Dat artikel goat over de regio geleegn ip de grenze tusschn Spanje en Vrankryk. Vo de
Spoansche autonome regio
, kykt noa
Basknland (regio)
.
Liggynge van 't Basknland
Basknland
(
Baskisch
:
Euskal Herria
,
Spoans
:
Pais Vasco
,
Frans
:
Pays Basque
) is e regio in
Europa
, geleegn ip de grenze tusschn
Spanje
en
Vrankryk
, an de westelike uutlopers van de
Pyreneeen
en an de
Golve van Biskaje
. Ip e totoale ippervlakte van bykan 21.000 km² weunn a peu pres 3 miljoen menschn.
't Omvat d'
autonome regio's
Basknland
en
Navarra
in Spanje en Frans-Basknland in Vrankryk. Der weunn Baskn met hunder toale (
Baskisch
: Euskara), cultuur en tradiesjes. 't Gebied is zowel toalkundig of cultureel nie homogeen en in bepoalde gebiedn weunt e meerderheid van de bevolkynge die hunder zelve nie anzien lik Baskisch, lik in 't zuudn van Navarra.
Traditioneel is Basknland ipgedeeld in zeevn provinsjes. Viere dervan lign in Spanje en wordn
Hegoalde
genoemd. D' andere drie lign in Vrankryk en wordn
Iparralde
genoemd. E leuze van Baskische nationalistn is 4+3=1 (
Zazpiak Bat
in 't Baskisch). De provinsjes zyn:
- Spanje
- Alava (Baskisch:
Araba
), hoofdstad: Vitoria-Gasteiz (Baskisch:
Gasteiz
, Spoans:
Vitoria
)
- Biskaje (Baskisch:
Bizkaia
; Spoans:
Vizcaya
), hoofdstad: Bilbao (Baskisch:
Bilbo
)
- Gipuzkoa (Spoans:
Guipuzcoa
), hoofdstad:
San Sebastian
(Baskisch:
Donostia
, Spoans:
San Sebastian
)
- Navarra
(Baskisch:
Nafarroa
), hoofdstad: Pamplona (Baskisch:
Irunea
)
D' eerste drie provinsjes vormn t'hope de
Baskische Autonome Regio
. De provinsje Navarra is helegans 'n autonome regio. De meeste menschn in d'n hoofdstad Pamplona, 't midn- en zudelik deel van Navarra voeln hunder meer Spoans of Baskisch.
- Vrankryk
- Labourd (Baskisch:
Lapurdi
), hoofdstad: Bayonne (Baskisch:
Baiona
)
- Neder-Navarra (Baskisch:
Nafarroa beherea
; Frans:
Basse-Navarre
), hoofdstad: Saint-Jean-Pied-de-Port (Baskisch:
Donibane Garazi
)
- Soule (Baskisch:
Zuberoa
), hoofdstad: Mauleon-Licharre (Baskisch:
Maule-Lextarre
)
De drie Fransche provinsjes valn allemolle binn 't departement
Pyrenees-Atlantiques
.
In 't Basknland is ter al lange e streevn noa zelfbeschikkynge en zyn der partien en organisoasjes die hunder bezig houdn me 't verkrygn van oenofhankelikheid. De stryd wierd in 't verleedn ook gewelddoadig gevoerd. Tusschn 1959 en 2018 was de terreurbewegynge ETA actief, surtout in Spanje.
