Tai-oan

Wikipedia (ch?-iu e pek-kho-choan-su) beh k? li kong...
"Formosa" choan koe chia. Chh?e ki-thaⁿ ?ng-hoat, khoaⁿ Formosa (khu-pia?t-ia?h) .
Pun bun-chiuⁿ s? koan-h? Thai-peng-iuⁿ sai-ho?ⁿ e chi?t kun to?-s?. Chh?e ki-thaⁿ ?ng-hoat, khoaⁿ Tai-oan (khu-pia?t-ia?h) .
Tai-oan

Tai-oan (臺灣) s? oa Thai-peng-iuⁿ sai-h?aⁿ chi?t kun to-s? cho?-seng e cheng-t? si?t-the , kap Tiong-kok keh chı?t-tiau O?-chui-kau ( Tai-oan Hai-kiap ). I koh h?-choe Formosa , s? an Phu-to-ga-gu ( Ilha ) Formosa lai--e, i-su s? "Bi-l? (To)", Tai-oan-to , ia?h-s? Tai-oan pun-to .

It-poaⁿ kong-e Tai-oan-to ham chi?t koa li hai-h?aⁿ bo hn?g e jin-kang-to kap soa-soaⁿ , khun-sin teng khoan t?-heng, bo ham Hoe-sio-to , Ang-thau-s? , kap Pheⁿ-o? Kun-to teng khoan khah hn?g e to-s?.

T?-li [ siu-kai | kai goan-si-be ]

Tai-oan to e hai-h?aⁿ-soaⁿ tn?g-t??, chiau si-kan kap ke-s?g hong-sek ? chin t?a e cheng-chha, ki-tiong chi?t-e so?-j? s? t?i-iok 1137 kong-li.

T?-h?-mia [ siu-kai | kai goan-si-be ]

Tai-oan t? 1944 ni hong khong-si?p si t? Australia e sin-bun

Formosa chin tn?g si-kan s? Se-iuⁿ tui Tai-oan chit so?-ch?i chu-iau e h?-mia. Ji?t-pun si-t?i khai-si ti?ⁿ ?ng Ji?t-gi e Lo-ma-j? Taiwan , m?-koh kau Chian-?u chho?-ki Se-iuⁿ e bun-chiong oa-na koh koan-si ?ng Formosa .

T? seng-bu?t ha?k-mia l?i-b?n, n? t? Tai-oan hoat-kiⁿ e bu?t-cheng ti?ⁿ ?ng "formosanus" ia?h s? "formosana" cho cheng-sio-mia . N? s? "formosa" (bi-l?) cho cheng-sio-mia, chi? bo it-t?ng s? tui t?-h?-mia so? h?--e.

Formosa ia?h Tai-oan i-g?a, ki-tha piau-s? Tai-oan e j?-su koh ? T?i-oan (大員), Takasago (高砂), Taccasanga, teng-teng.

Tai-oan m? ? lang chheng-h?? s? "po-to".

Ho?n-ui [ siu-kai | kai goan-si-be ]

Tai-oan chit j? khah pho?-thong e i-su s? Tai-oan-to kap h?-k?n sio-to, kiam Pheⁿ-o? Kun-to , chong-s? ia?h ? pa?t khoan t?ng-g?.

Tai-oan-to kap hu-sio?k e sio to, kiam Pheⁿ-o? Kun-to cho-hoe, s? J?-chhu T?i-chian chin-cheng i-lai chi?t khoan Tai-oan e ho?n-ui t?ng-g?. L?ng-g?a si?t-che h?? tiam t? Tai-oan e Tiong-hoa Bin-kok cheng-hu koan e Kim-mn?g kap Ma-cho? , ? si ia?h s?g khoah-kh?g i-su e "Tai-oan" ho?n-ui.

Le?k-su [ siu-kai | kai goan-si-be ]

Tai-oan le?k-su
Tâi-oân le̍k-sú
Tai-oan le?k-su ni-pio
Su-cheng si-t?i
Ho-lan leng Formosa
Se-pan-ga leng Hermosa
Tang-leng-kok
Chheng leng Tai-oan
Tai-oan Bin-chu-kok
Ji?t-pun si-t?i
Chian-?u Tai-oan

Su-cheng si-t?i [ siu-kai | kai goan-si-be ]

Siong-se chhiaⁿ khoaⁿ: Tai-oan su-cheng si-t?i

It-poaⁿ e khoaⁿ-hoat s? t? 50,000 ni i-cheng Tai-oan tio?h ? lang toa. M?-koh, chia-e cha-ki e ch?-bin lau-lo?h-lai e mi?h bo chin-ch?e. Hi?n-chhu-si lan kong e Tai-oan goan-ch?-bin an jin-l?i-ha?k e kak-t?? s? lam-to-gi-cho?k e.

Ho Se si-t?i [ siu-kai | kai goan-si-be ]

1624 ni, Ho-lan lang lai kau t?i-oan (taⁿ Tai-lam-chh? An-peng-khu ) , chiam-nia lam-p?? p??-h?n t?-khu, k? Tai-oan tong-cho in kah Tiong-kok , Ji?t-pun e b??-e?k ki-t?.

1626 ni, Se-pan-ga tui Sam-tiau-kak teng-lio?k chiam-nia pak Tai-oan p??-h?n t?-khu, si?ⁿ-beh kiam-chio Ho-lan-lang e ui-hia?p, kiat-ko bo chok seng-kong. 1637 ni in-?i keng-che b?n-te kiam-chio hong-siu e kun-t?i, kiat-ko koe bo kui tang Ho-lan-lang ch?aⁿ chau-lai kong kek pak Tai-oan, Se-pan-ga t? 1642 ni l?-khui Tai-oan.

T?ⁿ-s? si-t?i [ siu-kai | kai goan-si-be ]

Siong-se chhiaⁿ khoaⁿ: Tang-leng-kok

1662 ni T?ⁿ Seng-kong u?-tio?h beh hoan-khong Chheng-kok chau-lai Tai-oan, k? Ho-lan-lang koaⁿ-chau, kian li?p tai-oan t?-1-e han-jin cheng-khoan, k? Tai-oan h?-cho "Tang-to? Beng-keng", siu-to? t? Seng-thian-hu (taⁿ Tai-lam-chh? Tiong-se-khu ). Keh-ni T?ⁿ Seng-kong koe sin, in kiaⁿ T?ⁿ keng ke-seng, k? Tang-to? kai cho " Tang-leng ".

Chheng leng si-t?i [ siu-kai | kai goan-si-be ]

Siong-se chhiaⁿ khoaⁿ: Chheng leng Tai-oan

1683 ni, T?ⁿ Seng-kong e sun-a T?ⁿ Khek-song tau-hang Chheng-kok, T?ⁿ-s? si-t?i kiat-sok.

1885 ni Chheng Hoat Chian-cheng liau-?u Chheng-kok i-sek tio?h Tai-oan e ti?ng-iau, seng-li?p Hok-kian Tai-oan-seng .

1895 ni Chheng-kok phah su Kap-ngo? Chian-cheng , k? Tai-oan kat-ji?ng h?? T?i Ji?t-pun Te-kok , Chheng leng si-t?i kiat-sok.

Tai-oan Bin-chu-kok [ siu-kai | kai goan-si-be ]

Siong-se chhiaⁿ khoaⁿ: Tai-oan Bin-chu-kok

Chai iaⁿ Tai-oan h?ng kat-ji?ng e Tai-oan-lang bo si?ⁿ-beh h?? Ji?t-pun thong-t?, kian-li?p Tai-oan Bin-chu-kok, kah Ji?t-pun hoat-seng It-b? Chian-cheng . Kiat-ko Ji?t-kun teng-lio?k liau-?u chong-thong Tn?g Keng-siong soan khi ?-mn?g , Tai-pak h?? Ji?t-kun chiam-khi. 1895 ni 10 goe?h, Lau Eng-hok m? chau khi ?-mn?g, Tai-oan Bin-chu-kok bia?t-bong, chit-e si-ch?n Tai-oan Bin-chu-kok kian-kok a-b?e poaⁿ-tang.

Ji?t-pun si-t?i [ siu-kai | kai goan-si-be ]

Siong-se chhiaⁿ khoaⁿ: Tai-oan Ji?t-pun si-t?i

1895 ni Ji?t-pun lai-kau Tai-oan, si?ng cha in-?i khong-Ji?t heng-t?ng chi?t-tui, Ji?t-pun tio?h phai bu-koaⁿ thong-t? Tai-oan. 1919 ni in-?i kok-che-si?ng "bin-cho?k ch? koat" e hong khi, si?t-bin cheng-hu ?aⁿ bun-koaⁿ thong-t? beh tong-hoa Tai-oan-lang, khai-si " L?e-t?-ian-tiong-chu-g? si-ki" Tai-oan-lang m? t? chit-e si-ki khai-si ho-peng khong-cheng, ?u-lai ko?h cheng-chhu tio?h iu-h?n e chham-cheng-khoan, m?-ko?h ?u-lai in-?i Tiong Ji?t Chian-cheng tio?h koh bo--ah. 1937 ni J?-chian po?k-hoat, " Hong-bin-hoa si-ki" khai-si, Ji?t-pun cheng-hu ka-kiong tong-hoa Tai-oan-lang, kiaⁿ in chi-chhi Tiong-kok .

1945 ni 8 goe?h Ji?t-pun tau-hang, hong-khi Tai-oan, Tiong-hoa Bin-kok t?i-piau Tong-beng-kok chiap-siu Tai-oan.

Chian-?u [ siu-kai | kai goan-si-be ]

Keng-koe Ji?t-pun si-t?i 50-tang e hi?n-t?i-hoa ki-chho? kian-siat liau-?u, Tai-oan e keng-che kah si?-h?e ch? 1960 ni-t?i khai-si hoat-tian khi-lai, chhong-ch? Tai-oan ki-chek , chiaⁿ-choe A-chiu Su-siau-liong chi-it. Jian-?u i-oan t? 1990 ni-t?i cheng-sek chiaⁿ-choe i-khai-hoat kok-ka e seng-goan; bo-l?n s? jin-kun so?-tek ia?h-s? Jin-l?i Hoat-tian Chi-so? , long s? sian-chin kok-ka e chui-chun. [1] Tai-oan hi?n-chhu-si ? chin phong-phai-e che-ch?-gia?p kah ko-kho-ki san-gia?p, t? poaⁿ-t?-the , chu-sin kho-ki , thong-sin , ti?n-chu cheng-bi?t che-ch? teng-teng hong-b?n long leng-sian se-kai. B??-e?k hong-b?n, Tai-oan chu-iau thau-koe ko-kho-ki san-gia?p lai than g?a-h?e , l?ng-g?a iau-? bun-hoa san-gia?p kah koan-kong-gia?p e hoat-tian. [2]

Toe tio?h Kai-giam i-lai cheng-t? si?ng e ch?-iu-hoa kap bin-chu-hoa, i Hoan-lam kap Hoan-le?k ui-siu e cheng-tong cheng-t? , thong-it kap to?k-li?p g?-te, i-ki?p kong-bin si?-h?e e heng-seng, Tai-oan ta?uh-ta?uh-a thoat-l? koe-ong ch?i Kai-giam si-t?i heng-sok e T?a Tiong-kok su-koan , hoat-tian chhut i Tai-oan cho tiong-sim e to-goan-bun-hoa-chu-g?, h?? Tai-oan bun-hoa theng-hi?n to-goan p?ng-li?p kap kiam-iong p?ng-thiok e b?n-m?u.

T?-li [ siu-kai | kai goan-si-be ]

Tai-oan e su-kui bo-chhi?ⁿ h?i-t?? khah koan e kok-t?? hun-beng. I e un-t?? chha-put-to t? Liap-s? 6 t?? kau Liap-s? 36 t?? tiong-kan. ?-sai-kong s? su-kui-ju-chhun, chin sek-ha?p lang toa e so?-ch?i.

Ch?-jian t?-li [ siu-kai | kai goan-si-be ]

Tai-oan e sai-peng kah sai-pak s? Tai-oan Hai-kiap , pun-to k?-li Au-a T?i-lio?k peng-kun t?i-iok 200 kong-li, si?ng e?h s? Sin-tek-k?an kau Tiong-kok Hok-kian Peng-tham-to e 130 kong-li. Tai-oan e pak-peng s? Tang-hai kah Tiau-sian Poan-to , tang-pak s? Liu-kiu Kun-to kah Ji?t-pun Lia?t-to . Sai-lam s? Tiong-kok K?g-tang-seng , hai-h?aⁿ k?-li t?i-iok 300 kong-li. Tang-peng s? Thai-peng-iuⁿ . Lam-peng s? Hui-lu?t-pin Kun-to kah Pa-si Hai-kiap . Chiong t?-ian cheng-t? e kak-t?? lai koan-chhat, Tai-oan tu-ho chi?-s? ?i-t? Tang-a to-o? e tiong-kan khu-he?k, lian-kiat Tang-pak-a kah Tang-lam-a , s? A-thai keng-che b??-e?k e ti?ng-iau ?n-su kah chian-lio?k iau-t?. [3] [4] [5] [6]

T?-chit kap chui-bun [ siu-kai | kai goan-si-be ]

Siong-se chhiaⁿ khoaⁿ: Tai-oan e t?-chit

Tai-oan s? iu Au-A T?i-lio?k Pan-khoai , Okinawa Pan-khoai kap Hui-li?p-pin-hai Pan-khoai chiⁿ-ap so? liong-khi e to-s?. Tai-oan chu-iau s? iu 2 e pan-khoai e ch?-ha?p chok-i?ng san-seng, hun-pia?t kui-sio?k t? Au-A Pan-khoai kap Hui-li?p-pin-hai Pan-khoai. Pan-khoai ch?-ha?p chok-i?ng hun cho 2 e p??-h?n, t? Hui-li?p-pin-hai Pan-khoai sai-peng, Au-A Pan-khoai in-bu?t kau Hui-li?p-pin-hai Pan-khoai ?-te, ah Hui-li?p-pin-hai Pan-khoai e pak-peng, s? Hui-li?p-pin-hai Pan-khoai in-bu?t kau Au-A Pan-khoai ?-kha. Pan-khoai ch?-ha?p chok-i?ng ti-su Tai-oan ta?uh-ta?uh-a liong-khi, p?ng-chhiaⁿ t? Tai-oan tang-lam-peng heng-seng Hui-li?p-pin Hai-kau kap Ma-ni-la Hai-kau , L?-song Hai-cho kap L?-song To-o?, i-ki?p t? Tai-oan tang-pak-peng, heng-seng Liu-kiu Hai-kau kap Liu-kiu To-o?, i? ti-su Tai-oan chiaⁿ-cho ch? to?n-chan e khoan-keng. Tai-oan thu?t chhut hai-b?n liau-?u, heng-seng che-ch? soaⁿ-me?h. I Hoa-Tang Chhiong-kok cho hun-kai, chhiong-kok tang-peng e Hai-h?aⁿ Soaⁿ-me?h sio?k t? Hui-li?p-pin-hai Pan-khoai, tang-pak-peng e Gi-lan , Ku-soaⁿ-to hit-tah sio?k-i Okinawa O?-?u li?h-khui e chi?t p??-h?n, sai-peng e Tiong-iong Soaⁿ-me?h , Soat-soaⁿ Soaⁿ-me?h kap Gio?k-san Soaⁿ-me?h s? sio?k-i Au-A Pan-khoai. Gio?k-san Soaⁿ-me?h heng-seng liau-?u, in-?i teng chan hiong sai ku?t, heng-seng liau A-li-san Soaⁿ-me?h . In-?i kang-h?? phong-phai ch?-chi? lai-ch? ko-soaⁿ e t?a-li?ng tim-chek-bu?t, t? soaⁿ-me?h sai-peng-b?n tan-seng liau chhiong-chek peⁿ-po? . Kau-taⁿ lian-soa e pan-khoai ?n-t?ng san-seng liau pin-hoan e t?-t?ng . Tai-oan ?i-t? pan-khoai kau-kai, ?n-io?k liau ta?k-e to?n-chan e san-seng. Chu-iau to?n-chan ? 921 T?a T?-t?ng e Chhia-lang-po? To?n-chan , h?? Tai-pak Phun-t? h?m-lo?h heng-seng Khong-hi Tai-pak-o? e Soaⁿ-kha To?n-chan , tang-p?? si?ng tn?g e Ti-si?ng To?n-chan , i-ki?p tn?g 85 kong-li e Tai-oan si?ng tn?g to?n-chan Tio-chiu To?n-chan teng.

Ho-chhoan [ siu-kai | kai goan-si-be ]

Khi-h?u [ siu-kai | kai goan-si-be ]

Tai-oan e khi-h?u s? h?? ch?, t?n-s? in-?i ho-chhoan lau khah-kin e koan-h?, chui-h?n ?-si-ch?n put-chiok.

Seng-bu?t [ siu-kai | kai goan-si-be ]

Jin-bun t?-li [ siu-kai | kai goan-si-be ]

Jin-khau kah cho?k-kun [ siu-kai | kai goan-si-be ]

Siong-koan bun-chiuⁿ [ siu-kai | kai goan-si-be ]

Chham-kho [ siu-kai | kai goan-si-be ]

  1. "我國HDI、GII分別排名全球第23位及第2位" (PDF) (?ng Hoa-gi). 行政院主計總處 . 2013-12-26 khoaⁿ--e .  
  2. "臺灣?業發展願景與策略" (PDF) (?ng Hoa-gi). 中華民國經濟部技術處 . 2007-02 . 2011-03-24 khoaⁿ--e .  
  3. 歷史沿革 Archived 2013-11-02 at the Wayback Machine ., 認識臺灣, 交通部觀光局
  4. "臺灣與西班牙關係史料彙編" (?ng 中文). 國史館臺灣文獻館. goan-lo?-iong t? 2013-11-01 h?ng kho?-pih . 2014年4月10日 khoaⁿ--e .  
  5. "Hai-iuⁿ-su e t?a-ka-tiuⁿ - 曹永和院士(下)" (?ng 中文). 國立臺灣大學歷史學系 . 2014年4月10日 khoaⁿ--e .  
  6. 《臺灣週刊》,2006年第27期