Tr?n chi?n đ?i Tay D??ng đ??c xem la tr?n chi?n keo dai nh?t trong l?ch s? Chi?n tranh th? gi?i th? hai ^{[1] [2] [3]} m?c du co nhi?u nha s? h?c, nha nghien c?u h?i quan c?a Anh va M? cho r?ng đay khong ph?i la m?t tr?n đanh duy nh?t ma la m?t chu?i g?m nhi?u tr?n h?i chi?n hay cu?c hanh quan tren bi?n. ^[4] Cu?c chi?n b?t đ?u ngay 3 thang 9 n?m 1939 cho đ?n khi đ?c Qu?c xa đ?u hang n?m 1945 . Cao đi?m c?a tr?n chi?n la nh?ng n?m 1940 - 1943 khi tau ng?m ( U-Boat ) va cac chi?n h?m c?a h?i quan đ?c ( Kriegsmarine ) t?n cong va đanh chim nhi?u đoan tau buon va chi?n h?m c?a đ?ng Minh .

Nh?ng đoan tau nay th??ng la t? Hoa K? , Canada ,... ch? hang ti?p v?n va v? khi đ?n Anh Qu?c va Lien Xo , đ??c h? t?ng b?i H?i quan va Khong quan c?a Anh va Canada . B?t đ?u t? ngay 13 thang 9 n?m 1941 , H?i quan Hoa K? c?ng g?i cac tau khu tr?c va th?y phi c? Consolidated PBY Catalina tham gia b?o v? cac đoan tau nay cung v?i Anh va Canada. ^[5] H?i quan Y theo phe đ?c tham gia tr?n đanh t? ngay 10 thang 6 n?m 1940 nh?ng s?m rut lui do mau thu?n v?i H?i quan đ?c v? cong ngh? c?ng nh? đ??ng l?i tac chi?n.

Tr?n chi?n nay (t? ti?ng Anh " Battle of the Atlantic " do th? t??ng Anh Winston Churchill neu len n?m 1941) lan r?ng kh?p m?t vung h?i d??ng r?ng l?n, keo dai 6 n?m, v?i hang nghin thuy?n be tham gia, h?n 100 đoan tau b? t?n cong va đ?n c? ngan tr?n đanh m?t ch?i m?t gi?a cac chi?n h?m. Th? tr?n tren bi?n thay đ?i lien t?c, luc ben nay th?ng th?, luc ben kia th?ng th?. H?i quan đ?c Qu?c xa tri?n khai 2 l?p tau ng?m m?i r?t hi?n đ?i la Klasse XXI va Klasse XXIII (đ? thay th? cho 2 l?p tau ng?m c? la Klasse VII va Klasse IX) v?i hi v?ng 2 l?p tau ng?m m?i nay co th? giup h? l?y l?i th? ch? đ?ng đa m?t tren chi?n tr??ng đ?i Tay D??ng nh?ng đa qua mu?n. Tr?n chi?n nay k?t thuc trung v?i ngay đ?c đ?u hang quan đ?ng Minh, ngay 9 thang 5 n?m 1945.

M?c tieu chi?n l??c [ s?a | s?a ma ngu?n ]

Anh la m?t đ?o qu?c co n?n kinh t? hung m?nh nh?ng l?i thi?u tai nguyen. đ? t?n t?i va chi?n đ?u, m?i m?t tu?n, đ?o qu?c nay ph?i nh?p kh?u g?p 1 tri?u t?n tai nguyen, nguyen v?t li?u tho t? Hoa K? va cac thu?c đ?a nh?: Canada , ?n đ? , Malaysia , ... đ?c Qu?c Xa , đ?i th? chinh c?a Anh ? chau Au trong Th? chi?n 2 , hi?u r?ng: "ch? c?n c?t đ??c đ??ng nh?p kh?u c?a Anh la h? s? b?t đ?o qu?c nay ch?t đoi va đ?u hang". Tr?n chi?n đ?i Tay D??ng di?n ra vi Anh c?n nh?p kh?u con đ?c thi ra s?c pha ho?i ho?t đ?ng nay c?a Anh.

T? n?m 1942, đ?c d? đoan đ?ng Minh s? t? b? bi?n Anh đ? b? vao Phap nen c? g?ng đanh pha cac tau ti?p v?n khong cho Anh c?ng c? l?c l??ng. Quan đ?ng Minh thi cho r?ng mu?n đ?t đ??c m?c tieu t?n cong vao n??c đ?c, tr??c tien ph?i đanh g?c h?i quan đ?c .

đ?ng đ? ban đ?u (thang 9/1939 ? thang 5/1940) [ s?a | s?a ma ngu?n ]

N?m 1939, h?i quan đ?c khong đ? s?c đanh l?i l?c l??ng tau co v? trang hung h?u c?a h?i quan Anh nen h? bu?c ph?i dung chi?n l??c t?n cong tau buon c?a đ?i ph??ng b?ng tau chi?n, tau buon co v? trang (tau c??p bi?n (theo cach g?i c?a đ?c) hay tau Q (theo cach g?i c?a Anh)), tau ng?m va may bay oanh t?c. Khi th? chi?n th? hai bung n?, h?i quan đ?c đa co m?t tren đ?i Tay D??ng v?i s? l??ng it tau ng?m va cac thi?t giap h?m "b? tui" (Pocket ship (theo ti?ng Anh) hay Panzerschiffe (theo ti?ng đ?c)) l?p Deutschland .

8 ti?ng sau khi Anh tuyen chi?n v?i đ?c, h?i quan đ?c quy?t đ?nh ra tay t?n cong thuy?n be c?a đ?i ph??ng tr??c. Tau ng?m U-30 (do thuy?n tr??ng Fritz-Julius Lemp ch? huy) đa phong 2 ng? loi va khi?n chi?c tau du l?ch SS Athenia c?a Anh b? chim, m?c cho l?nh khong đ??c đanh chim tau ch? khach t? Adolf Hitler , nh?ng vi ong Lemp đa nh?m no thanh tau ch? v? khi c?a Anh. 54 cong dan Canada va 28 cong dan M? thi?t m?ng sau v? chim tau. Churchill mu?n l?i d?ng s? ki?n nay đ? loi keo M? tham gia vao cu?c chi?n nh?ng M? l?i ch?n ti?p t?c im l?ng trung l?p. Lemp đa ra l?nh cho s? quan lien l?c khong noi cho b?t c? ai v? v? chim tau Athenia.

Trong th?i gian đ?u chi?n tranh, h?m đ?i tau ng?m c?a đ?c ch? co 57 chi?c, ph?n l?n la lo?i nh? nen la t?m ho?t đ?ng ng?n, th??ng xuyen ph?i phan tan vi chi?n tr??ng r?ng, nen ch? dung vao vi?c th? th?y loi va tu?n tra d?c theo b? bi?n Anh.

Quan Anh c?ng ra s?c dung m?i bi?n phap đ? ng?n ch?n ngu?n cung c?p v?t li?u c?n thi?t đ?n t? cac qu?c gia khac cho đ?c (Blockade of Germany) nh?ng đi?u nay ch?a gay ra ?nh h??ng gi đang k? đ?n n?n kinh t? c?a n??c nay. H?i quan Anh ap d?ng l?i chi?n thu?t "đ?i h? t?ng" (Convoy) đa c? t? th?i Th? chi?n 1 đ? ch?ng l?i cac tau ng?m đ?c. Cac tau buon tr??c khi ra kh?i đ??c yeu c?u t?p h?p l?i thanh m?t đ?i hinh va đ??c cac tau co v? trang đi theo b?o v?. Winston Churchill, luc nay đang la B? tr??ng B? H?i quan Anh, mu?n r?ng cac tau h? t?ng ph?i ch? đ?ng tac chi?n v?i tau ng?m c?a h?i quan đ?c h?n la đ?n khi b? bao vay thi m?i ch?ng tr?. H?i quan Anh v?ch ra k? ho?ch ch?ng tau ng?m đ?c b?ng cac phi đ?i tac chi?n t? cac tau san bay h?m đ?i đ? truy lung va pha h?y l?c l??ng nay vi ng??i Anh bi?t la cac tau ng?m đ?c r?t s? vi?c b? khong kich nh?ng k? ho?ch đo đa nhanh chong b? th?t b?i vi tau ng?m c?a đ?c co kich th??c nh?, l?n r?t nhanh va chung co th? l?n sau h?n 150 met nen vi?c t?n cong va pha h?y chung b?ng may bay tren tau san bay la đi?u r?t kho kh?n. Ngay 14 thang 9 n?m 1939, chi?c tau san bay HMS Ark Royal suyt b? đanh chim khi b? tau ng?m U-39 t?n cong. May m?n la ng? loi t? tr??ng c?a U-39 đ?u n? s?m tr??c khi đ?n g?n chi?c tau san bay. Chi?c U-39 ngay sau đo b? cac tau h? t?ng đi theo chi?c Ark Royal đanh chim b?ng m?t lo?t 28 qu? bom pha tau ng?m. đay la chi?c U-Boat đ?u tien b? tieu di?t trong chi?n tranh. Ba ngay sau, vao ngay 17 thang 9 n?m 1939, H?i quan Anh m?i th?u hi?u th?t b?i th?c s? c?a k? ho?ch nay khi ma tau san bay HMS Courageous b? chi?c U-29 đanh chim v?i t?n th?t la 518 th?y th? (bao g?m c? Thuy?n tr??ng) va toan b? s? may bay, trang thi?t b? va v? khi tren tau. Hai tau khu tr?c h? t?ng chi?c Courageous c?ng ra s?c dung bom chim ph?n kich chi?c U-29 nh?ng th?t b?i.

M?t thang sau, chi?c tau ng?m U-47 (do thuy?n tr??ng Gunther Prien ch? huy) đa tham nh?p vao c?n c? Scapa Flow c?a H?i quan Anh ? Scotland . T?i đay, Prien đanh chim chi?n h?m HMS Royal Oak đang th? neo va quay v? c?ng Wilhelmshaven m?t cach an toan. Sau cu?c đanh pha tao b?o nay, Prien đ??c đ?c Qu?c xa ban danh hi?u chi?n s? anh hung va huy ch??ng Th?p t? S?t h?ng nh?t.

T?i phia nam c?a đ?i Tay D??ng, ch? trong ba thang, tau tu?n d??ng Graf Spee c?a đ?c đa đanh chim h?n 50.000 t?n tau be, gay r?t nhi?u t?n th?t cho quan đ?ng Minh. H?i quan Anh m? cu?c truy lung rao ri?t chi?c tau nay nay. Trong khi đo chi?c Deutschland , m?t chi?c ch? em v?i chi?c Graf Spee c?ng đ?t nhi?u thanh tich tren ? b?c đ?i Tay D??ng. đ?n gi?a thang 12 n?m 1939 thi chi?c Graf Spee b? m?t l?c l??ng nh? c?a h?i quan Anh g?m chi?c tau tu?n d??ng h?ng n?ng l?p York la HMS Exeter cung v?i 2 chi?c tau tu?n d??ng h?ng nh? l?p Leander la: HMNZS Achilles va HMS Ajax t?n cong t?i c?a song bien gi?i Argentina-Uruguay ( Rio de la Plata ). Sau m?t ngay giao chi?n, chi?c Graf Spee b? h?ng n?ng nh?ng no may m?n ch?y tr?n v? c?ng trung l?p Montevideo r?i t? đanh đ?m ngay sau đo đ? tranh vi?c chinh quy?n s? t?i co th? thu h?i con tau theo lu?t hang h?i th?i đo.

Sau m?t lo?t đ?ng đ? đ?u tien, chi?n tr??ng đ?i Tay D??ng t?m l?ng xu?ng m?t th?i gian. đo đ?c Karl Donitz t?ng c??ng l?c l??ng tau ng?m, d?n h?t cac chi?c U-Boat ong co ra bi?n. K? ho?ch nay g?p kho kh?n vi tau ng?m đ?c co kich th??c qua nh? nen th??ng ph?i quay v? c?n c? l?y them nhien li?u va ng? loi sau vai gi? chi?n đ?u. Ngoai ra, th?i ti?t l?nh gia cu?i n?m 1939 ? vung bi?n Anh lam cho nhi?u tau ng?m đ?c b? k?t c?ng trong b?ng đa.

đ?n mua xuan n?m 1940 , Hitler đ?t k? ho?ch cu?c t?n cong cac n??c B?c Au, tri?u t?p cac tau chi?n va tau ng?m đang ho?t đ?ng t?i tay-nam đ?i Tay D??ng rut v? bi?n B?c đ? b?t đ?u chi?n d?ch Weserubung .

Ng? loi t? tr??ng c?a tau ng?m đ?c th??ng n? tr??c khi ch?m vao tau đ?ch. Su?t m?t th?i gian đ?u cu?c chi?n, quan đ?c b? l? r?t nhi?u c? h?i b?n chim chi?n h?m Anh vi l?i nay. B? K? ngh? Thi?t k? V? khi đ?c thi cho r?ng l?i la do th?y th? khong bi?t s? d?ng. Nh?ng sau đo h? m?i nh?n ra r?ng tr?c tr?c v? t? tr??ng c?a qu? ng? loi la do s? thay đ?i nhi?t đ? theo v? tuy?n va đ? sau c?a tau ng?m. H?i quan đ?c sau đo ph?i d?a theo thi?t k? ng? loi c?a đ?ng Minh.

Trong tr?n chi?n đ?i Tay D??ng, c?ng Gibraltar la m?t c?n c? chi?n l??c tr?ng y?u c?a H?i quan Anh, ki?m soat l?u thong gi?a đ?i Tay D??ng va đ?a Trung H?i . C?ng nay đ??c H?i quan Anh xay d?ng va c?ng c? quan s? r?t v?ng ch?c. H?i quan Anh thanh l?p "L?c L??ng H", m?t l?c l??ng h?i quan hung h?u g?m r?t nhi?u cac tau co v? trang khac nhau, t? cac tau c? l?n nh?: thi?t giap h?m , tau san bay , tau tu?n d??ng ,... cho đ?n c? cac tau c? nh? nh?: tau khu tr?c , tau quet min , tau phong loi , tau corvette va c? tau ng?m , v?i m?c đich ng?n ch?n t?i đa cac n? l?c tham nh?p vao c?ng nay c?a lien minh đ?c-Y.

Chi?n tranh tau ng?m [ s?a | s?a ma ngu?n ]

Ngay 1 thang 9 n?m 1939, trong luc l?c quan đ?c m? cu?c t?n cong Ba Lan thi đo đ?c Karl Donitz đ? trinh d? an h?i quan len c?p tren la đ?i đo đ?c Erich Raeder . Donitz cho r?ng: Ong ch? c?n co 300 chi?c U-Boat lo?i t?t nh?t (Klasse VII hay "tau ng?m đ?i Tay D??ng") la ong s? đ? s?c h? g?c n??c Anh b?ng cach tieu h?y h? th?ng th??ng m?i đ??ng bi?n c?a qu?n đ?o nay va b?t h? qu? g?i xin hang sau vai thang. ^[6] Donitz đ? xu?t chi?n thu?t b?y soi ( Rudeltaktik ) v?i m?t toan nh? U-Boat t?n cong ? ?t nh?ng nhanh g?n (đanh nhanh rut nhanh) vao cac đ?i tau c?a đ?ng Minh. Trong khi cac tau h? t?ng loay hoay truy đu?i m?t, hai chi?c nghi binh thi nh?ng tau ng?m con l?i s? dung ng? loi va h?i phao pha h?y cac tau buon m?ng manh khong co v? trang va khong đ??c h? t?ng. đay la m?t chi?n thu?t tac chi?n tau ng?m hoan toan m?i. Tr??c đo, tau ng?m th??ng đ??c s? d?ng đ? n?m đ?n đ?c ch? ph?c kich tau be qua l?i ben ngoai h?i ph?n c?a đ?i ph??ng. đa s? cac s? quan h?i quan đ?c luc b?y gi? (tr? đo đ?c Donitz va cac s? quan ch? huy tau ng?m) v?n th??ng khinh b? tau ng?m la "thi?u phong cach chi?n đ?u va hen nhat" - so v?i nh?ng chi?c chi?n thuy?n đ? s? hung v? trong h?m đ?i. Erich Raeder c?ng co chung suy ngh? thi?n c?n nh? th? nen ch? xin Hitler cung c?p tai chinh cho thi?t k? nh?ng tau chi?n l?n, con 300 chi?c U-boat ma đo đ?c Donitz xin thi đ??c Reader cung c?p m?t cach r?t c?m ch?ng va ch?m ch?p, m?c du chi phi ch? t?o c?a tau U r? h?n so v?i tau chi?n l?n r?t nhi?u. Thi?u tau, thi?u v? khi, BdU con thi?u c? nhan l?c co "trinh đ?" chi?n đ?u vi ph?n l?n nam gi?i tham gia quan đ?i đ?u đ??c bien ch? cho l?c quan đ?c (Wehrmacht) va khong quan đ?c (Luftwaffe).

H?i quan Hoang gia Anh trong th?i k? nay ch?ng tau ng?m b?ng cac tau khu tr?c đ??c trang b? may nghe d??i n??c (ASDIC) v?i phao va th?y loi t? n? khi th? xu?ng t?i đ? sau đ?nh s?n (bom chim). Trong th?i k? n?m 1920 - 1930, h?i quan Anh khong chu tr?ng phat tri?n chi?n thu?t ch?ng tau ng?m vi chi?n tranh tau ng?m b? Hi?p đ?nh Versailles c?m. S? quan h?i quan xem vi?c ch?ng tau ng?m t??ng đ??ng nh? cac cong tac đ?n thu?n nh? ra th?y loi ma thoi. Khu tr?c h?m co th? th? bom chim ch?ng tau ng?m, nh?ng tren th?c t?, ch? co it đ?n v? đ??c hu?n luy?n cong tac nay.

'Th?i k? sung s??ng' (Thang 6 1940 ? Thang 2 1941) [ s?a | s?a ma ngu?n ]

đ?c Qu?c xa xam chi?m Na Uy vao thang 4 n?m 1940 r?i hai thang sau nhanh chong chi?m luon Ha Lan, B?, Phap. Phat xit Y gia nh?p phe Tr?c vao thang 6. Nh?ng thay đ?i nay ?nh h??ng đ?n c?c di?n chi?n tr??ng đ?i Tay D??ng nh? sau:

• N??c Anh m?t m?t đ?ng minh hung m?nh la h?i quan Phap. Ch? m?t s? nh? chi?n thuy?n c?a Phap ch?y thoat va theo L?c l??ng Phap t? do (c?a t??ng Charles de Gaulle ) đ?n Anh.
• H?i quan Anh ph?i phan tan đ? ch?ng ch?i h?i quan va ng??i nhai c?a Y, l?c l??ng h?i quan r?t m?nh va đong đ?o t?i đ?a Trung H?i .
• T? cac c?n c? Brest , Lorient , La Pallice va La Rochelle ? Phap, U-boot co th? d? dang t?n cong đ?i Tay D??ng va ph?m vi ho?t đ?ng t?ng cao h?n (tr??c đo tau ng?m ph?i v? l?y nhien li?u va ti?p t? t? cac c?n c? c?a đ?c t?i bi?n B?c). đ?c xay d?ng nhi?u h?m xi m?ng (bunker) c?c k? ch?c ch?n va khong co lo?i bom nao th?i đo co th? đanh s?p đ??c chung mai cho đ?n khi bom đ?ng đ?t đ??c phat minh va đ?a vao s? d?ng.
• L?c l??ng tau chi?n c?a Anh d?n d?n b? hao mon. Tau be b? keo đ?n keo đi kh?p cac chi?n tr??ng Na Uy, Ha Lan, Phap, nh?t la cu?c thao ch?y t? Dunkerque . Khi quan đ?c h?m d?a t?n cong Anh, cac chi?n thuy?n Anh n?m phong th? t?i bi?n Manche b? khong quan đ?c t?n cong r?t nhi?u. B?y khu tr?c h?m b? m?t trong tr?n Na Uy, 6 chi?c trong tr?n Dunkerque va 10 chi?c trong cu?c oanh t?c c?a Luftwaffe tren bi?n Manche. T? thang 4 đ?n thang 7 n?m 1940, h?i quan Anh m?t 24 khu tr?c h?m, Canada m?t 1 chi?c. Nhi?u chi?c khac b? h? h?i va bu?c ph?i n?m l?i c?ng đ? s?a ch?a.

Sau khi hoan thanh chi?n d?ch xam chi?m cac n??c phia tay chau Au, b? t? l?nh c?a Hitler th? cac U-boot tr? v? cong tac c? la b?n pha cac đoan tau buon ch? ti?p t? c?a Anh. C?ng may cho n??c Anh la cac đ?i tau buon c?a Na Uy va Ha Lan n?m d??i ki?m soat c?a Anh (m?c du cac n??c nay đa b? đ?c chi?m). Anh đ?ng th?i thon tinh Iceland va đ?o Faeroe đ? tranh khong cho đ?c chi?m l?y lam c?n c? h?i quan.

Thang 5 n?m 1940, Winston Churchill nh?m ch?c th? t??ng Anh. Ong l?p t?c vi?t th? c?u vi?n t?ng th?ng Hoa K? Franklin Roosevelt giup đ? Anh ? đ?i Tay D??ng. T?ng th?ng Roosevelt cho Anh thue l?i (nh?ng th?c t? la ban) 50 khu tr?c h?m h?t h?n s? d?ng va b? lo?i kh?i bien ch? do ch??ng trinh c?t gi?m h?i quan c?a M? sau Hi?p ??c H?i quan Washington (1922) v?i đi?u ki?n Anh ph?i cho Hoa K? thue trong 99 n?m cac c?n c? t?i Newfoundland , Bermuda va West Indies . Khong con l?a ch?n nao khac, Churchill đanh ph?i đ?ng y. đ?n thang 9, 50 tau khu tr?c nay đa đ?n Anh. H?i quan Hoang gia Anh ph?i tu s?a nh?ng con tau nay, t? đ?ng c? cho đ?n v? khi, vi chung la nh?ng tau c? nen th??ng xuyen g?p l?i k? thu?t va m?t s? ph? tung, ph? ki?n thi ng??i Anh khong co. Ngoai ra, h? c?ng t?ng c??ng kh? n?ng ch?ng ng?m cho chung b?ng cach l?p them sonar ASDIC th? h? m?i (? m?i tau), lam dai cac ray th? bom chim ? đuoi tau, ... Nhi?u thang sau đo, cac tau khu tr?c nay m?i đ? s?c ra tr?n.

Trong luc h?i quan Anh lam vao th? kho kh?n, h?i quan đ?c tr?i qua th?i k? sung s??ng ( ti?ng đ?c : "Die Gluckliche Zeit"). ^[7] Cac thuy?n tr??ng c?a tau ng?m U-boot đ??c vinh danh anh hung chi?n đ?u, thay phien nhau l?p chi?n cong b?n pha tau be c?a đ?ng Minh. T? thang 6 đ?n thang 10 n?m 1940, co t?t c? 270 tau l?n nh? c?a đ?ng Minh b? b?n chim.

đ? phat hi?n cac đoan tau buon co h? t?ng c?a Anh tren bi?n r?ng, h?i quan đ?c ph?i dung may bay trinh sat t?m xa Focke-Wulf Fw 200 , bay t? Bordeaux (Phap) va Stavanger (Na Uy). Tuy nhien vi co nhi?u xich mich gi?a h?i va khong quan đ?c nen cac thuy?n tr??ng U-boot th??ng ph?i t? s?n tim va t?n cong m?c tieu.

B? ch? huy Anh luc b?y gi? phat hi?n đ??c m?t đi?m quan tr?ng trong cong tac hanh quan h? t?ng tau buon. H? nh?n th?y r?ng: Cac đoan tau buon l?n co it h? t?ng d? tranh b? phat hi?n h?n la đoan tau buon nh? nh?ng co h? t?ng l?n.

Quan đ?c gi?i ma đ??c nhi?u tin hi?u m?t c?a hang h?i Anh nen co th? d? đoan hanh trinh c?a đoan tau buon va n?m s?n tr??c ch? ph?c kich. Tau ng?m đ?c th??ng t?n cong theo chi?n thu?t b?y soi. Khi nh?n đ??c t? tin hi?u t? tau ng?m ch? huy, cac tau ng?m khac đ?ng lo?t tr?i len m?t n??c b?n pha tau đ?ch - th??ng la vao ban đem. Cac tau h? t?ng h?i quan Anh luc nay r?i vao th? th? đ?ng vi h? th?ng ASDIC khong th? do đ??c tau ng?m khi chung đa ? tren m?t n??c. Do đo, khi tau ch?ng ng?m Anh phat hi?n đ??c tau ng?m đ?i ph??ng thi đa qua mu?n, th??ng la sau khi 1/3 đ?i tau đa b? quan đ?c b?n chim.

Chi?n thu?t t?n cong theo ki?u b?y soi đ?t nhi?u th?ng l?i nh?t vao thang 9 - 10 n?m 1940, pha h?y r?t nhi?u cac đoan tau ti?p v?n c?a Anh. Ngay 21 thang 9 , đoan tau HX 72 g?m 42 tau hang b? 4 chi?c U-boot t?n cong. Trong hai ngay đanh nhau, 11 tau buon b? chim, 2 tau b? pha h?ng. Thang 10, đoan tau SC 7 b? t?n th?t 59% hang ti?p v?n. Tr?n t?n cong đoan tau HX 79 trong nh?ng ngay sau đo la ch?ng minh hi?u l?c c?a tau ng?m đ?c tren xa kh? n?ng phong th? c?a h?i quan Anh. H?m đ?i đ?ng Minh g?m 2 khu tr?c h?m, 4 tau h? v?, 3 tau keo va 1 tau ra min b? t?n cong va t?n th?t 1/4 l?c l??ng trong khi khong m?t chi?c U-Boat nao b? th??ng. Ngay 1 thang 12 , 7 chi?c U-boot va 3 chi?c tau ng?m Y t?n cong đoan tau HX 90, b?n chim 10 tau chi?n c?a đ?ng Minh va pha h?ng 3 chi?c khac. Donitz theo đo t?ng c??ng va phat huy chi?n thu?t t?n cong b?y soi.

Ngoai U-Boat, quan đ?c con s? d?ng may bay oanh t?c t?n cong cac tau ti?p v?n c?a Anh. V?i kinh nghi?m t? chi?n d?ch Weserubung , m?t s? phi đ?i tham thinh va nem bom v?i t?m ho?t đ?ng xa nh? Focke-Wulf Fw 200 va Junkers Ju 290 đ??c đi?u đ?ng ra bi?n va đanh chim đ??c g?n 365.000 t?n tau ti?p v?n.

Tau ng?m Y t?i đ?i Tay D??ng [ s?a | s?a ma ngu?n ]

T? thang 8 n?m 1940, h?i quan Y đ?a tau ng?m đ?n c?n c? Bordeaux t?ng c??ng l?c l??ng phe Tr?c t?n cong h?i quan Anh. Lo?i tau ng?m Y đ??c thi?t k? đ?c bi?t phu h?p v?i vung bi?n ?m va nong đ?a Trung H?i nh?ng l?i khong thich h?p v?i chi?n tr??ng đ?i Tay D??ng l?nh va sau. Tau ng?m Y b? đanh gia la y?u kem h?n lo?i Type VII c?a đ?c (do cong ngh?). Tuy v?y, tau ng?m Y c?ng đ?t đ??c thanh tich đang k?: 37 tau ng?m Y b?n chim 109 chi?n thuy?n va tau buon c?a đ?ng Minh (t?ng c?ng 593.864 t?n tau be va hang ti?p v?n). ^[8] H?i quan Y con s? d?ng lo?i tau l?n nh? ( ng? loi ng??i ) v?i ng??i nhai lam lung lay l?c l??ng h?i quan Anh t?i Gibralta.

M?c du h?i quan Y đ?t nhi?u chi?n tich nh?ng đo đ?c Donitz v?n coi th??ng l?c l??ng nay. Ong cho r?ng linh Y thi?u k? lu?t va d? nao nung khi ch?m đ?ch, khong ho?t đ?ng theo chi?n thu?t b?y soi s?n m?i, khong gi? lien l?c ch?t ch? v?i h?i quan đ?c. Ch?ng bao lau, l?c l??ng tau ng?m Y ng?ng ho?t đ?ng chung v?i l?c l??ng c?a đ?c ? đ?i Tay D??ng. ^[9]

K? thu?t do tim sonar [ s?a | s?a ma ngu?n ]

K? thu?t dung tin hi?u song phat đi va ghi nh?n ph?n h?i đ? phat hi?n v?t c?ng trong n??c đa co t? th?i th? chi?n th? nh?t . Tuy nhien cac khoa h?c gia Anh đi đ?u trong phat minh ph?i h?p k? thu?t nay v?i ban v? t?a đ? đ? xac đ?nh v? tri c?a v?t v?i m?c chinh xac kha cao. Khi k? thu?t nay đ??c hoan ch?nh va đem s? d?ng t?i chi?n tr??ng, quan đ?i Anh d?n chi?m đ??c th? th??ng phong trong cac cu?c s?n đu?i tren bi?n.

Nh?ng tau chi?n n?i ti?ng c?a chi?n tr??ng đ?i Tay D??ng [ s?a | s?a ma ngu?n ]

Ch? co Donitz m?i hanh di?n v? nh?ng thanh t?u noi tren c?a U-boot. Cac s? quan h?i quan đ?c (g?m c? Reader) v?n cho r?ng ch? co nh?ng chi?n thuy?n l?n m?i đem l?i chi?n th?ng th?c s? tren m?t bi?n.

Trong nh?ng thang đ?u n?m 1940, cac tau chi?n l?n c?a h?i quan đ?c đ??c t?p trung vao chi?n tr??ng B?c Au nen khong chi?c nao co m?t t?i đ?i tay D??ng, ngoai chi?c tu?n d??ng Admiral Graf Spee l?p nhi?u thanh tich nh?ng đa b? b?n h?ng va ph?i t? h?y đ? tranh l?t vao tay chinh quy?n Uruguay. Sau chi?n th?ng t?i Na Uy, h?i quan đ?c lien t?c đ?a cac chi?n thuy?n l?n ra đ?i Tay D??ng, b?t đ?u cu?c cong kich tau buon c?a đ?ng Minh.

Ngay 5 thang 11 1940, đoan tau ti?p v?n HX 84 c?a Anh b? tau Admiral Scheer , m?t tau ch? em v?i chi?c Admiral Graf Spee ch?n b?n - 5 chi?c chim t?i ch? va nhi?u chi?c khac b? pha h?y lam tan lo?n đ?i hinh. Quan Anh ph?i thi m?ng chi?c HMS Jervis Bay va nh? man đem keo xu?ng, s? tau con l?i m?i ch?y thoat. Sau t?n th?t nay, t? l?nh h?i quan Anh ph?i t?m ng?ng cac đoan tau ti?p v?n va đi?u đ?ng chi?n thuy?n ra s?n đu?i tau Scheer nh?ng khong th?y đau n?a. Thang sau, chi?c Scheer l?i l? di?n t?i ?n đ? D??ng.

Ngay 25 thang 12 n?m 1940, chi?c tu?n d??ng Admiral Hipper c?a đ?c ch?n đanh đoan ti?p v?n WS 5A nh?ng b? 2 chi?c tau tu?n d??ng la HMS Berwick va HMS Bonaventure b?n tr? r?t d? d?i khi?n Hipper h?ng n?ng va ph?i b? ch?y. ^[10] Ngay 12 thang 2 n?m 1941, Hipper ch?n đanh đoan SLS 64 g?m 19 tau va b?n chim đ??c 7 chi?c. ^[11]

Thang 1 n?m 1941 , hai chi?n thuy?n h?ng n?ng la Scharnhorst va Gneisenau m? chi?n d?ch Berlin ra vung bi?n phia b?c đ?i tay D??ng ch?n đanh cac đoan tau t? Canada sang Anh. Cac đoan tau HX 106 , HX 111 va SL 67 b? ch?n đanh nh?ng may nh? co tau h? t?ng đ?n k?p nen ch? b? t?n th?t nh?. Trong hai thang, hai chi?c Scharnhorst va Gneisenau ch?y ngang d?c 18.000 d?m đ??ng bi?n, b?n chim 22 tau c?a Anh.

Thang 5, quan đ?c tao b?o m? chi?n d?ch Rheinubung đ?a chi?c Bismarck m?i đong xong va chi?c tu?n d??ng Prinz Eugen , m?t chi?c ch? em v?i chi?c Admiral Hipper ra t?n cong cac đoan tau ti?p v?n. Quan Anh b?t đ??c thong tin nay li?n đem m?t l? đoan tau chi?n g?m chi?c Tau chi?n-tu?n d??ng HMS Hood va c? chi?n h?m HMS Prince of Wales (53) ra ngoai h?i ph?n Iceland ch?n đanh. Hai ben b?n nhau t?i eo bi?n đan M?ch. H?i quan Anh thua to.Chi?c HMS Hood c?a Anh b? b?n chim. Trong s? 1.418 th?y th? ch? co 3 s?ng sot, chi?c Prince of Wale c?ng ph?i rut lui do ch?u thi?t h?i trung binh. ^[12] Ben kia, chi?c Bismark b? ng? loi c?a Anh b?n trung lam h?ng banh lai nen khong ch?y nhanh đ??c. Ba ngay sau, Bismark b? h?m đ?i trung ??ng h?i quan Anh b?n chim. Ch? 110 trong s? 2.300 th?y th? c?a tau Bismark s?ng sot. ^[13] Sau m?t mat qua l?n nay, h?i quan đ?c ng?ng chi?n l??c ch?n đanh tau buon b?ng chi?n thuy?n tren m?t bi?n.

Thang 2 n?m 1942, h?i quan Anh vo cung x?u h? vi khong b?t đ??c k?p cac chi?n thuy?n c?a đ?c ( Scharnhorst , Gneisenau va Prinz Eugen ) tren tuy?n đ??ng ch?y thoat v? đ?c. Sau khi m?t chi?c Bismark, c?ng them lo ng?i cu?c t?n cong c?a đ?ng Minh theo nga Na Uy, Hitler quy?t đ?nh rut ra kh?i chi?n tr??ng đ?i Tay D??ng.

K? ho?ch Z c?a h?i quan đ?c trong chi?n tr??ng đ?i Tay D??ng g?m thi?t b? l?c l??ng h?i quan m?nh đ? đ? tieu di?t tau h? t?ng đ?ng th?i pha h?y m?i ti?p v?n đ?n Anh. K? ho?ch khong thanh cong vi đ?c ch?a k?p xay d?ng đ? h?a l?c h?i quan thi chi?n tranh đa bung n?. K?t qu? la s? tau Anh b? đ?c pha h?y khong cao so v?i hao t?n c?a U-boot, min va may bay. Tuy v?y cu?c ch?n đanh cac đoan tau buon tren đ?i Tay D??ng c?ng gay nhi?u ch?t v?t kho kh?n cho Anh, va lam m?c nh?p c?ng vao Anh gi?m xu?ng r?t nhi?u.

đ?ng Minh ph?n cong (thang 3 - 5 n?m 1941) [ s?a | s?a ma ngu?n ]

Sau nh?ng t?n th?t th?m h?i trong n?m 1940, h?i quan Anh bu?c ph?i ch?n ch?nh l?i chi?n l??c ch?ng l?i h?i quan đ?c. M?t trong nh?ng thay đ?i quan tr?ng la thi?t l?p nh?ng đ?i tau chi?n h? t?ng th??ng xuyen cho cac đoan tau hang ti?p v?n, đi?u h?p đ?i hinh v?ng ch?c hi?u qu? h?n va c? g?ng b?o v? tinh m?ng c?a th?y th?. Nh?ng chi?c khu tr?c h?m ph? th?i c?a M? luc nay c?ng b?t đ?u tham gia tau chi?n c?a Anh va Canada trong cac cu?c h? t?ng. Ngoai ra con co h? tr? t? cac đoan chi?n thuy?n nh? c?a L?c l??ng Phap T? do, Ha Lan, Na Uy, Ba Lan. T? n?m 1941, thai đ? c?a d? lu?n Hoa K? c?ng đa khac so v?i n?m 1939. H? b?t đ?u len ti?ng ?ng h? Anh va đ?ng minh trong cu?c đ?u tranh ch?ng l?i đ?c Qu?c xa.

Nh?ng đ?i h? t?ng đ?u tien g?m 2 hay 3 chi?c khu tr?c h?m va 6 hay 7 chi?c tau h? t?ng nh? ( corvette ), đi kem h? t?ng m?t đoan th??ng thuy?n th??ng v?i kho?ng 6 tau buon. Cac cu?c thao di?n hanh quan đ??c dan d?ng đ? t?o kinh nghi?m chi?n đ?u t? c?p ch? huy đ?n binh linh. C?n c? h?i quan đ??c thi?t l?p t?i Tobermory d??i ch? huy c?a đo đ?c Gilbert O. Stephenson . ^[14]

Thang 2 n?m 1941, b? t? l?nh h?i quan Anh d?i c?n c? t? Plymouth đ?n Liverpool đ? ti?n lien l?c v?i cac cu?c hanh quan tren đ?i Tay D??ng. Khong quan Anh c?ng b?t đ?u đ??c s? d?ng trong cong tac h? t?ng va t?n cong ph?n kich quan l?c đ?c. T? thang 4, h?i quan Anh đ??c quy?n ch? huy cac phi đ?i tu?n phong b? bi?n. V? m?t k? thu?t, cac radar tren tau chi?n va may bay Anh đ??c phat tri?n ngay m?t nhi?u đ? co th? phat hi?n khi tau ng?m đ?ch đa tr?i len m?t n??c.

Nh?ng c?i ti?n c?a h?i quan Anh đem l?i thanh qu? vao mua xuan n?m 1941. Vao đem m?ng 7, r?ng sang m?ng 8 thang 3 n?m 1941, thuy?n tr??ng n?i ti?ng Prien c?a đ?c va chi?c U-47 c?a ong b? m?t tich. Hai tu?n sau, m?t toan U-boot đ?t kich đoan tau hang HX 112 nh?ng b? đ?i h? t?ng đanh lui. Chi?c U-100 b? radar c?a tau Anh HMS Vanoc phat hi?n khi đang n?i tren m?t bi?n va nhanh chong b? chi?n thuy?n nay can chim. Khong bao lau sau thi chi?c U-99 c?ng b? h?ng va đoan th?y th? b? b?t. H?i quan đ?c thi?t m?t ba thuy?n tr??ng l?ng danh Kretschmer, Prien va Schepke ch? trong thang 3.

Donitz tr??c tinh th? nay ra l?nh đ?a tau ng?m xa h?n v? phia tay, ch?n đanh cac đoan tau buon tr??c khi đoan h? t?ng t? Anh k?p ra đon đ? h? t?ng. Chi?n l??c nay đ?t hi?u qu? đ?u tien khi đoan tau buon SC 26 b? đanh up v?i 10 chi?c tau b? b?n chim. Khi đoan h? t?ng ra đ?n n?i thi ch? h? đ??c 1 chi?c U-boot.

Ngay 9 thang 5 , khu tr?c h?m HMS Bulldog b?t đ??c tau ng?m U-110 va t?ch thu đ??c may m?t ma Enigma va cac t?p ghi m?t hi?u. Nh? đo ma cong cu?c gi?i ma c?a may Enigma ti?n them đ??c m?t b??c kha quan tr?ng. H?i quan va tinh bao Anh d?n d?n đoan đ??c nhi?u k? ho?ch hanh quan bi m?t c?a quan đ?c.

Chi?n cu?c lan r?ng (Thang 6 - 12 n?m 1941) [ s?a | s?a ma ngu?n ]

Gi?a n?m 1941, H?i quan Anh quy?t đ?nh thay đ?i k? ho?ch h? t?ng. L?c l??ng h?i quan Canada do đ? đ?c Leonard W. Murray ch? huy đ??c giao tr?ng trach h? t?ng ph?n phia tay c?a tuy?n đ??ng, t? B?c M? cho đ?n Newfoundland . T?i đay, H?i quan Anh s? phai tau co v? trang xu?t phat t? c?ng Liverpool ti?n hanh vi?c h? t?ng đ?i tau đi qua tuy?n đ??ng con l?i v? Anh.

Hoa K? tham chi?n [ s?a | s?a ma ngu?n ]

Tuy tren danh ngh?a v?n con trung l?p, Hoa K? cang ngay cang tham gia nhi?u h?n vao cu?c tranh ch?p gi?a Anh va đ?c. Thang 4 n?m 1941, t?ng th?ng Roosevelt cho n?i dai Khu v?c an ninh xuyen M? đ?n t?n Iceland. Hon đ?o nay tr??c đo đa b? Anh l?n chi?m đ? t?o c?n c? phong v? tr??c tinh hinh đ?c chi?m đan M?ch. Quan Hoa K? đ??c Anh khuy?n khich ra đong quan tren đ?o nay đ? h? tr? quan đ?i Anh. H?i quan Hoa K? b?t đ?u tham gia h? t?ng tau hang c?a Anh va c?ng nhi?u l?n đ?ng đ? v?i U-boot c?a đ?c. Khi Hoa K? chinh th?c tuyen chi?n v?i đ?c, h?i quan c?a ba n??c Anh-Canada-Hoa K? ph?i h?p t?o thanh L?c l??ng H? t?ng đ?i d??ng .

Thang 6 n?m 1941, ngoai cong v? h? t?ng phia b?c đ?i tay D??ng, Hoa K? c?ng lo ng?i v? cac đoan tau khong h? t?ng t? Nam M? đ?n n??c Anh. Ngay 21 thang 5 , tau Hoa K? SS Robin Moor b? tau ng?m U-69 ch?n l?i. Sau khi cho phep th?y th? va hanh khach Hoa K? 30 phut đ? leo h?t len cac xu?ng ghe c?u đ?m, quan đ?c b?n chim tau ch? hang nay. Nh?ng ng??i ng?i tren cac chi?c ghe nh? troi d?t 18 ngay m?i đ??c tim th?y va c?u v?t. Tin kinh hoang nay gay xao tr?n trong gi?i hang h?i Hoa K? - n?i lo s? b? tau ng?m đ?c đanh chim t?ng v?t. Bao Times vi?t "n?u đ? nh?ng v? đanh đ?m nay ti?p di?n, tau hang Hoa K? đi đ?n nh?ng x? xa chi?n tranh c?ng s? b? nguy hi?m. Do v?y, Hoa K? ho?c ph?i keu g?i thuy?n be v? l?i b?n, ho?c ph?i ra s?c nh?n m?nh quy?n t? do s? d?ng đ??ng bi?n." ^[15]

M?t s? cac nghien c?u va phat minh c?a khoa h?c trong k? thu?t ch?ng tau ng?m luc nay do Anh phat minh nh?ng con tho s?, ch?m ch?p, thi?u chinh xac,... nen Anh đanh nh? cac chuyen gia Hoa K? c?i ti?n cac phat minh nay. Chinh vi v?y, co r?t nhi?u phat minh c?a Anh trong cu?c chi?n nay b? hi?u nh?m la c?a M? nh?: Radar, sung c?i ch?ng ng?m Hedgehog,...

"Tau buon phong may bay" [ s?a | s?a ma ngu?n ]

K? thu?t may bay th?i nay phat tri?n m?nh m? nh?ng di?n tich đ?i Tay D??ng qua l?n khong th? dung may bay ki?m soat h?t đ??c. M?t gi?i phap t?m th?i la trang b? tren tau buon nh?ng b? phong h?a ti?n phia tren co g?n m?t chi?c may bay chi?n đ?u lo?i nh? Hawker Hurricane. Tau buon co kh? n?ng phong may bay nay đ??c g?i la tau CAM (ti?ng Anh: Catapult Aircraft Merchantmen ). Khi th?y may bay đ?c đ?n t?n cong, may bay theo đa h?a ti?n đ??c phong len nghenh chi?n. Sau khi hoan thanh khong v?, n?u qua xa đ?t li?n va khong co ch? đap, phi cong ph?i nh?y du va cho may bay r?i. K? thu?t phong may bay nay đ??c s? d?ng 9 l?n, b?n h? 8 may bay đ?c va 1 phi cong đ?ng Minh thi?t m?ng. Khong quan đ?c t? t? b? Khong quan hoang gia Anh va tau buon phong may bay đ?y ra ngoai vong chi?n.

K?t qu? [ s?a | s?a ma ngu?n ]

Khi Chi?n tranh Th? gi?i th? hai b?t đ?u, H?i quan đ?c ch? co t?ng c?ng 57 tau ng?m v?i 24 chi?c co đ? kh? n?ng ho?t đ?ng ? ngoai bi?n đ?i Tay D??ng, s? con l?i ch? ho?t đ?ng đ??c g?n b?. Th? nh?ng ch? trong vong 5 n?m r??i di?n ra chi?n tranh, h? đa co t?ng c?ng 1.156 tau ng?m cac lo?i. 783 tau ng?m b? m?t do m?i nguyen nhan, bao g?m b? đanh chim (ph?n l?n), b? b?t gi? ho?c b? tai n?n (519 b?i Lien hi?p Anh, 175 b?i M?; 15 b?i Lien Xo va 74 chi?c t? chim do nhi?u nguyen nhan khac nhau). M?t th?ng ke khac cho ra con s? 765 ch? khong ph?i 783 tau ng?m đ?c b? m?t trong cu?c chi?n nay. ^[16] . Ngoai ra đ?c c?ng b? m?t 47 tau chi?n cac lo?i g?m 4 thi?t giap h?m (Scharnhorst, Gneisenau, Bismarck va Tirpitz), 9 tu?n d??ng h?m, 7 tau đ?t kich va 27 khu tr?c h?m. H?i quan Hoang gia Y (Regia Marina), du ch? tham chi?n trong m?t th?i gian ng?n ? đ?i Tay D??ng, c?ng đa m?t 17 chi?c tau ng?m. đ?i l?i, l?c l??ng đ?c - Y đa đanh chim đ??c t?ng c?ng 3.500 tau buon c?a đ?i ph??ng (h?u h?t la b?i cac tau ng?m) v?i t?ng tr?ng t?i 14.5 tri?u t?n. Ngoai ra, l?c l??ng đ?c - Y c?ng đa đanh chim 175 tau chi?n cac lo?i c?a quan đ?ng minh (g?m 2 thi?t giap h?m, 1 tau chi?n-tu?n d??ng, 3 tau san bay h?m đ?i, 3 tau san bay h? t?ng, 28 tau tu?n d??ng cung nhi?u lo?i tau chi?n khac (tau khu tr?c, tau corvette, tau phao, tau quet min, tau phong loi, khinh h?m,...). Ph?n l?n trong s? nay la cac tau c?a H?i quan Hoang gia Anh. M?t s? khac la c?a Canada va M?.

T?ng c?ng đa co kho?ng 40.900 th?y th? va s? quan ph?c v? tr?c ti?p trong bien ch? c?a l?c l??ng U-boat đ?c, trong s? nay co kho?ng 28.000 ng??i đa thi?t m?ng trong h?n 5 n?m di?n ra cu?c chi?n. V?i t? l? t? tr?n len t?i 70% thi U-boat la l?c l??ng co t? l? t? vong cao nh?t trong toan b? quan đ?i đ?c qu?c xa. Ngoai ra con co 5.000 th?y th? va s? quan tau ng?m đ?c b? b?t gi? lam tu binh trong toan cu?c chi?n. Ngoai ra con co kho?ng g?n 5.000 th?y th? tau n?i c?a đ?c va 500 th?y th? Y đa thi?t m?ng. đ?i l?i, 72.200 th?y th? (bao g?m 36.200 th?y th? va s? quan ch? huy tren cac tau chi?n va 36.000 th?y th? tren cac tau ch? hang) c?a đ?ng minh đa t? tr?n b?i tau ng?m đ?c.

Khi chi?n tranh k?t thuc vao thang 5/1945, 156 tau ng?m đ?c đa đ?u hang đ?ng minh (ph?n l?n n?m c?ng ch? ng??i Anh đ?n gi?i giap, s? đang ho?t đ?ng tren bi?n thi đ?u thay c? ch? V?n cheo c?a phat xit đ?c b?ng c? tr?ng khi g?p tau chi?n đ?ng Minh), 221 tau ng?m khac du con ho?t đ?ng t?t nh?ng đ?u b? th?y th? đoan c?a no t? đanh đ?m đ? tranh chung l?t vao tay quan đ?ng Minh, U-977 va U-530 la hai chi?c U-boat duy nh?t tr?n đ??c t?i đ??c Argentina. Co t?ng c?ng 13 m?u tau ng?m đ??c đ?c phat tri?n trong su?t Chi?n tranh Th? gi?i th? hai, trong đo co 11 m?u co kh? n?ng s? d?ng t?t va t?ng tham chi?n (hay it nh?t la chung đa t?ng đi tu?n tra ngoai đ?i Tay D??ng, m?c du khong đ?ng đ? v?i b?t k? tau nao c?a phe đ?ng Minh), 2 m?u con l?i ch?a k?p hoan thi?n tr??c khi chi?n tranh k?t thuc.

Chu thich [ s?a | s?a ma ngu?n ]

Lien k?t ngoai [ s?a | s?a ma ngu?n ]

• B?n đ? di?n bi?n cac tr?n h?i chi?n tren đ?i Tay D??ng t? thang 6 n?m 1941 đ?n thang 10 n?m 1942
• B?n đ? cac ho?t đ?ng v?n t?i quan s? va cac tr?n chi?n tren bi?n B?c va bi?n Barents t? thang 11 n?m 1942 đ?n thang 12 n?m 1943