Bach khoa toan th? m? Wikipedia
Gi? xanh
(t?
ti?ng Phap
l'heure bleue
)
[1]
[a]
la giai đo?n
ch?ng v?ng
vao
bu?i sang
ho?c
bu?i t?i
(kho?ng th?i gian
ch?ng v?ng dan d?ng
va
ch?ng v?ng hang h?i
), khi
M?t Tr?i
n?m
sau
ben d??i
đ??ng chan tr?i
va
anh sang M?t Tr?i
gian ti?p
con sot l?i chi?u len b?u tr?i mang ch? y?u m?t mau xanh lam đ?m, khac v?i mau xanh lam c?a b?u tr?i trong luc
ban ngay
do
s? tan x? Rayleigh
.
Gi? xanh x?y ra khi M?t Tr?i đ? xa phia d??i đ??ng chan tr?i đ? cac b??c song mau xanh trong ph? tan x? tren b?u tr?i c?a M?t Tr?i chi?m ?u th? do s?
h?p th? Chappuis
do
t?ng ozone
gay ra.
[2]
Gi? xanh la m?t t? ng? th??ng d?ng va khong co đ?nh ngh?a chinh th?c, khong gi?ng nh?
binh minh
,
hoang hon
va 3 giai đo?n c?a
ch?ng v?ng
. Thay vao đo, no đ? c?p đ?n m?t tr?ng thai anh sang t? nhien th??ng x?y ra luc binh minh vao bu?i sang va trong giai đo?n cu?i c?a hoang hon vao bu?i t?i.
[3]
Lam th? nao va khi nao no x?y ra
[
s?a
|
s?a ma ngu?n
]
L?i gi?i thich v?n th??ng đ??c trinh bay khong chinh xac cho r?ng b?u khi quy?n sau hoang hon va tr??c khi M?t Tr?i m?c c?a
Trai đ?t
ch? ti?p nh?n va
tan x?
cac b??c song mau xanh lam ng?n h?n c?a M?t Tr?i va tan x? cac b??c song dai h?n, đ? h?n đ? gi?i thich t?i sao mau s?c tr?i c?a gi? nay l?i qua xanh.
[4]
Tren th?c t?, gi? xanh x?y ra khi M?t Tr?i đ? xa d??i đ??ng chan tr?i đ? cac b??c song mau xanh c?a M?t Tr?i chi?m ?u th? do s?
h?p th? Chappuis
do
ozone
gay ra.
[2]
Ngay c? m?t s? trang web danh rieng cho thong tin v? ozone v?n tuyen b? khong chinh xac r?ng ozone khong đong gop vao mau xanh c?a b?u tr?i,
[5]
m?c du hi?u ?ng nay y?u h?n nhi?u trong h?u h?t ban ngay, kho?ng t? luc ch?ng v?ng bu?i sang đ?n luc bu?i t?i.
Khi
b?u tr?i
trong, gi? xanh co th? la m?t c?nh t??ng đ?y mau s?c, v?i
anh sang M?t Tr?i gian ti?p
tren b?u tr?i nhu?m mau vang, cam,
đ?
va
xanh
. Hi?u ?ng nay đ??c gay ra b?i
đ? khu?ch tan
t??ng đ?i c?a cac
b??c song
ng?n (cac tia co mau xanh h?n) c?a
anh sang kh? ki?n
so v?i cac b??c song dai h?n (cac tia đ? h?n).
[6]
Trong "gi?" xanh, anh sang đ? (n?u khong b?
gi? l?i
b?i may hay cac h?t m?n khi quy?n) ra ngoai khong gian trong khi anh sang xanh b?
tan x?
trong khi quy?n va do đo ch?m t?i b? m?t Trai đ?t (va ng??i quan sat). Gi? xanh th??ng keo dai kho?ng 20-30 phut ngay sau khi
M?t Tr?i l?n
ho?c ngay tr??c khi M?t Tr?i m?c. Ch?ng h?n, n?u M?t Tr?i l?n luc 6:30 t?i, gi? xanh s? x?y ra t? 6:40 t?i đ?n 7 gi? t?i. N?u M?t Tr?i m?c luc 7:30 sang, gi? xanh s? x?y ra t? 7 gi? sang đ?n 7:20 sang. Th?i gian trong n?m, đ?a đi?m va ch?t l??ng khong khi đ?u co tac đ?ng đ?n th?i gian chinh xac x?y ra c?a gi? xanh.
[7]
Nhi?u ngh? s? đanh gia cao th?i đi?m nay do ch?t l??ng c?a
anh sang m?m
. M?c du gi? xanh khong co đ?nh ngh?a chinh th?c, ph? mau xanh lam n?i b?t nh?t khi M?t Tr?i n?m trong kho?ng t? 4° đ?n 8° d??i đ??ng chan tr?i.
[6]
Cac nhi?p ?nh gia tran tr?ng gi? xanh do tam tr?ng yen t?nh ma no g?i ra. Khi ch?p ?nh gi? xanh, đ? n?i b?t nen ch?p cac đ?i t??ng co ngu?n sang nhan t?o, ch?ng h?n nh? cac toa nha, t??ng đai, c?nh quan thanh ph? ho?c c?u.
- Xem them:
Commons: Tranh v? ch?ng v?ng
- ^
M?t cach d?ch ngh?a đen t??ng t? c?ng đ??c s? d?ng trong nhi?u ngon ng?.
[
c?n d?n ngu?n
]
|
Wikimedia Commons co them hinh ?nh va ph??ng ti?n truy?n t?i v?
Gi? xanh
.
|