Vyetnam Respublikasi vyetnamcha : Vi?t Nam C?ng hoa
Bayroq Gerb
Shior :  T? Qu?c ? Danh D? ? Trach Nhi?m “Vatan ? sharaf ? burch”
Madhiya :   Ti?ng G?i Cong Dan “Fuqarolarga qo'ng'iroq”
Prezident muhri : (1955?1963) (1963?1975)
1954 yil Jeneva konferensiyasi bo?yicha Vetnam Respublikasining ma?muriy hududi to?q yashil rangda ko?rsatilgan
Poytaxt	Saygon
Rasmiy til(lar)	Vyetnam tili
Boshqa tillar	Fransuzcha
Din	Buddizm Xristianlik Konfutsiylik Daosizm Vyetnam xalq dini Koadaizm Hoahaoizm
Etnoxoronim(lar)	Janubiy Vyetlar ? Vyetlar
Hukumat	Unitar hukmron partiyaviy prezidentlik respublikasi (1955?1956) Diktatura ostidagi unitar prezidentlik respublikasi (1956?1963) Harbiy diktatura sharoitidagi unitar prezidentlik konstitutsiyaviy respublika (1963?1967) Unitar hukmron partiyaviy prezidentlik konstitutsiyaviy respublika (1967?1975)
Prezident
? 1955?1963	Ngo Dim Dyem
? 1963?1967	Vakant (harbiy xunta)
? 1967?1975	Nguen Van Thyeu
? 1975	Chan Van Huong
? 1975	Zuong Van Min
Vitse-prezident
? 1956?1963	Ngueng Ngok Tho
? 1963?1967	Vakant
? 1967?1971	Ngueng Kao Ki
? 1971?1975	Chan Van Huong
? 1975	Ngueng Van Huyeng
Qonun chiqaruvchi hokimiyat	Milliy majlis
? Yuqori palata	Senat
? Quyi palata	Vakillar palatasi
Tarixiy era	Sovuq urush
? Referendum	1955-yil 26-oktyabr
? Vyetnam urushining boshlanishi	1955-yil 1-noyabr
? 1963-yilgi davlat to?ntarishi	1963-yil 3-noyabr
? Ikkinchi Respublika ta?sis etilishi	1967-yil 1-aprel
? Parij tinchlik kelishuvlari	1973-yil 27-yanvar
? Saygonning qulashi	1975-yil 30-aprel
Maydon
? Butun	173,809 km 2
Aholi
? 1975-yilgi ro?yxat	19,582,000 kishi
Pul birligi	Janubiy Vyetnam dongi
Vaqt mintaqasi	UTC +8
Avtomobil harakati	O?ng
Avvalgi davlat Keyingi davlat Vyetnam davlati Vyetnam
Hozirda hududida quyidagilar mavjud	Vyetnam

Janubiy Vyetnam yoki Vyetnam Respublikasi ( vyetnamcha : Vi?t Nam C?ng hoa ) ? Janubiy Vyetnamda ?Vetnam davlati“ning sobiq boshlig?i qo?g?irchoq imperator Bao-Dayning ag?darilishi natijasida 1955-yilda tashkil topgan. Maydoni 171 ming kvadrat kilometr. Aholisi 12,5 milion kishidan ortiq. Markazi Saygon shahri (aholisi 2 million kishi).

Sanoati [ tahrir | manbasini tahrirlash ]

Janubiy Vyetnam iqtisodiy jihatdan amerika va fransuz kapitaliga qaram bo?lgan. Iqtisodiyotining asosiy tarmog?i qishloq xo?jaligi hisoblanadi. Bu yerda o?tkazilgan yer islohoti yerga nisbatan feodal munosabatlarni tugatolmadi. Haydaladigan yerning 1 million gektaridan ko?prog?i 6 ming pomeshchik qo?lida, ayni vaqtda shuncha yer 3 million dehqonlar hissasiga to?g?ri kelgan.

Janubiy Vyetnamning sanoati asosan oziq-ovqat va to?qimachilik sanoat tarmoqlaridan iborat edi. Saygon matbuotining bergan ma?lumotlariga ko?ra, mavjud 15 ming urchiqdan 10,5 mingtasi ishlamas edi. Shuning uchun ham to?qimachilik fabrikalari ish bilan to?la ta?minlanmadi, mayda hunarmandchilik korxonalarining 60 foizii bekildi.

Mamlakat iqtisodiyoti va transportining rivojlanishi strategik maqsadlarga bo?ysundirilgan. Saygon va boshqa portlar harbiy dengiz bazalari sifatida foydalanish uchun qayta moslashtirildi.

Janubiy Vyetnamning tashqi savdosi mustamlaka xarakterida bo?lib, Fransiya, AQSH, Yaponiya va G?arbiy Germaniya bilan savdo munosabatlari olib bordi. Bozorlari AQSh mollari bilan to?ldirib tashlandi. Chetga kauchuk va guruch chiqarib, chetdan asosan sanoat tovarlari keltildi.

Davlat tuzumi [ tahrir | manbasini tahrirlash ]

Prezident davlat va hukumat boshlig?i hisoblanib, u xalq tomonidan 6 yil muddatga saylangan. Hukumat a?zolari prezident tomonidan tayinlangan. Qonun chiqaruvchi oliy organ Milliy majlisi aholi tomonidan 4 yil muddatga saylangan.

Siyosiy partiyalari [ tahrir | manbasini tahrirlash ]

?Mehnat va insonparvarlik“ partiyasi. Bu partiya Janubiy Vyetnamda mavjud Ngo-din-Dyem boshchiligidagi reaksion tuzumning tayanchidir; ?Ozodlikka erishish harakati“ partiyasi liberal guruhlardan lardan iborat.

Tarixi [ tahrir | manbasini tahrirlash ]

AQShga suyangan Ngo Din Dyem hukumati taraqqiyparvar unsurlarni bo?g?ib tashlash siyosatini yurgizdi va yarash bitimini kuzatuvchi va nazorat qiluvchi Xalqaro komissiya faoliyatiga to?sqinlik qildi. Jeneva bitimini qo?pol ravishda buzib, mamlakatga AQSh qurol-yarog?larini keltirdi va VDRga qarshi dushmanlik siyosati yurgizdi. Ngo din Dyem tarafdorlari bo?lgan ma?murlar Janubiy Vyetnamni harbiylashtirib, qurolli kuchlarni ko?paytirdi. Umuman olganda mavjud tuzumning agressivligi qurolli kuchlarning ko?payib borishiga sabab bo?ldi ^[1] .

Manbalar [ tahrir | manbasini tahrirlash ]