Наил В?лиев
Туган телд? исем	Наил Мансур улы В?лиев
Туган	3 сентябрь 1949 ( 1949-09-03 ) (74 яшь) ТАССР , Чистай
Милл?т	татар
Ватандашлыгы	ССРБ   ССРБ → РФ
?лма-матер	Алабуга д??л?т педагогика университеты
??н?ре	?д?бият галиме, укытучы
?ефет	Надежда В?лиева, тарих ф?нн?ре докторы
Б?л?к ??м премиял?ре	Ф?н ??м техника ?лк?сенд? ТР Д??л?т премиясе
Гыйльми д?р???:	филология ф?нн?ре докторы [d]
Гыйльми исем:	профессор [d]
Наил В?лиев Вики?ыентыкта

Наил В?лиев , Наил Мансур улы В?лиев ( 1949 елны? 3 сентябре , ТАССР , Чистай ) ? ?д?бият галиме, филология ф?нн?ре докторы ( 1996 ), профессор ( 1997 ). 2007 ? 2009 елларда ? Татарстан Республикасы м?гариф ??м ф?н министры . ТР ФА хакыйкый ?гъзасы ( академик, 2004 ), ТР ФА вице-президенты, ТР ФА ?уманитар ф?нн?р б?леге академик-с?ркатибе. РФ ?уманитар ф?нн?р академиясе академигы. ТР ( 1997 ) ??м РФ ( 2003 ) атказанган ф?н эшлеклесе. Россия язучылар берлеге ?гъзасы. РФ туган якны ?йр?н?чел?р берлеге президиумы ?гъзасы. ТР ФА Татар энциклопедиясе ??м т?б?кне ?йр?н? институтыны? Кама ф?нни ?з?ге м?дире. III ( 2004 - 2009 ) ??м IV ( 2009 - 2014 ) чакырылыш ТР Д??л?т шурасы депутаты. Чистай ??м Алабуга ( 2012 ) ш???рл?рене? ш?р?фле ватандашы ^[1] . Рус ?д?бияты, рус-татар ?д?би б?йл?нешл?ре, туган якны ?йр?н?г? багышланган хезм?тл?р авторы. Ф?н ??м техника ?лк?сенд? ТР Д??л?т премиясе лауреаты (2020).

Т?р?ем?и х?ле [ ?зг?рт? | вики-текстны ?зг?рт? ]

1949 елны? 3 сентябренд? Чистай ш???ренд? туган. Чистайны? 16нчы санлы м?кт?бен, ≪ рус теле укытучысы ≫ белгечлеге буенча Алабуга д??л?т педагогия институтыны? филология факультетын т?мамлаган ( 1971 ). 1981 елда БДУда ( Уфа ) ≪ Духовное испытание≫ героев в произведениях Фатыха Амирхана ≫ темасына филология ф?нн?ре кандидатлыгына ( ф?нни ?ит?кчесе Н. Г. Юзиев ), 1996 елда РФ ФА М. Горький исеменд?ге Д?нья ?д?бияты институтында ( М?ск?? ) ≪ Д. И. Стахеев. Судьба и творчество. 1840-1918 гг. ≫ темасына филология ф?нн?ре докторлыгына диссертациял?р яклаган.

Хезм?т юлы [ ?зг?рт? | вики-текстны ?зг?рт? ]

1971 - 1975 елларда Чистай ш???рене? 5нче санлы урта м?кт?бенд? рус теле ??м ?д?бияты укытучысы.

1975 - 2007 елларда Алабуга д??л?т педагогия институтында ( 2011 елдан КФУны? Алабуга институты): 1975 елдан рус ??м чит ил ?д?бияты кафедрасында ассистент, ?лк?н укытучы, 1985 елдан доцент, 1983 елдан кафедра м?дире, 1990 - 2000 елларда ф?нни-тикшерен? эшл?ре буенча проректор, 2000 - 2007 елларда ? ректор, 2007 елдан АДПИны? ш?р?фле профессоры.

2007 - 2009 елларда ТР м?гариф ??м ф?н министры .

2009 елдан ТР ФА вице-президенты, ТР Д??л?т шурасы депутаты.

Ф?нни эшч?нлеге [ ?зг?рт? | вики-текстны ?зг?рт? ]

Ф?нни эшене? т?п юн?лешл?ре ? рус-татар ?д?би б?йл?нешл?рен ?йр?н?. Татар ?д?бияты классигы Ф. ?мирхан ( 1886 - 1926 ) и?атын рус классик ?д?бияты бел?н чагыштырып ?йр?н?. XIX гасыр рус язучысы Д. И. Стахеев ( ru ) ( 1840 - 1918 ) исемен ??м и?атын халыкка кайтаруда, язучыны? сайланма ?с?рл?рен чыгаруда зур хезм?т куя. ?леге язучы турында бернич? монография авторы.

1980 елдан ≪Алабугада атаклы кешел?р≫ темасы ?стенд? эшли. Рус тарихчысы профессор К. И. Невоструев ( ru ) ( 1816 ? 1872 ) исемен ача ^[2] . Капитон Иван улы Невоструев ? 6 томлык ≪М?ск?? Синодаль китапхан?сене? славян кулъязмалары тасвирламасы≫н т?зег?н. РИ ФАне? I Ломоносов премиясен? лаек булган ?леге хезм?т РФ ??м Европа славяннарны ?йр?н? ф?ненд? кулланылуын д?вам ит?.

С??д?г?рл?рне? рус ?д?бияты ??м м?д?ниятен? кертк?н ?лешен, с??д?г?р династиял?рене? иган?челек, меценатлык эшч?нлеген ?йр?н? буенча лабораторияг? ?ит?кчелек ит?.

200д?н артык ф?нни хезм?т, шул ис?пт?н 9 монография авторы.

Туган якны ?йр?н?не? тарихи ??м ?д?би проблемаларын к?т?р?. АДПИда ( х?зер КФУ Алабуга институты (филиал) ) Стахеев ??м М. И. Цветаевага багышланган б?тенроссия ??м халыкара ф?нни-гам?ли конференциял?р оештыруда даими катнаша.

≪Казан ? ХХ гасырны? 20 елларында илне? туган якны ?йр?н? ?з?ге≫, ≪ Б?ек Ватан сугышы елларында Татарстан АССРда совет язучылары ??м м?д?ният хезм?тк?рл?ре≫ темаларын ?йр?н? ^[3] .

Китаплары [ ?зг?рт? | вики-текстны ?зг?рт? ]

.

И?тимагый эшч?нлеге [ ?зг?рт? | вики-текстны ?зг?рт? ]

• 2004 - 2009 елларда III чакырылыш ТР Д??л?т шурасы депутаты.
• 2009 - 2014 елларда IV чакырылыш ТР Д??л?т шурасы депутаты. М?д?ният, ф?н, м?гариф ??м милли м?сь?л?л?р буенча комитет ?гъзасы ^[6] .
• ТР ф?н ??м техника ?лк?сенд?ге Д??л?т премиясе буенча ТР Президенты каршындагы комиссия ?гъзасы.
• ТР ФА Т??СИ диссертациял?р яклау шурасы ?гъзасы.
• ТР ФА президиумы ?гъзасы.
• ТР Эчке эшл?р министрлыгыны? ??м?гать шурасы ?гъзасы ?. б.

Б?л?кл?ре, мактаулы исемн?ре [ ?зг?рт? | вики-текстны ?зг?рт? ]

• 1997 ? ТР атказанган ф?н эшлеклесе
• 2003 ? РФ атказанган ф?н эшлеклесе
• РФ югары ??н?ри м?гарифене? мактаулы хезм?тк?ре
• 2002 ? ≪Россия халыклары мирасына кертк?н ?леше ?чен≫ медале ( РФ тарихи ш???рл?р ??м т?б?кл?р берлеге б?л?ге ) ? ≪ РФ халыкларыны? тарихи-м?д?ни ??м табигый мирасын саклау ??м ?стер? эшенд? у?ышлары ?чен ≫.
• 2005 ? ≪Казанны? ме?ьеллыгы ист?леген?≫ медале
• ≪ Данлы хезм?т ?чен ≫ медале
• 2020 ? Татарстанны? ф?н ??м техника ?лк?сенд?ге Д??л?т б?л?ге ? Алабуга ш???рене? тарихи-м?д?ни мирасы буенча хезм?тл?р циклы (9 китап) ?чен ^[7] .

Иск?рм?л?р [ ?зг?рт? | вики-текстны ?зг?рт? ]

Сылтамалар [ ?зг?рт? | вики-текстны ?зг?рт? ]

• Раиса Щербакова . Республика обязана извлечь пользу из краеведческих изысканий 2011 елны? 7 февраль к?ненд? архивланган . . ≪ Республика Татарстан ≫, № 19-20 03.02.2011
• Н. М. В?лиев ≪Чикл?рсез татарлар≫ порталында
• ТР ФА р?сми сайтындагы с?хиф?се 2018 елны? 27 февраль к?ненд? архивланган .
• Известные ученые. Валеев Наиль Мансурович
• Валеев Наиль Мансурович на сайте tataroved.ru

Моны да карагыз [ ?зг?рт? | вики-текстны ?зг?рт? ]

Калып:Татарстан Республикасы Д??л?т Советыны? 4 нче чакырылыш депутатлары (2009-2014) Калып:Татарстан Республикасы Д??л?т Советыны? 3 нче чакырылыш депутатлары (2004-2009)