in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Stortebeker
|
|
Die gerekonstrueerde skedel van Stortebeker.
|
Gebore
|
1360
Wismar
,
Hanseverbond
(tans
Duitsland
)
|
Oorlede
|
Dalk 20 Oktober 1401
(op 40-41)
Vermoedelik
Hamburg
,
nou Duitsland
|
Rede vir dood
|
Onthoof
|
Loopbaan
|
Beroep
|
Handelaar
Kaapvaarder
|
Jare aktief
|
Vermoedelik 1392-1401
|
"Nikolaus" Storzenbecher
of
"Klaus" Stortebeker
(1360 ? dalk 20 Oktober 1401) was na berig word die leier van ’n groep
kaapvaarders
bekend as die
Vitalienbruder
("Proviandbroers") wat aanvanklik tydens ’n oorlog tussen
Denemarke
en
Swede
gehuur is om teen die Dene te veg en die beleerde Sweedse hoofstad,
Stockholm
, van
proviand
te voorsien. Na die oorlog het die Proviandbroers voortgegaan om handelskepe aan te val en het hulle hulleself die "Likedeelers" (letterlik: "gelykdelers") genoem.
[1]
Onlangse navorsing dui daarop dat Stortebeker se naam nie "Klaus" was nie, maar "Johann".
[2]
Baie
mites
omgeef Stortebeker se lewe. Sy naam is ’n bynaam sowel as ’n van wat in
Nederduits
beteken "ledig die beker met een sluk". Die bynaam verwys na die
seerower
se veronderstelde vermoe om ’n beker met vier liter bier in een sluk te drink. In die tyd het seerowers en ander vlugtelinge dikwels ’n kleurvolle "skuilnaam" aangeneem.
Stortebeker se naam het in 1398 die eerste keer bekend geraak na die verbanning van die Proviandbroers van die
Oossee
-eiland
Gotland
af, waar hulle ’n hoofkwartier opgerig het. In die volgende paar jaar het Stortebeker en ’n paar van sy medekapteins skepe van die Hanseverbond aangeval, ongeag hulle oorsprong.
[3]
Volgens legende het ’n vloot van
Hamburg
Stortebeker se mag in 1401 naby
Helgoland
ingehaal. Stortebeker en sy bemanning is gevang en na Hamburg gebring, waar hulle op aanklag van seerowery tereggestaan het. Hy en al 73 sy manne is tot dood veroordeel en onthoof. Die bekendste legende van Stortebeker gaan juis oor die teregstelling. Hy het glo die burgemeester van Hamburg gevra om soveel van sy manne vry te laat as waarby hy kon verbyloop nadat hy onthoof is. Die versoek is toegestaan en na sy onthoofding het Stortebeker se liggaam by 11 van sy manne verbygeloop voordat die laksman hom gepootjie het. Die 11 mans is egter saam met die ander tereggestel. Die Hamburgse senaat het die laksman daarna gevra of hy nie moeg is na dit alles nie, maar hy het geantwoord hy kon nog die hele senaat ook teregstel. Daarvoor is hy ook tot die dood veroordeel en deur die jongste lid van die senaat tereggestel.
[4]
Toe Stortebeker se skip gevind is, is ontdek een mas is van
goud
, een van
silwer
en een van
brons
. Dit is gebruik om die toring van ’n
kerk
in Hamburg te maak. Sy bekende drinkbeker is in Hamburg se stadsaal gebere, waar dit in die groot brand van 1842 vernietig is.
[5]
Onlangse gebeure dui daarop dat Stortebeker en sy bemanning meer waarskynlik in 1400 dood is. ’n Rekening vir die grawe van grafte vir 30 Proviandbroers is in Hamburgse rekords ontdek. Dit beteken die feit dat hy saam met 70 ander kaapvaarders tereggestel is, is ook verkeerd. Ook die skip wat Stortebeker aangeval het, is eers in 1401 gebou en kon dus nie by die gebeure van 1400 betrokke gewees het nie.
[6]