Minsk
(
belaruscha
:
М?нск
,
1939
-yilgacha ?
Менск
deb atalgan
ruscha
:
Минск
) ?
Belarus
Respublikasining poytaxti,
Minsk viloyati
markazi. Transport yo?li, avtomobil yo?llari tuguni. Aeroport bor.
Svisloch
daryosining (
Berezina
irmog?i) har ikkala sohilida joylashgan. Yanvarning o?rtacha temperaturasi ?6,9°, iyulniki 17,8°. Yillik yog?in miqdori 646 m Minsk Aholisi 1719 ming kishi (1998), asosan,
belaruslar
, shuningdek, rus, ukrain, polyak va boshqa millat vakillari ham yashaydi. Minsk birinchi marta 1067-yil yilnomalarida "Menesk" shaklida tilga olingan. 12-asr boshlarida Minsk knyazligining ma?muriy markazi, 14-asrda
Litva
va
Polsha
qo?l ostiga o?tdi. 1569-yildan Minsk voyevodaligining markazi. 1793-yilda Rossiyaga qo?shib olindi. 1919-yil 1-yanvardan Belarus sho?rolar Respublikasi poytaxti. Ikkinchi jahon urushi davrida 80% tupap joy binolari, barcha fabrika va zavodlar, elektr stansiyalar, ilmiy muassasalar, teatrlar qattiq shikastlandi, ba?zilari yo?q bo?lib ketdi. 1944-yil 3-iyulda Minsk nemis-fashistlar okkupatsi-yasidan ozod qilindi. Ikkinchi jahon urushida ko?rsatgan mardligi va qahramonligi va shaharning ozod qilinganligi munosabati bilan Minskga qahramon shahar unvoni berildi (1974-yil 26-iyun). Minsk 1991-yildan mustaqil Belarus Respublikasining poytaxti. Sanoatining yetakchi tarmog?i ? mashinasozlik va metallsozlik. "MTZ" traktor zavoddi, avtomobil "Belavto "MAZ" ishlab chiqarish birlashmasi, stanoksozlik, avtomatik liniyalar, motor, podshipnik, isitish uskunalari, elektrotexnika, sovitkich, asbobsozlik, elektron-hisoblash mashinalari, ressor zavodlari faoliyat ko?rsatadi. Kimyo sanoati (tibbiy pre-paratlar, lok-bo?yoq zavodlari), mebel qurilish materiallari (gips va chinni, kurilish materiallari va yirik blokli qurilish detallari kombinatlari, uysozlik zavoddlari), yengil (kamvol va mayin movut kombinatlari, ko?n, tikuvchilik, trikotaj fabrikalari), oziqovqat sanoatlari korxonalari (go?sht, sut, un kombinatlari, qandolatpazlik, tamaki fabrikalari, non, margarin, pivo zavodlari), poligrafiya kombinati bor. 1984-yilda metropoliten ishga tushirilgan. Minskni mahalliy TETS va boshqa elektr stansiyalar elektr energiya bilan ta?minlaydi. 13 oliy o?quv yurti, 29 ilmiy tadqiqot instituti, 7 teatr, 12 muzey, sanatoriylar bor.
Me?moriy binolardan Hukumat uyi (1930?33), sport saroyi (1966), suv sporti saroyi majmuasi (1965?69) mashhur.