Bertha Felicitas Sophie Freifrau
[1]
von Suttner
(N? nam t??c
Bertha von Suttner
, Grafin (N? ba t??c)
Kinsky
von Wchinitz und Tettau; 9 thang 6 n?m
1843
? 21 thang 6 n?m
1914
) la m?t ti?u thuy?t gia ng??i
Ao
, m?t ng??i theo ch? ngh?a hoa binh va la ph? n? đ?u tien đo?t
gi?i Nobel Hoa binh
.
Suttner sinh t?i
Praha
la n? nam t??c Kinsky von Wchinitz und Tettau, m?t dong h? quy t?c ? Bohemia. Ba la con gai c?a th?ng ch? ng??i
Ao
Franz-Josef Graf
Kinsky
von Wchinitz und Tettau, ma đa ch?t tr??c khi ba sinh ra. Ba s?ng v?i m? la Sophie von Korner, trong gi?i quy t?c c?a đ? qu?c Hung-Ao. Th? nh? ba h?c nhi?u sinh ng?, ch?i d??ng c?m va đ??c đi du l?ch nhi?u. Vi m? ham ch?i b? pha s?n, b? b?n cung hoa, ba ph?i lam co giao kem tr? t?i t? gia ? Vien t? n?m 1873 cho 4 ng??i con gai c?a gia đinh quy t?c doanh nghi?p Suttner v? nh?c va sinh ng?.
Trong th?i gian nay ba co quan h? tinh c?m v?i ng??i con trai ut c?a gia đinh nay, Arthur Gundaccar Freiherr von Suttner, ma nh? h?n ba 7 tu?i, nh?ng gia đinh nay ch?ng đ?i. H? đa ki?m giup ba m?t cong vi?c la th? ky rieng kiem qu?n gia cho
Alfred Nobel
1876 t?i
Paris
n?i ong đang c? tru. Tuy nhien ba ch? lam trong 2 tu?n l?, r?i tr? v?
Vien
, khi Nobel đ??c vua Th?y đi?n g?i v? n??c, đ? am th?m k?t hon v?i Arthur vao ngay 12.6.
1876
khong đ??c s? đ?ng y c?a cha m? ben ch?ng.
[2]
Vi đo Arthur Suttner khong đ??c cho th?a h??ng gia s?n, c? hai di c? tren 8 n?m, t? 1876 t?i 1885, sang vung Kaukasus ?
Gruzia
n?i n? cong t??c Ekatarina Dadiani von Mingrelien s?ng. ? đo c? hai s?ng v?i đi?u ki?n tai chinh kho kh?n va ph?i đi lam vi?c đ? s?ng. Bertha ki?m ti?n b?ng ngh? d?y sinh ng?, vi?t ti?u thuy?t va d?ch sach bao. Arthur v? cac mo hinh va cac m?u gi?y t??ng.
1877 khi cu?c chi?n tranh Nga-Th? b?t đ?u, Arthur thanh cong trong vi?c vi?t bai t??ng thu?t v? cu?c chi?n, c?ng nh? v? đ?t n??c va ng??i dan n?i ong ? cho cac bao chi ti?ng đ?c. N?m 1885 h? cung nhau tr? v? Vien, lam hoa v?i gia đinh va d?n v? lau đai c?a gia đinh ?
Harmannsdorf (xa Burgschleinitz-Kuhnring)
?
H? Ao
.
Suttner tr? thanh nhan v?t hang đ?u c?a phong trao Hoa binh khi ba phat hanh ti?u thuy?t đ?u tranh cho hoa binh
Die Waffen nieder!
("Hay h? v? khi!") n?m 1889 va thanh l?p m?t T? ch?c Hoa binh Ao vao n?m 1891. Ba n?i ti?ng qu?c t? nh? m?t bien t?p vien c?a nh?t bao theo ch? ngh?a hoa binh qu?c t?
Die Waffen nieder!
, t? n?m 1892 t?i n?m 1899. Long yeu chu?ng hoa binh c?a ba la do ?nh h??ng b?i cac tac ph?m c?a
Henry Thomas Buckle
,
Herbert Spencer
va
Charles Darwin
.
M?c du quan h? ti?p xuc ca nhan gi?a ba v?i
Alfred Nobel
la ng?n ng?i, nh?ng ba v?n trao đ?i th? t? v?i ong cho t?i khi ong qua đ?i n?m 1896, va ng??i ta tin r?ng ba đa ?nh h??ng ph?n l?n t?i quy?t đ?nh l?p them m?t "Gi?i Hoa binh" vao trong s? cac gi?i đ?t ra theo nguy?n v?ng c?a ong, va chinh ba đa đ??c trao t?ng
gi?i Nobel Hoa binh
nay vao n?m 1905.
Co m?t phim mang ten
Die Waffen nieder
c?a
Holger Madsen
va
Carl Theodor Dreyer
do "Hang phim B?c Au" (
Nordisk Films Kompagni
) s?n xu?t n?m 1914.
Cac ti?n kim lo?i va tem th? t??ng ni?m
[
s?a
|
s?a ma ngu?n
]
- Bertha von Suttner v?a đ??c ch?n lam ch? đ? chinh cho đ?ng
euro
co gia tr? cao danh cho ng??i s?u t?p: cac đ?ng
2008 Europe Taler
. M?t trai c?a đ?ng ti?n la hinh cac nhan v?t quan tr?ng trong l?ch s?
chau Au
, trong đo co Bertha von Suttner. Cung xu?t hi?n tren đ?ng ti?n kim lo?i nay con co
Martin Luther
(t??ng tr?ng cho s? qua đ? t? th?i
Trung c?
t?i th?i
hi?n đ?i
);
Antonio Vivaldi
(tieu bi?u cho s? quan tr?ng c?a đ?i s?ng v?n hoa chau Au); va
James Watt
(đ?i di?n cho vi?c k? ngh? hoa chau Au, ng??i phat minh
may ch?y b?ng h?i n??c
đ?u tien ? th? k? th? 18).
- Ba đ??c mo t? tren đ?ng 2
euro
kim lo?i c?a Ao, va đ??c in hinh tren ti?n gi?y 1.000 schilling c?a Ao c?.
- Ba c?ng đ??c t??ng ni?m tren tem th? n?m 2005 c?a
đ?c
.
- ^
Freifrau la t??c hi?u n? ba t??c, khong ph?i ten g?i ho?c ten h?
- ^
“Bertha von Suttner”
. The Nobel Foundation
. Truy c?p ngay 18 thang 6 n?m 2009
.
|
---|
1901 ? 1925
| |
---|
1926 ? 1950
| |
---|
1951 ? 1975
| |
---|
1976 ? 2000
| |
---|
2001 ? 2025
| |
---|