Torquato Tasso
|
|---|
 |
| Sinh
| 11 thang 3
,
1544
Sorrento
,
Y
|
|---|
| M?t
| 25 thang 4 n?m 1595
(1595-04-25)
(51 tu?i)
Roma
,
Y
|
|---|
| Ngh? nghi?p
| sang tac th?, v?n, vi?t k?ch b?n
|
|---|
| Th? lo?i
| th?, k?ch
|
|---|
Torquato Tasso
(
11 thang 3
,
1544
-
25 thang 4
,
1595
) la m?t
nha th?
ng??i
Italia
vao
th? k? 16
, bai th? đ??c bi?t đ?n nhi?u nh?t c?a ong la
La Gerusalemme liberata
(
Jerusalem gi?i phong
) (
1580
).
Ong sinh ra ?
Sorrento
, la con trai nha th?
Bernardo Tasso
, la m?t quy t?c c?a
Bergamo
, ph?c v? trong cung đinh, m? la Porzia de Rossi. N?m 16 tu?i (
1560
) Tasso h?c lu?t ? tr??ng đ?i h?c ? Padua va sau đo h?c tri?t t?i đ?i h?c
Bologne
. Tuy v?y ong co thien h??ng v?n h?c. Sau khi t?t nghi?p ong lam vi?c cho Giao ch?, n?m 26 tu?i (
1570
) sang
Paris
, hai n?m sau tr? v?
Y
, Ph?c v? qu?n cong s? Pherare (Ferrara) va b?t đ?u sang tac v?n h?c, đ??c m?i ng??i r?t tr?ng v?ng.
N?m
1574
, ong vi?t b?n tr??ng ca Gophredo, b? cac nha phe binh phe phan la v? ph?m đ?o đ?c
Giato giao
va nguyen t?c m? h?c c?a
?Aristotle
. Ong bu?c ph?i x?ng t?i tr??c toa an giao h?i va ph?i s?a ch?a tac ph?m. N?m 33 tu?i (
1577
), ong tr? nen u u?t va m?t tri, b? đi lang thang kh?p n??c
Y
. N?m 35 tu?i (
1579
), tr? v? Pherare, trong luc đien khung ong đa cong khai v?ch t?i qu?n cong va c?n th?n, nen b? giam vao nha th??ng đien c?a St. Anna 7 n?m, n?m 42 tu?i ong đ??c tr? t? do (
1586
). Tuy v?n đ??c tr?ng v?ng, song ong luon t? day vo đau kh?, b? đi lang thang kh?p n?i trong 9 n?m cu?i c?a cu?c đ?i.
Con ng??i Tasso v?i bi k?ch cu?c đ?i đa tr? thanh ngu?n c?m h?ng cho nhi?u sang tac c?a nh?ng ngh? s? l?n nh?:
Goethe
,
Batiushkov
,
Pushkin
,...
Tasso đa đ? l?i m?t l??ng tac ph?m l?n va quy gia: hang tr?m bai th?t? tinh theo th? truy?n th?ng Petrarca, đa đ?a ong tr? thanh nha th? tieu bi?u c?a dan t?c Italia th? k? 16. Ong con đ? l?i tren 2000 b?c th? lien quan đ?n cu?c đ?i va nh?ng m?i quan h? c?a ong.
V? k?ch
Amita
(
1573
) di?n t? m?i tinh manh li?t va đau kh? c?a chang ch?n c?u v?i n? th?n Xilvia, đ?t t?i đ?nh cao c?a th? m?c ca chau Au. V? bi k?ch
Vua Torixmondo
(
1587
) ph?n anh mau thu?n đ?o đ?c gi?a tinh b?n va tinh yeu...
Tac ph?m l?n nh?t c?a ong đ??c c? th? gi?i ng??ng m? la b?n tr??ng ca
La Gerusalemme liberata
. Tac ph?m đ??c kh?i th?o t? nh?ng n?m 60 va k?t thuc vao nh?ng n?m 90 (hoan ch?nh cu?i n?m 1593). Tac ph?m di?n t? cu?c bao vay va đanh chi?m thanh
Jerusalem
c?a cac hi?p s? trong cu?c
Th?p t? chinh
l?n th? nh?t (
1099
), gi?i phong thanh ph? thieng lieng c?a ng??i Kito giao ch?ng b?n chi?m đong ngo?i đ?o. Tac ph?m mo t? nh?ng tr?n đanh hao hung, ca ng?i cu?c chi?n c?a quan đ?i
Kito giao
tr??c
H?i giao
, đa tac đ?ng m?nh m? t?i cac dan t?c chau Au chi?n đ?u ch?ng quan Th? xam l??c. Tac ph?m con di?n t? ba m?i tinh c?m đ?ng va đ?p đ?. Tr??ng ca La Gerusalemme liberata la ki?t tac đ? cao t? t??ng nhan đ?o, đ? cao con ng??i v?i ly t??ng Ph?c H?ng ch?ng cai v? đ?o đ?c cong dan ton giao gi? d?i.
Ong la m?t trong nh?ng ng??i t?o d?ng nen m?m m?ng c?a phong cach
Baroque
? chau Au.
 |
Wikimedia Commons co them hinh ?nh va ph??ng ti?n truy?n t?i v?
Torquato Tasso
.
|