Nguyen soai

Bach khoa toan th? m? Wikipedia

Nguyen soai , hay Th?ng ch? , la danh x?ng Vi?t ng? danh ch? quan ham s? quan cao c?p nh?t trong quan đ?i c?a m?t s? qu?c gia. Trong nhi?u tr??ng h?p, c?p b?c nay đ??c xem la t??ng đ??ng v?i quan ham Th?ng t??ng trong quan đ?i c?a m?t s? qu?c gia theo h? th?ng c?p b?c quan s? M?, du nguyen ngh?a c?a chung khong th?c s? đ?ng nh?t. Thong th??ng, quan ham Nguyen soai, Th?ng ch? va Th?ng t??ng đ?u đ??c x?p tren quan ham đ?i t??ng (4 sao), nen con đ??c g?i la T??ng 5 sao .

Ngu?n g?c l?ch s? [ s?a | s?a ma ngu?n ]

Th?i đ?u Trung C? , cac vua Phap th??ng trao quy?n ch? huy quan s? c?a h?i l?c quan va c?nh sat , cho m?t vien ch?c g?i la Connetable ( ti?ng Anh : Constable ); ng??i nay th??ng thu?c gi?i quy t?c hoang than. V? ng? ngh?a t? nguyen thi "connetable" co g?c t? "comes stabuli" ti?ng Latin , la ng??i ph? trach ch?m soc ng?a (qu?n ma) cho lanh chua, cung la ng??i than tin. Giup vi?c cho connetable la cac vien ch?c chuyen mon, đ??c g?i chung la cac marechal ( ti?ng Anh : marshal ), ma quan tr?ng nh?t la ph? ta ch? huy quan s? đ??c g?i la Marechal de camp ( ti?ng Anh : Field marshal ).

Ch?c v? Connetable sau cang r?ng quy?n phat tri?n d?n theo quy mo quan đ?i; trong 600 n?m, vien ch?c nay n?m vai tro quan tr?ng trong chinh quy?n Phap. đ? thay đ?i can can quy?n l?c, n?m 1627, H?ng y Richelieu b?t ng? ra quy?t đ?nh bai b? ch?c v? Connetable trong quan đ?i, giao quy?n ch? huy l?i cho vien ch?c ph? ta la Marechal de France . K? t? đo, ch?c v? nay tr? thanh danh x?ng c?a c?p b?c quan s? cao nh?t c?a cac qu?c gia chau Au.

Nguyen soai hay Th?ng ch?? [ s?a | s?a ma ngu?n ]

N?u nh? trong cac ngon ng? chau Au, thu?t ng? nay h?u nh? th?ng nh?t: Marechal ( Phap ), Marshal ( Anh ), Маршал ( Nga ), Marschall ( đ?c )... thi trong ti?ng Vi?t , danh x?ng Nguyen soai va Th?ng ch? l?i khong đ?ng nh?t du chung th??ng đ??c dung đ? chuy?n ng? m?t c?p b?c duy nh?t.

Trong l?ch s? th?i phong ki?n c?a cac qu?c gia đong A, ch?c v? Nguyen soai ( 元帥 ) v?i y ngh?a th?ng soai t?i cao c?a quan đ?i, do hoang đ? b? nhi?m co tinh th?i v? trong nh?ng chi?n d?ch l?n, quan tr?ng. Trong khi đo, ch?c v? Th?ng ch? ( 統制 ) ch? thu?n tuy mang tinh ch?t m?t ch?c v? vo quan cao c?p trong tri?u đinh. Du 2 danh x?ng nay hoan toan khong t??ng ?ng nh?ng c?ng co th? th?y danh hi?u Nguyen soai cao h?n danh hi?u Th?ng ch? .

Mai đ?n n?m 1872, l?n đ?u tien c?p b?c Nguyen soai đ??c thanh l?p trong h? th?ng c?p b?c c?a L?c quan đ? qu?c Nh?t B?n . Danh x?ng quan ham nay du sau đo khong t?n t?i trong quan đ?i Nh?t B?n k? t? sau n?m 1945, nh?ng no v?n đ??c s? d?ng t?i cac n??c đong A khac nh? C?ng hoa Dan ch? Nhan dan Tri?u Tien , đ?i Han Dan Qu?c , C?ng hoa Nhan dan Trung Hoa ...

Khong ro danh x?ng Th?ng ch? đ??c dung trong ti?ng Vi?t t? khi nao, va vi sao đ??c xem la t??ng đ?ng v?i danh x?ng Nguyen soai? Nh?ng du sao, m?t thong l? khong ro rang đ??c dung chuy?n ng? trong cac tai li?u Vi?t Nam ? qu?c n?i nh? sau:

  • Thu?t ng? "Th?ng ch?" đ??c dung đ? chuy?n ng? cac quan ham t??ng t? Field Marshal ( Anh ) ho?c Marechal ( Phap ) c?a cac n??c ph??ng Tay;
  • Thu?t ng? "Nguyen soai" đ??c dung đ? chuy?n ng? cac quan ham t??ng t? Маршал ( Marshal ) c?a Lien Xo va cac n??c thu?c c?ng đ?ng Xa h?i ch? ngh?a tr??c kia.

Co l? đay la do s? ?nh h??ng c?a Chi?n tranh l?nh ch?ng? đi?u nay d?n đ?n nhi?u nh?m l?n khi chuy?n ng?, đ?c bi?t nh? c?p b?c Wonsu c?a Han Qu?c d?ch nguyen ngh?a la Nguyen soai , chuy?n ng? l?i la Th?ng ch? , theo h? th?ng c?p b?c thi l?i d?ch la Th?ng t??ng . T?t nhien, ch?ng co cai nao sai nh?ng c?ng ch? đung t??ng đ?i.

Nh?ng du sao, thu?t ng? Nguyen soai la chinh xac nh?t khi dung chuy?n ng? cho c?p b?c Marshal .

M?t s? c?p b?c "nguyen soai" trong l?ch s? [ s?a | s?a ma ngu?n ]

Nh? đa neu tren, Marechal la nh?ng chuyen vien giup vi?c cho cac Connetable, do đo n?y sinh nhi?u ch?c v? marechal v?i nh?ng vai tro khac nhau.

Trong l?ch s? quan đ?i Phap, ngoai ch?c v? Marechal de camp giup vi?c cho Connetable trong vi?c ch? huy quan đ?i, con co cac ch?c danh c?p th?p nh? Marechal des logis , Marechal ferrant , ho?c c?p cao nh? Marechal general . Ngay nay ch? con m?i c?p b?c Marechal de France con t?n t?i va mang y ngh?a la c?p b?c cao nh?t trong quan đ?i.

M?c du xu?t phat t? m?t g?c, cach dung danh x?ng nay c?ng co s? d? bi?t gi?a cac qu?c gia chau Au. N?u nh? ng??i Anh ch? dung Field Marshal thi ng??i đ?c l?i dung Generalfeldmarschall , ng??i Phap va ng??i Nga thi ch? ng?n g?n la Marechal (Phap) hay Маршал (Nga).

Ch?c v? Magister militum c?a đ? qu?c La Ma c? c?ng đ??c xem la t??ng đ??ng v?i Nguyen soai ho?c Th?ng ch? . [1] [2]

Trong Khong quan Anh, cac c?p b?c t? Thi?u t??ng đ?n đ?i t??ng đ?u co ch? Marshal : Air Vice-Marshal (ngh?a đen: Pho Th?ng ch? Khong quan, t??ng đ??ng Thi?u t??ng), Air Marshal (ngh?a đen: Th?ng ch? Khong quan, t??ng đ??ng Trung t??ng), Air Chief Marshal (ngh?a đen: Chanh Th?ng ch? Khong quan, t??ng đ??ng đ?i t??ng). Th?ng ch? Khong quan th?c s? c?a Anh la Marshal of the Royal Air Force (Th?ng ch? Khong quan Hoang gia Anh).

Quan đ?i Lien Xo t?ng co b?c Nguyen soai binh ch?ng , t??ng đ??ng v?i đ?i t??ng: Nguyen soai khong quan ( маршал авиации ), Nguyen soai phao binh ( маршал артиллерии ), Nguyen soai cong binh ( маршал инженерных войск ), Nguyen soai b? đ?i t?ng thi?t giap ( маршал бронетанковых войск ), Nguyen soai b? đ?i thong tin lien l?c ( маршал войск связи ). Tren c?p Nguyen soai quan binh ch?ng la c?p Nguyen soai Lien bang Xo Vi?t , đ??c xem la c?p hang cao nh?t. Ngoai ra cao h?n c?p Nguyen soai Lien bang Xo Vi?t la c?p đ?i nguyen soai Lien bang Xo Vi?t , tuy nhien r?t it đ??c dung va ch? co duy nh?t Stalin đ??c phong c?p nay. Sau khi Lien Xo tan ra, h?u h?t cac c?p ham nay c?ng b? bai b?, ngo?i tr? quan ham Nguyen soai Lien bang Nga .

Trong quan đ?i Trung Hoa Dan Qu?c khong t?n t?i quan ham Nguyen soai du chung t?ng t?n t?i v?i t? cach la m?t danh hi?u ch?c v? th?ng l?nh quan s? t?i cao. Trong l?ch s? Quan Gi?i phong Nhan dan Trung Qu?c ch? co m?t l?n đ?u tien va duy nh?t phong quan ham Nguyen soai (元帥) ngay 23 thang 9 n?m 1955 cho 10 quan nhan lo?i Khai qu?c cong th?n la Chu đ?c , Banh đ?c Hoai , Lam B?u , L?u Ba Th?a , H? Long , Tr?n Ngh? , La Vinh Hoan , T? H??ng Ti?n , Nhi?p Vinh Tr?n va Di?p Ki?m Anh ; quan ham nay t?n t?i đ?n 1965 thi b? bai b? hoan toan. N?m 1988, khi ch? đ? Quan ham đ??c khoi ph?c đa kh?ng đ?nh r?ng quan ham Nguyen soai n?m 1955 la co hi?u l?c.

Hi?n t?i, h?u h?t cac qu?c gia khong con s? d?ng cac quan ham Nguyen soai, Th?ng ch? hay Th?ng t??ng nh? c?p b?c quan nhan hi?n d?ch va ch? s? d?ng chung trong th?i chi?n. ? m?t s? it qu?c gia, chung t?n t?i nh? m?t c?p b?c chinh tr? quan s? (nh? V??ng qu?c Campuchia ). Tr??ng h?p ngo?i l? co l? la C?ng hoa Dan ch? Nhan dan Tri?u Tien , v?a t?n t?i c?p b?c chinh tr? quan s? ( Nguyen soai C?ng hoa Dan ch? Nhan dan Tri?u Tien ), v?a t?n t?i c?p b?c quan s? hi?n d?ch ( Nguyen soai Quan đ?i Nhan dan Tri?u Tien ).

M?t s? Nguyen soai/Th?ng ch? tieu bi?u th?i hi?n đ?i [ s?a | s?a ma ngu?n ]

Trong l?ch s? đa co r?t nhi?u ng??i mang c?p b?c Th?ng ch? hay Nguyen soai nay, m?t ph?n l?n la do đ?a v? chinh tr? hay quy?n l?c c?a nh?ng ng??i nay. Nh?ng trong s? cac Th?ng ch? c?a th? gi?i c?ng co cac nha quan s? v?i nhi?u thanh tich n?i ti?ng. M?t vai ng??i tieu bi?u trong th? k? 20 :

Xem them [ s?a | s?a ma ngu?n ]

Chu thich [ s?a | s?a ma ngu?n ]

  1. ^ Peter Heather, The Fall of the Roman Empire: A New History of Rome and the Barbarians , trang 100
  2. ^ Edward Foss, Biographia juridica. A biographical dictionary of the judges of England from the Conquest , trang 265