1949).
  • Meditacion de la tecnica. Buenos Aires 1939 (dt. Stuttgart 1949).
  • El intelectual y el otro. Madrid 1942 (dt. Stuttgart 1949).
  • Ideas y creencias. Madrid 1942 (dt. in: Vom Menschen als utopischem Wesen Stuttgart 1951).
  • Miseria y esplendor de la traduccion. Madrid 1956 (dt. Ebenhausen bei Munchen 1964).
  • El hombre y la gente. Madrid 1957 (dt. Titel: Der Mensch und die Leute . Stuttgart 1958).
  • La idea de principio en Leibniz y la evolucion de la teoria deductiva. Madrid 1958 (dt. Munchen 1966).
  • Der Mensch ist ein Fremder. Schriften zur Metaphysik und Lebensphilosophie. Freiburg 2008. ISBN 3-495-48104-4

Litratur [ andere | Qualltaxt bearbeite ]

  • Franz Niedermeyer: Jose Ortega y Gasset , Berlin: Colloqium Verlag, 1959
  • Christoph Droge:  Jose Ortega y Gasset. In: Biographisch-Bibliographisches Kirchenlexikon (BBKL). Band 6, Herzberg 1993, ISBN 3-88309-044-1 , Sp. 1289?1291.
  • Rafael Capurro: Ortega y Gasset . in: J. Nida-Rumelin (Hrsg.): Philosophie der Gegenwart in Einzeldarstellungen von Adorno bis v. Wright . 2. Aufl. Kroner, Stuttgart 1999. ISBN 3-520-42302-2
  • Frauke Jung-Lindemann: Zur Rezeption des Werkes von Jose Ortega y Gasset in den deutschsprachigen Landern. Unter besonderer Berucksichtigung des Verhaltnisses von philosophischer und popularer Rezeption in Deutschland nach 1945 , Frankfurt am Main: Lang, 2001, ISBN 3-631-34654-9
  • Marco Fuhrlander: Jose Ortega y Gasset . In: Joachim Kaiser (Hrsg.): Das Buch der 1.000 Bucher. Autoren, Geschichte, Inhalt und Wirkung. Harenberg, Dortmund 2002, S. 830 f. ISBN 3-611-01059-6

Weblingg [ andere | Qualltaxt bearbeite ]

Da Artikel basiert uff ere fraie Ubersetzig vum Artikel ? Jose_Ortega_y_Gasset “ vu de dutsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde.