Bach khoa toan th? m? Wikipedia
M?t tr?n Ph?n Lan
thu?c
chi?n tranh Xo-đ?c
trong
Chi?n tranh th? gi?i th? hai
di?n ra t?
25 thang 6
n?m
1941
đ?n
19 thang 9
n?m
1944
la cu?c
chi?n tranh
th? hai gi?a
Ph?n Lan
va
Lien Xo
.
Trong th?i gian chi?n tranh, phe Ph?n Lan dung cai ten
Chi?n tranh Ti?p di?n
(
ti?ng Ph?n Lan
:
jatkosota
,
ti?ng Th?y đi?n
:
fortsattningskriget
) đ? lam ro quan h? m?t thi?t v?i cu?c
Chi?n tranh Lien Xo-Ph?n Lan
tr??c đo.
[9]
Lien bang Xo vi?t xem cu?c chi?n la m?t ph?n c?a cu?c chi?n đ?u c?a h? ch?ng l?i
đ?c Qu?c xa
va
cac đ?ng minh
- đo la cu?c
Chi?n tranh Xo-đ?c
hay con g?i la
Chi?n tranh V? qu?c V? đ?i
? Lien Xo.
[10]
đ?c nhin nh?n nh?ng chi?n d?ch c?a h? trong khu v?c nh? m?t ph?n c?a toan b? n? l?c chi?n tranh c?a h? trong Chi?n tranh th? gi?i th? hai. No đem l?i s? h? tr? v?t li?u va h?p tac quan s? quan tr?ng cho Ph?n Lan.
Cac ho?t đ?ng chi?n tranh gi?a hai n??c m? đ?u vao ngay
22 thang 6
n?m 1941, ngay phat xit đ?c b?t đ?u
xam l??c Lien Xo
. Chi?n tranh th?c s? bung n? khi Lien Xo t? ch?c khong kich ngay 25 thang 6. Cac chi?n d?ch sau đo c?a Ph?n Lan đa h?y b? nh?ng nh??ng b? c?a h? sau Chi?n tranh Lien Xo-Ph?n Lan ?
eo Karelia
va
Ladoga Karelia
, va
xam chi?m đong Karelia
vao
thang 9
n?m 1941.
Tren eo Karelia, quan Ph?n Lan ch?m d?t chi?n d?ch cach 30 km t? Leningrad, n?i đ?t bien gi?i Lien Xo - Ph?n Lan tr??c Chi?n tranh th? gi?i th? hai. Quan Ph?n Lan khong t?n cong thanh ph? nay. Song, h? gian ti?p tham gia
cu?c vay ham Leningrad
c?a đ?c b?ng vi?c n?m gi? đ?t c? c?a h? tr??c Chi?n tranh th? gi?i th? hai trong su?t 2 n?m r??i tren
eo Karelia
.
[11]
[12]
[13]
Khong l?c Lien Xo
th? bom
vao
Helsinki
va nh?ng thanh ph? l?n khac c?a Ph?n Lan. Cu?i cung,
H?ng quan Lien Xo
m?
chi?n d?ch t?n cong
chi?n l??c
trong
mua he
n?m 1944 đanh đu?i quan Ph?n Lan ra kh?i ph?n l?n lanh th? ma Ph?n Lan chi?m đ??c trong chi?n tranh, nh?ng sau đo Quan đ?i Ph?n Lan đa phong ng? khi?n cu?c t?n cong c?a Lien Xo b? ng?ng l?i vao
thang 7
n?m 1944.
Nh?n th?y đ?c đa s?p th?t b?i va Ph?n Lan khong con la m?i đe d?a, Lien Xo tuyen b? s?n sang đam phan ch?m d?t chi?n tranh. L?nh ng?ng b?n di?n ra vao ngay
5 thang 9
ch?m d?t thu đ?ch. va
Th?a ??c Moskva
chinh th?c ch?m d?t thu đ?ch đ??c ky k?t vao ngay
19 thang 9
.
Hi?p ??c hoa binh
chinh th?c k?t thuc cu?c chi?n n?m 1944,Ph?n Lan thua tr?n
[14]
, ph?i nh??ng
Petsamo
va cho Lien Xo thue c?ng
Porkkala
, va b?i th??ng m?t kho?n chi?n phi la 300.000.000
đo la
M? t??ng đ??ng v?i
t?ng s?n ph?m n?i đ?a
c?a Ph?n Lan n?m
1939
. đ?i l?i, Lien Xo cam k?t ton tr?ng n?n đ?c l?p c?a Ph?n Lan va s? đem quan b?o v? Ph?n Lan trong tr??ng h?p đ?c Qu?c xa t?n cong Ph?n Lan. Trong cu?c chi?n tranh sau đo (
chi?n tranh Lapland
), Lien Xo va Ph?n Lan tr? thanh đ?ng minh cung tham chi?n ch?ng đ?c.
- ^
Con s? nay ch? y?u la quan Ph?n Lan tham gia chi?n d?ch t?n cong c?a Ph?n Lan n?m 1941 (kho?ng 500.000 ng??i) va cu?c t?n cong c?a Lien Xo thang 8 n?m 1944 (528.000 ng??i). L?c l??ng l?c quan dao đ?ng trong kho?ng t? 260.000 đ?n 360.000 ng??i, khong quan 8.000?22.000, h?i quan 14.000?40.000 va s? n?m d??i quy?n ch? huy tr?c ti?p c?a B? t?ng t? l?nh: 15.000?36.000. C?ng them m?t s? ng??i b? lu?t c??ng b?c lam cac nhi?m v? h? tr?, nh? 19.000 ng??i trong cac nhom lao đ?ng va 25.000 ng??i thu?c l?c l??ng phong khong ch?ng đ?t kich (cac l? đoan c?u h?a, b?o v? h?m phong khong, vv..), va 43.000 ph? n? tinh nguy?n thu?c nhi?u ho?t đ?ng phi quan s? khac nhau (th? ky, tr?c đai radio, quan sat khong quan, ti?p t?).
- ^
Quan đ?c t?i
Lapland
ti?n hanh
Chi?n d?ch Silberfuchs
.
- ^
Ng??i Ph?n Lan ch? ro con s? t? vong: 33.565 ch?t đ??c
chon c?t
; 12.820 ch?t vi b? th??ng; 4.251 khong đ??c
chon c?t
ma v? sau đ??c tuyen b? la ch?t; 3.552 m?t tich đ??c cho la đa ch?t; 473 ch?t khi la tu binh chi?n tranh; 7.932 ch?t vi ly do khac (b?nh t?t, tai n?n, t? t?); 611 khong ro
- ^
S? li?u chinh th?c c?a Lien Xo la 2.377 tu binh chi?n tranh. Cac nha nghien c?u Ph?n Lan ??c l??ng co 3.500 tu binh chi?n tranh.
- ^
S? tham gia c?a ng??i Y ch? gi?i h?n ? 4 tau th?y loi g?n đ?ng c? cung th?y th? đoan c?a no, đ??c s? d?ng ben c?nh lo?i tau th?y loi g?n đ?ng c? đa l?i th?i Sisu c?a Ph?n Lan va 4 tau r?i min c?a
H?i quan đ?c Qu?c xa
trong đ?i tau qu?c t?
H?i đ?i K
ho?t đ?ng tren
h? Ladoga
trong mua he va mua thu n?m 1942.
- ^
M?c du Anh chinh th?c tuyen chi?n v?i Ph?n Lan ngay 6 thang 12 n?m 1941, nh?ng ch? co duy nh?t m?t cu?c t?n cong c?a Anh vao đ?t Ph?n Lan ?
Cu?c đ?t kich Kirkenes va Petsamo
- v?i m?t tau san bay t?i Petsamo
[8]
di?n ra ngay 31 thang 7 n?m 1941, b?n thang tr??c khi tuyen chi?n. S? tham gia c?a Anh sau đo vao cu?c chi?n t?i m?t tr?n nay ch? gi?i h?n trong vi?c vi?n tr? ti?p t?, h? tr? b?ng khong quan cho cac chi?n d?ch t?i
vung B?c C?c
va m?t phi đ?i c?a Anh (phi đ?i s? 151 RAF) thu?c quy?n ch? huy c?a Lien Xo, đa h? tr? cho cac cu?c đ?t kich c?a Lien Xo t?i khu v?c Murmansk va hu?n luy?n cac phi hanh đoan Lien Xo kho?ng m?t thang trong mua thu n?m 1941 - kho?ng hai thang tr??c khi Anh tuyen chi?n v?i Ph?n Lan.
- ^
Mouritzen, Hans (1997).
External danger and democracy: old Nordic lessons and new European challenges
. Dartmouth. tr. 35.
ISBN
1-85521-885-2
.
- ^
a
b
Maanpuolustuskorkeakoulun historian laitos
,
Jatkosodan historia 1?6
("The History of The Continuation War, 1?6"), 1994
L?i chu thich: Th?
<ref>
khong h?p l?: ten “Jatkosota” đ??c đ?nh ro nhi?u l?n, m?i l?n co n?i dung khac
- ^
Кривошеев bien t?p (2001).
Россия и СССР в войнах ХХ века
(b?ng ti?ng Nga). Олма-Пресс. tr. 269?271.
ISBN
5-224-01515-4
.
- ^
Manninen (1994)
p.277-282
- ^
a
b
c
Kurenmaa, Pekka; Lentila, Riitta (2005). “Sodan tappiot”. Trong Leskinen, Jari; Juutilainen, Antti (bien t?p).
Jatkosodan pikkujattilainen
(b?ng ti?ng Ph?n Lan) (?n b?n 1). Werner Soderstrom Osakeyhtio. tr. 1150?1162.
ISBN
951-0-28690-7
.
- ^
Malmi, Timo (2005). “Jatkosodan suomalaiset sotavangit”. Trong Leskinen, Jari; Juutilainen, Antti (bien t?p).
Jatkosodan pikkujattilainen
(b?ng ti?ng Ph?n Lan) (?n b?n 1). Werner Soderstrom Osakeyhtio. tr. 1022?1032.
ISBN
951-0-28690-7
.
- ^
Manninen (1994)
p.306-313
- ^
FAA archive:
Raid on Petsamo
- ^
Lavery, Jason Edward (2006).
The history of Finland
. Greenwood Press. tr.
126
.
- ^
Great Soviet Encyclopedia
,
Finland
, Moskva, 1974.
ISBN 0-02-880010-9
- ^
Wykes, Alan (1972).
The Siege of Leningrad, Ballantines Illustrated History of WWII
.
- ^
Brinkley, Douglas (2004). Haskey, M. (bien t?p).
The World War II. Desk Reference
. Grand Central Press. tr. 210.
- ^
Барышников, Н. (2002). “Финские бомбардировщики в зоне Ленинграда”.
Блокада Ленинграда и Финляндия 1941?44
(b?ng ti?ng Nga). Хельсинки.
ISBN
952-5412-10-5
.
- ^
Laura C. Ferreira-Pereira,
Inside the Fence But Outside the Walls: The Military Non-allied States and the Security Architecture of Post-Cold War Europe
, trang 59
- Erickson, John (1993).
The Road to Berlin: Stalin's War with Germany
. New Haven: Yale University Press.
ISBN
0-300-07813-7
.
- Gebhardt, James (1990).
“The Petsamo-Kirkenes Operation: Soviet Breakthrough and Pursuit in the Arctic, October 1944”
(PDF)
.
Leavenworth Papers
. Fort Leavenworth: Combat Studies Institute (17).
ISSN
0195-3451
.
B?n g?c
(PDF)
l?u tr? ngay 13 thang 8 n?m 2011
. Truy c?p ngay 10 thang 5 n?m 2010
.
- Glantz, David; House, Jonathan (1998).
When Titans Clashed: How the Red Army Stopped Hitler
. Lawrence: University Press of Kansas.
ISBN
978-0-7006-0899-7
.
- Grier, Howard (2007).
Hitler, Donitz, and the Baltic Sea: the Third Reich's last hope, 1944?1945
. Annapolis: US Naval Institute Press.
ISBN
978-1-59114-345-1
.
- Laura C. Ferreira-Pereira,
Inside the Fence But Outside the Walls: The Military Non-allied States and the Security Architecture of Post-Cold War Europe
, Peter Lang,
2007
.
ISBN 3-03910-940-5
.
- Jokipii, Mauno
(1999).
Финляндия на пути к войне
[
The Launching of the Continuation War
] (b?ng ti?ng Nga). Petrozavodsk: Karelia.
ISBN
5-7545-0735-6
.
- Jutikkala, Eino; Pirinen, Kauko (1988).
A History of Finland
. Dorset Press.
ISBN
0-88029-260-1
.
- Juutilainen, Antti (1994).
Ilomantsi ? lopultakin voitto
(b?ng ti?ng Ph?n Lan). Rauma: Kirjapaino Oy West Point.
ISBN
951-95218-5-2
.
- Kirby, David (2006).
A concise history of Finland
. Cambridge: Cambridge University Press. tr.
343
.
ISBN
978-0-521-53989-0
.
- Krosby, H. Peter (1968).
Finland, Germany, and the Soviet Union, 1940-1941: The Petsamo Dispute
. University of Wisconsin Press.
- Leskinen, Jari; Juutilainen, Antti (ed.) (2005).
Jatkosodan pikkujattilainen
(b?ng ti?ng Ph?n Lan) (?n b?n 1). WSOY.
ISBN
951-0-28690-7
.
Qu?n ly CS1: v?n b?n d?: danh sach tac gi? (
lien k?t
)
- Leskinen, Jari; Juutilainen, Antti bien t?p (1999).
Talvisodan pikkujattilainen
(b?ng ti?ng Ph?n Lan) (?n b?n 1). Werner Soderstrom Osakeyhtio. tr. 976.
ISBN
951-0-23536-9
.
- Luknitsky, Pavel (1988).
Сквозь всю блокаду
[
Through the Siege
] (b?ng ti?ng Nga). Leningrad: Lenizdat.
- Lunde, Henrik O. (2011).
Finland's War of Choice: The Troubled German-Finnish Alliance in World War II
. Newbury: Casemate Publishers.
ISBN
978-1-61200-037-4
.
- Manninen, Ohto (1994).
Molotovin cocktail- Hitlerin sateenvarjo
[
Molotov's cocktail - Hitler's umbrella
] (b?ng ti?ng Ph?n Lan). Helsinki: Painatuskeskus.
ISBN
951-37-1495-0
.
- Moisala, U.E.; Alanen, Pertti (1988).
Kun hyokkaajan tie pysaytettiin
(b?ng ti?ng Ph?n Lan). Keuruu: Otava.
ISBN
951-1-10386-5
.
- Raunio, Ari (ed.); Maanpuolustuskorkeakoulun Historian laitos (1994).
Jatkosodan historia 1?6
(b?ng ti?ng Ph?n Lan) (?n b?n 1). WSOY.
Qu?n ly CS1: v?n b?n d?: danh sach tac gi? (
lien k?t
)
- Salisbury, Harrison E. (2003).
The 900 Days: The Siege of Leningrad
(?n b?n 2). Cambridge: Da Capo Press.
ISBN
978-0-306-81298-9
.
[
lien k?t h?ng
]
- Vehvilainen, Olli (2002).
Finland in the Second World War: Between Germany and Russia
. New York: Palgrave.
ISBN
0-333-80149-0
.
- Werth, Alexander (1999).
Russia at War, 1941?1945
(?n b?n 2). New York: Basic Books.
ISBN
978-0-7867-0722-5
.
- Ziemke, Earl (2002).
Stalingrad to Berlin. The German Defeat in the East
. Washington DC: Government Printing Office.
ISBN
978-0-16-001962-3
.
- Wuorinen, John H. bien t?p (1948).
Finland and World War II 1939?1944
. The Ronald Press Company.
ISBN
0-313-24133-3
.
- Schwartz, Andrew J. (1960).
America and the Russo-Finnish War
. Washington, D.C.: Public Affairs Press.
ISBN
0-8371-7964-5
.
- Finnish National Archive
Luovutukset: Research on prisoner-of-war deaths, extraditions and deportations from Finland between 1939?55
, Research project,
See
L?u tr?
2006-08-29 t?i
Wayback Machine
- Krosby, H. Peter (1966).
Nikkelidiplomatiaa Petsamossa 1940-1941
. Kirjayhtyma.
- Krosby, H. Peter (1967).
Suomen valinta 1941
. Kirjayhtyma.
- Polvinen, Tuomo I. (1979).
Suomi kansainvalisessa politiikassa 1941?1947, osa 1: 1941?1943: Barbarossasta Teheraniin
. WSOY.
- Polvinen, Tuomo I. (1980).
Suomi kansainvalisessa politiikassa 1941?1947, osa 2: 1944: Teheranista Jaltaan
. WSOY.
- Polvinen, Tuomo I. (1981).
Suomi kansainvalisessa politiikassa 1941?1947, osa 3: 1945?1947: Jaltasta Pariisin rauhaan
. WSOY.
- Sana, Elina (1994).
Luovutetut/ The Extradited: Finland's Extraditions to the Gestapo
.
WSOY
.
ISBN
951-0-27975-7
.
- Seppinen, Ilkka (1983).
Suomen Ulkomaankaupan ehdot 1939?1944
.
ISBN
951-9254-48-X
.
- (ti?ng Nga)
Stavka directive of 24 June 1941 "on measures to foil a possible enemy strike from the territory of Finland against Leningrad", authorising the Soviet air offensive of 25 June 1941 (
page 1
,
page 2
)