Vikipedi, ozgur ansiklopedi
Sputnik Krizi
, 4 Ekim 1957´de
Sovyetler Birli?i
´nin uzaya fırlattı?ı
Sputnik
yapay uydusunun ardından
ABD
ve
SSCB
arasında ya?anan kriz.
Uzay Yarı?ı
bu krizle ba?lamı?tır.
[1]
1950´lerin ba?ında hem ABD hem de SSCB uzaya ilk uyduyu fırlatmak icin birbirleriyle bir yarı? icine girmi?lerdi.?ki devletin ba?arısız denemelerinin ardından hic beklenmedik bir zamanda SSCB, bir basketbol topu buyuklu?unde 85 kg a?ırlı?ındaki
Sputnik 1
uydusunun yorungeye oturtuldu?unu acıkladı. Bu ABD icin tam bir ?oktu. Bu olay hem uzay teknolojisinde yarı?ında geride kalmak demekti hem de daha onemlisi, bu denemeyi ba?aran Sovyetlerin nukleer bir silahı ABD uzerine gonderebilece?i paranoyası tum Amerikalıların aklına girmi?ti. Bunun hemen ardından, ABD bir dizi fırlatma daha denedi ancak hicbirinde ba?arıya ula?amadı. Sovyetler, 3 Kasım 1957´de bu kez uzaya giden ilk canlı olan
Layka
adlı kope?i ta?ıyan
Sputnik 2
uydusunu da ba?arıyla fırlattı. Bu, Uzay Ca?ı´nı acma yarı?ını Sovyetlerin kazandı?ı anlamına geliyordu.
[2]
- 4 Ekim 1957 SSCB:
Sputnik
1 (83.6 kg) fırlatıldı
- 3 Kasım 1957 SSCB: Sputnik 2 (508.3 kg)
Laika
ile beraber fırlatıldı
- 6 Aralık 1957 ABD:
Vanguard
TV-3 kalkı? platformunda patladı
- 3 ?ubat 1958 SSCB: Sputnik 3 denemesi ba?arısız oldu
- 5 ?ubat 1958 ABD: ?kinci Vanguard denemesi ba?arısız oldu
- 5 Mart 1958 ABD:
Explorer
2 denemesi ba?arısız oldu
- 17 Mart 1958 ABD: Vanguard 1 (1.47 kg) fırlatıldı
- 26 Mart 1958 ABD: Explorer 3 yorungede
- 28 Nisan 1958 ABD: Ucuncu Vanguard denemesi ba?arısız oldu (Kalkı? sırasında devrildi?i icin bu meki?e ?ngilizler alaycı bir ?ekilde Sputnik´le kafiyeli olsun diye devrilen mekik anlamına gelen Flopnik demeye ba?ladılar)
[
kaynak belirtilmeli
]
- 15 Mayıs 1958 SSCB:
Sputnik
3 (1,327 kg) yorungede
- 27 Mayıs 1958 ABD: Vanguard denemesi dorduncu kez ba?arısız oldu
- 26 Haziran 1958 ABD: Vanguard be?inci kez ba?arısız oldu
- 26 Temmuz 1958 ABD: Explorer 4 yorungeye girdi ve van Allen radyasyon kemerlerini haritaladı
- 24 A?ustos 1958 ABD: Explorer 5 denemesi dorduncu kez ba?arısız oldu
- 26 Eylul 1958 ABD: Vanguard denemesi altıncı kez ba?arısız oldu
|
---|
|
1940'lar
| |
---|
1950'ler
| |
---|
1960'lar
| |
---|
1970'ler
| |
---|
1980'ler
| |
---|
1990'lar
| |
---|
Donmu? catı?malar
| |
---|
Dı?
politika
| |
---|
?deolojiler
| |
---|
Organizasyonlar
| |
---|
Propaganda
| Sovyet yanlısı
| |
---|
ABD yanlısı
| |
---|
|
---|
Yarı?lar
| |
---|
Casusluk
| |
---|
Ayrıca bakınız
| |
---|
|