Sovyetler Birli?i Komunist Partisi 20. Kongresi , 14 ? 26 ?ubat 1956 tarihinde yapılmı?tır. Kongre ozellikle parti genel sekreteri Nikita Kru?cev ’in yaptı?ı ve Gizli soylev olarak bilinen, Josef Stalin ve doneminin ?iddetle ele?tirildi?i konu?mayla hatırlanır. Sovyet dı? politikasında Barı? icinde bir arada ya?ama (Мирное сосуществование) yakla?ımının ilan edildi?i kongredir.

Genel bakı? [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Kongreye gelen parti delegeleri tarihi bir kongreye katıldıklarından haberdar de?illerdi. Kongre bir onceki kongreden ^[1] sonra hayatını kaybeden komunistler icin saygı duru?uyla ba?ladı?ında Stalin’in de ismi okunmu?tur. Kongrede Stalin’in do?rudan ele?tirisine kadar varacak olan ele?tirel yakla?ım yava? yava? dozu artırılarak ortaya konur. Delegeler ve katılımcıların co?u bu ?ekilde bir yakla?ım beklemedi?inden ?a?kınlıkla kar?ılayacaklardır. Kongreye katılan Polonya Halk Cumhuriyeti ’nin komunist lideri Bolesław Bierut kongreye katıldıktan hemen sonra Moskova ’da hayatını kaybedecektir.

Gizli soylev [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Kongrenin son gunu olan 25 ?ubat gunu programda olmayan bir oturumun duzenlendi?i delegelere bildirilir. Kru?cev, sabah oturumunda yaptı?ı konu?mada ki?ilik kultune vurgu yaparak belirsiz vurgularla tek bir ki?inin a?ırı yuceltilmesinin zararlarından bahseder. Daha sonra bu tur bir hatanın Stalin tarafından yapıldı?ını ekler. Marksizm ve leninizmin ozune ters olan bu hatadan oturu Stalin’in suclu oldu?unu belirtir.

Sonra Kru?cev, yazıldı?ı donemde sadece o donem ^[2] delegelere da?ıtılmı? olan Lenin'in Vasiyeti metninin delegelere da?ıtılmasını sa?lar. Bu metinde Lenin, Stalin’in kabalı?ını ele?tirerek genel sekreterlik gorevinden alınmasını onermektedir. Metnin de?erlendirilmesinden sonra Stalin ve donemi ile ilgili cok sayıda suclama dile getirilir. ^[3] Stalin ile ilgili suclamalar dile getirilirken Kru?cev partinin ustunlu?une vurgu yaparak her ?eye ra?men partinin ustunlu?unu one cıkarır. Eski donem suresince partinin Stalin’in suclarının bir aleti konumuna donu?tu?unu iddia ederek artık ki?i kultune son verilmesi ve partinin yeniden donu?turulmesi ca?rısı yapar.

Konu?ma yıllarca Stalin’in ustun ozelliklerini ve liderlik anlayı?ını duymaya alı?mı? olan Kongre delegelerini cok ?a?ırtacaktır. Parti icinde yeni de?erlendirmelere katılanlar oldu?u gibi katılmayanlar da bulunmaktadır. Ozellikle Eski Bol?evik Vyaceslav Molotov ve Georgi Malenkov onderli?indeki Kru?cev kar?ıtlarından olu?an Anti-parti grup (Rusca: Антипартийная группа) 1957 Mayıs ayında Kru?cev’i devirmek icin orgutlenseler de kendileri tasfiye edileceklerdir.

Kru?cev’in acılımının uluslararası sol icinde yankıları yıkıcı olacaktır. Do?u Bloku ulkelerindeki iktidardaki komunist partiler Sovyetler Birli?inin yeni hattına uyum sa?lamaya calı?acaktır. Cin Halk Cumhuriyeti Stalin ele?tirisini kabul etmeyecek ve Kru?cev’i revizyonizmle suclayacaktır. Benzer ?ekilde Arnavutluk lideri Enver Hoca da Kru?cev’i ?iddetle ele?tirecektir. ^[4]

Ekonomi [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Kongrede Sovyetler Birli?i ekonomisini geli?tirmek icin Altıncı Be? Yıllık Plan ilan edildi. Planda 1956-1962 ucret reformu yapılması kararla?tırıldı.

Ayrıca bakınız [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

• Barı? icinde bir arada ya?ama
• Destalinizasyon

Dı? ba?lantılar [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

• Kongreye sunulan 14 ?ubat 1956 tarihli SBKP Merkez Komitesi Raporu , 21 Mart 2010 tarihinde eri?ilmi?tir

Kaynakca [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]