Бу терминны? башка а?латмалары да бар, аларны карау ?чен
Антонов
битен? к?чегез.
Алексей Антонов
, Алексей Иннокентий улы Антонов,
ингл.
Alexey Antonov
,
рус.
Антонов Алексей Иннокентьевич
(
1896 елны?
15 сентябре
,
Россия империясе
,
Гродно
?
1962 елны?
18 июне
,
М?ск??
) ? совет х?рби командиры, армия генералы (
1943 елны?
7 августыннан
),
Кызыл гаск?рне?
генераль штабы оператив идар?се башлыгы (
1942 елны?
11 декабренн?н
), Генераль штаб башлыгы (
1945 елны?
17 феврале
?
1946 елны?
25 марты
),
Варшава килеш?е
илл?рене? берл?шк?н Кораллы к?чл?ре (БКК) штабы башлыгы (
1955 елны?
14 мае
?
1962 елны?
18 июне
),
Ялта
(
1945 елны?
4
-
11 феврале
) ??м
Потсдам
(
1945 елны?
17 июле
?
2 августы
) конференциял?ренд? катнашучы,
?и?? ордены
бел?н б?л?кл?нг?н (
1945 елны?
4 июне
) берд?нбер армия генералы.
1896 елны?
15
(
28
)
сентябренд?
Россия империясе
Могилев губернасы
Гродно
ш???ренд? ??н?ри х?рби гаил?сенд? туган. ?тисе Иннокентий чыгышы бел?н
Казан губернасы
(
х?зерге
Балык Бист?се районы
)
Иванай
(
Туплат
) авылыннан, ??н?ри х?рби (
тупчы офицерлар курсын т?мамлаган
),
кер?шен татары
улы,
1908 елда
вафат. ?нисе Тереза Ксавертий кызы Александрович (
1862
-
1915
),
католик диненд?ге
поляк
милл?тенн?н, балаларына
поляк
,
француз
,
алман
телл?рен ?йр?т?.
1904 елдан
Волын губернасы
Острог
ш???ренд? кызы Людмила, улы Алексей бел?н ирене?
пенсиясен?
яши.
Беренче б?тенд?нья сугышы
башлану с?б?пле,
1914 елда
гаил?се бел?н
Петроградка
к?ч?. Алексей Антонов беренче санлы Петроград гимназиясен т?мамлап, Петроград университетыны? физика-математика факультетына укырга кер?, л?кин ?тисене? пенсиясе туктатылу с?б?пле, укый алмый, Поляков заводына эшк? кер?.
1916 елда
х?рби хезм?тк?
чакырыла. Х?рби укухан?не? тизл?телг?н курсларын т?мамлагач, поручик д?р???сенд? генерал
Каледин
кул астындагы 8нче армия егерь полкына ?иб?рел?.
Станислав
,
Галич
?.б. ш???рл?рне
алманнардан
азат ит?д? катнаша. Башы яраланып,
Петроградта
д?валана. 4нче д?р??? Изге Анна ордены бел?н б?л?кл?н?.
Корнилов фетн?сен
бастыруда (
1918
,
август
),
Кызыл гаск?р
б?лгел?рен оештыруда катнаша.
Октябрь инкыйлабына
кад?р х?р?к?тт?ге
армияд?
була.
1918 елда
отставкага чыгып,
Петроградта
урман институтына укырга кер?, Петроград азык-т?лек комитеты хезм?тк?ре була.
1919 елны?
11 апреленд?
Кызыл гаск?р
сафына баса.
Деникин
??м
Врангельг?
каршы,
Кырымны
азат ит? ?чен К?ньяк фронтта барган сугышларда 1нче М?ск?? эшчел?р дивизиясене? штаб башлыгы ярд?мчесе, ?леге дивизия таркатылгач, 15нче Инза укчы дивизиясене? 3нче бригадасы штаб башлыгы в.в.б., 45нче бригаданы? штаб башлыгы буларак катнаша.
Сиваш
кич?енд?
М.В. Фрунзе
бел?н таныша.
1923 елда
Инкыйлаби-х?рби шураны?
Д?р???ле коралы ??м Мактау грамотасы бел?н б?л?кл?н?.
М.В. Фрунзе исеменд?ге х?рби академияне? т?п (
командирлар ?зерл??
) факультетын (
1931
), оператив-штаб хезм?тк?рл?ре ?зерл??че факультетны (
1933
) т?мамлый,
француз телен
бел?че х?рби т?р?ем?че квалификациясе д? ала.
1935 елдан
Харковь х?рби округы штабы оператив б?леге башлыгы.
1936 елда
я?а ачылган
Кызыл гаск?р
генераль штабы академиясен? укырга ?иб?рел?.
1936
-
1937 елларда
М?ск??
х?рби округы штабы башлыгы.
1938 елда
М.В. Фрунзе исеменд?ге х?рби академияне? гомуми тактика кафедрасында укытучы, доцент (
1940
). Академияд?
алман
армиясене? ????м вакытында тактикасын ??м
Испанияд?ге Ватандашлар сугышы
т??риб?сенд? танк армиясен куллану тактикасы ?зг?решл?рен ?йр?н?.
1940 елда
≪генерал-майор≫ д?р???се бирел?.
1941 елны?
мартыннан
Киев х?рби округы штабы башлыгы урынбасары.
1941 елны?
24 июненн?н
Киев махсус х?рби округы штабы башлыгы буларак, мобилизация ??м эвакуация эшен оештыруны ?ит?кли.
27 августтан
К?ньяк фронт штабы башлыгы.
Ростов-Дон
ш???рен азат итк?н (
1941 елны?
28 ноябре
) ????м операциясен у?ышлы оештырган ?чен, А.И. Антонов беренче
Кызыл Байрак ордены
бел?н б?л?кл?н?, ≪генерал-лейтенант≫ д?р???се бирел? (
1941 елны?
27 декабре
).
1942 елны?
28 июленд?
Т?ньяк Кавказ фронтына штаб башлыгы итеп билгел?н? (фронт с?ргаск?ре маршал
Семён Будённый
).
1942 елны?
сентябрь
-
октябренд?
Кызыл гаск?рне?
Кара ди?гез
т?ркеме штаб башлыгы. Шул ук елны? ноябренд? Кавказ арты фронты штаб башлыгы (фронт с?ргаск?ре армия генералы
И.В. Тюленев
).
11 декабрьд?н
М?ск??д?
:
Кызыл гаск?р
генераль штабы башлыгы маршал
Александр Василевскийны?
урынбасары ? оператив идар? башлыгы (
генерал
И.Х. Баграмян
урынына
), ≪генерал-полковник≫ д?р???се бирел?. Аны? т?п вазифасы ? кил?ч?к ????мн?рне (
Курск сугышы
, ≪Багратион≫,
Днепрны
кич?,
Берлин ?чен сугыш
операциял?ре ?.б.
) стратегик планлаштыру була.
1942 елны?
декабренн?н
Совет Армиясе
?тк?рг?н м??им х?рби операциял?рене? барысы да (
Сталинградны
,
Кавказ
,
Украина
,
Беларус
,
Аурупа
илл?рен азат ит?,
Берлинны
алу,
Ерак К?нчыгышта
япон
армиясен тар-мар ит?
) генерал Антонов катнашында ?тк?рел?.
1943 елны?
гыйнвар
-
мартында
Брянск фронтында
18нче аерым укчы корпусында Ставка в?киле.
1945 елны?
17 февраленн?н
3 августка
кад?р
Югары Башс?ргаск?р Ставкасы
?гъзасы (
Сталин
,
Жуков
,
Василевский
,
Булганин
,
Кузнецов
бел?н берг?
)
[1]
.
1945 елны?
4
-
11 февраленд?
узган
Ялта конференциясенд?
фронт х?лл?ре турында доклад ясый.
ССРБ
,
АКШ
??м
Б?екбританияне?
х?рби штаблары стратегик авиацияне? ?зара ярд?ме, Квантун армиясен тар-мар ит? сроклары турында килеш?л?р.
17 июль
?
2 августта
узган
Потсдам конференциясенд?
катнаша.
1945 елны?
17 февраленн?н
1946 елны?
25 мартына
кад?р А.И. Антонов ? Генераль штаб башлыгы.
1948 елны?
6 ноябрен?
кад?р Генераль штаб башлыгы урынбасары.
1948
-
1954 елларда
Кавказ арты х?рби округын ?ит?кли.
1955 елда
, маршал
Жуковны?
каршы булуына карамастан,
Варшава килеш?е
илл?рене? берл?шк?н Кораллы к?чл?ре штабы (
М?ск??д?
) башлыгы итеп билгел?н?, Совет Армиясе Генераль штабы башлыгы урынбасары хезм?тен д? башкара.
1962 елны?
18 июленд?
66 яшенд? й?р?к ?ян?генн?н вафат була, ??с?де
Кызыл м?йдандагы
М?ск?? кирм?не
диварына ?ирл?нг?н.
4 ССРБ маршалы, 3 армия генералы кул куйган ≪А.И. Антоновка РФ Ка?арманы исемен бир? (
вафатыннан со?
) турындагы≫ РФ президенты исемен? м?р???гать кире кагыла
[2]
.
- I хатыны (
1927
-
1955
) Мария Темок (
?-
1955
)
- II хатыны (
1956
-
1962
) Ольга Лепешинская (
1916
-
2008
),
балерина, ССРБ халык артисты
. О. Лепешинскаяны? ?ченче ире
[3]
.
Балалары булмаган.
- М.В. Фрунзе исеменд?ге х?рби академия бинасына ист?лек тактаташ куелган.
- Гродно
ш???ренд? туган йортына ист?лек тактаташ куелган.
- М?ск??д?
, Гроднода урамнарга исеме бирелг?н.
- Санкт-Петербург
югары х?рби-топография укухан?сен? исеме бирелг?н.
- Гроднодагы
11нче урта м?кт?пк? исеме бирелг?н.
- ≪Берлинны? алынуы≫ (
режиссер М.Э. Чиаурели
) , ≪?и??≫, ≪Азат ит?≫, ≪Азатлык солдатлары≫ (
режиссер Ю. Озеров
) н?фис фильмнарында Антонов образы кертелг?н.
- Лубченков Ю. 100 Великих полководцев Второй мировой. М., Вече, 2005.
ISBN 5-9533-0573-7
- Л. Степанова. Б?ек татар улы, армия генералы.
Авыл офыклары
, 03.11.2011.
- В. Имамов
. Татар батырлары кайтсыннар. ≪
М?йдан
≫, 2010 ел, № 5.