Sigismund I
1467-1548
|
|
Groothertog van Litouwn
|
Periode
| 1506-1548
(van 1529 me
Sigismund II August)
|
Voorganger
| Alexander I
|
Ipvolger
| Sigismund II August
|
|
Keunienk van Pooln
|
Periode
| 1506-1548
(van 1530 me
Sigismund II August)
|
Voorganger
| Alexander I
|
Ipvolger
| Sigismund II August
|
|
|
Sigismund I van Pooln
of
Sigismund I den Oudn
(Pools: Zygmunt I Stary) van 't
Huus Jagiello
(Kozienice,
1 januoari
1467
- Krakow,
1 april
1548
), was keunienk van
Pooln
en Groothertog van
Litouwn
van 1506 tout 1548. Je was lid van de
Orde van et Gulden Vlies
.
Sigismund was de vuufde zeune van
Casimir IV Jagiellon
en Elisabeth van Oostnryk, e dochter van de
Rooms-Duutsche keunienk
Albrecht II
van 't
Huus Habsburg
.
J'is genoemd achter zyn overgrotvoader langs moeders kant, keizer Sigismund van Luxemburg (1368-1437) van 't
Hillig Rooms Ryk
.
Je volgde zyn broers Jan I en Alexander I ip ip de Poolsche trone. In januoari 1507 ist ie gekroond in de Wawelkathedroale van Krakow. Zyn oudste broere
Vladislav II
was keunienk van Hongareye en Boheemn.
Binst de Pools-Teutoonschn oorloge van 1519-1521 vocht ie teegn de Teutoonsche ridders van de Duutsche Orde.
Albrecht van Brandenburg-Ansbach, e neve van Sigismund, van 't
Huus Hohenzollern
, was ton de grootmeester van de Teutoonsche ridders. Albrecht sympathiseerde binst de protestantsche reformoasje me Martin Luther en je bekeerdeg hem tout et Lutheranisme.
In 1521 sloot keunienk Sigismund vrede me zyn neve en ip 8 april 1525 wierd et Verdrag van Krakow geteeknd. D'overeenkomste was de stichtienge van et protestants
hertogdom Pruussn
, dat in de plekke kwam van de katholieke Teutoonsche Ordestoat. Albrecht was den eestn erfelikkn hertog, mo je most wel zyn nounkel Sigismund anveirdn als leenhere en 't hertogdom bleeft dus wel e vazalstoat van Pooln.
Sigismund trouwde in 1512 me Barbara, dochter van Stefan Zapolya van Hongareye. Ze stierf drie joar loater en met heur had ie alleene mo dochters.
In 1518 trouwdet ie me Bona Sforza, dochter van Gian Galeazzo Sforza. Ze was e nichtje van keizer
Maximiliaan I
van Oostnryk. Ounder heur invloed brocht ie Italioansche kunstenoars noa Krakow.
Z'haan een zeune en vier dochters. Zyn dochter Catherine trouwde me Jan III van Zweedn.
Zyn zeune Sigismund II August wierd in 1530 gekroond tout co-keunienk. Ounder zyn regerienge wierdn in 1569 Pooln en Litouwn vereenigd tout een stoat, et Pools-Litouws Gemeenebest.