Etnik catı?ma

Vikipedi, ozgur ansiklopedi
Grozny Sava?ı sırasında dua eden bir Cecen , 1995 (Foto?rafcı:  Mihail Yevstafyev )
Zaire 'de, Ruanda Soykırımı 'ndan kacan Tutsiler icin yapılmı? bir multeci kampı, 1994

Etnik catı?ma , iki veya daha fazla  etnik grup arasında cıkan bir catı?madır. Catı?manın kayna?ı  siyasi , sosyal veya ekonomik olabilirken, catı?an bireyler etnik grubunun topluluk icindeki konumu icin acıkca mucadele etmelidir. Bu son kriter etnik catı?mayı di?er mucadele bicimlerinden ayırır. [1] [2]

Etnik catı?manın mutlaka  ?iddet icermesi gerekmez. Konu?ma ozgurlu?unun korundu?u cok uluslu bir toplumda etnik catı?ma co?ul demokrasilerin gundelik bir ozelli?i olabilir. Orne?in, etnik catı?ma, etnik gruplar arasında bolunmu? kaynaklar icin ?iddet icermeyen bir mucadele olabilir. [3] Bununla birlikte, catı?ma konusu do?rudan ya da sembolik olarak etnik bir grupla ba?lantılı olmalıdır. Sa?lıklı cok etnikli demokrasilerde, bu catı?malar "genellikle kurumsalla?makta, parlamentolar, meclisler ve burokrasiler aracılı?ıyla ya da ?iddet icermeyen gosteriler ve grevler yoluyla yonlendirilmektedir". [4] Demokratik ulkeler, ?iddetle buyuyen etnik catı?maları her zaman onleyemezken, kurumsalla?mı? etnik catı?ma, etnik grupların taleplerini barı?cıl yollarla ifade edebilmesini sa?layarak ?iddet olasılı?ını azaltıyor. Ote yandan, otoriter sistemlerde, etnik azınlıklar sıklıkla ?ikayetlerini ifade edemezler. ?ikayetlerin, uzun suren etnik sessizli?in ardından ?iddetli patlamanın gercekle?mesine neden olan yaslanmaya izin verilir. [4] Dolayısıyla, etnik barı?, catı?manın olmaması de?il, ?iddetin yoklu?udur. Bir di?er sonuc da, ?iddet iceren etnik isyanların, daha once marjinalize olmu? gruplar icin co?unlukla siyasi haklara neden olmasıdır. [5]

Sebep teorileri [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Etnik catı?manın nedenleri siyaset bilimcileri ve sosyologlar tarafından tartı?ılmaktadır. Cıkar, iktidarın ve ekonomik kaynakların da?ılımı, kulturel ya da politik haklar, kimliksel anla?mazlıkların yani gerek dinsel gerek ideolojik, gerekse de etnik koken gibi kimliksel taleplerin cakı?ması gruplar arasında gercekle?en catı?malara neden olarak gosterilir. [6] Acıklamalar genelde uc du?unce okulundan birine girer: ilkelci (primordiyalist), aracsalcı (instrumentalist) ve in?acı .

?lkelci nedenler [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

?lkelci yakla?ım savunucuları, "etnik grupların ve uyrukların varoldu?unu iddia ediyor, cunku biyolojik ozellikler ve ozellikle bolge konumu gibi ilkel objelere kar?ı inanc ve eylem gelenekleri vardır". [7]  ?lkelciler, etnik grup uyeleri arasında akrabalık ili?kisinin guclu oldu?una inanmaktadır. Donald L. Horowitz , bu akrabalı?ın "etnik grupların aile benzerlikleri acısından benzer du?unmelerini mumkun kıldı?ını" iddia ediyor. [8]

?lkelci bilim insanı olan Clifford Geertz, her insanın akrabalarıyla do?al bir ba?lantısı oldu?unu iddia ediyor. Geertz'e gore zaman tekrarlanan catı?malarla, ki?inin etnisitesiyle olan temel ba?lar birle?ecek ve sivil toplumla olan ba?larını bozacaktır. Etnik gruplar her zaman sivil hukumetlerin hayatta kalmasını tehdit edecek, ancak bir etnik grup tarafından kurulan ulusların varlı?ı de?il. [9] Dolayısıyla, ilkel bir objektif aracılı?ıyla ele alındı?ında, cok etnikli toplumda etnik catı?ma kacınılmazdır.

Siyaset bilimciler bir dizi etnik catı?maların esas nedenlerinin kurumsal ve ekonomik faktorler de?il, politika oldu?unu savunuyor. Bu bilim adamları, etnik sava? kavramının yanıltıcı oldu?unu iddia ediyor. Cunku bazı grupların aralarında meydana gelen sava?lar, birbirleriyle kavga etmeye mahkum edilmeleri aslında siyasi kararların bir sonucudur. [10] Ayrıca, ilkel yakla?ım etnik ?iddette mekansal ve zamansal farklılıkları acıklamaktadır. Bu 'ezeli nefretler' her zaman insanların bilincinin on saflarında yer alıyorsa, etnik gruplar surekli ?iddete maruz bırakılıyor. Boylece, etnik ?iddet, da?ınık patlamalarla ortaya cıkar. Orne?in, Varshney, Yugoslavya'nın 1990'lardaki etnik ?iddet nedeniyle parcalanmasına ra?men, SSCB 'nin coku?unden bu yana uzun bir barı?ın ya?andı?ına dikkat cekiyor. Bu nedenle, bazı bilim adamları, yalnızca ilkel etnik farklılıkların 1990'lı yıllarda ?iddetin patlak vermesine neden olabilece?ini iddia ediyor. [10] Lakin bu artık pek kabul goren bir yakla?ım de?ildir.

?lkelciler "ezeli nefretler" hipotezini yeniden formule ettiler ve insan do?asının rolune daha fazla odaklandılar. Peterson, nefret ve du?manlı?ın varlı?ının, insan davranı?ını ve eylemini ?ekillendirmede rol oynaması icin tarihte kok salmı? olması gerekmedi?ini savunuyor: "E?er 'ezeli nefretler', buyuk kitlelerin gunluk du?uncelerini tuketen bir nefrete kar?ılık gelirse, 'ezeli nefretler' argumanı hemen reddedilmeyi hak ediyor. Bununla birlikte, nefret bazı durumlarda tarihsel olarak ?ekillendirilmi?" bir "?ema" olarak du?unulurse, anlayı? daha ciddiye alınmalıdır." [4]

Aracsalcı yakla?ım [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Aracsalcı yakla?ım, ki?ilerin etnik kimliklerinin tek ba?ına sorun olu?turmadı?ını, yalnızca ce?itli ba?lamlarda one cıktı?ını ve catı?malara yol acabildi?ini savunuyor. [6] Anthony Smith, instrumantalist yakla?ımın "1960'lı ve 70'li yıllarda Birle?ik Devletler 'de etkili bir eritme potasında olması beklenen etnik kalıcılı?a ili?kin tartı?mada goze carpıyor" oldu?unu belirtiyor. [11] Bu yeni teori ile, topluluk liderleri "kulturel grupları, kitlesel seferberlik alanlarında, guc ve kaynaklar icin yaptıkları rekabette secmenler olarak kullandı, cunku onları toplumsal sınıflardan daha etkili buldu." [11] Bu etnik yakla?ımda, etnisite ve ırk, belirli amacları gercekle?tirmek icin arac olarak goruluyor. [12] Etnik kokenin sabit bir algı olup olmadı?ı aracsal yakla?ımda cok onemli de?ildir. Bu okulun bilim insanları, genellikle etnik farklılı?ın bircok catı?mada rol oynadı?ı goru?une kar?ı de?ildir. Sadece etnik farklılı?ın catı?maların nedenini acıklamak icin yeterli olmadı?ını iddia ediyorlar. [13] [14]

Yapısalcı yakla?ım [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Ucuncu, teori in?acı yakla?ımdır . Benedikt Anderson hayalci cemaat konseptini cizerken, etnik grupların toplumsal olarak yapılandırılmı? do?asının onemini vurguluyor. Tutsi / Hutu ayrımı, 1930'larda, sı?ır mulkiyeti, fiziksel olcumler ve kilise kayıtları temel alınarak Belcika somurge imparatorlu?u tarafından kodlanmı? oldu?undan, bu yakla?ımın savunucuları Ruanda 'yı ornek gosteriyor. Kimlik kartları bu esasla cıkarıldı ve bu belgeler 1994 soykırımında onemli bir rol oynadı. [15]

Bazıları, in?acı anlatıların etnik ?iddette yerel ve bolgesel farklılıkları acıklayamadı?ını savunuyor. Orne?in, Varshney, 1960'larda "ABD'de ırkcı ?iddetin yo?un olarak kuzey ?ehirlerinde yo?unla?tı?ını, yo?un olarak siyasi olarak angaje olmasına kar?ın guney ?ehirlerinin ayaklanması" nın olmadı?ını vurguluyor. [4] ?n?acı bir teoriye dayalı anlatım co?unlukla ulke duzeyinde bir de?i?ken olmakla birlikte, co?unlukla bolgesel ve yerel duzeyde etnik ?iddet olaylarını incelemek zorundayız.

Etnik catı?ma ve ic sava?lar bilginleri, uc geleneksel du?unce okulunun her ikisinden de anlayı?lar cıkaran kuramlar geli?tirdiler. Orne?in, Monica Duffy Toft, The Geography of Ethnic Violence: Identity, Interests, and the Indivisibility of Territory isimli kitabında, etnik grupların yerle?im kalıpları, sosyal olarak yapılandırılmı? kimlikler, etkili liderler, bolunmezlik yaratma ve emsal duzenlemeyle ilgili devlet endi?esini gostermektedir; bu da rasyonel aktorlerin bir anla?mazlı?ı ?iddetle tırmandırmasına yol acabilir. Bu nedenle muhalif grupların catı?masının daha da kotuye gitmesi muhtemeldir. [16] Bu tur ara?tırmalar, yalnızca primordiyalist, instrumantalist ya da in?acı yakla?ımları kullanarak acıklaması zor olan meselelere de?inmektedir. Varshney'nin belirtti?i gibi "saf ilkelciler ve saf instrumentalistler artık yok." [4]

Etnik catı?ma ve kamusal kayna?ın sa?lanması [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Cok etnikli demokrasilerde etnik catı?manın onemli bir kayna?ı, devlet himayesine eri?imdir. Etnik gruplar arasında devlet kaynakları u?runa cıkan catı?malar etnik ?iddet olasılı?ını artırabilir. Etnik acıdan bolunmu? toplumlarda, her bir etnik grup ozellikle etnik grubunda hedeflenen fayda temelli kamu yararına olan talep azalmaktadır. [17] Di?er tum etnik gruplar bu gruplara girseler de bu cıkarlar daha az de?er kazanacaktır. Amaclanan cıkarlar daha caziptir; cunku etnik gruplar, di?er etnik gruplara gore toplumsal ve ekonomik durumlarını guclendirebilir veya yukseltebilirken, geni? programatik politikalar goreceli de?erlerini artırmaz. Politikacılar ve siyasi partiler, aynı zamanda, maddi menfaatlerin da?ılımında toplu etnikleri, kendilerini destekleme konusunda te?vik ederler. Uzun vadede, etnik kimli?in siyasal onemi arttıkca kendini tatmin edici bir denge sa?layacak siyasi partilerin ve parti sisteminin etnifikasyonuna yol acacaktır. E?er politikacılar sadece etnik kokenden fayda sa?lıyorsa, secmenler kendilerini oncelikle bir etnik gruba ait edecek ve politikacıları aynı ?ekilde gorecekler. Sadece aynı etnik gruba mensup politikacılara oy vereceklerdir. Politikacılar, kamu mallarını sunmaktan kacınacaklar, cunku kendi etnik gruplarına ait olmayan ve secici olarak kendilerine oy vermeyen insanlara hizmet vermek istemeyeceklerdir. Politikacıların, ortak etnik kokenleri olan topluluklara kar?ı a?ırı ılımlı politikaları, demokratikle?tirmede etnik kokensizli?e yol acabilir. [18] Patronaj siyaseti ve etnik siyaset sonunda birbirini guclendirecek ve Chandra'nın "patronaj demokrasisi" ne gecmesine neden olacaktı. [19]

Yerel politikacılar ve etnik gruplar arasında patronaj a?larının varlı?ı, etnik gruplar arasında seferberlik yaparak etnik grupları seferber etmeyi kolayla?tırıyor ve etnik ?iddeti secmen kazanclarıyla one suruyor. Etnik grupların etnik kokenli yerel politikacılar uzerinden devlet kaynaklarına eri?imine ba?ımlı olması, muhtemelen onları di?er etnik gruplara kar?ı ?iddet ca?rılarına kar?ı daha duyarlı hale getirir. [20] Bu nedenle, bu yerel patronaj kanallarının varlı?ı, etnik grupların siyasi olarak ?iddete ba?vurma konusunda te?vik olu?turmaktadır. [20]

Etnik heterojenlik ile kamu deste?inin sa?lanması altındaki ba?lar genel olarak kabul edilmekle birlikte, bu ili?kinin altında yatan nedensel mekanizma etrafında pek az fikir birli?ine varılmı?tır. Olası nedensel hikayeleri tanımlamak icin James Habyarimana ve Macar Humphreys Uganda Kampala 'da yerel katılımcılarls ciddi bir deney gercekle?tirdiler. [21]

Bilinenin aksine, katılımcıların etnik grupların refah duzeylerini orantısız bir ?ekilde desteklemedi?ini tespit ettiler. Yalnızca, anonimlik kaldırıldı?ında ve etnisite herkes tarafından bilindi?inde etnik gruplar birbirlerini lehine karar verirlerdi. Humphreys ve Habyarimana etnik gruplar arasındaki i?birli?inin oncelikli olarak etnik gruplar arasında daha guclu olma e?iliminde olan mutekabiliyet normlarına dayandı?ını ileri suruyorlar. [21] Toplumsal yaptırım yapma imkanı, kendi etnik kokenleriyle i?birli?i yapmayanları bunu yapmaya zorladı. Yazarlar, ortak etnik kokenlerin birbirlerine kar?ı daha fazla fedakarlı?a sahip olduklarını veya aynı tercihleri oldu?unu soylemek icin hicbir kanıt bulamıyorlar. Etnik i?birli?i gercekle?ir; cunku etnik gruplar sadece ortak sosyal a?lara sahiptir ve bu nedenle birbirlerini izleyebilir ve herhangi bir ihlalciyi toplumsal yaptırımla tehdit edebilirler. [21]

Kaynakca [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

  1. ^ Varshney, Ashutosh (2002). Ethnic Conflict and Civic Life: Hindus and Muslims in India . New Haven: Yale University Press.  
  2. ^ Kaufman, Stuart J. (2001). Modern Hatreds: The Symbolic politics of ethnic war . Ithaca: Cornell University Press. s.  17 .  
  3. ^ Olzak, Susan (1992). Dynamics of Ethnic Competition and Conflict . Stanford: Stanford University Press.  
  4. ^ a b c d e Ashutosh Varshney (2007). "Ethnicity and Ethnic Conflict" (PDF) . Oxford handbook of comparative politics. 29 Mart 2018 tarihinde kayna?ından (PDF) ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 7 Mayıs 2017 .  
  5. ^ Carlo Koos (2016). "Does violence pay? The effect of ethnic rebellion on overcoming political deprivation" . Conflict Management and Peace Science (?ngilizce), 33 . ss. 3-24. doi : 10.1177/0738894214559670 . ISSN   0738-8942 .   [ olu/kırık ba?lantı ]
  6. ^ a b Celik, Ay?e Betul (2009). "Etnik Catı?maların Cozumunde Siyaset Bilimi ve Uyu?mazlık Cozumu Yakla?ımları". Catı?madan Uzla?maya: Kuramlar, Surecler ve Uygulamalar (PDF) . ?stanbul: Bilgi Universitesi Yayınları. ss. 163-165. ISBN   9786053990901 . 23 Aralık 2018 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi (PDF) . Eri?im tarihi: 4 Mayıs 2020 .  
  7. ^ Steven Grosby (1994). "The verdict of history: The inexpungeable tie of primordiality ? a response to Eller and Coughlan". Ethnic and Racial Studies , 17 . ss. 164-171. doi : 10.1080/01419870.1994.9993817 .  
  8. ^ Horowitz, Donald L. (1985). Ethnic Groups in Conflict . Berkeley, CA: University of California Press. s.  57 . ISBN   0520053850 .  
  9. ^ Geertz, Clifford (1963). Old societies and new States; the quest for modernity in Asia and Africa . Londra: Free Press of Glencoe.  
  10. ^ a b Giuliano, Elise (2011). Constructing Grievance: Ethnic Nationalism in Russia's Republics . Cornell University Press.  
  11. ^ a b Antony Smith (2001). "Nationalism: Theory, Ideology, History". Cambridge: Polity. ss. 54-55. ISBN   0745626580 .  
  12. ^ Cornell, Stephen; Hartmann, Douglas (1998). Ethnicity and Race: Making Identities in a Changing World . Thousand Oaks, CA: Pine Forge. s.  59 . ISBN   0761985018 .  
  13. ^ Schlichting, Ursel (1997). "Conflict Between Different Nationalities: Chances for and Limits to Their Settlement". Klinke, Andreas; Renn, Ortwin; Lehners, Jean Paul (Ed.). Ethnic Conflicts and Civil Society . Aldershot: Ashgate. ISBN   1840144556 .  
  14. ^ Smith, Dan (2003). "Trends and Causes of Armed Conflicts". Austin, Alexander; Fischer, Martina; Ropers, Norbert (Ed.). Berghof Handbook for Conflict Transformation (PDF) . Berlin. 27 Nisan 2020 tarihinde kayna?ından (PDF) ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 7 Mayıs 2017 .  
  15. ^ Mamdani, Mahmood (2001). When Victims Become Killers: Colonialism, Nativism, and the Genocide in Rwanda . Princeton, NJ: Princeton University Press. ISBN   0691058210 .  
  16. ^ Toft, Monica Duffy (2003). The Geography of Ethnic Violence: Identity, Interests, and the Indivisibility of Territory . Princeton, NJ: Princeton University Press. ISBN   0691113548 .  
  17. ^ Kolev, Wang (2010). "Ethnic Group Divisions and Clientelism". APSA Annual Meeting Paper .  
  18. ^ Snyder, Jack (2000). From Voting to Violence: Democratization and Nationalist Conflict . W. W. Norton & Company.  
  19. ^ Kitschelt, Herbert (2007). Patrons, clients, and policies: Patterns of democratic accountability and political competition (PDF) . Cambridge University Press. 22 Ocak 2017 tarihinde kayna?ından (PDF) ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 8 Mayıs 2017 .  
  20. ^ a b Berenschot, Wrd (2010). "The Spatial Distribution of Riots: Patronage and the Instigation of Communal Violence in Gujarat, India" (PDF) . World Development .  
  21. ^ a b c "Why Does Ethnic Diversity Undermine Public Goods Provision?" . American Political Science Review , 101 . Kasım 2007. ss. 709-725. doi : 10.1017/S0003055407070499 . 18 Mart 2018 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 8 Mayıs 2017 .  
" https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Etnik_catı?ma&oldid=32798803 " sayfasından alınmı?tır