Castel Gandolfo
es en
Italioansche
gemeente binn'n de metropolitoane stad Rome Oofdstee in de
regio
Lazio
. 't Ligt o de zuudoostkantn van
Rome
zelve, ip apeupri 25 kilomeiters van't center van Rome, in d'
Alboanse Euvels
. O d'oostkantn van Castel Gandolfo ligt et
Meer van Albano
. Castel Gandolfo es weireldwyd surtout gekend lyk de plekke van't zomerlogement van de paus, da eigntlyk en ounderdeel es van
Vaticoanstad
.
Castel Gandolfo grenst an de gemeentn
Albano Laziale
,
Grottaferrata
,
Marino
,
Rocca di Papa
en an't
stad Rome
zelve. De gemeente eit drie wykn en gehuchtn (
frazioni
): Mole di Castel Gandolfo, Laghetto en Pavona. In tydde van de
Romein'n
lag Castel Gandolfo dichte by de
Via Appia
(de heirboane die liep van Rome noa 't zuudn tout in
Brindisi
).
- 't Apostolisch Paleys, ofte 't zomerlogement van de paus, es gebouwd vanoaf 't joar 1624 in ipdracht van paus
Urbanus VIII
noar en ountwerp van Carlo Maderno. 't Paleys en de by-oornde Villa Barberini (die der an wierd bygevoegd deur
Pius XI
) ein zogenoemde extraterritoriale rechtn sedert 't
Verdrag van Lateroan'n
van 1929 tusschn 't Vaticoan en d'Italioansche stoat en es dus officiel Vaticoans groundgebied. Tusschn 1870 en 1929 bleef 't gebouw oungebruukt me da de pausn ton zwoar boel ad'n me d'Italioansche stoat oovr 't statuut van de pauselyke eigndomm'n. 'n Uudign paus
Franciscus
ei nog mo letter gebruuk gemakt van't paleys, kontreir an z'n veurgangers. Sedert moarte 2014 eit Franciscus d'n hof van Castel Gandolfo van de moandoage tout de zoaterdoag anderolf ure oopngesteld vo publieke roundleydiengn.
- Villa Cybo, gebouwd in ipdracht van kardinoal Camillo Cybo, wierd by de pauselyke eigndomm'n gesmeetn in tydde van paus
Clemens XIV
die da't kocht in 1774 van Francesco III d'Este, den ertog van Modena.
- Villa Barberini, gebouwd vo Maffeo Barberini de koozn van Urbanus VIII, wierd ook en ounderdeel van de pauselyke eigndomm'n in 1929 me 't Verdrag van Lateroan'n. In d'n hof dervan stoan restn van d'antieke villa gebouwd deur de Romeynsche keyzer
Domitianus
.
- De San Tommaso da Villanova-kerke, genoamd nor 'n illign Thomas van Villanova, es gebouwd deur
Bernini
tusschn 1658 en 1661 in ipdracht van paus
Alexander VII
. 't Eit en meer vierkantig groundplan in de vorm van en Grieks Kruus en der angt e bekend schildereye van
Pietro da Cortona
die de kruusigienge van Christus toogt.