Hoa h?ng

Chi Hoa H?ng
	Hoa h?ng
Phan lo?i khoa h?c
Gi?i ( regnum )	Plantae
(khong phan h?ng)	Angiospermae
(khong phan h?ng)	Eudicots
(khong phan h?ng)	Rosids
B? ( ordo )	Rosales
H? ( familia )	Rosaceae
Phan h? ( subfamilia )	Rosoideae
Lien tong ( supertribus )	Rosodae
Chi ( genus )	Rosa ; L.
Cac loai
	Kho?ng 100 đ?n 150, xem danh sach

H?ng hay h??ng la ten g?i chung cho cac loai th?c v?t co hoa d?ng cay b?i ho?c cay leo lau n?m thu?c chi Rosa , h? Rosaceae , v?i h?n 100 loai v?i mau hoa đa d?ng, phan b? t? mi?n on đ?i đ?n nhi?t đ?i . Cac loai nay n?i ti?ng vi hoa đ?p nen th??ng g?i la hoa h?ng. Ph?n l?n co ngu?n g?c t? b?n đ?a chau A, s? it con l?i co ngu?n g?c b?n đ?a t? chau Au , B?c M? va Tay B?c Phi. Cac loai b?n đ?a, gi?ng cay tr?ng va cay lai ghep đ?u đ??c tr?ng lam c?nh va l?y h??ng th?m va đ??c lam qua.

Hinh dang [ s?a | s?a ma ngu?n ]

đay la cac cay b?i m?c đ?ng ho?c m?c leo, than va canh co gai. La kep long chim s?, la chet khia r?ng, co la kem. Hoa th?m, mau s?c đa d?ng: h?ng, tr?ng, vang hay đ?... Hoa th??ng co nhi?u canh do nh? đ?c bi?n thanh. đ? hoa hinh chen. Qu? b? , t? nhau trong đ? hoa ton day len thanh qu?.co mui th?m đ?c tr?ng

Cac loai [ s?a | s?a ma ngu?n ]

D??i đay la m?t s? loai h?ng tieu bi?u:

Rosa × alba : h?ng tr?ng
Rosa beauvaisii : h?ng Beauvais
Rosa californica : h?ng California
Rosa canina : t?m xuan
Rosa chinensis : h?ng, h??ng, nguy?t quy hoa, h?ng Trung Hoa
Rosa cymosa : h?ng roi, t?m xuan
Rosa gallica : h?ng Phap
Rosa glauca (đ?ng ngh?a R. rubrifolia ): h?ng la đ?
Rosa laevigata (đ?ng ngh?a R. sinica ): h?ng v?ng, kim anh
Rosa leschenaultiana : h?ng Leschenault
Rosa longicuspis : h?ng m?i dai
Rosa multiflora : t?m xuan nhi?u hoa
Rosa pimpinellifolia : h?ng Scotch
Rosa rubus : h?ng đum
Rosa rugosa : h?ng Nh?t, h?ng Rugosa Rose
Rosa transmorissonensis : h?ng cho?t
Rosa tunquinensis : t?m xuan B?c, qu?ng qu?ng
Rosa virginiana (đ?ng ngh?a R. lucida ): h?ng Virginia
Rosa yunnanensis : h?ng Van Nam

Hoa h?ng trong v?n hoa [ s?a | s?a ma ngu?n ]

V?i v? đ?p, hinh dang cung h??ng th?m n?i b?t, hoa h?ng la hoa bi?u tr?ng va đ??c ?a chu?ng nhi?u nh?t ? ph??ng Tay, t??ng ?ng trong t?ng th? v?i hinh t??ng hoa sen ? chau A , c? hai đ?u g?n g?i v?i bi?u t??ng banh xe . Trong v?n hoa ?n đ? , bong h?ng v? tr? Triparasundari đ??c dung lam v?t đ?i di?n cho v? đ?p c?a ng??i M? thanh th?n, bi?u th? m?t s? hoan m? tr?n v?n va khong co thi?u sot. Ben c?nh đo, hoa h?ng con t??ng tr?ng cho ph?n th??ng cu?c s?ng, tam h?n, trai tim, tinh yeu, va co th? đ??c chiem ng??ng nh? m?t mandala ^[1].

Trong h? tranh t??ng Kito giao , hoa h?ng ho?c la cai chen h?ng mau c?a Chua Kito , ho?c la s? hoa than c?a nh?ng gi?t mau nay va th?m chi, la chinh v?t th??ng c?a Chua ^[2].

Hinh hoa h?ng go-thich va hoa h?ng h??ng gio (hinh hoa h?ng 32 canh ?ng v?i 32 h??ng gio) đanh d?u b??c chuy?n c?a xu h??ng bi?u tr?ng c?a hoa h?ng sang xu h??ng bi?u tr?ng banh xe.

Saadi de Chiraz trong đ?o H?i quan ni?m v??n hoa h?ng la v??n c?a s? quan t??ng ^[2].

Trong v?n hoa ph??ng Tay, hoa h?ng, b?i s? t??ng h?p v?i mau mau ch?y, th??ng xu?t hi?n nh? la bi?u t??ng c?a s? ph?c sinh huy?n bi. Abd Ul Kadir Gilani so sanh hoa h?ng v?i nh?ng v?t s?o tren c? th? s?ng, trong khi đo F. Portal quan ni?m hoa h?ng vao mau h?ng h?p thanh m?t bi?u t??ng c?a s? tai sinh do co quan h? g?n g?i ng? ngh?a c?a t? latinh rosa (hoa h?ng) v?i ros (m?a, s??ng). V?i ng??i Hy L?p hoa h?ng v?n la m?t loai hoa mau tr?ng, nh?ng khi Adonis b? t? th??ng, n? th?n Aphrodite ch?y đ?n c?u chang đa b? đam ph?i m?t cai gai va mau đa nhu?m th?m nh?ng bong h?ng cung ti?n nang. Chinh y ngh?a bi?u tr?ng v? s? tai sinh đa khi?n con ng??i, t? th?i c? đ?i, đ?t nh?ng bong h?ng len cac n?m m?, va Hecate , n? th?n am ph? đoi khi đ??c th? hi?n v?i hinh ?nh đ?u qu?n m?t vong hoa h?ng co 5 la.

Theo Bede , ? th? k? VII m? c?a Chua Giexu đ??c s?n m?t mau pha l?n tr?ng va đ?. Hai y?u t? t?o thanh mau c?a hoa h?ng nay, mau tr?ng va mau đ?, v?i gia tr? bi?u tr?ng truy?n th?ng c?a chung ph?n anh cac binh di?n t? tr?n t?c đ?n thieng lieng, trong s? khac nhau ?ng v?i s? dang t?ng nh?ng bong h?ng tr?ng hay đ? ^[3].

Hoa h?ng đa tr? thanh bi?u t??ng c?a tinh yeu va con h?n th?, c?a s? dang hi?n tinh yeu, c?a tinh yeu trong tr?ng (con trinh), t??ng t? y ngh?a c?a hoa sen Ai C?p va cay th?y tien Hy L?p ^[3].

Du la mau tr?ng hay mau đ?, hoa h?ng c?ng đ?u đ??c cac nha luy?n đan ?a chu?ng h?n c?, ma nh?ng chuyen lu?n c?a h? th??ng mang nh?ng tieu đ? nh? "Nh?ng cay h?ng c?a cac nha tri?t h?c ". Trong khi đo, hoa h?ng mau lam l?i bi?u t??ng c?a cai b?t kh?, cai khong th? đ?t t?i ^[3].

Chu thich [ s?a | s?a ma ngu?n ]

^ T? đi?n bi?u t??ng v?n hoa th? gi?i , Tr??ng vi?t v?n Nguy?n Du-Nha xu?t b?n đa N?ng, 1997; trang 428
^ ^a ^b T? đi?n bi?u t??ng v?n hoa th? gi?i , trang 429.
^ ^a ^b ^c T? đi?n bi?u t??ng v?n hoa th? gi?i , trang 430.

Lien k?t ngoai [ s?a | s?a ma ngu?n ]

“rose” . Encyclopædia Britannica (?n b?n 11). 1911.
(ti?ng Anh) ?nh hoa h?ng L?u tr? 2010-05-24 t?i Wayback Machine

Bai vi?t nay v?n con s? khai . B?n co th? giup Wikipedia m? r?ng n?i dung đ? bai đ??c hoan ch?nh h?n.

[1] T? đi?n bi?u t??ng v?n hoa th? gi?i , Tr??ng vi?t v?n Nguy?n Du-Nha xu?t b?n đa N?ng, 1997; trang 428

[TD429-2] T? đi?n bi?u t??ng v?n hoa th? gi?i , trang 429.

[TD430-3] T? đi?n bi?u t??ng v?n hoa th? gi?i , trang 430.

[1]

[2]

[3]