Lien hi?p Nam Phi
(
ti?ng Anh
:
Union of South Africa
,
ti?ng Ha Lan
:
Unie van Zuid-Afrika
,
ti?ng Afrikaans
:
Unie van Suid-Afrika
) la nha n??c ti?n than trong l?ch s? c?a
C?ng hoa Nam Phi
ngay nay. Lien hi?p đ??c thanh l?p vao ngay 31 thang 5 n?m 1910, t? s? lien k?t c?a b?n thu?c đ?a thu?c
Anh
la
Thu?c đ?a Cape
,
Thu?c đ?a Natal
,
Thu?c đ?a Transvaal
va
Thu?c đ?a Song Orange
. Bao g?m nh?ng ph?n lanh th? tr??c đo la m?t ph?n c?a
C?ng hoa Transvaal
va
Nha n??c T? do Orange
.
Sau
chi?n tranh th? gi?i th? nh?t
,
đ? qu?c đ?c
b?i tr?n, thu?c đ?a
Tay Nam Phi
c?a h? đ??c đ?t d??i s? qu?n ly c?a Lien hi?p Nam Phi v?i t? cach la qu?c gia đ??c H?i Qu?c Lien ?y thac, nh?ng Tay Nam Phi b? Lien hi?p Nam Phi xem la m?t t?nh va tim cach sap nh?p.
Gi?ng nh? tr??ng h?p
Canada
va
Uc
, Lien hi?p Nam Phi n?m d??i s? th?ng tr? c?a đ? qu?c Anh. Cho đ?n sau
Tuyen b? Balfour
1926 va
đ?o lu?t Westminster 1931
thi ch? quy?n m?i d?n đ??c xac l?p. Lien hi?p theo hinh th?c chinh tr? quan ch? l?p hi?n, đ?ng đ?u la N? hoang Anh va đ??c đ?i di?n b?i m?t v? t?ng đ?c. Khi hi?n phap 1961 ban hanh thi Lien hi?p tr? thanh n??c c?ng hoa, va t?m th?i h? r?i Kh?i th?nh v??ng chung c?a Anh.
B? bi?n c?a C?ng hoa
Namibia
ngay nay v?n khong đ??c kham pha mai cho đ?n t?n cu?i th? k? 19.
T? n?m 1874, nha lanh đ?o c?a dan t?c
Herero
b?n đ?a la
Maharero
đa ti?p c?n chinh quy?n Thu?c đ?a Cape ? phia nam. Ong d? đoan cu?c xam l??c c?a th?c dan B? đao Nha t? phia b?c va ng??i Afrikaner t? phia nam, đ? tranh b? xam l??c nha lanh đ?o nay đa ti?p c?n chinh quy?n Cape đ? th?o lu?n v? kh? n?ng gia nh?p nha n??c b?n đ?a c?a ong vao Thu?c đ?a Cape, va ong đoi h?i v? quy?n l?i chinh tr? v?i h? n?u tham gia. Vi?c gia nh?p Thu?c đ?a Cape - m?t qu?c gia t? tr? v?i h? th?ng chinh tr? đa s?c t?c va co kh? n?ng t? b?o v? ch? quy?n lanh th? vao th?i đi?m đo đ??c coi la t?t h?n v?i vi?c b? chi?m va sap nh?p vao đ? qu?c B? đao Nha ho?c đ? qu?c đ?c.
đap l?i, Ngh? vi?n Cape đa ch? đ?nh m?t ?y ban đ?c bi?t do William Palgrave đ?ng đ?u, ong đa đ?n lanh th? c?a ng??i Herero gi?a song Orange va Cunene đ? trao đ?i v?i nha lanh đ?o
Maharero
v? vi?c gia nh?p Cape. Trong cac cu?c đam phan v?i ?y ban Palgrave, m?t s? dan t?c b?n đ?a nh? Damara va Herero đa ph?n ?ng tich c?c (thang 10 n?m 1876), cac dan t?c khac thi co thai đ? khong gi?ng nhau. Cac cu?c th?o lu?n xoay quanh c?u truc quy?n l?c chinh tr? ma cac dan t?c b?n đ?a s? h?i nh?p vao Cape, th?o lu?n keo dai cho đ?n n?m 1876 thi b? Anh ng?n ch?n. Chinh quy?n Anh đ?ng y cho Cape k?t h?p v?i lanh th? vung v?nh Walvis, nh?ng mai cho đ?n khi ng??i đ?c đ?n va thi?t l?p ch? đ? b?o h? tren khu v?c nay vao n?m 1884, thi vung Tay Nam Phi v?n hoan toan đ?c l?p.
[4]
[5]
[6]
Sau đo, Tay Nam Phi b? chi?m va tr? thanh thu?c đ?a c?a đ? qu?c đ?c, ngo?i tr? ph?n lanh th? V?nh Walvis va
Qu?n đ?o Chim Canh c?t
v?n la m?t ph?n c?a Cape, khong n?m d??i s? ki?m soat c?a đ?c.
S? chi?m đong Tay Nam Phi
[
s?a
|
s?a ma ngu?n
]
Khi Chi?n tranh th? gi?i th? nh?t bung n? vao n?m 1914, Lien hi?p Nam Phi đa mau chong xam chi?m va sap nh?p
thu?c đ?a nay
c?a đ?c. V?i vi?c thanh l?p H?i Qu?c Lien va ch?m d?t chi?n tranh th? gi?i th? nh?t, Nam Phi đa đ??c trao Nhi?m v? C, nhi?m v? H?i Qu?c Lien ?y thac qu?n ly Tay Nam Phi. Nh?ng sau đo, Lien hi?p Nam Phi xem
Tay Nam Phi
la m?t t?nh th? n?m, m?c du th?c t? ch?a bao gi? co v? th? chinh tr? chinh th?c.
V?i vi?c thanh l?p Lien H?p Qu?c, Lien hi?p Nam Phi đa n?p đ?n xin thanh l?p Tay Nam Phi nh? m?t t?nh c?a minh, nh?ng đ?n nay đa b? Lien H?p Qu?c t? ch?i, h? m?i Nam Phi chu?n b? m?t th?a thu?n ?y thac thay th?. L?i m?i nay đa b? Lien hi?p t? ch?i, sau đo h? khong thay đ?i v?n đ? chinh tr? Tay Nam Phi theo ?y thac nhi?m v? ban đ?u vao n?m 1919. đi?u nay d?n đ?n hang lo?t cac v?n đ? phap ly ph?c t?p khong đ??c gi?i quy?t, cho đ?n khi Lien hi?p Nam Phi đ??c thay th? b?i C?ng hoa Nam Phi. Vao th?i đi?m n?m 1949, Lien hi?p đa thong qua m?t đ?o lu?t sap nh?p Tay Nam Phi, bao g?m c? vi?c đ?a đ?i di?n Tay Nam Phi vao qu?c h?i Nam Phi.
Lanh th? V?nh Walvis, hi?n thu?c Namibia, ban đ?u la m?t ph?n c?a Lien hi?p Nam Phi vi đay v?n d? la m?t ph?n c?a Thu?c đ?a Cape tr??c đo. N?m 1921, qu?n ly lanh th? v?nh Walvis la m?t ph?n trong Nhi?m v? C ma H?i Qu?c Lien đ?t ra ? Tay Nam Phi, đi?u nay th?c thi trong th?i gian Lien hi?p con t?n t?i.
- ^
Remained the royal anthem until 1961.