C? đ?i Hy-La

C? đ?i Hy-La c?ng đ??c g?i la C? đ?i c? đi?n , k? nguyen c? đi?n hay th?i đ?i c? đi?n la m?t thu?t ng? r?ng đ? ch? m?t giai đo?n dai c?a l?ch s? v?n hoa Au chau v?i tr?ng tam la đ?a Trung H?i , bao g?m hai n?n v?n minh đan ch?ng len nhau la Hy L?p c? đ?i va La Ma c? đ?i . Vi v?y th?i k? c?ng đ??c bi?t đ?n v?i ten chung la th? gi?i Hy-La (Hy L?p-La Ma). K? nguyen nay, d??i nh?ng ti?n b? c?a xa h?i Hy L?p va La Ma, hai n?n v?n minh nay đa ?nh h??ng r?ng l?n t? chau Au , đ?n B?c Phi va sang t?n vung Trung đong .

đ?nh ngh?a th?i gian [ s?a | s?a ma ngu?n ]

C? đ?i Hy-La đ??c đanh d?u v?i bai th? ti?ng Hy L?p s?m nh?t c?a thi s? Homer (th? k? 8 - 7 tr??c cong nguyen ), keo dai cho đ?n khi đ? qu?c La Ma suy tan (th? k? 5 CN). Th?i k? nay k?t thuc khi n?n v?n hoa c? đi?n tan ra ? giai đo?n cu?i c?a th?i H?u C? đ?i (n?m 300-600 CN), chuy?n ti?p sang Ti?n k? Trung c? (n?m 600-1000 CN).

V?i m?t l?ch s? đa d?ng va lanh th? r?ng l?n, th?i k? nay bao trum nhi?u n?n v?n hoa va giai đo?n khac nhau. Thu?t t? "c? đ?i c? đi?n" th??ng đ??c dung đ? noi đ?n m?t hinh dung đ??c ly t??ng hoa c?a con ng??i th?i sau v? cai ma theo l?i c?a Edgar Allan Poe la "ni?m t? hao Hy L?p , va s? huy hoang La Ma !"

?nh h??ng [ s?a | s?a ma ngu?n ]

C? đ?i Hy-la co ?nh h??ng r?t l?n đ?i ? Au chau, bi?n đ?i va b?i đ?p ngon ng? , chinh tr? , phap lu?t , giao d?c , tri?t h?c , khoa h?c , ngh? thu?t , va ki?n truc m?t cach sau s?c. Hai n?n v?n minh c? đi?n Hy L?p va La Ma la ngu?n g?c c?a cac nganh h?c thu?t m?u m?c, ti?p l?a cho th?i Ph?c h?ng ? Tay Au , va la khuon m?u đ??c h?i sinh phong phu theo tr??ng phai Tan c? đi?n c?a th? k? 18-19. V?n minh Au chau noi chung, ngay c? th?i k? hi?n đ?i, đ?u l?u gi? it nhi?u d?u ?n c?a C? đ?i Hy-La.

Lien k?t ngoai [ s?a | s?a ma ngu?n ]

Bai vi?t l?ch s? nay v?n con s? khai . B?n co th? giup Wikipedia m? r?ng n?i dung đ? bai đ??c hoan ch?nh h?n.