Bai vi?t nay c?n them chu thich ngu?n g?c đ? ki?m ch?ng thong tin . M?i b?n giup hoan thi?n bai vi?t nay b?ng cach b? sung chu thich t?i cac ngu?n đang tin c?y . Cac n?i dung khong co ngu?n co th? b? nghi ng? va xoa b?.

đ? l?ch chu?n , hay đ? l?ch tieu chu?n ( Ti?ng Anh : standard deviation ) la m?t đ?i l??ng th?ng ke mo t? dung đ? đo m?c đ? phan tan c?a m?t t?p d? li?u đa đ??c l?p thanh b?ng t?n s?. Co th? tinh ra đ? l?ch chu?n b?ng cach l?y c?n b?c hai c?a ph??ng sai .

Khi hai t?p d? li?u co cung gia tr? trung binh c?ng , t?p nao co đ? l?ch chu?n l?n h?n la t?p co d? li?u bi?n thien nhi?u h?n. Trong tr??ng h?p hai t?p d? li?u co gia tr? trung binh c?ng khong b?ng nhau, thi vi?c so sanh đ? l?ch chu?n c?a chung khong co y ngh?a.

đ? l?ch chu?n con đ??c s? d?ng khi tinh sai s? chu?n . Khi l?y đ? l?ch chu?n chia cho c?n b?c hai c?a s? l??ng quan sat trong t?p d? li?u, s? co gia tr? c?a sai s? chu?n.

Khai ni?m đ? l?ch chu?n [ s?a | s?a ma ngu?n ]

đ? l?ch chu?n, hay đ? l?ch tieu chu?n (Standard Deviation) la m?t đ?i l??ng th?ng ke dung đ? đo m?c đ? phan tan c?a m?t t?p d? li?u đa đ??c l?p thanh b?ng t?n s?. Co th? tinh ra đ? l?ch chu?n b?ng cach l?y c?n b?c hai c?a ph??ng sai. Khi hai t?p d? li?u co cung gia tr? trung binh c?ng, t?p nao co đ? l?ch chu?n l?n h?n la t?p co d? li?u bi?n thien nhi?u h?n. Trong tr??ng h?p hai t?p d? li?u co gia tr? trung binh c?ng khong b?ng nhau, thi vi?c so sanh đ? l?ch chu?n c?a chung khong co y ngh?a. đ? l?ch chu?n con đ??c s? d?ng khi tinh sai s? chu?n. Khi l?y đ? l?ch chu?n chia cho c?n b?c hai c?a s? l??ng quan sat trong t?p d? li?u, s? co gia tr? c?a sai s? chu?n.

Cong th?c tinh đ? l?ch chu?n (S.D) [ s?a | s?a ma ngu?n ]

đ? l?ch chu?n la c?n b?c hai c?a ph??ng sai. Do đo, cong th?c c?a đ? l?ch chu?n c?a t?ng th? / qu?n th? la:

${\displaystyle \sigma ={\sqrt {\sigma ^{2}}}={\sqrt {{\frac {1}{N}}\sum _{i=1}^{N}\left(X_{i}-\mu \right)^{2}}}}$

Trong đo σ  la đ? l?ch chu?n c?a t?ng th? / qu?n th?,   μ la trung binh c?a t?ng th? / qu?n th?.   ${\displaystyle X_{i}}$ la ph?n t? th? i  c?a t?ng th? / qu?n th?, va N  la s? thanh ph?n c?a t?ng th? / qu?n th?.

T??ng t?, đ? l?ch chu?n c?a m?u đ??c tinh b?ng cong th?c: ${\displaystyle s={\sqrt {s^{2}}}={\sqrt {{\frac {1}{n-1}}\sum _{i=1}^{n}(x_{i}-{\overline {x}})^{2}}}}$

Trong đo, s  la đ? l?ch chu?n c?a m?u,   ${\displaystyle {\bar {x}}}$ la trung binh c?a m?u, ${\displaystyle x_{i}}$ la thanh ph?n th? i  c?a m?u, va n la t?ng s? thanh ph?n c?a m?u.

Ta c?n phan bi?t ro 2 ky hi?u:

• σ : Dung khi noi v? qu?n th?
• s : Dung khi noi v? m?u

Y ngh?a c?a đ? l?ch chu?n [ s?a | s?a ma ngu?n ]

đ? l?ch chu?n đo tinh bi?n đ?ng c?a gia tr? mang tinh th?ng ke. No cho th?y s? chenh l?ch v? gia tr? c?a t?ng th?i đi?m đanh gia so v?i gia tr? trung binh. Tinh bi?n đ?ng c?ng nh? đ? l?ch chu?n s? cao h?n n?u gia đong c?a va gia đong c?a tren trung binh khac nhau đang k?. N?u s? chenh l?ch khong đang k? thi đ? l?ch chu?n va tinh bi?n đ?ng ? m?c th?p. S? đ?o chi?u xu th? t?o cac vung đay ho?c đ?nh c?a th? tr??ng đ??c xac đ?nh th?i c? b?ng cac m?c đ? bi?n đ?ng cao. Nh?ng xu th? m?i c?a gia sau th?i k? thoai trao c?a th? tr??ng (t?c la giai đo?n đi?u ch?nh) th??ng đ??c xac đ?nh th?i c? b?ng nh?ng m?c đ? bi?n đ?ng th?p. S? thay đ?i đang k? v? d? li?u gia đem l?i gia tr? đ? l?ch chu?n cao va d? li?u gia ?n đ?nh hinh thanh đ? l?ch chu?n ? m?c th?p.

Xem them [ s?a | s?a ma ngu?n ]

• Ph??ng sai
• H? s? bi?n thien
• Sai s? chu?n

Tham kh?o [ s?a | s?a ma ngu?n ]

Th?ng ke ?ng d?ng trong kinh t? ? xa h?i. Hoang Tr?ng va Chu Nguy?n M?ng Ng?c. Nha xu?t b?n Th?ng ke. N?m 2008.