Wikipedia ? ирекле энциклопедия проектыннан ([http://tt.wikipedia.org.ttcysuttlart1999.aylandirow.tmf.org.ru/wiki/Пропаганда latin yazuında])
Пропаганда
(
лат.
propaganda ? таратылырга тиеш (
ышану
),
лат.
propago ? таратам) ? х?зерге с?яси
дискурста
, ??м?гатьчелек
фикерен
булдыру ?чен яки башка максатта, бер?р юн?лешт?ге с?яси карашлар, фактлар, аргументлар ??м башка м?гъл?матлар, шул ис?пт?н, гайб?т ??м ялган м?гъл?мат тарату ??м а?лату эше алып бару, ниндидер бер юн?лешт? гыйлем, белем тарату, а?лату эше.
"Пропаганда" с?зе
1622 елда
папа
Григорий XV
оештырган Congregatio de Propaganda Fide (
лат.
В?газь конгрегациясе) диг?н
католик
оешмадан килеп чыккан. ?мма пропаганда, ?з атамасы барлыкка килг?нг? кад?р ?к, к?пт?нн?н булган. Пропаганданы? беренче ?рн?ге итеп
Хаммурапи кануннары
?ыелмасын карарга була. Бу кануннар илд? гаделлек булдыру ?чен, к?чсезл?рне к?члел?рд?н яклау максатында булдырылган дип кабул ителс? д?, чынбарлыкта киресенч? була. Законнарны? эчт?леге аларны? максатына капма-каршы кил?. Канун ярлы ??м хокуксыз катлам кешел?рен изеп, бай ??м х?лле катлам кешел?рене? м?нф?гатен яклый
[1]
.
Пропаганданы к?пл?п куллану
Беренче д?нья сугышы
елларында башлана. К?п д??л?тл?р каршында ?и?? казану ?чен мобилизация зарурлыгы ??м ??мгыятьне? таркаулыгы проблемасы килеп баса. Д??л?т с?яс?тен аклау ??м ныгыту ?чен т?рле алымнар, фотографиял?р, радиотапшырулар кулланыла. Шул ук вакытта гамм?ви м?гъл?мат чараларыны? (
рус.
СМИ
) пропаганда таратудагы урыны билгел?н?. Со?гы тикшерен?л?р к?рс?тк?ненч?, б?генге к?нд? т?рле д??л?тл?р ??м ??мгыять х?лен? т?эсир итерг? тырышучы башка оешкан т?ркемн?р м?гъл?мати хаос тудыру яки контекст бел?н манипуляция ысулларын актив куллана.
[2]
- А. М. Цуладзе Политические манипуляции или покорение толпы. . ? М.: 1999
- Moorcraft PL, Taylor PM Shooting the messenger. The political impact of war reporting. ? Washington, 2008
- Taylor PM Munitions of the mind. A history of propaganda from the ancient world to the present day. ? Manchester ? New York, 1995
