Kinh t? Venezuela

Bach khoa toan th? m? Wikipedia
Kinh t? Venezuela
Ti?n t? Bolivar fuerte (VEF)
N?m tai chinh Ch??ng trinh ngh? s? hang n?m
T? ch?c kinh t? WTO , OPEC , Unasur , Mercosur
S? li?u th?ng ke
GDP 70.140 t? USD (2019)
T?ng tr??ng GDP -25.3% (2019)
GDP đ?u ng??i 2.548 USD (2019)
GDP theo l?nh v?c Nong nghi?p : 3.9%, cong nghi?p : 32.9%, d?ch v? : 63.2% (2015)
L?m phat ( CPI ) ?449% (2016) [1]
T? l? ngheo 80% (2016)
L?c l??ng lao đ?ng 14.34 tri?u (2014)
C? c?u lao đ?ng theo ngh? Nong nghi?p: 7.3%, cong nghi?p: 21.8%, d?ch v?: 70.9% (2011)
Th?t nghi?p 7.9% (2015)
Cac nganh chinh D?u m?, v?t li?u xay d?ng, ch? bi?n th?c ?n, d?t s?i; khai m? s?t, thep, nhom; l?p rap xe o to
Th??ng m?i qu?c t?
Xu?t kh?u 47.53 t? USD (2015)
M?t hang XK D?u m?, bauxit va nhom, thep, hoa ch?t, s?n ph?m nong nghi?p, ch? t?o
đ?i tac XK   Hoa K? 26.6%
  ?n đ? 13.7%
  Trung Qu?c 11.7%
  Cuba 6.4% (2015)
Nh?p kh?u 50.34 t? USD (2014)
M?t hang NK V?t li?u tho, may moc va thi?t b?, thi?t b? v?n t?i, v?t li?u xay d?ng
đ?i tac NK   Hoa K? 18.4%
  Trung Qu?c 15.3%
  Brasil 9.7%
  Colombia 5.9%
  Mexico 4.2% (2015)
Tai chinh cong
N? cong 51.4% c?a GDP (2014)
Thu 142.6 t? USD (2014)
Chi 204 t? USD (2014.)
Vi?n tr? 12.008 t? USD (2016)
Ngu?n d? li?u: CIA.gov
T?t c? gia tr? đ?u tinh b?ng đo la M? , tr? khi đ??c chu thich.

Kinh t? Venezuela d?a vao d?u m? , cac nganh cong nghi?p n?ng nh? nhom va thep, va s? h?i sinh trong nong nghi?p . [2] Venezuela la thanh vien l?n th? n?m c?a OPEC tinh v? s?n l??ng d?u h?a. Doanh thu t? xu?t kh?u d?u m? chi?m h?n 50% GDP c?a c? n??c va chi?m kho?ng 95% t?ng kim ng?ch xu?t kh?u. T? nh?ng n?m 1950 đ?n đ?u nh?ng n?m 1980 kinh t? Venezuela la m?t trong nh?ng n?n kinh t? m?nh nh?t ? Nam M? . Vi?c t?ng tr??ng lien t?c trong th?i k? nay đa thu hut nhi?u ng??i nh?p c? , luc đo n??c nay co tieu chu?n s?ng cao nh?t ? chau M? Latinh. Cu?c kh?ng ho?ng d?u l?a 1980 đa lam cho n?n kinh t? b? thu nh?, ti?n t? m?t gia tr?, n?n l?m phap t?ng v?t đ?t đ?nh 84% vao n?m 1989 va 99% vao n?m 1996, ba n?m tr??c khi Hugo Chavez nh?m ch?c.

Venezuela s?n xu?t va xu?t kh?u s?n ph?m cong nghi?p n?ng nh? thep, nhom va xi m?ng, v?i s?n xu?t t?p trung xung quanh Ciudad Guayana, g?n đ?p Guri, m?t trong nh?ng đ?p l?n nh?t tren th? gi?i cung c?p kho?ng ba ph?n t? đi?n tieu dung c?a Venezuela. Cac s?n xu?t đang chu y khac bao g?m thi?t b? đi?n t? va o to, c?ng nh? đ? u?ng va th?c ph?m. Nong nghi?p ? Venezuela chi?m kho?ng 3% GDP, 10% l?c l??ng lao đ?ng, va it nh?t m?t ph?n t? di?n tich đ?t c?a Venezuela. Venezuela xu?t kh?u g?o, ngo, ca, trai cay nhi?t đ?i, ca phe, th?t l?n va th?t bo. đ?t n??c nay tuy nhien khong ph?i t? cung t? c?p trong h?u h?t cac l?nh v?c nong nghi?p.

M?c du m?i quan h? c?ng th?ng gi?a hai qu?c gia, Hoa K? v?n la đ?i tac th??ng m?i quan tr?ng nh?t c?a Venezuela. Xu?t kh?u c?a M? đ?n Venezuela bao g?m may moc, cac s?n ph?m nong nghi?p, d?ng c? y t?, va xe h?i. Venezuela la m?t trong b?n nha cung c?p hang đ?u d?u m? n??c ngoai đ?n Hoa K?. Kho?ng 500 cong ty M? co đ?i di?n t?i Venezuela. [2] Theo Ngan hang Trung ??ng Venezuela, chinh ph? thu nh?p đ??c 1998-2008 kho?ng 325 t? USD thong qua vi?c s?n xu?t d?u va xu?t kh?u noi chung, [3] va theo C? quan N?ng l??ng Qu?c t?, t?i thang 8 n?m 2015 Venezuela đa s?n xu?t 2,4 tri?u thung d?u m?i ngay, 500.000 trong s? đo đi đ?n Hoa K?. [4]

K? t? "cu?c cach m?ng xa h?i ch? ngh?a" c?a Hugo Chavez, tri?t pha kho?ng phan n?a t?p đoan d?u h?a kh?ng l? PDVSA trong n?m 2002 b?ng cach sa th?i h?u h?t cac chuyen gia b?t đ?ng chinh ki?n trong s? 20.000 nhan vien, va ap đ?t vi?c ki?m soat ti?n t? ch?t ch? trong n?m 2003 trong m?t n? l?c đ? ng?n ch?n ti?n v?n kh?i b? mang ra n??c ngoai, [ [5] co s? suy gi?m đ?u đ?n trong s?n xu?t d?u va xu?t kh?u va m?t lo?t pha gia ti?n t? nghiem tr?ng, lam gian đo?n s? phat tri?n c?a n?n kinh t?. [6] H?n n?a, vi?c ki?m soat gia c?, vi?c sung cong nhi?u đ?t nong nghi?p va cac nganh cong nghi?p khac nhau, trong cac chinh sach c?a chinh ph? gay tranh cai khac đ?a đ?n vi?c g?n nh? hoan toan đong b?ng tren b?t k? truy c?p đ?n cac ngo?i t? theo t? gia h?p ly "chinh th?c", d?n đ?n thi?u h?t nghiem tr?ng t?i Venezuela va vi?c gia c? t?ng d?c c?a t?t c? cac hang hoa thong d?ng, bao g?m th?c ph?m, n??c, s?n ph?m gia d?ng, ph? tung, d?ng c? va v?t t? y t?; bu?c nhi?u nha s?n xu?t ho?c la c?t gi?m s?n l??ng ho?c đong c?a, v?i nhi?u hang cu?i cung r?i kh?i đ?t n??c, nh? đa x?y ra v?i m?t s? cong ty cong ngh? va h?u h?t cac nha s?n xu?t o to [7] N?m 2015, Venezuela đa l?m phat h?n 100 % - m?c cao nh?t tren th? gi?i va cao nh?t trong l?ch s? c?a n??c nay [8] - v?i d? ki?n l?m phat đ?t 700% vao n?m 2016 [9] va t?ng len g?n 2.000% vao n?m 2017 [10] trong khi t? l? ngheo đoi c?a dan s? la gi?a 76% [11] va 80% [12] theo ngu?n tin đ?c l?p.

Nguyen nhan kh?ng ho?ng [ s?a | s?a ma ngu?n ]

Theo Panos Mourdoukoutas, Forbes cho la m?t qua trinh lau dai v?i cac chinh sach th?t b?i c?a cac chinh ph? t? nhi?u th?p k? qua, tr??c c? th?i ch? ngh?a xa h?i Bolivar, đ?a ng??i dan m?t đ?t n??c giau tai nguyen thien nhien va v?n con ng??i xu?ng con đ??ng ngheo đoi. [13] [14] . Noi chung, cu?c kh?ng ho?ng c?a Venezuela hi?n th?i la k?t qu? s? h?i t? hai xu h??ng nguy hi?m: “ c?n b?nh Ha Lan ” (Dutch Disease) va “ ch? ngh?a xa h?i Bolivar ” [15] v?i nh?ng chinh sach đi v? h??ng Kinh t? k? ho?ch . [16]

  • đa co m?t lan song qu?c h?u hoa vao cu?i th?p nien 1970 va cac k? ho?ch phat tri?n đ?t cac ngu?n l?c quan tr?ng c?a đ?t n??c vao trong tay cac quan ch?c chinh ph? ch? khong ph?i la nh?ng nha qu?n ly chuyen nghi?p. D??i th?i T?ng th?ng Carlos Andres Perez , đ?c bi?t trong nhi?m k? đ?u tien c?a ong vao n?m 1974, đa cho ti?n hanh qu?c h?u hoa nhi?u nganh trong đo bao g?m cac nganh cong nghi?p d?u m?, cong nghi?p s?t, m? r?ng sang nganh cong nghi?p thep, xay d?ng d?ch v? khach s?n do nha n??c s? h?u, đong tau, va len đ?n đ?nh đi?m la s? ra đ?i c?a nganh cong nghi?p nhom.
  • Vi?c chinh ph? ki?m soat gia c? va chinh sach tr? c?p d??i th?i T?ng th?ng Caldera, d?n đ?n tham h?t ngan sach va n? chinh ph? b?t đ?u t?ng v?t.
  • Chinh ph? c?ng ki?m soat th? tr??ng ti?n t?, giup cho cac doanh nghi?p n??c ngoai đ??c nhi?u l?i th? h?n so v?i cac doanh nghi?p trong n??c.
  • M??i l?m n?m d??i s? đi?u hanh c?a canh t? đa đ? l?i m?t n??c Venezuela v?i t? l? l?m phat len đ?n 180 ph?n tr?m hang n?m do pha gia đ?ng ti?n nhi?u l?n, (trung binh l?m phat t?ng kho?ng 8,70 ph?n tr?m m?i thang). K?t qu? nay đa lam suy y?u va ?nh h??ng đ?n m?c l??ng t? khi Nicholas Maduro tr? thanh t?ng th?ng ? m?c t?ng l?n nh?t đ??c ghi nh?n lien quan đ?n cac lo?i đ? u?ng va th?c ph?m (t?ng 315%). Venezuela hi?n chi?m v? tri 178 trong ch? s? t? do kinh t? ? t?c đ?ng g?n d??i cung c?a danh sach.
  • Ch? ngh?a xa h?i Bolivar, v?n m??n t? ch? ngh?a xa h?i Castro c?a Cuba , va ch? ngh?a bai M? t? Che Guevara va Salvatore Allende , đ? them vao n?n kinh t? c?a Venezuela. Trong th?c t?, vi?c bai M? đa tr? thanh ly do d?n đ?n r?t nhi?u th?t b?i trong chinh sach kinh t? c?a Venezuela, lam cho n??c nay lam vao tinh tr?ng thi?u h?t tr?m tr?ng cac s?n ph?m c? b?n, t? ta em be đ?n kh?n gi?y, gi?y v? sinh cho đ?n nhi?u lo?i s?n ph?m khac.

Xem them [ s?a | s?a ma ngu?n ]

Lien k?t ngoai [ s?a | s?a ma ngu?n ]

Chu thich [ s?a | s?a ma ngu?n ]

  1. ^ “Venezuela's Annual Inflation Rate Highest Since 2004” . Bloomberg . ngay 1 thang 3 n?m 2007 . Truy c?p ngay 15 thang 1 n?m 2008 .
  2. ^ a b Background Note: Venezuela U.S. Department of State. Retrieved 29 October 2011.
  3. ^ (ti?ng Tay Ban Nha) "Ingresos Petroleros de Venezuela 1999-2008." Centro de Investigaciones Economicas. 21 June 2008. Retrieved 3 September 2010.
  4. ^ "Crude Oil Supply Vs. OPEC Output Target:Venezuela." L?u tr? 2016-03-04 t?i Wayback Machine IEA Oil Market Report. 11 August 2015. Retrieved 4 September 2015.
  5. ^ “Venezuela's currency: The not-so-strong bolivar” . The Economist . 11 thang 2 n?m 2013 . Truy c?p ngay 18 thang 2 n?m 2013 .
  6. ^ Mander, Benedict (10 thang 2 n?m 2013). “Venezuelan devaluation sparks panic” . Financial Times . Truy c?p ngay 11 thang 2 n?m 2013 .
  7. ^ “Venezuela's economy: Medieval policies” . The Economist . 20 thang 8 n?m 2011 . Truy c?p ngay 23 thang 2 n?m 2014 .
  8. ^ Cristobal Nagel, Juan (13 thang 7 n?m 2015). “Looking Into the Black Box of Venezuela's Economy” . Foreign Policy . Truy c?p ngay 14 thang 7 n?m 2015 .
  9. ^ Davies, Wyre (20 thang 2 n?m 2016). “Venezuela's decline fuelled by plunging oil prices” . BBC News, Latin America . Truy c?p ngay 20 thang 2 n?m 2016 .
  10. ^ Gillespie, Patrick (13 thang 4 n?m 2016). “Venezuela: the land of 500% inflation” . CNN . Truy c?p ngay 13 thang 4 n?m 2016 .
  11. ^ “Pobreza en Venezuela alcanzo al 73% de los hogares” . El Universo . 20 thang 11 n?m 2015 . Truy c?p ngay 21 thang 11 n?m 2015 .
  12. ^ “Chamber of Commerce: 80% of Venezuelans are in poverty” . El Universal . 1 thang 4 n?m 2016. B?n g?c l?u tr? 4 Thang 4 2016 . Truy c?p ngay 4 thang 4 n?m 2016 . Ki?m tra gia tr? ngay thang trong: |archive-date= ( tr? giup )
  13. ^ What Destroyed Venezuela's Economy: Big Government And Anti-Americanism , forbes, 18.7.2016 (ti?ng Anh)
  14. ^ What Destroyed Venezuela's Economy: Big Government And Anti-Americanism (đi?u gi đa pha h?y n?n kinh t? Venezuela: Chinh ph? k?nh cang va ch? ngh?a bai M?) , phiatruoc, (B?n d?ch)
  15. ^ Bi k?ch Venezuela do đau? L?u tr? 2016-08-04 t?i Wayback Machine , thesaigontimes, 30.7.2016
  16. ^ Unconvincing Explanations For The Disaster In Venezuela That Is Bolivarian Socialism , forbes, 22.7.2016
L?y t? “ https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Kinh_t?_Venezuela&oldid=71072842 ”