JR-Maglev
Bremen
,
Almanya
'da test esnasında
Manyetik Hızlı Tren, Bir Michael Dittmer Belgeseli
Manyetik levitasyon
ya da kısaca
Maglev
, iki
mıknatıs
kumesinin kullanıldı?ı
demiryolu
ula?ım sistemidir. Maglev sisteminde mıknatıs kumelerinden biri treni raylardan yukarı do?ru iterken di?er mıknatıs kumesi,
surtunme kuvvetinin
olmamasından faydalanarak treni ileri do?ru iter. Orta menzilde (genellikle 320?640 km) maglev,
yuksek hızlı trenlere
ve
ucaklara
yakın bir performans sunabilir.
Maglev teknolojisi, buyuk olcude geli?tirilme a?amasında oldu?u icin henuz dunyada yaygın olarak kullanılmamaktadır. ?u anda
Almanya
ve
Japonya
, Maglev teknolojileri uzerinde calı?maktadır. Maglev trenlerin gunluk ya?amdaki ilk orne?i,
Cin
'in
?anghay
kentinde ortaya cıktı. 30 kilometrelik bir hat uzerinde calı?an tren, bu mesafeyi 7 dakika 20 saniyede gecebilmektedir.
[1]
Maglev kavramı, aslında gunluk hayatta cok uzak olmadı?ımız bir kavramdır. Bildi?iniz gibi, iki mıknatısın e? kutupları birbirini iter. Alt alta uygun ?ekilde konulmu? iki mıknatıstan biri manyetik itme kuvvetlerinin etkisiyle di?erinin uzerinde yuzeye temas etmeksizin havada durabilirler.
Maglev trenleri de temelde bu ilkeyle calı?ırlar. Maglev trenlerinin altında mıknatıslar bulunur. Aynı zamanda maglev trenleri icin ozel olarak uretilmi? olan raylarda da
elektromıknatıslar
bulunur. Bu mıknatıslar sayesinde tren, raylar uzerinde 10 santimetrelik bir yukseklikte ilerler. Raylarla temas olmadı?ı icin surtunme buyuk olcude azaltılmı? olur. Tren de havayla surtunmeyi en aza indirecek ?ekilde tasarlanır.
Maglev trenleri, normal trenlere oranla daha hızlı ve ucuz olmalarına kar?ın, cok guclu elektromıknatıslar ve cok duyarlı kontrol sistemleri gerektirmektedirler ve gunumuz teknolojisi bu trenlerin yaygın kullanımına izin verecek kadar geli?mi? de?ildir. Maglev trenlerinin onundeki bir di?er buyuk engel ise normal tren raylarında calı?amıyor olmalarıdır. Normal tren raylarında calı?abilmeleri adına gunumuzde devam eden calı?malar mevcuttur. Normal tren raylarının ortasına yapılan bir sistem yardımıyla Maglev trenleri ile normal trenlerin aynı rayları kullanması planlanmaktadır. Bu trenler icin yerle?im merkezleri arasında ozel hatlar do?enmesi gerekmektedir. Fakat ozel hatların do?enmesi, sistemin maliyetini onemli olcude artırmaktadır. Gecen zamanla birlikte geli?en teknoloji, maglev trenlerin avantajlarını artırdıkca bu maliyetin goze alınabilir bir hale gelmesi beklenmektedir. Gelecekte bu tur trenler, ozellikle ulke ici yolcu ta?ımacılı?ında
havayolu
ta?ımacılı?ının yerini alabilirler.
Turkiye’de Maglev Trenlerinin Uygulanabilirli?inin Ara?tırılması
[
de?i?tir
|
kayna?ı de?i?tir
]
Jesse Powell ve Gordon Danby adındaki iki bilim insanı bir treni havaya kaldırabilmek icin
super iletken mıknatıslar
kullanmayı du?unduler. Bu du?uncelerini
1960
yılında gercekle?tirdiler ve
Brookhaven
Ulusal Laboratuvarında yaptıkları calı?malar sonucunda Maglev trenlerinin ilk adımını attılar.
Turkiye'de
gecmi? donemde karayollarına yapılan yatırımlar onemli yer tutmaktadır. Fakat karayollarına onem verilirken di?er ula?ım turlerinin arka plana atılmı? olması olumsuz sonuclar do?urmaktadır.
Karayolları
her ne kadar kapıdan kapıya ta?ımacılı?a imkan sa?lıyor olsa da surekli artan petrol fiyatları ve di?er harcamalar karayolu ta?ımacılı?ının negatif yonleridir. Bu yuzden
ula?tırma
sektorunde; karayolu, havayolu,
denizyolu
ve son olarak da boru hatlarının kombine bir ?ekilde kullanımı planlanmaktadır.
[2]
Bu
ta?ımacılık
turlerinde, zaman kavramı, tercihleri belirleyen onemli parametrelerden birisidir. Turkiye'de son yıllarda
yuksek hızlı tren
kullanımına yonelik politikalara hız verilmi?tir.
Hızlı trenlerin
en yakın alternatif teknolojisi olan Manyetik levitasyonlu tren (Maglev) kullanımı dunya genelinde yaygınla?maya ba?lamı?tır. Turkiye'de Maglev trenleri ile ilgili olarak farklı bilimsel calı?malar yapılmı? olmasına ra?men bu trenlerin hayatımıza girmesi icin yapılan teknik ara?tırmalar henuz cok yenidir. Bu calı?mada Maglev treninin dunyadaki uygulamalarından bahsedilmi? ve yapım maliyetleri ile ilgili incelemeler yapılmı?tır. Sonuc kısmında ise Maglev tren sisteminin ve teknolojilerinin hangi mesafelerde daha uygulanabilir oldu?u belirlenmi?tir.
[2]
|
---|
|
Teknolojiler
| |
---|
Yuksek hızlı trenler
| 350 km/sa
217 mph
ve ustu
| |
---|
300-349 km/sa
186-217 mph
|
- Avelia Horizon
- Renfe Class 100
,
102
,
103
- Alstom AGV
- China Railway CRH2C
,
3C
,
380A
/
MTR CRH380A
,
380B
,
380C
,
380D
,
- EMU-320
- ETR 500
- ETR 1000
- Eurostar e300
;
e320
- ICE 3
- KTX-I
,
II (Sancheon)
- Oaris
- Shinkansen 500
,
N700
,
N700S
,
E5/H5
,
E6
,
E8
- AVRIL
- TGV Sud-Est (yenilenmi?)
,
Atlantique
,
Reseau
,
Duplex
,
POS
,
2N2
- TCDD HT80000
- Thalys PBA, PBKA
- THSR 700T
- Siemens Velaro
|
---|
250-299 km/sa
155-186 mph
|
- Avelia Liberty
- China Star
,
China Railway CRH1A, 1B, 1E
,
2A, 2B, 2E, 2G
,
3A
,
5A, 5E, 5G
,
CR300AF, CR300BF
,
DJF2
- ICE
1
,
2
- KTX-Eum
- New Pendolino
- Renfe Class 120, 121
,
130
- Sapsan
- SBB RABe 501
,
RABe 503
- Shinkansen 200
,
300
,
700
,
800
,
E2
,
E3
,
E7/W7
- TCDD HT65000
- TGV Sud-Est (orijinal)
,
La Poste
- V250
|
---|
200-249 km/sa
124-155 mph
|
- Acela
- ACS-64
- Adelante
- APT
- Renfe Class 101
- China Railway DJJ1
,
CRH6
- ER200
- GMB Class 71 (Flytoget)
- HHP-8
- IC4
- ICNG
- InterCity 125
,
225
- ICE T
,
TD
- ICE 4
(ICx)
- Javelin
- NSB Class 73
- NSB Class 74
- Pendolino
- Railjet
- Regina
- Shinkansen 0
,
100
,
400
,
E1
,
E4
- RABDe 500
,
502
,
RABe 502
,
Re 460
- SC-44
- SCB-40
- X 2000
,
SJ X40
- Z-TER (Z 21500)
- Sokol
- British Rail Class 800
,
801
,
802
,
803
,
805
,
807
,
810
- Talgo XXI
- Voyager/Meridian
- X3
|
---|
|
|
---|
Yuksek hızlı demiryolu hatları
| |
---|
Ulkelere ve bolgelere gore
(planlanan a?lar italik)
| |
---|