Karl Johann Kautsky
(16 thang 10 n?m 1854 - 17 thang 10 n?m 1938) la m?t tri?t gia Sec-đ?c, nha bao, va ly thuy?t gia Mac-xit. Kautsky đ??c cong nh?n la m?t trong nh?ng ng??i truy?n ba co uy tin nh?t c?a ch? ngh?a
Marx chinh th?ng
sau cai ch?t c?a
Friedrich Engels
vao n?m 1895 cho t?i khi s?p n? ra Chi?n tranh th? gi?i th? nh?t vao n?m 1914 va m?t s? ng??i g?i ong la 'đ?c Giao hoang c?a ch? ngh?a Mac'. Sau chi?n tranh, Kautsky la m?t nha phe binh th?ng th?n cu?c Cach m?ng Bolshevik va s? thai qua c?a no, tham gia nh?ng cu?c but chi?n v?i
Lenin
va
Leon Trotsky
v? b?n ch?t c?a nha n??c Xo vi?t.
Karl Kautsky, sinh ra ?
Prague
, cha la h?a s? san kh?u ng??i Sec, m? la k?ch s? va v?n s? ng??i Ao, cung gia đinh chuy?n đ?n
Vienna
luc b?y tu?i. Ong nghien c?u l?ch s?, tri?t h?c va kinh t? h?c t?i đ?i h?c Vienna t? n?m 1874, va tr? thanh m?t thanh vien c?a
đ?ng Dan ch? Xa h?i Ao
(SPO) vao n?m 1875. N?m 1880 ong gia nh?p m?t nhom ch? ngh?a xa h?i đ?c t?i Zurich, ma đ??c s? h? tr? tai chinh c?a h?c gi?
Karl Hochberg
, va len lut đ?a tai li?u xa h?i ch? ngh?a vao đ? ch?
đ?c
t?i th?i đi?m Lu?t ch?ng xa h?i ch? ngh?a ra đ?i (1878 -). Ch?u ?nh h??ng c?a
Eduard Bernstein
, th? ky c?a Karl Hochberg, ong đa tr? thanh m?t nha Macxit va n?m 1881 đa đ?n th?m
Marx
va Engels ? Anh.
Trong n?m 1883, Kautsky thanh l?p t? nguy?t san
Die Neue Zeit
('The New Times') ?
Stuttgart
, ma sau tr? thanh tu?n bao vao n?m 1890. Ong vi?t t?p chi nay cho đ?n thang 9 n?m 1917. đi?u nay đa lam cho ong co đ??c m?t thu nh?p ?n đ?nh va cho phep ong truy?n ba ch? ngh?a Mac.
[1]
T? 1885-1890 ong đa chuy?n t?i ?
London
, va tr? thanh m?t ng??i b?n than c?a Friedrich Engels. Tr? thanh m?t nha ly lu?n Mac-xit n?i ti?ng vao n?m 1888, ph?n l?n la nh? Engels đa giao cho ong nhi?m v? bien t?p lam tac ph?m ba t?p c?a Marx, ly thuy?t v?
gia tr? th?ng d?
.
[2]
N?m 1891 ong la đ?ng tac gi? C??ng l?nh
Erfurt
c?a đ?ng Dan ch? Xa h?i đ?c (SPD) cung v?i
August Bebel
va
Eduard Bernstein
.
Sau cai ch?t c?a Engels vao n?m 1895, Kautsky tr? thanh m?t trong nh?ng nha ly lu?n quan tr?ng va co ?nh h??ng nh?t c?a ch? ngh?a Mac, đ?i di?n cho dong ly lu?n Marxist ch? đ?o t?i Chau Au cung v?i August Bebel, va phac th?o ly thuy?t Mac-xit v? "ch? ngh?a đ? qu?c". Cu?i n?m 1890 khi Bernstein đ? kich quan đi?m c?a ch? ngh?a Mac truy?n th?ng la ph?i c?n thi?t co cu?c cach m?ng. Kautsky len an ong, cho r?ng tr?ng tam c?a Bernstein d?a tren n?n t?ng đ?o đ?c ch? ngh?a xa h?i, m? đ??ng cho cai g?i la m?t lien minh v?i giai c?p t? s?n 'ti?n b?' va ti?n t?i khong giai c?p.
Vao n?m 1914, khi cac đ?i bi?u đ?ng Dan ch? Xa h?i đ?c ? Reichstag b? phi?u cho chi?n tranh, Kautsky (ng??i khong ph?i la m?t đ?i bi?u nh?ng tham d? cac cu?c h?p c?a h?) đ? ngh? b? phi?u tr?ng. Kautsky cho r?ng đ?c đa ti?n hanh m?t cu?c chi?n tranh phong th? ch?ng l?i cac m?i đe d?a c?a Sa Hoang Nga. Tuy nhien, vao thang 6 n?m 1915, kho?ng m??i thang sau khi chi?n tranh đa b?t đ?u va khi no đa tr? nen ro rang r?ng la m?t cu?c chi?n keo dai, tan b?o va t?n kem, ong đa cung v?i Eduard Bernstein, đ?i th? ngay x?a, va Hugo Haase len ti?ng ch?ng l?i chinh sach chi?n tranh xam l??c đ?c ma cac nha lanh đ?o c?a SPD ?ng h? va len an m?c tieu thon tinh lanh th? c?a chinh ph? đ?c. C? ba b? nhom lanh đ?o đ?ng SPD co l?p. N?m 1917 ong r?i SPD cung l?p ra
đ?ng Dan ch? Xa h?i đ?c l?p đ?c
(USPD), k?t h?p nh?ng ng??i theo ch? ngh?a xa h?i ph?n đ?i chi?n tranh.
Sau cu?c
Cach m?ng Thang M??i M?t
? đ?c, Kautsky ph?c v? ng?n h?n nh? la th? tr??ng B? Ngo?i giao trong chinh ph? cach m?ng SPD-USPD va lam vi?c đ? tim ki?m cac tai li?u ch?ng t? t?i ac chi?n tranh c?a đ? ch? đ?c.
But chi?n v?i nh?ng ng??i Bolshevik
[
s?a
|
s?a ma ngu?n
]
Karl Kautsky
v?i đ?ng Dan ch? Xa h?i Georgian, Tbilisi, 1920.
Hang th? nh?t:
S. Devdariani
,
Noe Ramishvili
,
Noe Zhordania
, Karl Kautsky va v? ong
de
(
Luise Kautsky Kautsky
)
,
S. Jibladze
,
R. Arsenidze
;
hang th? hai: Kautsky's secretary Olberg,
V. Tevzaia
,
K. Gvarjaladze
,
K. Sabakhtarashvili
,
S. Tevzadze
,
Urushadze
,
R. Tsintsabadze
Sau n?m 1919 ti?ng t?m c?a Kautsky d?n gi?m b?t. Ong đ?n th?m n??c
Gruzia
vao n?m 1920 va đa vi?t m?t cu?n sach vao n?m 1921 t?i n??c Dan ch? Xa h?i nay, luc đo v?n đ?c l?p v?i
Bolshevik
Nga. N?m 1920, khi USPD b? chia r? vi tr? nen qua khich, ong đa đi theo v?i nhom thi?u s? nh?p l?i vao đ?ng SPD. N?m 1924, ? tu?i 70, ong chuy?n tr? v? Vienna cung v?i gia đinh, va ? đo cho đ?n n?m 1938. Khi
Hitler
sap nh?p Ao vao đ?c vao n?m 1938, ong đa tr?n sang
Ti?p Kh?c
va t? đo đi may bay đ?n
Amsterdam
, ong qua đ?i trong n?m đo.
Karl Kautsky s?ng ?
Berlin-Friedenau
trong nhi?u n?m; v?, Luise Kautsky, đa tr? thanh m?t ng??i b?n than c?a
Rosa Luxemburg
, ng??i c?ng s?ng ? Friedenau. M?t t?m b?ng k? ni?m đanh d?u n?i Kautsky s?ng t?i s? 14 Saarstraße.
Vladimir Lenin
mo t? Kautsky la 'n?i lo?n' trong cu?n sach nh? kinh đi?n c?a ong 'Cach m?ng vo s?n va ten ph?n b?i Kautsky'; Kautsky khi?n trach tr? l?i Lenin vao n?m 1934 trong tac ph?m c?a ong: ch? ngh?a Mac ngh?a Bolshevik: Dan ch? va đ?c tai:
'Tuy nh?ng ng??i Bolshevik d??i s? lanh đ?o c?a Lenin, đa thanh cong trong vi?c n?m b?t quy?n ki?m soat c?a cac l?c l??ng v? trang ? Petrograd va sau đo t?i Moscow, do đo đ?t n?n mong cho m?t ch? đ? đ?c tai m?i thay th? ch? đ? đ?c tai Sa Hoang c?'.
[3]
Tuy nhien,c? Lenin va Trotsky, đa bao ch?a Cach m?ng Bolshevik nh? m?t bi?n đ?ng xa h?i co tinh h?p phap va l?ch s?, t??ng t? nh? cu?c
Cach m?ng Phap
, t? coi minh va nh?ng ng??i Bolshevik co vai tro nh? Jacobins, va xem 'ch? ngh?a c? h?i' c?a Kautsky va hinh thai t??ng t? nh? m?t ch?c n?ng 'h?i l? xa h?i' b?t ngu?n t? s? than m?t ngay cang t?ng c?a h? v?i cac l?p đ?c quy?n.
Tac ph?m c?a Kautsky ‘Dan ch? xa h?i so v?i ch? ngh?a c?ng s?n’ đa th?o lu?n v? vai tro Bolshevist ? Nga. Ong đa nhin th?y nh?ng ng??i Bolshevik (ho?c C?ng s?n) la m?t t? ch?c bi ?n đa gianh đ??c quy?n l?c b?i m?t cu?c đ?o chinh va b?t đ?u s? thay đ?i mang tinh cach m?ng ma khong co nhan t? c? b?n kinh t? ? Nga. Thay vao đo, m?t xa h?i quan lieu th?ng tr? phat tri?n, nh?ng kh? đau con n?ng h?n cac sai sot c?a
ch? ngh?a t? b?n ph??ng Tay
. Nh?ng n? l?c đ??c th?c hi?n b?i Stalin đ? xay d?ng m?t xa h?i xa h?i ch? ngh?a h?u nghi?p va giau co b? th?t b?i.
Vi d?, khach du l?ch n??c ngoai t?i Nga đ?ng trong s? ng?c nhien im l?ng tr??c nh?ng doanh nghi?p kh?ng l? đ??c t?o ra ? đo, y nh? h? đ?ng tr??c cac kim t? thap. Khong it khi h? suy ngh? r?ng nh?ng no l?, nh?ng con ng??i b? h? th?p long t? tr?ng đa đ??c lien k?t v?i vi?c xay d?ng cac c? s? kh?ng l?.
H? bon rut đ? m?i cach đ? t?o ra cac l?c l??ng s?n xu?t v?t li?u b?ng cach tieu di?t cac l?c l??ng s?n xu?t quan tr?ng nh?t c?a t?t c? ng??i lao đ?ng. Trong đi?u ki?n kh?ng khi?p đ??c t?o ra b?i
Piatiletka
, con ng??i nhanh chong di?t vong. B? phim c?a Lien Xo, t?t nhien, đa khong cho th?y đi?u nay. ' (Ch??ng 6 c?a n??c Nga Xo Vi?t La M?t Nha n??c xa h?i ch? ngh?a?)
Karl Kautsky ch?t 17 thang 10 n?m 1938 t?i Amsterdam. Con trai ong,
Benedikt Kautsky
đa ? b?y n?m trong
tr?i t?p trung
, trong khi v? ong Luise Kautsky ch?t trong tr?i t?p trung
Auschwitz
. Kautsky đ??c nh? đ?n, ngoai but chi?n ch?ng Bolshevik c?a minh, la ng??i bien t?p va xu?t b?n
T? b?n, T?p IV
c?a Marx (th??ng đ??c xu?t b?n co nhan đ? 'ly thuy?t v? gia tr? th?ng d?').
- The Economic Doctrines of Karl Marx.
(1887/1903)
- Thomas More and his Utopia.
(1888)
- The Class Struggle.
Daniel DeLeon
, trans. New York: New York Labor News Co., 1899.
- Communism in Central Europe at the Time of the Reformation.
J.L. & E.G. Mulliken, trans. London: T.F. Unwin, 1897.
- Frederick Engels: His Life, His Work and His Writings.
May Wood Simons
, trans. Chicago: Charles H. Kerr & Co., 1899.
- On The Agrarian Question
(1899),
Pete Burgess
, trans. London: Zwan Publications, 1988.
- The Social Revolution and On the Day After the Social Revolution.
J. B. Askew
, trans. London: Twentieth Century Press, 1903.
- Socialism and Colonial Policy
(1907)
- Ethics and the Materialist Conception of History.
John B. Askew
, trans. Chicago: Charles H. Kerr & Co., 1909.
- The Road to Power
A.M. Simons, trans. Chicago: Samuel A. Bloch, 1909.
- The Class Struggle (Erfurt Program).
William E. Bohn, trans. Chicago: Charles H. Kerr & Co., 1909.
- Finance-Capital and Crises
(1911)
- The High Cost of Living: Changes in Gold Production and the Rise in Prices.
Chicago: Charles H. Kerr & Co., 1914.
- The Guilt of William Hohenzollern.
London: Skeffington and Son, n.d. (1919).
- The Dictatorship of the Proletariat.
H. J. Stenning
, trans. London: National Labour Press, n.d. (c. 1919).
- Terrorism and Communism: A Contribution to the Natural History of Revolution.
W.H. Kerridge, trans. London: National Labour Press, 1920.
- "Preface" to
The Twelve Who Are to Die: The Trial of the Socialists-Revolutionists in Moscow.
Berlin: Delegation of the Party of Socialists-Revolutionists, 1922.
- Foundations of Christianity: A Study of Christian Origins.
New York: International Publishers, 1925.
- The Labour Revolution.
H. J. Stenning
, trans. London: National Labour Press, 1925.
- Are the Jews a Race?
New York: International Publishers, 1926.
- Communism vs. Socialism.
Joseph Shaplen, trans. New York: American League for Democratic Socialism, 1932.
 |
Wikimedia Commons co them hinh ?nh va ph??ng ti?n truy?n t?i v?
Karl Kautsky
.
|