Dr
Johann Ludwig Friedrich Gluck
, wia-nr mit-em ganza Nama ghoißa hot (*
23. Sebdembr
1793
z Obrensenga ? heitzodag a Stadtdoil vo
Nirdenga
em
Kreis Esslenga
? , †
1. Okdobr
1840
z Schornbach ? heit a Stadtdoil vo
Schorndorf
em
Rems-Murr-Kreis
) ischt a deitscher Pfarrer ond Kombonischt vo volkstimliche Liadr gwaa.
D Friedrich Gluck kommt am 23. Sebdembr 1793 en Obrensenga uff d Welt. Sei Vadder isch dr
Pfarrer
vo sellem Derfle. Noch-em Bsuach vo dr Kloschdrschual
Maulbronn
dat’r gern d Offiziirslaufboh eischlaga, abr uff Drenga vo seim strenga Vadder studiirt’r Theologii am
Diibenger
Stift. Weil’r scho seit seira Kendheit a graußer Freind vo dr Musik ischt ond au a Talent hot, om oigene Melodia zo erfenda, isch’r oft uff dr Suach noch Tekscht, wo-nem gfallet ond wo-nr a Melodii drzua schreiba koo. Irgendwann kommt-em deet des Buach
Deutscher Dichterwald
ondr d Fenger, wo vom
Justinus Kerner
ond andre Romandiker rausgaa worra ischt. En sellem Werk hot's em ganz bsondrs des Gedicht
Das zerbrochene Ringlein
vom Joseph von Eichendorff oodoa, wo mit de Werder
In einem kuhlen Grunde, da geht ein Muhlenrad
oofangt. Do drzua schreibt’r a eigengiga Melodii, wo bald om de ganz Welt ganga soll.
Noch seira Vikarszeit z Neuenhaus em
Aichtal
kriagt’r 1825 sei erschda Stell als Garnisonspfarrer uff-em
Hoha-Aschberg
. Deet muaß’r sich abr et bloß om d Soldada vom wirdabergischa Milidar, wo deet stazioniirt send, kimmra, sondern au om de Gfangene en dr Feschdong. Bald druff freindet’r sich mit deane Freiheitsideea vo dr franzesischa Revoluzioo oo, wo em
Vormerz
au ibr da
Rhei
en de deitsche Lender romschwabbet. Drom grodet’r bald en Konflikt mit seira Obrichkeit, was zor Folg hot, dass’r 1829 en da
piedischdischa
Flegga Schornbach em
Remsdal
zwangsvrsetzt wuud. An seim nuia Wohnort tridd dr Friedrich Gluck bald en da Liadrkranz ei ond komboniirt fir dean oigene Liadr. En sellem Vorei fihlt’r sich abr et bloß wohl, weil deet gsonga wuud, sondern au, weil der Vorei ? wia des au bei viile Turner-Bind em Vormerz dr Fall ischt ? a Zelle vo freiheidliche Ideea ischt. Soddiche Gedanka dauchet au en seine Predigda auf. Mit seim Eisatz fir soziale Vrbesseronga gwennt’r zwar an Haufa Simbadiia bei seine ?Schafla“, doch wachset au d Neider ond Denunzianda. So groodet’r bald uff-nen Kollisionskurs mit dr weltlicha ond dr kirchlicha Obrichkeit. Troscht erfehrt’r vo seine Freind
Berthold Auerbach
,
Hermann Kurz
ond
Nikolaus Lenau
.
1840 erkrankt dr Friedrich Gluck zerscht an-ra Kehlkopfentzendong ond schbatr kommt noh d Bruschtwassersucht mit-ra ooschliaßenda Lehmong drzua. Des alles fihrt zo seim friha Dod em Aldr vo 47 Johr. Sei ledschda Ruha fendet’r uff-em Schornbacher Friidhof. Abr scho sechs Johr schbatr wuud sei Grabstell uffgleest, om Platz fir-en nuia Vrstorbena zo macha.
Dr Friedrich Gluck ischt a gselliger Mensch gwaa ond hot da Remsdaler Wei et vrachdet. Wia-nr ama scheena Samschdich bis schbat en d Nacht nei mit a baar Freind em Dorfwirtshaus zecht hot, hot’r deane a Wett vorgschlaga: Wenn er morga en seira Predicht dreimol kurz hendranandr oin vo seine Mitzecher beim Nama nenna dat, no miaßt-em dr sell drei Flascha Wei schbendiira. Falls’r des abr et schaffa sodd, dat
er
drei Flascha kriaga. ? Wia am andra Dag dia Mitzecher ? drondr dr Forschtwart Retter ? en d Kirch komma send, hot dr Gluck grad mit dr Predicht oogfanga ond a feiriga Red gega da ibrmaßiga Genuss vom Alkohol ghalda. Uff oimol drehnt’s vo dr Kanzl raa:
Ich aber sage euch: Der Retter wird kommen, der Retter ist nahe ? der Retter ist da!
A kloina Auswahl vo seine kombosidorische Werk
[
andere
|
Qualltaxt bearbeite
]
Mit seira Melodii zom Eichendorff-Gedicht
In einem kuhlen Grunde, da geht ein Muhlenrad
isch dr Friedrich Gluck gewissermaßa oosterblich worra, au wenn de meischde Leit sein Nama mit sellem Liad ibrhaupt et vrbendet. Ond nomol a Mihlaliad wuud uff dui Melodii gsonga:
Dort unten in der Muhle saß ich in guter Ruh …
noch-em
Justinus Kerner
seim Gedicht
Der Wanderer in der Sagemuhle
.
[1]
Vroinzlt wuud em Gluck au d Vrtonong vom Gedicht
Schweizerheimweh
vom Schweizer Filosofiiprofessr Johann Rudolf Wyss zuagschriiba.
[2]
Au zo dr Ballade
Bertrands Abschied
vo-ma oobekannda Vrfasser hot dr Friedrich Gluck a Kombosizioo beigsteiret.
[3]
Zo seine Leabzeida ischt em Friedrich Gluck koi bsondra Ehr zodoil worra. Erscht an Haufa Johr noch seim Dod isch em Pfarrhaus vo Schorndorf-Schornbach a Gedenkstedde fir-en errichdet worra.
[4]
Lueg do drzua da Ardikl
Friedrich-Gluck-Gedenkstatte
. D Stadt
Nirdenga
hot a Halle
[5]
, a Schual
[6]
ond a Stroß
[7]
noch-em benannt. Em Mai 1983 hot dr Schorndorfer Hoimetvorei en dr Bruhlhalle a Ausstellong zom Gedenka vom Gluck seim 190. Geburtsdag ereffnet. Dui ischt ondrem Moddo gstanda:
Ludwig Friedrich Gluck ? Pfarrer, Burger und Komponist im Vormarz
.
- Helmut K. Hermann:
Weltberuhmter Unbekannter ? Schornbach ehrt Ludwig Friedrich Gluck
, a Uffsatz en dr
Stuegerter Zeidong
vom 7. Mai 1983, S. 28
- Karl Otto Frey:
Friedrich Gluck, ein großer Unbekannter
, 1953
- Hubner, Gotz:
Friedrich Gluck. Pfarrer, Burger, Komponist im Vormarz
, Schorndorf 1983.
- Schwenkel, Hans:
Heimatbuch des Kreises Nurtingen, Band II
, Wurzburg, 1953, Seite 840
- Julius Hartmann:
Gluck, Friedrich
. In:
Allgemeine Deutsche Biographie
(ADB). Band 9, Duncker & Humblot, Leipzig 1879, S. 258.
- ↑
http://www.lieder-archiv.de/lieder/show_song.php?ix=300492
- ↑
Archivierte Kopie.
Archiviert vom
Original
am
29. Januar 2012
;
abgruefen am 11. November 2012
.
- ↑
Archivierte Kopie.
Archiviert vom
Original
am
2. Juli 2012
;
abgruefen am 11. November 2012
.
- ↑
Archivierte Kopie.
Archiviert vom
Original
am
28. Februar 2010
;
abgruefen am 20. Marz 2013
.
- ↑
Archivierte Kopie.
Archiviert vom
Original
am
5. Juni 2008
;
abgruefen am 11. November 2012
.
- ↑
http://www.klicktel.de/branchenbuch/grundschule-friedrich-glueck-schule-kernzeitbetreuung-u-hausmeister,nuertingen,42949000,QXKIGOOW5616E8.html
- ↑
http://www.strassenkatalog.de/osm/friedrich-glueck-strasse,23322954w.html