한국   대만   중국   일본 
Giao h?i Ph??ng đong Assyria ? Wikipedia ti?ng Vi?t B??c t?i n?i dung

Giao h?i Ph??ng đong Assyria

Bach khoa toan th? m? Wikipedia

Giao h?i Ph??ng đong Assyria ten chinh th?c la Giao h?i Ph??ng đong Thanh thi?n Tong truy?n Cong giao Assyria [1] ( ti?ng Syriac : ???? ?????? ???????? ??????? ?????? ??????? ?Itt? Qaddisht? w-Shlikh?it? Qattoliqi d-Madn?kh? d-?tur?y?) la m?t nhanh c?a Kito giao Syriac co l?ch s? phat tri?n t?p trung ? vung Assyria / Assuristan , mi?n b?c L??ng Ha . đay la m?t trong nh?ng giao h?i tuyen b? k? th?a Toa Th??ng ph? Seleucia-Ctesiphon c?a Giao h?i Ph??ng đong trong l?ch s?. Khong gi?ng v?i h?u h?t cac giao h?i theo ngu?n g?c c? x?a khac, Giao h?i Ph??ng đong Assyria hi?n đ?i khong hi?p thong v?i b?t k? giao h?i nao khac, k? c? Chinh Th?ng giao đong ph??ng , Chinh Th?ng giao C? đong ph??ng hay Cong giao Roma .

V? m?t th?n h?c, Giao h?i đ??c g?n v?i giao thuy?t Nestorius , d?n đ?n vi?c giao h?i nay c?ng đ??c bi?t đ?n v?i ten g?i la "Giao h?i Nestorian", m?c du nh?ng ng??i lanh đ?o giao h?i đa ? bac b? ten g?i Nestorian [2] . Giao h?i nay ch? ch?p nh?n cong đ?ng Nicea va tach kh?i cac giao h?i Tay ph??ng trong ti?n trinh li giao Nestorius vao th? k? th? 5. Tuy nhien, giao ly c?a giao h?i nay khong th? đ??c xem la thuy?t Nestorius. Nestorius ch?ng l?i t??c hi?u M? Thien Chua ( Theotokos ) c?a Trinh n? Maria va ch? g?i la M? đ?c Kito ( Christotokos ). Nh?ng ng??i ch?ng Nestorius cho r?ng ong ta chia đ?c Kito lam 2 ngoi v?: Thien Chua Ngoi L?i khong ch?u đau kh? va ch?t tren th?p t? gia, con Giesu con ng??i thi b? nh? v?y, va Thien Chua Ngoi L?i thong su?t m?i s?, con Giesu con ng??i thi co tri th?c gi?i h?n; tuy nhien Netorius kh?ng đ?nh ong tin r?ng đ?c Kito th?c s? la m?t ngoi v? (ti?ng Hi L?p: prosopon). Giao ly c?a Giao h?i Assyrian cho r?ng đ?c Kito co hai b?n th? (qnome, essences) khong hoa l?n nh?ng v?nh vi?n th?ng nh?t trong m?t ngoi v? - đi?u nay khac v?i thuy?t Nestorius. [3]

Do phat tri?n ben trong đ? qu?c Ba T? , giao h?i nay nhanh chong đi theo ti?n trinh khac v?i cac giao h?i Kito giao đong ph??ng khac. Luc đ?u, giao h?i hinh thanh t? nh?ng c?ng đ?ng Kito h?u ng??i Assyria trong vung Assuristan c?a đ? qu?c Parthia ; va theo th?i gian đa phat tri?n lan r?ng t? trung tam la L??ng Ha t?i Trung Qu?c va ?n đ? [4] . M?t tranh ch?p v? quy?n k? v? đa d?n đ?n s? ly khai vao n?m 1552, k?t qu? la co hai ng??i tranh ch?c Th??ng ph?. M?t trong hai phia đa tr? thanh Giao h?i Ph??ng đong Assyria hi?n đ?i, trong khi phia kia đ??c g?i la Giao h?i Cong giao Chadea (Canđe) đa hi?p thong v?i Giao h?i Cong giao Roma ma ng??i đ?ng đ?u sau nay mang t??c hi?u "Th??ng ph? c?a ng??i Chaldea". [5]

Ng??i đ?ng đ?u Giao h?i hi?n nay la đ?c Th??ng ph? Mar Dinkha IV, ngai toa đ?t ? Chicago , Illinois , Hoa K? . Ben d??i Th??ng Ph? la m?t s? T?ng Giam m?c, Giam m?c, cac linh m?c va pho t? đang ph?c v? t?i cac giao ph?n va cac giao x? ? Trung đong , ?n đ? , B?c M? , Chau đ?i D??ng va Chau Au (bao g?m c? vung Kavkaz va Nga ). Trong chuy?n vi?ng th?m Toa Thanh Vatican c?a Mar Dinkha IV t? 7 đ?n 9 thang 11 n?m 1984, đa neu yeu c?u r?ng ng??i ta đ?ng g?i Giao h?i c?a ong la "Nestoria" n?a, va bay t? hy v?ng r?ng s? co m?t tuyen ngon chung gi?a ong va Giao hoang Roma đ? di?n t? đ?c tin chung c?a hai giao h?i vao đ?c Giesu Kito, Con Thien Chua Nh?p Th?, sinh b?i Trinh n? Maria. [6]

Giao h?i s? d?ng ph??ng ng? Syriac c?a ngon ng? Aramaic trong c? hanh Ph?ng v? theo Nghi l? đong Syria, co ba Anaphora (Kinh nguy?n Thanh Th? hay Kinh Th??ng Ti?n, Kinh Ti?n Hi?n) quan tr?ng nh?t đ??c s? d?ng, đ??c cho la b?t ngu?n t? cac thanh Addai va Mari, Theodorus thanh Mopsuestia va Nestorius. [7] Hi?n nay, giao h?i nay co kho?ng 400.000 - 500.000 tin h?u. [8] [9] [10]

Chu thich [ s?a | s?a ma ngu?n ]

  1. ^ An Introduction to the Christian Orthodox Churches, By John Binns, page 28 [1]
  2. ^ Henry Hill, Light from the East , (Toronto Canada: Anglican Book Centre, 1988) p107.
  3. ^ Cross, F.L. & Livingstone E.A. (eds), Oxford Dictionary of the Christian Church, Oxford University Press, 1997, p.1339
  4. ^ “NSC NETWORK ? Early references about the Apostolate of Saint Thomas in India, Records about the Indian tradition, Saint Thomas Christians & Statements by Indian Statesmen” . Nasrani.net. B?n g?c l?u tr? ngay 3 thang 4 n?m 2010 . Truy c?p ngay 31 thang 3 n?m 2010 .
  5. ^ George V. Yana (Bebla), "Myth vs. Reality" JAA Studies, Vol. XIV, No. 1, 2000 p. 80
  6. ^ “H?i Thanh trong tinh hi?p thong” . Giao ph?n L?ng S?n. B?n g?c l?u tr? ngay 20 thang 10 n?m 2013 . Truy c?p ngay 10 thang 6 n?m 2013 .
  7. ^ Cross, F. L. & Livingstone E.A. (eds), Oxford Dictionary of the Christian Church, Oxford University Press, 1997, p.351-352
  8. ^ "Nestorian" . Encyclopædia Britannica . Truy c?p ngay 19 thang 4 n?m 2010.
  9. ^ “CNEWA United States - The Assyrian Church of the East” . Cnewa.org. B?n g?c l?u tr? ngay 23 thang 7 n?m 2012 . Truy c?p ngay 12 thang 6 n?m 2012 .
  10. ^ “The Church of the East ? Mark Dickens” . The American Foundation for Syriac Studies. ngay 5 thang 10 n?m 2012 . Truy c?p ngay 25 thang 12 n?m 2012 .