Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Avstriya-Vengriya imperiyasi
nemischa
:
Osterreich-Ungarn
veng.
:
Ausztria-Magyarorszag
Imperiya
|
|
|
|
|
|
|
Fuqarolik bayro?i
|
Avstriya-Vengriya gerbi
|
|
|
Shiori
lotincha
:
Viribus Unitis
(≪Birlashgan harakat≫)
hamda
lotincha
:
Indivisibiliter ac Inseparabiliter
(≪Bo?linmas va ajralmas≫)
|
Madhiya
nemischa
:
Gott erhalte, Gott beschutze
(
≪Боже, храни, Боже, защищай≫
)
|
Avstriya-Vengriya
1908
?
1918
-yillarda
|
Poytaxti
|
Vena
,
Budapesht
|
Til(lar)i
|
nemis, venger
|
Dini
|
katolik,
provaslav, kalvinizm, yahudiylik,
lyuteranlik
va
islom
(1908-yildan keyin)
[1]
|
Pul birligi
|
gulden, krona (1892-yildan)
|
Maydoni
|
676 615 km²
|
Aholisi
|
52 749 900 kishi
|
Boshqaruv shakli
|
qo?shhokimlik
|
Sulola
|
Gabsburg-Lotaringlar
|
Avstriya Imperatori, Vengriya apostol qiroli, Bogemiya qiroli va b.
|
- 1848-1916
|
Frants Iosif I
|
- 1916-1918
|
Karl I
|
Avstriya Vazir-Prezidenti
|
-
|
Fridrix fon Beyst
|
|
O?tmishdagilar:
|
Vorislar:
|
|
|
|
Avstriya-Vengriya imperiyasi
? Avstriya va Vengriyaning hukmron sinflari o?rtasidagi bitim asosida 1867-yilda Avstriya imperiyasini qayta tuzish natijasida tashkil topgan dualistik (birlashgan ikki davlatli) monarxiya. Bu monarxiya: Avstriya (Sis-leytaniya) va Vengriya qirolligi (Transleytaniya)dan tashkil topdi. Avstriya tarkibiga Chexiya, Moraviya, Galitsiya, Bukovina va boshqa yerlar, Vengriya qirolligiga Slovakiya, Xorvatiya, Transilvaniya va boshqa yerlar kirdi. O?sha yili yangi konstitu-siya qabul qilindi. Avstriya-Vengriya imperiyasi hokimiyatini Avstriya imperatori boshqardi (u Ven-griya qiroli degan unvonga ham ega edi). Imperator hokimiyati rasman Avstriyada reyxstag, Vengriyada seym tomonidan che-klandi. Butun imperiya bo?yicha uch minis-trlik: 1) tashqi ishlar; 2) harbiy va dengiz; 3) moliya ministrliklari tashkil etildi. Harbiy va dengiz hamda moliya ministrliklari imperiyaning har ikki qismida ham mavjud edi. Boshqa minis-trliklar Avstriyada ham, Vengriyada ham mustaqil ish yuritgan. 1867-yil bitimiga binoan, Vengriya o?z parlamentiga, ministrliklariga, siyosiy va ma’muriy muxtoriyatga ega bo?ldi. Birinchi jahon urushida Avstriya-Vengriya imperiyasining mag?lubiyati va milliy ozodlik kurashlari natijasida 1918-yilning oxirida Avstriya-Vengriya imperiyasi parchalanib ketdi. Avstriya-Vengriya imperiyasi o?rnida Avstriya, Vengriya, Chexoslo-vakiya davlatlari tuzildi, hududning bir qismi esa Yugoslaviya, Ruminiya va Polsha tarkibiga kiritildi.
[2]
Imperiya aholisi asosan buysundirilgan slavyanlar xalqi tashkil etgan