Tr?n Du? Tong

Bach khoa toan th? m? Wikipedia
(đ?i h??ng t? Tr?n Kinh )
Tr?n Du? Tong
陳睿宗
Vua Vi?t Nam
T??ng vua Tr?n Du? Tong (Tr?n Kinh)
Hoang đ? đ?i Vi?t
Tr? vi 4 thang 12 n?m 1372 - 4 thang 3 n?m 1377
(4 n?m, 90 ngay)
Thai th??ng hoang Tr?n Ngh? Tong (1372-1395)
Ti?n nhi?m Tr?n Ngh? Tong
K? nhi?m Tr?n Ph? đ?
Thong tin chung
Sinh 30 thang 6 , 1337
M?t 4 thang 3, 1377 (1377-03-04) (39 tu?i)
Chiem Thanh
An tang Huy l?ng (陳?)
The thi?p Gia T? Hoang h?u
Ch? Th?ng Phu Nhan
H?u du?
Ten huy
Tr?n Kinh (陳?)
Tr?n đoan (陳?)
Tr?n Nh?t đoan (陳日?)
Nien hi?u
Long Khanh (隆慶)
Ton hi?u
Kham Hoang ( 1372 - 1377 )
Th?y hi?u
K? Thien ?ng V?n Nhan Minh Kham Hi?u hoang đ? (繼天應運仁明欽孝皇帝)
Mi?u hi?u
Du? Tong (睿宗)
Tri?u đ?i Nha Tr?n
Than ph? Tr?n Minh Tong
Than m?u đon T? Hoang thai phi
Ton giao Ph?t giao

Tr?n Du? Tong ( ch? Han : 陳睿宗, 30 thang 6 n?m 1337 ? 4 thang 3 n?m 1377) ten th?t la Tr?n Kinh la v? hoang đ? th? 10 c?a tri?u đ?i nha Tr?n trong l?ch s? Vi?t Nam . Ong tr? vi t? n?m 1372 đ?n khi t? tr?n vao n?m 1377. Tr?n Du? Tong la v? hoang đ? duy nh?t trong l?ch s? Vi?t Nam b? t? tr?n khi đ??ng quy?n. [1] Xet trong 7 th? k? Chi?n tranh Vi?t-Chiem , ong c?ng la v? Hoang đ? duy nh?t b? t? tr?n khi đanh nhau v?i quan Chiem Thanh .

Tr?n Du? Tong Hoang đ? co long d?ng c?m, mong mu?n ch?n h?ng đ?i Vi?t đa b? tan pha va suy y?u d??i th?i Tr?n D? Tong , D??ng Nh?t L? , mu?n tr?n ap k? thu t? th?i khai qu?c c?a đ?i Vi?t la Chiem Thanh. Nh?ng vi ong qua nong v?i đanh b?i k? đ?ch ma ong xem la y?u ?t, nh??c ti?u nen b? b?i tr?n. Do ong la t?m binh phong l?n nh?t cho dong t?c nha Tr?n khi đo, vi?c ong b? t? tr?n khi?n Th??ng hoang Tr?n Ngh? Tong khi?p đ?m, sau nay h? Ch? B?ng Nga b?c ti?n la cung H? Quy Ly b? kinh thanh ch?y dai. Tr?n thua l?n ? đ? Ban khi?n th? n??c đ?i Vi?t suy kem, nh?ng ng??i k? v? đ?u vo tai, nha Tr?n ngay cang suy. [2]

Than th? [ s?a | s?a ma ngu?n ]

Du? Tong Hoang đ? ten th?t la Tr?n Kinh (陳?), con th? 11 c?a Minh Tong Du? Hi?u Hoang đ? , m? ong la đon T? Quy phi Le Th?, em gai c?a Minh T? Quy phi , ng??i cung m? v?i chinh th?t c?a Minh Tong la Hi?n T? Tuyen Thanh Hoang h?u Tr?n Th?. V? m?t vai v?, ong la h? hang c?a Le Quy Ly, vi Quy Ly g?i m? ong la co ru?t.

Khi con la hoang t?, ong gi? t??c hi?u Cung Tuyen V??ng (恭宣王). Ten ngo?i giao v?i nha Minh c?a ong la Tr?n đoan (陳?) [3] , ho?c Tr?n Nh?t đoan (陳日?) [4] .

Khoi ph?c nha Tr?n [ s?a | s?a ma ngu?n ]

Vao n?m 1369 , vua Tr?n D? Tong (con th? 10 c?a vua Tr?n Minh Tong) ch?t, khong co con n?i. Hi?n T? Thai h?u đ?ng ra l?a ch?n ng??i k? v?, va ba ch?n chau trai c?a minh, con trai c?a ng??i con l?n c?a ba la Cung Tuc v??ng Tr?n Nguyen D?c , ten la Tr?n Nh?t L? . Theo s? sach, Nh?t L? v?n khong ph?i la tong th?t nha Tr?n ma m? L? la đao hat , v? c?a kep hat D??ng Kh??ng . Ba đa mang thai L? tr??c khi lam v? Cung Tuc v??ng Tr?n Nguyen D?c , anh ru?t cung m? c?a D? Tong, m?t n?m 1363 .

Nh?t L? đ?ng ngoi, phong cac chu, bac la Cung T?nh đ?i v??ng Tr?n Nguyen Trac lam Thai t?, Cung đ?nh đ?i v??ng Tr?n Ph? lam Thai s?, Cung Tuyen v??ng Tr?n Kinh lam H?u T??ng qu?c. Nha vua v? sau b? be cong vi?c, ham ch?i, r??u che, l?i gi?t Hi?n T? Thai h?u vi ba h?i h?n vi?c l?p Nh?t L?. D??ng Nh?t L? cho đon D??ng Kh??ng, cha đ? c?a Nh?t L?, vao tri?u, song Nh?t L? con đ?nh đ?i sang h? D??ng khi?n cac quan trong tri?u b?t binh.

đem ngay 20 thang 9 n?m 1370 , cac tong th?t la: cha con Thai t? Tr?n Nguyen Trac , Tr?n Nguyen Ti?t va hai ng??i con c?a Thien Ninh Cong chua đem ng??i ton th?t vao thanh đ?nh gi?t Nh?t L?. Nh?t L? treo qua t??ng, n?p d??i c?u m?i. M?i ng??i lung khong th?y, gi?i tan ra v?. Khi tr?i s?p sang, Nh?t L? vao cung, chia ng??i đi b?t Nguyen Trac cung 17 ng??i ch? m?u va t?t c? đ?u b? h?i.

Vao mua đong, thang 10 n?m 1370 , Cung đ?nh v??ng vi co con gai lam Hoang h?u c?a Nh?t L?, s? v? lay đ?n minh nen tranh ra tr?n đa Giang (t?c Gia H?ng), ng?m h?n v?i cac em la Cung Tuyen v??ng Tr?n Kinh, Ch??ng Tuc qu?c th??ng h?u Tr?n Nguyen đan , Thien Ninh Cong chua Ng?c Tha h?i ? song đ?i L?i, [5] ph? Thanh Hoa đ? d?y quan. Tr?n Kinh giup ong đ?m nh?n vi?c s?m s?a m?i v? khi, trang b? quan đ?i. [6]

Vao thang 11 n?m 1370 , t?t c? anh em Tr?n Ph?, Tr?n Kinh cung v?i Thien Ninh Cong chua d?n quan v? Kinh thanh. D??ng Nh?t L? b? ph? b?, giang xu?ng lam Hon đ?c Cong (昏德公).

Noi g??ng đ?i tr??c c?a nha Tr?n th??ng gi? ch? đ? Hoang đ? va Thai th??ng hoang cung tr? n??c, thang 11 n?m 1372 , Ngh? Tong nh??ng ngoi cho Tr?n Kinh va len lam Thai th??ng hoang. Tr?n Kinh len ngoi, t?c la Tr?n Du? Tong . Tr?n Ngh? Tong t?i v? v?i ton hi?u Quang Hoa Anh Tri?t Thai th??ng Hoang đ? (光華英哲太上皇帝), Du? Tong x?ng lam Kham Hoang (欽皇).

Tr?n Du? Tong ti?p t?c đ??ng l?i c?a cha ong, lien t?c tuy?n ch?n nhan tai cho qu?c gia. S? c? chep: " ?t Mao (n?m 1375 ),... xu?ng chi?u ch?n cac quan vien, ng??i nao co tai n?ng, luy?n t?p ngh? vo, thong hi?u thao l??c, thi khong c? la ton th?t đ?u lam t??ng coi quan, đ?ng th?i cho ra kh?i quan ng? nh?ng ng??i linh gia c?, ?m y?u, b?nh t?t..."

Ong đa t? ch?c thi đinh n?m 1374 tuy?n ch?n nhan tai cho qu?c gia. Nh?ng nho s? th?i đo nh? đao S? Tich ( Tr?ng nguyen ), Le Hi?n Ph? ( B?ng nhan ), Tr?n đinh Tham ( Tham hoa )... đ?u xu?t than t? binh dan, khong trong hang ng? hoang t?c. Ong r?t coi tr?ng nho s?, coi đo la đ?i di?n v?n hi?n n??c nha, nen cho ?n y?n, ao x?p, t??c ph?m...

Tr?n Du? Tong con r?t chu tr?ng đ? cao quy đ?nh rieng c?a tri?u đ?i. Ong h? l?nh cho quan dan khong đ??c m?c ao ki?u ng??i ph??ng B?c va khong đ??c b?t ch??c ti?ng noi c?a cac n??c Chiem ? Lao. Ong con quy đ?nh v? m?u ma cac lo?i thuy?n , xe ng?a , ki?u , tan , nghi , tr??ng va y ph?c [6] , t?t c? đ?u noi theo m? ao c?a đ?i Tr?n Minh Tong . Thang 4 n?m 1374 , đoan s? nha Tr?n bao tin vi?c truy?n ngoi cho nha Minh hay. [7]

Lam n?n ? đ?t Chiem [ s?a | s?a ma ngu?n ]

Do đ?i Vi?t th??ng b? Chiem Thanh xam l?n, Du? Tong ra s?c xay d?ng quan đ?i hong mu?n dung binh l?c ap ch? Chiem Thanh mai mai, nh?ng khong ng? đo l?i la m?m h?a khong ch? v?i b?n than ong, ma con khi?n tri?u đ?i nha Tr?n ti?n g?n đ?n b? di?t vong.

Thang 8 n?m 1374 , Du? Tong cho dan đinh xung vao quan ng?: h?ng nh?t xung vao Lan đo , r?i đ?n h?ng nhi, h?ng ba. Ng??i th?p be nh?ng m?nh kh?e c?ng đ??c xung len h?ng tren. Tr??c đay, quan Tuc v? co quan T? Thien , T? Thanh , T? Th?n , sau đ?t them cac quan Uy Ti?p , B?o Ti?p , Long D?c , Th?n D?c , Y Yen , Thien Tr??ng , B?c Giang , đi?n H?u , Long Ti?p , thich 3 ch? đen vao tran. Cac quan Th? v? , T?c Ng?ch , Hoa Ng?ch , T? Ban , H?u Ban , Thanh Hoa , Ngh? An , Hoa Chau , Thu?n Chau , Lam Binh đ?u đ?t quan hi?u. Co đ?i đ?i tr??ng , đ?i đ?i pho lam t??ng hi?u .

N?m 1376 , chua Chiem la Ch? B?ng Nga l?i mang quan xam l?n. Du? Tong sai đ? T? Binh đi đanh. Ch? B?ng Nga s? hai, xin dang 10 mam vang t? t?i. T? Binh gi?u vang đi, l?i tau v? tri?u r?ng chua Chiem kieu ng?o khong th?n ph?c. Du? Tong cang quy?t đ?nh than chinh đi đanh, m?c cho m?i l?i khuyen ng?n c?a cac đ?i th?n [6] .

Thang 12 n?m 1376 , Du? Tong Hoang đ? c?m 12 v?n quan đanh Chiem Thanh . Ong sai Le Quy Ly đ?c v?n l??ng th?o đ?n c?a bi?n Di Luan (t?c Qu?ng Binh ) r?i d?ng quan 1 thang đ? luy?n s? t?t.

Thang gieng n?m 1377 , quan Tr?n ti?n vao c?a Thi N?i ( Quy Nh?n ), đanh l?y đ?n Th?ch Ki?u r?i ti?n t?i kinh thanh đ? Ban n??c Chiem. Ch? B?ng Nga l?p đ?n gi? ngoai thanh, r?i cho ng??i tra hang noi r?ng Ch? B?ng Nga đa b? thanh tr?n. Ngay 24, Du? Tong mu?n ti?n quan ngay, đ?i t??ng đ? L? can ng?n mai nh?ng ong khong nghe, noi v?i quan s? r?ng: "Ta minh m?c giap, tay c?m g??m, dai gio d?m m?a, l?i song, treo nui, vao sau trong đ?t gi?c, khong m?t ng??i nao dam ch?ng l?i đo la tr?i giup. Hu?ng chi nay vua gi?c nghe ti?ng b? tr?n, khong co long đanh l?i. C? nhan noi "D?ng binh quy ? nhanh chong". Nay l?i dung d?ng khong ti?n nhanh, th? la tr?i cho ma khong l?y, đ? no l?i co m?u khac, thi h?i khong k?p?"

Va ong thuc quan ti?n vao thanh. Quan Chiem 4 phia ph?c binh đ? ra đanh, quan đ?i Vi?t thua to, m??i ph?n ch?t đ?n 7, 8 ph?n [8] . Du? Tong b? ham trong tr?n, cung cac t??ng đ? L?, Nguy?n N?p Hoa , Hanh khi?n Ph?m Huy?n Linh đ?u t? tr?n [6] . N?m đo ong 41 tu?i.

đ? T? Binh tr??c đa vu cao chua Chiem, luc đo l?nh h?u quan khong t?i c?u ?ng cho Du? Tong. Le Quy Ly c?ng s? hai b? ch?y. Th??ng hoang Ngh? Tong sai l?y xe c?i nh?t T? Binh. Khi c?i gi?i T? Binh tr? v? tren thuy?n qua Thien Tr??ng , dan chung tranh nhau l?y ngoi, g?ch nem vao thuy?n ma ch?i [9] . Tuy nhien khi v? kinh, Quy Ly khong h? b? Th??ng hoang Ngh? Tong trach c?, con T? Binh ch? b? đ? lam linh 1 n?m, sau đo l?i đ??c c?t nh?c len ch?c v? cao h?n tr??c.

Th??ng hoang Tr?n Ngh? Tong th?y ong vi vi?c n??c ma b? minh, nen chieu h?n chon ? Hy L?ng va cho l?p con tr??ng c?a ong la Ki?n đ?c đ?i v??ng Tr?n Hi?n [陳晛] n?i nghi?p nha Tr?n, t?c la Tr?n Ph? đ? .

Theo đ?i Vi?t s? ky toan th? , Tr?n Ph? đ? sai s? la đinh Tham sang cao pho v?i nha Minh , va noi r?ng Du? Tong đi tu?n n?i bien gi?i, b? ch?t đu?i ? bi?n. Ng??i Minh t? ch?i khong sang vi?ng, l?y c? r?ng: Theo Kinh L?, co ba đi?u khong nen th?m la: vi ph?m t?i ma ch?t ? trong ng?c (uy), ho?c vi b? đe ch?t ma ch?t b?p (ap), ho?c vi nga xu?ng n??c ma ch?t đu?i (n?ch) .

đinh Tham tranh lu?n, cai r?ng: "Ng??i Chiem ch?ng ngh?ch, qu?y nhi?u n?i bien gi?i, vua Du? Tong co cong ch?ng ngo?i ho?n, c?u nhan dan, v?y sao khong nen vi?ng?" Nha Minh m?i sai s? sang đi?u tang ong. B?y gi? Minh Thai T? Chu Nguyen Ch??ng mu?n nhan đ?i Vi?t co đ?i tang va t?n th?t nhan s?, tinh chuy?n xam l??c. Thai s? Ly Thi?n Tr??ng noi r?ng: "Th?y em ch?t vi vi?c n??c, anh l?i l?p con c?a em len ngoi; xem nhan s? [x? t?t v?i nhau] nh? th?, thi đ? bi?t long tr?i [hay con t?a n??c ng??i ta]" [6] . Do đo, Chu Nguyen Ch??ng đanh thoi y đ?nh xam l?n. [10]

Tuy nhien, theo Minh th?c l?c , Tr?n đoan (Du? Tong) m?t thang 3 n?m 1377 khi b? quan Ch?m pa ph?n cong [11] , đ?u n?m 1378 , em trai Tr?n đoan la Tr?n V? (t?c Ph? đ?) sai s? la Tr?n Ki?n Sam (陳建琛) va Nguy?n S? Ng?c (阮士?) sang bao tang anh trai va c?u phong. Nha Minh sai quan Tr?n N?ng (陳能) mang l? v?t sang chia bu?n. [12]

Giai tho?i v? Ch? Th?ng Phu nhan [ s?a | s?a ma ngu?n ]

T??ng truy?n theo truy?n dan gian, khi Tr?n Du? Tong mang quan t?i c?a bi?n Qu?ng Binh, gio th?i ng??c khi?n thuy?n quan Tr?n khong ti?n đ??c. Ong lam l? c?u th?n bi?n. đem đo th?n bi?n bao m?ng cho ong, đoi ph?i n?p 1 m? nhan m?i cho thu?n gio đ? quan đi qua.

Hom sau, Du? Tong thu?t l?i chuy?n cho m?i ng??i nghe. M?i ng??i s? hai, ch? co ba Cung phi Nguy?n Th? Bich Chau tinh nguy?n hi?n than cho th?n bi?n. Ba lao minh xu?ng bi?n ch?t va quan Tr?n đi qua đ??c.

Sau nay đ?n th?i Le Thanh Tong , n?m 1471 , c?ng đi đanh Chiem Thanh , qua ch? ba Bich Chau đa tr?m minh. Ba hi?n len bao m?ng cho vua Le va xin lam l? gi?i thoat. Vua Le lam l? c?u gi?i thoat cho ba va l?p đ?n th? ? c?a bi?n, phong lam Ch? Th?ng Phu nhan .

Bao m?ng vua anh v? s? di?t vong c?a nha Tr?n [ s?a | s?a ma ngu?n ]

Theo đ?i Vi?t S? ky Toan th? , thang 3 n?m 1394 , Tr?n Ngh? Tong (anh Du? Tong) luc đo đang la Th??ng hoang, chiem bao th?y ong đem quan đ?n va đ?c bai th? nh? sau:

Trung gian duy h?u xich ch?y h?u,
An c?n ti?m th??ng b?ch ke lau.
Kh?u v??ng d? đ?nh h?ng vong s?,
B?t t?i ti?n đ?u t?i h?u đ?u.

D?ch la:

? gi?a ch? co loai m? đ?,
L?m le l?n len l?u ga tr?ng.
Kh?u v??ng đa đ?nh vi?c h?ng vong,
Khong ? tr??c ma ? v? sau.

Th??ng hoang t? minh chi?t t? đoan la: "xich ch?y" (mi?ng đ?) am ch? Quy Ly, "b?ch ke" (ga tr?ng) la Ngh? Tong vi ong tu?i Tan D?u ( 1321 ), "kh?u v??ng" thi ch? kh?u (口) va ch? v??ng (王) ghep l?i la ch? "qu?c" (?), vi?c n??c con hay m?t sau s? th?y. Ngh? Tong t? đoan bi?t ngay sau minh qua đ?i nha Tr?n s? m?t n??c. Ma đung la nh? v?y, sau khi Ngh? Tong qua đ?i 6 n?m, nha Tr?n di?t vong.

Binh lu?n [ s?a | s?a ma ngu?n ]

đ?i Vi?t s? ky toan th? nh?n đ?nh v? Tr?n Du? Tong nh? sau: [6]

Vua ??ng gan c? ch?p, khong nghe l?i can, khinh th??ng quan gi?c, nen mang h?a vao than ch? khong ph?i la do b?t h?nh .

S? th?n Le Tung th?i Le T??ng D?c đa nh?n xet Tr?n Du? Tong trong bai đ?i Vi?t Thong giam T?ng lu?n : [13]

"Du? Tong m?i đ??c nh??ng ngoi, l?u tam lo tr?, ch?n t??ng ren quan, m? khoa th? s?, so?n bai đ? tram, lam sach hoang hu?n, d??ng nh? c?ng kha ch?u lam. Song tin dung ngo?i thich, kh?i m?i cho gian th?n ti?m ngoi, g?t l?i s? noi th?ng c?a Le Tich, nghe l?i tau gian tra c?a T? Binh, than đi đanh Chiem Thanh , khinh su?t vao đ?ng ? Mang, li?u quan chu?c v?, đ?n n?i b? minh."

Trong sach Thuy?t Tr?n, Tr?n Xuan Sinh t?ng k?t m?t s? y ki?n khac nhau v? Du? Tong. Co y ki?n cho Du? Tong kieu hanh t? h?i minh va h?i cac t??ng s?; nh?ng c?ng co y ki?n ng??c l?i coi ong la ng??i co khi phach va ch?t ? chi?n tr??ng khong k?t t?i [2] .

Sau khi Tr?n Minh Tong qua đ?i ( 1357 ), trong cac hoang đ? nha Tr?n th?i h?u k?, ong la v? hoang đ? duy nh?t co ca tinh m?nh m?, mang hoai bao ch?n h?ng qu?c gia [2] . Ngoi v? c?a Ngh? Tong gianh l?i t? tay D??ng Nh?t L? ph?n nhi?u do cong lao c?a ong.

Cai ch?t c?a Du? Tong la b??c ngo?t l?n đ?i v?i nha Tr?n th?i h?u k?. Vua anh Ngh? Tong nhu nh??c, v?n hoan toan d?a vao ong va sau khi ong m?t l?i hoan toan d?a vao H? Quy Ly khi?n c? nghi?p nha Tr?n suy s?p. N?u ong khong ch? quan s?m b? m?ng, n??c đ?i Vi?t it ra co th? gi?m thi?u đ??c h?a Chiem Thanh trong nh?ng n?m ti?p theo va ch?ng nao con ong, Quy Ly kho tr? thanh quy?n th?n ma thao tung tri?u đinh. Cai ch?t c?a Du? Tong đ??c xem la thi?t thoi cho đ?i Vi?t va cho nha Tr?n [14] .

Gia quy?n [ s?a | s?a ma ngu?n ]

  • Than ph?: Hoang đ? Tr?n Minh Tong .
  • Than m?u: đon T? Hoang thai phi Le th? (? - 1347 ). Khi con la phi t?n c?a Minh Tong đ??c gi? hang Sung vien (充媛). Ngh? Hoang sau khi len ngoi truy phong lam Quang Hi?n Th?n phi (光憲宸妃), sau Du? Tong truy phong thanh đon T? Hoang thai phi (敦慈皇太妃).
  • H?u cung:
  1. Gia T? Hoang h?u Le th?, em gai h? hang c?a H? Quy Ly.
  2. Ch? Th?ng phu nhan Nguy?n Th? Bich Chau , m?n ti?p thong tu?, tuy?t s?c giai nhan.
  3. Cung phi Tr?n Th? Ng?c Hoa ,đ??c bi?t t?i trong dan gian la Hoang h?u B?ch Ng?c, con gai ong Tr?n Cong Thi?u , que lang Tri B?n, xa Th? Hoang, ph? đ?c Quang, l? Ngh? An (nay thu?c huy?n H??ng Khe , t?nh Ha T?nh ). T? khi đ??c tuy?n vao cung, ba sinh đ??c Huy Chan Cong chua .
  • H?u du?:
  1. Tr?n V? (陳? 1359 - 1373 ), truy phong Ch??ng V? đ?i v??ng (彰武大王).
  2. Tr?n Hi?n (陳晛), t?c X??ng Phu đ? (昌符帝) ho?c Gi?n Hoang (簡皇), sau b? Ngh? Hoang giang lam Linh đ?c v??ng r?i b?t th?t c? ch?t.
  3. Tr?n Nguyen Di?u (陳元曜 ? - 23/1/ 1390 ), hang Chiem Thanh , sau khi Chua Chiem Ch? B?ng Nga ch?t l?i ch?y v? đ?i Vi?t nh?ng b? gi?t.
  4. Ch??ng T?nh v??ng Tr?n Nguyen Hy (陳元?).
  5. Huy Chan Cong chua (輝?公主), m? la Tr?n Cung phi.

Chu thich [ s?a | s?a ma ngu?n ]

  1. ^ Hai Ba Tr?ng đ??c coi la t? v?n. Theo cac tai li?u c?a Trung Qu?c thi Hai Ba Tr?ng t? tr?n.
  2. ^ a b c Tr?n Xuan Sinh, sach đa d?n, tr. 368.
  3. ^ Geoff Wade, translator,  Southeast Asia in the Ming Shi-lu: an open access resource , Singapore: Asia Research Institute and the Singapore E-Press, National University of Singapore, http://epress.nus.edu.sg/msl/reign/hong-wu/year-7-month-3-day, accessed ngay 23 thang 1 n?m 2017.
  4. ^ “陳睿宗” , ?基百科，自由的百科全? (b?ng ti?ng Trung), 12 thang 1 n?m 2021 , truy c?p ngay 9 thang 10 n?m 2022
  5. ^ M?t chi l?u c?a song Ma , t?nh Thanh Hoa .
  6. ^ a b c d e f đ?i Vi?t s? ky toan th?, quy?n 7
  7. ^ Geoff Wade, translator,  Southeast Asia in the Ming Shi-lu: an open access resource , Singapore: Asia Research Institute and the Singapore E-Press, National University of Singapore, http://epress.nus.edu.sg/msl/reign/hong-wu/year-7-month-3-day, accessed ngay 23 thang 1 n?m 2017.
  8. ^ Tr?n Tr?ng Kim, Vi?t Nam s? l??c.
  9. ^ Theo đ?i Vi?t S? ky Toan th? . Sach Kham đ?nh Vi?t s? Thong giam C??ng m?c chep khac m?t chut: T? Binh b? nh?t vao xe, khong ? tren thuy?n va b? dan "ch?i m?ng, l?y g?ch ngoi nem vao xe tu T? Binh .
  10. ^ Tuy nhien, đ?i chi?u Minh Th?c l?c thi khong co chi ti?t nao cho th?y Chu Nguyen Ch??ng co y đ?nh đanh An Nam.
  11. ^ Geoff Wade, translator,  Southeast Asia in the Ming Shi-lu: an open access resource , Singapore: Asia Research Institute and the Singapore E-Press, National University of Singapore, http://epress.nus.edu.sg/msl/reign/hong-wu/year-10-month-1-day-28, accessed ngay 23 thang 1 n?m 2017.
  12. ^ Geoff Wade, translator,  Southeast Asia in the Ming Shi-lu: an open access resource , Singapore: Asia Research Institute and the Singapore E-Press, National University of Singapore, http://epress.nus.edu.sg/msl/reign/hong-wu/year-11-month-1-day, accessed ngay 23 thang 1 n?m 2017.
  13. ^ Le Tung. Vi?t giam thong kh?o t?ng lu?n . H?i B?o t?n di s?n ch? Nom. tr. 15a.
  14. ^ Tr?n Xuan Sinh, sach đa d?n, tr. 369.

Tham kh?o [ s?a | s?a ma ngu?n ]

Xem them [ s?a | s?a ma ngu?n ]

L?y t? “ https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Tr?n_Du?_Tong&oldid=71368428 ”