13°05′0″N
14°31′0″E
/
13.08333°N 14.51667°E
/
13.08333; 14.51667
Chad
? Markaziy Afrikadagi oqmas ko?l.
Nigeriya
,
Niger
,
Chad
va
Kamerun
hududida, 240 m balandlikda. Uzunligi 270 km, eni 150 km gacha. Maydoni 10 mingdan 26 ming km² gacha (Ch.ga quyiladigan oqim miqdorining ko?p yillik o?zgarishiga bog?liq), chuq. 4 m dan 11 m gacha. Iqlim namligi yuqori bo?lgan davrda, ya?ni 5?6 ming yil avval ko?l maydoni 400 ming km² ga yetgan. G?arbiy va jan. qirg?oqlari past, botqoqlashgan, shim.sharqi va sharqi kuchli yemirilgan, ular yaqinida orol kup. Ch.ga Shari va KomaduguYobe daryolari kuyiladi. Ko?lning daryo deltalari yakinida suvi chuchuk, qolgan qismida sho?r. Ch.da suvning yer ostita singib atrofdagi grunt suvlarini ta?minlab turishi natijasida ko?lning suvi muntazam almashinib turadi. Begemot, lamatin, timsoxdar, suv va botqoq parrandalari yashaydi. Baliq turi ko?p. Kema qatnaydi.
