Ekonomik yaptırımlar

Vikipedi, ozgur ansiklopedi

Ekonomik yaptırımlar , bir veya daha fazla ulke tarafından hedeflenen bir devlete, gruba veya bireye kar?ı uygulanan ticari ve finansal cezalardır. [1] Ekonomik yaptırımlar ce?itli siyasi, askeri ve sosyal konular icin uygulanabilir. Ekonomik yaptırımlar yerel ve uluslararası amaclara ula?mak icin kullanılabilir. [2] [3] [4]

Ekonomik yaptırımlar genellikle yaptırımları uygulayan ulke ile soz konusu yaptırımları alan ulke arasında iyi ili?kiler kurmayı amaclamaktadır. Bununla birlikte, yaptırımların etkinli?i tartı?malıdır ve yaptırımların istenmeyen sonucları olabilir. [5]

Ekonomik yaptırımlar, ce?itli ticaret engelleri , gumruk vergileri ve finansal i?lemlerle ilgili kısıtlamaları icerebilir. [6] Bir ambargoya benzerdir, ancak ambargo genellikle do?rudan ucu?a yasak bolge veya deniz ablukası ile daha ciddi bir yaptırım anlamına gelir .

Yaptırımların tarihi [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Ekonomik yaptırımların kullanımı, 20. yuzyılda, ozellikle 1919'da Milletler Cemiyeti'nin kurulmasıyla cok daha yaygın hale geldi. Habe?istan Krizi , 1935'te Mussolini'nin ?talya'sına, antla?manın 16.Maddesi uyarınca yaptırımlarla sonuclandı. [7] Ancak petrol tedariki durdurulamadı, Suvey? Kanalı ?talya'ya kapanmadı ve i?gal devam etti. Yaptırımlar 1936'da kaldırıldı ve ?talya 1937'de birlikten ayrıldı. [8] ?kinci Dunya Sava?ı'ndan sonra, 1945'te Cemiyetin yerini daha kapsamlı olan Birle?mi? Milletler aldı.

Yaptırımlar, 21.yuzyılda anla?mazlıklardan du?manca catı?malara kadar sayısız durumda yaygın olarak kullanılan bir dı? politika aracı haline gelmi?tir. [9]

Ornekler [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

ABD'de 1973'te petrol ambargosu sırasında kapatılan bir benzin istasyonu

ABD Yaptırımları [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

1807 ABD ambargosu [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

1807 Amerika Birle?ik Devletleri ambargosu , Ba?kan Thomas Jefferson'un ikinci doneminde ABD Kongresi (1806-1808) tarafından kabul edilen bir dizi yasayı iceriyordu. [10] ?ngiltere ve Fransa dorduncu koalisyon Sava?ına katıldılar ; ABD tarafsız kalmak ve her iki tarafla da ticaret yapmak istedi, ancak her iki ulke de Amerika'nın di?er tarafla ticaretine itiraz etti. [11] Amerikan politikası, sava?tan kacınmak ve hem Fransa hem de ?ngiltere'yi Amerikan haklarına saygı duymaya zorlamak icin yeni yasaları kullanmayı amacladı. [12] Ambargo hedeflerine ula?amadı ve Jefferson Mart 1809'da yasayı yururlukten kaldırdı.

ABD'nin Kuba ambargosu [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

ABD'nin Kuba ambargosu , diktator Fulgencio Batista'nın yonetimi sırasında 14 Mart 1958'de ba?ladı. ?lk ba?ta, ambargo sadece silah satı?larına uygulandı, ancak daha sonra di?er ithalatları da icerecek ?ekilde geni?ledi ve sonunda 7 ?ubat 1962'de neredeyse tum ticarete yayıldı. [13] Kuba tarafından " el bloqueo'' (abluka) olarak adlandırılan [14] ABD'nin Kuba ambargosu 2021 itibarıyla modern tarihin en uzun suredir devam eden ambargolarından biridir. [15] Amerika Birle?ik Devletleri'nin muttefiklerinden cok azı ambargoyu benimsedi ve birco?u bunun Kuba hukumetinin davranı?ını de?i?tirmede etkisiz oldu?unu savundu. [16] Amerika Ba?kanı Barack Obama , Kuba ile bazı sınırlı ekonomik adımlar atarken, yine de 2011'de politikayı yeniden teyit etti ve Kuba'nın mevcut hukumeti tarafından iyile?tirilmi? insan hakları ve ozgurlukleri tanınmazsa, ambargonun devam edece?ini belirtti. [17]

Rus yaptırımları [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Rusya'nın siyasi hedeflerine ula?mak icin ekonomik yaptırımlar kullandı?ı bilinmektedir. Rusya'nın odak noktası esas olarak eski Sovyetler Birli?i devletlerinin Batı yanlısı rejimlerine kar?ı yaptırımlar uygulamaktır. Kremlin'in amacı ozellikle Sırbistan , Ukrayna , Moldova ve Gurcistan gibi Avrupa Birli?i ve NATO'ya katılmak isteyen devletler uzerinedir. [18]

Rusya'nın Ukrayna'ya yaptırımları [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

2004 yılında secilen Ukrayna'nın ucuncu cumhurba?kanı Viktor Yu?cenko , NATO ve AB'ye kabul edilmek icin gorev suresi boyunca lobi yaptı . [19] Yu?cenko goreve geldikten kısa bir sure sonra, Rusya, Batı Avrupa devletlerinden aldı?ı enerji maliyetinin aynısını Kiev'den istedi. Bu, Ukrayna'nın enerji faturasını bir gecede dort katına cıkardı. Rusya daha sonra 2006 yılında do?al gaz arzını kesti. Bu adım Ukrayna ve Rusya ekonomilerine onemli zarar verdi. [20] Ukrayna ekonomisi zorlanmaya devam ettikce, Yu?cenko'nun toplum icindeki onayı onemli olcude du?tu. Bunun sonucu olarak 2010'da Rus yanlısı Viktor Yanukovic Ukrayna'nın dorduncu cumhurba?kanı oldu. Secimden sonra, gaz fiyatları onemli olcude azaldı.

Rusya'nın Gurcistan'a yaptırımları [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Gurcistan'daki Gul Devrimi , Miheil Saaka?vili'yi ulkenin ucuncu Cumhurba?kanı olarak iktidara getirdi. Saaka?vili, Gurcistan'ı NATO ve AB'ye sokmak istedi ve Irak ile Afganistan'daki ABD liderli?indeki sava?ın guclu bir destekcisi oldu. [21] Rusya, Gazprom aracılı?ıyla do?al gaz fiyatlarını ve Gurcistan ekonomisini, ozellikle de Gurcistan'ın ?arap, narenciye ve maden suyu ihracatını etkileyen daha geni? ticaret yaptırımları da dahil olmak uzere Gurcistan'a bir dizi farklı yaptırım uyguladı. 2006 yılında Rusya, Gurcistan'dan tum ithalatı yasakladı ve bu da Gurcistan ekonomisine onemli bir darbe indirdi. Rusya ayrıca sınırları icinde calı?an yakla?ık 2.300 Gurcuyu sınır dı?ı etti.

Birle?mi? Milletler yaptırımları [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Birle?mi? Milletler, buyuk uluslararası olaylara yanıt olarak Guvenlik Konseyi ve/veya Genel Kurul'un rızası ile yaptırımlar uygular ve bunu Birle?mi? Milletler Antla?ması'nın 7. bolumunun 41. maddesi uyarınca yapar. [22] Bu yaptırımların niteli?i de?i?ebilir ve finansal, ticari veya silah kısıtlamalarını icerebilir. [23] Birle?mi? Milletler tarafından 1945'teki kurulu?undan bu yana iki duzineden fazla yaptırım uyguladı.

Somali'ye yaptırımlar, 1992 [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

BM, Somali ?c Sava?ı sırasında Siad Barre'nin darbeyle devrilmesinden sonra Nisan 1992'den itibaren Somali'ye kar?ı yaptırımlar uygulamaya ba?ladı. Birle?mi? Milletler Guvenlik Konseyi'nin 751 sayılı kararı , uyelerin Somali'ye herhangi bir askeri techizat satmasını, finanse etmesini veya devretmesini yasakladı. [24]

Kuzey Kore'ye yaptırımlar, 2006-gunumuz [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Birle?mi? Milletler Guvenlik Konseyi , Kore Demokratik Halk Cumhuriyeti'nin (DPRK) Nukleer Silahların Yayılmasını Onleme Antla?ması'na aykırı olarak yuruttu?u nukleer teste cevaben 2006 yılında 1718 sayılı kararı kabul etti. Karar, askeri ve luks malların satı?ını yasakladı ve hukumet varlıklarını dondurdu. [25] O zamandan beri, Birle?mi? Milletler daha sonra Kuzey Kore'ye yonelik yaptırımları geni?leten cok sayıda karar aldı. 2016 tarihli 2270 sayılı karar, Kuzey Kore tarafından istihdam edilen nakliye personeli ve araclarına kısıtlamalar getirirken, ucaklar icin do?al kaynakların ve yakıtın satı?ını da kısıtladı. [26]

Libya'ya yaptırımlar [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

26 ?ubat 2011'de Birle?mi? Milletler Guvenlik Konseyi, Birinci Libya ?c Sava?ı'nda meydana gelen insani suistimallere yanıt olarak 1970 Guvenlik Konseyi kararı ile Libya'ya kar?ı bir silah ambargosu uyguladı. [27] Ambargo daha sonra 2018'in ortasına kadar uzatıldı. Ambargo altında Libya, mal ithal etmek icin ozel sektore olan ba?ımlılı?ın artması nedeniyle enflasyona maruz kaldı. [28] Yaptırımlar sa?lık ve e?itimde buyuk kesintilere yol acarak sosyal ko?ulların azalmasına neden oldu. Yaptırımlar insan haklarına tepki olarak olsa da, etkileri sınırlıydı. [29]

Apartheid Guney Afrika'ya yaptırımlar [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Apartheid politikaları icin Guney Afrika'yı cezalandırmak amacıyla Birle?mi? Milletler Genel Kurulu , 20 Kasım 1987'de Guney Afrika'ya kar?ı bir uluslararası petrol ambargosunu kabul etti; bu ambargo 130 ulkenin deste?ine sahipti. [30]

Mevcut yaptırımlar [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Hedeflenen ulkeye gore [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Kaynakca [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

  1. ^ Lin (14 Nisan 2016). "Financial Weapons of War" (?ngilizce). Rochester, NY.  
  2. ^ [1] [ olu/kırık ba?lantı ]
  3. ^ "Playing to the Home Crowd? Symbolic Use of Economic Sanctions in ..." Ingentaconnect.com. 1 Eylul 2011. 22 Mart 2014 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 30 Mart 2015 .  
  4. ^ "Ar?ivlenmi? kopya" . 7 A?ustos 2011 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 22 Mayıs 2021 .  
  5. ^ Lee (2018). "Lee, Yong Suk, 2018. "International isolation and regional inequality: Evidence from sanctions on North Korea," Journal of Urban Economics" . Journal of Urban Economics . 103 (C): 34-51. doi : 10.1016/j.jue.2017.11.002 . 22 Aralık 2019 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 22 Mayıs 2021 .  
  6. ^ Haidar, J.I., 2015." Sanctions and Exports Deflection: Evidence from Iran 30 Temmuz 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde ar?ivlendi .," Paris School of Economics, University of Paris 1 Pantheon Sorbonne, Mimeo
  7. ^ "Avalon Project - The Covenant of the League of Nations" . avalon.law.yale.edu . 25 Ekim 2008 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 21 A?ustos 2020 .  
  8. ^ "Papers Relating to the Foreign Relations of the United States, The Paris Peace Conference, 1919, Volume XIII - Office of the Historian" . history.state.gov . 25 Ekim 2018 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 21 A?ustos 2020 .  
  9. ^ Lutfallah (1998). "Sanctions: An Instrument of U.S Foreign Policy" . Pakistan Horizon . 51 : 29-35.  
  10. ^ "The Embargo of 1807" . digitalhistory.uh.edu. 2013. 25 Aralık 2015 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi.  
  11. ^ "The Embargo of 1807 Grove City College Grove City, Pennsylvania" (PDF) . gcc.edu . Grove City College . 15 Aralık 2004. 17 Mayıs 2013 tarihinde kayna?ından (PDF) ar?ivlendi.  
  12. ^ "Embargo of 1807" . monticello.org. 8 Nisan 2013. 4 Kasım 2010 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi.  
  13. ^ "Proclamation 3447--Embargo on all trade with Cuba" . archives.gov. 15 A?ustos 2016. 2 Ekim 2006 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi.  
  14. ^ Elizabeth Flock (7 ?ubat 2012). "Cuba trade embargo turns 50: Still no rum or cigars, though some freedom in travel" . washingtonpost.com . 11 Kasım 2020 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 22 Mayıs 2021 .  
  15. ^ "Officially Sanctioned: A Guide to the U.S. Blacklist" . npr.org. 15 Ekim 2007. 31 Ekim 2007 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi.  
  16. ^ Daniel Hanson (16 Ocak 2013). "It's Time For The U.S. To End Its Senseless Embargo Of Cuba" . forbes.com . 22 Mayıs 2021 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 22 Mayıs 2021 .  
  17. ^ Uri Friedman (13 Eylul 2011). "Obama Quietly Renews U.S. Embargo on Cuba" . The Atlantic . 13 Kasım 2013 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 22 Mayıs 2021 .  
  18. ^ The Kremlin Playbook: Understanding Russian influence in Central and Eastern Europe : a report of the CSIS Europe Program and the CSD Economics Program . Mina, James, Stefanov, Ruslan, Vladimirov, Martin, Center for Strategic and International Studies (Washington, D.C.), Center for the Study of Democracy (Bulgaria). Washington, DC. 2016. ISBN   9781442279582 . OCLC   969727837 .  
  19. ^ Newnham (July 2013). "Pipeline Politics: Russian Energy Sanctions and the 2010 Ukrainian Elections". Journal of Eurasian Studies . 4 (2): 115-122. doi : 10.1016/j.euras.2013.03.001 .  
  20. ^ "Russia-Ukraine 'Gas War' Damages Both Economies - Worldpress.org" . www.worldpress.org (?ngilizce). 23 ?ubat 2009 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 27 Ekim 2017 .  
  21. ^ Newnham (2015). "Georgia on my mind? Russian sanctions and the end of the 'Rose Revolution ' ". Journal of Eurasian Studies . 6 (2): 161-170. doi : 10.1016/j.euras.2015.03.008 .  
  22. ^ "UN News - UN sanctions: what they are, how they work, and who uses them" . UN News Service Section (?ngilizce). 4 Mayıs 2016. 6 Mayıs 2016 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 27 Ekim 2017 .  
  23. ^ "UN News - New UN project uses financial incentives to try to save the dugong" . UN News Service Section (?ngilizce). 14 Mart 2011. 28 Ekim 2017 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 27 Ekim 2017 .  
  24. ^ "Security Council Committee pursuant to resolutions 751 (1992) and 1907 (2009) concerning Somalia and Eritrea" . www.un.org (?ngilizce). 4 Mart 2016 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 27 Ekim 2017 .  
  25. ^ "North Korea | Countries" . www.nti.org . 7 Mart 2016 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 27 Ekim 2017 .  
  26. ^ "Security Council Imposes Fresh Sanctions on Democratic People's Republic of Korea, Unanimously Adopting Resolution 2270 (2016) | Meetings Coverage and Press Releases" . www.un.org (?ngilizce). 3 Mart 2016 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 27 Ekim 2017 .  
  27. ^ "UN Arms embargo on Libya" . www.sipri.org (?ngilizce). 17 Mart 2013 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 6 Aralık 2017 .  
  28. ^ "Evaluating the Impacts and Effectiveness of Targeted Sanctions" . webcache.googleusercontent.com . Eri?im tarihi: 7 Aralık 2017 .  
  29. ^ "webcache.googleusercontent.com/search?q=cache:Cw9j0nFWr-8J:www.unicefinemergencies.com/downloads/eresource/docs/Sanctions/2011-06-21%2520Literature%2520Review%2520on%2520the%2520Effects%2520of%2520Targeted%2520Sanctions.docx+&cd=5&hl=en&ct=clnk&gl=us&client=safari" . webcache.googleusercontent.com . 5 Kasım 2018 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 7 Aralık 2017 .  
  30. ^ "Oil Embargo against Apartheid South Africa on richardknight.com" . 12 ?ubat 2002 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi.  
  31. ^ Leo Cendrowicz (10 ?ubat 2010). "Should Europe Lift Its Arms Embargo on China?" . Time . 17 A?ustos 2013 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 22 Mayıs 2021 .  
  32. ^ "Russia announces 'full embargo' on most food from US, EU" . Deutsche Welle . 7 A?ustos 2014. 16 Mayıs 2015 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 22 Mayıs 2021 .  
  33. ^ "Russia expands food imports embargo to non-EU states" . English Radio . 13 A?ustos 2015. 28 ?ubat 2021 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 10 Kasım 2015 .  
  34. ^ "Russia expands food import ban" . BBC News . 13 A?ustos 2015. 19 Haziran 2018 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 17 Haziran 2018 .  
  35. ^ "Australia bans all live cattle exports to Indonesia" . BBC News . 8 Haziran 2011. 9 Aralık 2015 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 2 Ocak 2016 .  
  36. ^ "What You Need To Know About U.S. Economic Sanctions" (PDF) . treasury.gov. 24 Ocak 2011 tarihinde kayna?ından (PDF) ar?ivlendi.  
  37. ^ Howse, Robert L. and Genser, Jared M. (2008) "Are EU Trade Oh hell no on Burma Compatible with WTO Law?" 7 Haziran 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde ar?ivlendi . Michigan Journal of International Law 29(2): pp. 165?96
  38. ^ "Clinton Ends Most N. Korea Sanctions" . Globalpolicy.org. 18 Eylul 1999. 15 Haziran 2009 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 30 Mart 2015 .  
  39. ^ "Ar?ivlenmi? kopya" . 23 Temmuz 2010 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 22 Mayıs 2021 .  
  40. ^ "Democratic People's Republic of Korea (North Korea)" . Department for Business Innovation and Skills. 9 Haziran 2009 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 8 Mart 2016 .  
  41. ^ " Senate overwhelmingly passes new Russia and Iran sanctions 21 Ocak 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde ar?ivlendi .". The Washington Post . 15 June 2017.
  42. ^ Editorial (2 A?ustos 2017). "Iran says new U.S. sanctions violate nuclear deal, vows 'proportional reaction ' " . Reuters . 5 A?ustos 2017 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 22 Mayıs 2021 .  
  43. ^ "Syria sanctions" . BBC News . 27 Kasım 2011. 22 Mayıs 2021 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 22 Mayıs 2021 .  
  44. ^ Rhodan, Maya (9 Mart 2015). "White House sanctions seven officials in Venezuela" . Time . 2 Nisan 2019 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 2 Nisan 2019 .  
  45. ^ "U.S. declares Venezuela a national security threat, sanctions top officials" . Reuters . 10 Mart 2015. 13 Kasım 2015 tarihinde kayna?ından ar?ivlendi . Eri?im tarihi: 2 Nisan 2019 .  
" https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Ekonomik_yaptırımlar&oldid=32766268 " sayfasından alınmı?tır