S? quan c?p t??ng hay T??ng l?nh , la danh t? chung trong ti?ng Vi?t đ? ch? cac s? quan mang nhom c?p b?c quan ham cao c?p nh?t trong l?c l??ng v? trang c?a nhi?u qu?c gia, g?m c? L?c quan , H?i quan va Khong quan , th?m chi bao g?m c? cac nhanh quan s? khac nh? c?nh sat , tu?n duyen .

Trong m?t s? v?n c?nh tai li?u Vi?t ng?, cac s? quan c?p t??ng th??ng đ??c x?ng la T??ng quan . Ngoai ra, đ?i v?i cac s? quan c?p t??ng trong H?i quan, con đ??c g?i chung la S? quan c?p đo đ?c ho?c v?n t?t la đo đ?c . Theo ngh?a r?ng, s? quan c?p t??ng co th? bao g?m cac c?p b?c Nguyen soai ho?c t??ng đ??ng.

T? nguyen [ s?a | s?a ma ngu?n ]

Co ngu?n g?c t? ch? Han , " T??ng " (將) trong ti?ng Vi?t dung đ? ch? nh?ng ng??i gi? ch?c v? cao c?p trong quan đ?i, ch? huy đ?i quan v?i quy mo l?n. Trong l?ch s?, danh x?ng "t??ng" t?ng đ??c dung cho nhi?u ch?c v? vo quan trong th?i phong ki?n nh? Th??ng t??ng quan, đ?i t??ng quan...

T?i đong A, danh x?ng "t??ng" đ??c dung v?i y ngh?a la m?t c?p b?c quan s? hi?n đ?i b?t đ?u t? Nh?t B?n vao n?m 1867 khi L?c quan đ? qu?c Nh?t B?n đ??c thanh l?p. T? đo, s? quan c?p t??ng (?官, t??ng quan ) đ??c s? d?ng đ? ch? cac c?p b?c s? quan cao c?p trong quan đ?i. T?i Vi?t Nam, trong S?c l?nh s? 33 n?m 1946, l?n đ?u tien quy đ?nh v? c?p b?c s? quan, đa quy đ?nh c?p t??ng g?m 3 c?p, ch? huy quan đ?i t? quy mo S? đoan đ?n T?p đoan quan .

T?i ph??ng Tay, danh x?ng "general" (ti?ng Anh) hay "general" (ti?ng Phap), đ??c ghi nh?n xu?t hi?n ph? bi?n vao th? k? 16, nh? m?t s? rut ng?n c?a ch?c v? capitaine general c?a Phap. T? cu?i th?i Trung c?, danh x?ng nay v? sau đ??c g?n them ch?c v? đ? ch? quy?n h?n ho?c đ?a v? c?a ca nhan đo. Danh x?ng "general" đ??c dung trong c? quan s? l?n dan s? (trong khi trong ng? c?nh ti?ng Vi?t, danh x?ng "t??ng" ch? dung trong quan s?). Trong quan s?, thu?t ng? "general officer" đ??c dung t??ng đ??ng s? quan c?p t??ng trong ti?ng Vi?t, cac thu?t ng? con l?i ? c?p th?p h?n la "field officers" hay "field-grade officers" (t??ng đ??ng c?p ta), va "company-grade officers" (t??ng đ??ng c?p uy).

Phan h?ng [ s?a | s?a ma ngu?n ]

Vi?c phan h?ng s? quan c?p t??ng tren th? gi?i co th? phan thanh 2 truy?n th?ng chinh la phan theo quy mo đ?n v? va theo đ?a v? quan s?. Tuy theo đ?c thu v?n hoa, m?i qu?c gia co cac phan h?ng rieng, nh?ng ch? y?u la cac h? th?ng sau:

Truy?n th?ng đong A [ s?a | s?a ma ngu?n ]

Do ?nh h??ng v?n minh Trung Hoa , cac n??c đ?ng v?n ? đong A đ?u s? d?ng danh x?ng "t??ng" đi kem v?i ti?n t? đ? ch? c?p b?c c?a s? quan c?p t??ng (tr? Nh?t B?n ngay nay), dung chung cho c? cho c? H?i L?c Khong quan (tr? Vi?t Nam co danh x?ng rieng cho c?p t??ng h?i quan). C? th? nh? sau (x?p t? th?p đ?n cao):

Vi?t Nam

• Thi?u t??ng
• Trung t??ng
• Th??ng t??ng
• đ?i t??ng

C?p b?c t??ng ban đ?u dung chung cho c? H?i L?c Khong quan. Tuy nhien, t? n?m 1981, c?p b?c đo đ?c đ??c dung cho cac s? quan c?p t??ng trong H?i quan. Du v?y, trong nhi?u tai li?u v?n quen dung nh? c?.

C?ng hoa Nhan dan Trung Hoa

• Thi?u t??ng (少?, Shao jiang )
• Trung t??ng (中?, Zhong jiang )
• Th??ng t??ng (上?, Shang jiang )

Trong l?ch s?, C?ng hoa Nhan dan Trung Hoa t?ng t?n t?i c?p b?c đ?i t??ng (sau đ?i thanh Nh?t c?p Th??ng t??ng ). đ?n n?m 1994, c?p b?c nay bai b? hoan toan.

Trung Hoa Dan qu?c

• Thi?u t??ng (少?, Shao jiang )
• Trung t??ng (中?, Zhong jiang )
• Nh? c?p Th??ng t??ng (二級上?, Erji Shang jiang )
• Nh?t c?p Th??ng t??ng (一級上將, Yiji Shang jiang

Trong l?ch s?, Trung Hoa Dan qu?c t?ng t?n t?i c?p b?c đ?c c?p Th??ng t??ng đ? ton phong cho T?ng t? l?nh T??ng Gi?i Th?ch . Sau khi ong qua đ?i, c?p b?c nay bai b? hoan toan.

C?ng hoa Dan ch? Nhan dan Tri?u Tien

• Thi?u t??ng (所長, Sojang )
• Trung t??ng (中將, Chungjang )
• Th??ng t??ng (上場, Sangjang )
• đ?i t??ng (大將, Daejang )

Han Qu?c

• Chu?n t??ng (准將, Junjang )
• Thi?u t??ng (所長, Sojang )
• Trung t??ng (中將, Jungjang )
• đ?i t??ng (大將, Daejang )

Tuy Han Qu?c t?n t?i c?p b?c Nguyen soai (原水, Wonsu ), th??ng đ??c tai li?u ti?ng Vi?t d?ch la Th?ng t??ng , nh?ng tren th?c t? c?p b?c nay ch?a h? ton phong cho b?t c? ca nhan nao.

Nh?t B?n

• Thi?u t??ng (?補, Sh?ho )
• Trung t??ng (?, Sh? )

Ngoai ra, t?i Nh?t B?n, đ?i v?i cac s? quan c?p t??ng gi? ch?c v? Tham m?u tr??ng Lien quan ho?c Tham m?u tr??ng quan ch?ng, tuy danh x?ng c?p b?c nay v?n g?i Sh? nh?ng s? d?ng m?t c?p hi?u đ?c bi?t rieng. Tai li?u ti?ng Vi?t v?n d?ch s? quan mang c?p hi?u nay la "đ?i t??ng".

Trong l?ch s?, Nh?t B?n t?ng s? d?ng h? th?ng c?p b?c Thi?u Trung đ?i t??ng, ngoai ra con co c?p b?c Nguyen soai đ?i t??ng (元帥大?, Gensui Taish? ). Tuy nhien, h? th?ng c?p b?c nay đa b? bai b? sau khi đ? qu?c Nh?t B?n th?t tr?n trong Th? chi?n th? hai .

Truy?n th?ng Th?nh v??ng chung [ s?a | s?a ma ngu?n ]

H? th?ng phan h?ng s? quan c?p t??ng theo truy?n th?ng Th?nh v??ng chung la h? th?ng ph? bi?n nh?t tren th? gi?i. No đ??c s? d?ng ? Anh (du khong th?c s? b?t ngu?n t? Anh), ph? bi?n h?u h?t chau Au, lan sang Kh?i Th?nh v??ng chung , M? va nhi?u qu?c gia khac tren th? gi?i (?nh h??ng đ?n c? đong A)... Theo truy?n th?ng nay, s? quan c?p t??ng đ??c ti?n t? nh? m?t tinh t? đ? ch? c?p b?c va đ?a v?. Tuy nhien, theo đ?c thu v?n hoa, danh x?ng "general" co th? ch? s? d?ng rieng cho L?c quan (Anh) ho?c c? L?c quan l?n Khong quan (M?). Rieng H?i quan s? d?ng h? th?ng phan h?ng rieng.

Anh

• Major-General
• Lieutenant-General
• General (hay full General)

H? th?ng phan h?ng c?a Anh khong xem c?p b?c L? tr??ng ( Brigadier ) vao nhom s? quan c?p t??ng. Ngoai ra, h? th?ng nay ch? dung rieng cho L?c quan.

M?

• Brigadier General
• Major General
• Lieutenant General
• General

Trong l?ch s?, M? t?ng t?n t?i cac b?c quan ham đ??c xem la cao nh?t trong quan s? la General of the Army danh cho L?c quan, General of the Air Force danh cho Khong quan (tai li?u ti?ng Vi?t th??ng d?ch la Th?ng t??ng ) va c?p b?c quan s? t?i cao la General of the Armies (tai li?u ti?ng Vi?t th??ng d?ch la đ?i th?ng t??ng ). Tuy nhien, cac c?p b?c nay khong đ??c phong cho b?t k? ai k? t? n?m 1950 đ?n nay.

Khac v?i h? th?ng phan h?ng c?a Anh, h? th?ng phan h?ng c?a M? đ?t c?p b?c Brigadier General vao nhom s? quan c?p t??ng, th??ng đ??c cac tai li?u ti?ng Vi?t d?ch la Chu?n t??ng .

đ?c

• Brigadegeneral
• Generalmajor
• Generalleutnant
• General

Trong l?ch s? đ?c, t?ng t?n t?i c?p b?c Generaloberst (tai li?u ti?ng Vi?t d?ch la "Chu?n th?ng ch?" ho?c "đ?i t??ng c?p cao") va Generalfeldmarschall (tai li?u ti?ng Vi?t d?ch la "Th?ng ch?"). Tuy nhien cac c?p b?c b? bai b? sau khi đ?c Qu?c xa th?t tr?n trong Th? chi?n th? hai .

Ngoai ra, t? 1956 đ?n 1990, C?ng hoa Dan ch? đ?c t?n t?i c?p b?c Armeegeneral (t??ng đ??ng đ?i t??ng). Tuy nhien, sau khi đ?c th?ng nh?t thi c?p b?c nay c?ng b? bai b?.

Nga

• Генера?л-майо?р
• Генера?л-лейтена?нт
• Генера?л-полко?вник
• Генера?л а?рмии

Truy?n th?ng Phap [ s?a | s?a ma ngu?n ]

H? th?ng phan h?ng s? quan c?p t??ng theo truy?n th?ng Phap la h? th?ng ph? bi?n th? hai tren th? gi?i, đ??c xem la b?t ngu?n t? Cach m?ng Phap . Theo truy?n th?ng nay, v?i quan đi?m binh đ?ng, s? quan c?p t??ng đ??c xem nh? ngang c?p nhau, đ??c phan bi?t b?i h?u t? ch? quy mo đ?n v? ma ng??i đo ch? huy. C?ng gi?ng nh? truy?n th?ng Th?nh v??ng chung, H?i quan s? d?ng h? th?ng phan h?ng rieng.

Phap

• General de brigade (T??ng l? đoan - Chu?n t??ng )
• General de division (T??ng s? đoan - Thi?u t??ng )
• General de corps d'armee (T??ng quan đoan - Trung t??ng )
• General d'armee (T??ng t?p đoan quan - đ?i t??ng )

Tren th?c t?, c?p b?c cao nh?t c?a m?t s? quan Phap co th? nh?n đ??c la General de division (th??ng đ??c d?ch la "Thi?u t??ng"). Hai c?p b?c General de corps d'armee (t??ng đ??ng Trung t??ng) va General d'armee (t??ng đ??ng đ?i t??ng) ch? dung nh? m?t c?p b?c phan bi?t cho cac s? quan c?p t??ng đ??c b? nhi?m vao m?t s? ch?c v? nh?t đ?nh. VD c?p b?c General d'armee ch? dung cho cac s? quan c?p General de division đ??c b? nhi?m vao cac ch?c v? T?ng tham m?u tr??ng ho?c Tham m?u tr??ng c?p quan ch?ng.

Tay Ban Nha

• General de brigada
• General de division
• Teniente general
• General de Ejercito

Ngoai ra, h? th?ng phan h?ng s? quan c?p t??ng c?a Tay Ban Nha t?n t?i c?p b?c Capitan general (t??ng đ??ng Th?ng t??ng). Tuy nhien đay ch? la m?t c?p b?c danh d?, danh rieng cho Qu?c v??ng Tay Ban Nha . M?t it t??ng l?nh c?ng đ??c phong c?p b?c đ?c bi?t nay, nh?ng khong co y ngh?a gi v? m?t quan s?.

Truy?n th?ng ? R?p [ s?a | s?a ma ngu?n ]

H?u h?t cac qu?c gia ? Trung đong va B?c Phi nh? Ai C?p , Syria , Arab Saudi , Iraq ... s? d?ng h? th?ng danh x?ng rieng theo truy?n th?ng ? R?p. Tuy nhien truy?n th?ng nay khong đ??c s? d?ng ? nh?ng n?i khac tren th? gi?i. No đ??c cho la co ngu?n g?c t? h? th?ng c?p b?c quan s? c?a đ? qu?c Ottoman va V??ng qu?c Ai C?p , đ??c b?n đ?a hoa b?ng cach s? d?ng danh x?ng trong ti?ng ? R?p . H? th?ng nay s? d?ng danh x?ng chung cho c? 3 nhanh H?i L?c Khong quan.

C?p b?c	Phien am	T??ng đ??ng
????	mush?r	Th?ng t??ng
???? ???	far?q awwal	đ?i t??ng
????	far?q	Trung t??ng
????	liw??	Thi?u t??ng
????	?am?d	Chu?n t??ng

C?ng gi?ng nh? h? th?ng phan h?ng c?p t??ng c?a Anh, truy?n th?ng ? R?p khong x?p s? quan c?p ?am?d vao c?p t??ng.

Tham kh?o [ s?a | s?a ma ngu?n ]

Lien k?t ngoai [ s?a | s?a ma ngu?n ]

• Generals of World War II
• Schema-root.org: US Generals News feeds for US Generals in the news
• Marines.mil: General Officer Biographies L?u tr? 2008-03-18 t?i Wayback Machine Biographies of US Marine Corps General Officers
• Bios & Information on Generals of Western History Information on 10 Generals who influenced Western History