Milletler Cemiyeti

Vikipedi, ozgur ansiklopedi
( League of Nations sayfasından yonlendirildi)
Cemiyet-i Akvam

Milletler Cemiyeti
1920-1946
Milletler Cemiyeti bayrağı
Bayrak
{{{arma_açıklaması}}}
Arma
Milletler Cemiyeti üyelerini içeren dünya haritası
Milletler Cemiyeti uyelerini iceren dunya haritası
Ba?kent Cenevre , ?svicre
Yaygın dil(ler) ?ngilizce
Fransızca
?spanyolca
Genel Sekreter  
? 1920?1933
James Eric Drummond
? 1933?1940
Joseph Louis Anne Avenol
? 1940?1946
Sean Lester
Genel Sekreter Yardımcısı  
? 1919?1923
Jean Monnet
? 1923?1933
Joseph Avenol
? 1937?1940
Sean Lester
Tarihce  
? Kurulu?u
1920
10 Ocak 1920
? ?lk toplantı
16 Ocak 1920
? Da?ılma
20 Nisan 1946
? Da?ılı?ı
1946
Ardıllar
Birle?mi? Milletler

Milletler Cemiyeti ( Cemiyet-i Akvam olarak da bilinir), gunumuzdeki Birle?mi? Milletler 'in temeli sayılabilecek bir organizasyondu . I. Dunya Sava?ı 'nın ardından ?svicre 'nin Cenevre kentinde, 10 Ocak 1920'de kuruldu. Amacı, ulkeler arasında ya?anabilecek sorunları barı?cıl yollarla cozmekti. [1] Bir sure calı?tı; fakat fazla bir varlık gosteremedi. II. Dunya Sava?ı 'nın ardından 1946 yılında da?ıldı.

Paris Barı? Konferansının 25 Ocak 1919'da yapılan toplantısında; uluslararası barı?ı ve guveni sa?layacak ve devam ettirecek bir Milletler Cemiyeti kurulmasına karar verildi. Bu kararı yerine getirmek icin ozel bir komisyon kuruldu.

Komisyon tarafından hazırlanan nihai Milletler Cemiyeti Sozle?mesi, 28 Haziran 1919 tarihinde imzalanan Versay Barı? Antla?ması ile kabul edildi.

Versay Barı? Antla?ması'nın 10 Ocak 1920 tarihinde, yururlu?e girmesiyle, Milletler Cemiyeti kurulmu? oldu. Cemiyet altı gun sonra, 16 Ocak 1920'de Paris 'te ilk konsey toplantısını gercekle?tirdi.

26 yıl sureyle dunya milletlerine hizmet veren bu cemiyet tum cabalara ra?men II. Dunya Sava?ı 'nın cıkmasını engelleyemedi. Sava? sonrası 18 Nisan 1946'da Cenevre 'de toplanan konferans, XXI. Genel Kurul Toplantısıyla cemiyetin da?ılmasına karar verdi.

Her sava? sonrası antla?malarına onsoz olarak konması ?artını getiren Milletler Cemiyeti Yasası; Bir Ba?langıc Bolumu ve 26 maddeden olu?maktaydı.

Milletler Cemiyeti'nin Mahiyeti ve Organları [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Palais des Nations , Milletler Cemiyeti'nin Cenevre'de kullandı?ı genel merkezi

Milletler Cemiyeti Sozle?mesi'nin ba?langıc bolumunde, cemiyetin genel amacları ile uyelerinin yuklendikleri sorumluluklar ?oyle belirlenmi?tir:

Uluslararası i? birli?i geli?tirmek ve uluslararası barı?ı ve guvenli?i sa?lamak icin, sava?a ba?vurmamak konusunda birtakım yukumlulukler kabul etmek, gizlilikten uzak, adaletli ve onurlu uluslararası ili?kiler surdurmek; hukumetlerce, bundan boyle eylemsel davranı? kuralı kabul edilen uluslararası hukuk kurallarına kesinlikle uymak; orgutlenmi? halkların kar?ılıklı ili?kilerinde adaleti korumak ve antla?malardan do?an butun yukumluluklere titizlikle saygı gostermek... ?

Sozle?menin 26 maddeden olu?an, uyelik ve orgutun yapısı, barı?ın sureklili?ini sa?lamak, antla?malar, uluslararası i? birli?i ve uluslararası yonetim, sozle?me hukumlerinin de?i?tirilmesi gibi hususları belirleyen metnine gore ise:

  1. Cemiyete uye kabulu Genel Kurulun ucte iki co?unlu?unun kararıyla olacaktı (Madde 1).
  2. Cemiyet, bir Genel Kurul, bir Konsey ve bunlara yardım eden bir Surekli Sekreterlikten olu?acaktı (Madde 2).
  3. Cemiyet uyeleri, barı?ın sureklili?ini sa?lamak icin, ulusal silahların en du?uk bir duzeye indirilmesi zorunlulu?unu kabul ediyorlardı (Madde 8).
  4. Cemiyet, uyeleri arasındaki cıkacak anla?mazlıklarda hakemlik yapabilecek ya da bunları Konsey'de inceleyecekti (Madde 12).
  5. Barı?ın sureklili?ini sa?layan hakemlik antla?maları gibi uluslararası yukumlulukler ve Monroe Doktrini gibi bolgesel anla?malar, bu sozle?menin hicbir hukmuyle ba?da?maz sayılmayacaktı (Madde 21).
  6. Sava?tan sonra ba?ımsızlı?ına kavu?an ve kendi kendilerini yonetme yetene?inden henuz yoksun halkların oturdu?u ulkelere, kendi kendilerini yonetmeye yetenekli olacakları zamana kadar, cemiyet adına yonetimlerine bir mandator secilebilecekti (Madde 22).

Uyeler [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

   Uye devletler
   Uye olan koloniler
   Mandalar
   Uye olmayan ulkeler
   Uye olmayan koloniler

Milletler Cemiyeti'nin Ba?arısızlık Sebepleri [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

  1. Cemiyetin bunyesinde sava?ı onleyici tedbirlerde bo?luklar mevcuttu ve yaptırımlar yetersizdi.
  2. Sozle?menin 10. maddesi mutecavizi tayin etmedi?inden, bu madde barı?ı korumada yetersiz kalıyordu.
  3. Onemli konularda oy birli?i prensibinin uygulanması, politik ve hukuki sorunların cozumunu engelliyordu.
  4. Barı?ı koruyacak ve devamlı kılacak uluslararası zihniyet yetersiz ve noksandı. Habe?istan olayı, 1937 Japon taarruzu ve 1 Eylul 1939 tarihinde Alman ordularının Polonya 'ya taarruzu ile ba?layan II. Dunya Sava?ı , Milletler Cemiyeti'ni etkisiz duruma getiren nedenler arasında sayılabilir.
  5. Paris Barı? Konferansı'nda hazırlanan antla?maların bir parcası olması
  6. Bir yandan insan haklarını korumaya calı?ıp di?er yandan kolonile?me ve manda sisteminin garantisi durumunda olması celi?ki yaratıyordu.
  7. Amerika Birle?ik Devletleri'nin Milletler Cemiyeti'nden ayrılması, onemli bir uluslararası gucun yitirilmesine ve cemiyetin etkinli?inin kaybetmesine neden oldu.

Turkiye'nin Milletler Cemiyeti'ne Bakı?ı [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Milletler Cemiyeti'nin muzakere edildi?i donemde Turkiye'nin uluslararası ili?kilerde varlık gosterebilecek bir siyasi durumu yoktu. Cemiyet kuruldu?unda Kurtulu? Sava?ı devam ediyordu. 14 Kasım 1922'de ?smet Pa?a Lozan Konferansı'nda bir acıklama yaparak barı? antla?ması sonrasında Turkiye'nin Cemiyet'e uye olmaktan memnun olaca?ını ifade etmi?tir. Ancak Musul sorununun devam etmesi nedeniyle Turkiye uye olmamı?, bu sorunla ilgili olarak Cemiyet'in verdi?i karar da Cemiyet'e kar?ı olumsuz du?uncelerin artmasına yol acmı?tır. Ancak gene de Turkiye Milletler Cemiyeti'nin konferanslarına ve silahsızlanma komisyonuna katılmı?, teknik ve insani etkinliklerine ilgi gostermi?tir. [2] Turkiye, bu cemiyete 18 Temmuz 1932'de dahil olmu?tur. [3]

Kaynakca [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

  1. ^ Tomuschat, Christian (25 Ekim 1995). The United Nations at Age Fifty: A Legal Perspective (?ngilizce). Martinus Nijhoff Publishers. ISBN   978-90-411-0145-7 . 1 Ocak 2021 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 27 Mayıs 2021 .  
  2. ^ Ellis, The origin, structure & working of the League of Nations, London 1928, ISBN 1-58477-320-0 s.106-107
  3. ^ "Cemiyet-i Akvam (Milletler Cemiyeti ve Turkiye)" . Ataturk Ansiklopedisi . 15 Ocak 2021. 22 Mart 2023 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 29 Eylul 2023 . 18Temmuz 1932 Pazartesi gunu, Milletler Cemiyeti’nin 43 uyesinin ittifakıyla Turkiye cemiyetin uyesi oldu.