Bu maddenin veya bolumun ozgun ara?tırma , do?rulanamaz veya yoruma dayalı ifadeler icerdi?i du?unulmektedir. Lutfen iddiaları kontrol ederek ve yeni kaynaklar ekleyerek geli?tirin. Ozgun ara?tırmadan olu?mu? ifadeler kaldırılabilir. Ayrıntılar maddenin tartı?ma sayfasında bulunabilir.

Desiderius Erasmus
Tam adı	Desiderius Erasmus
Do?umu	28 Ekim 1466 ( 1466-10-28 ) Rotterdam , Burgundi Hollandası , Leo Belgicus
Olumu	12 Temmuz 1536 (69 ya?ında) Basel , Eski ?svicre Birli?i
Ca?ı	Ronesans
Bolgesi	Batı felsefesi
?lgi alanları	Hristiyan felsefesi , Ronesans humanizmi
Etkilendikleri Epikurculuk , Giovanni Pico della Mirandola , John Colet
Etkiledikleri Thomas More , Damiao de Gois , Martin Luther , William Tyndale

Desiderius Erasmus ^[1] (28 Ekim 1466, Rotterdam - 12 Temmuz 1536, Basel ), Kuzey Avrupa Ronesansı'nın onemli Felemenk katolik Augustinian rahibi, felsefeci ^{[2] [3]} , klasik edebiyat ara?tırmacısı, humanist bilgin ve ilahiyatcı . ^[4]

Ya?amı [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Gunumuzde, Ronesans ’la birlikte ortaya cıkan humanizm akımının yaratıcılarından ve en buyuk temsilcilerinden biri olarak bilinen Rotterdamlı Erasmus, 1465 yılında Hollanda 'nın Rotterdam kentinde do?du. Ayrıca bugunku ortao?renimi kar?ılayan bir o?renim doneminin ardından Augustin tarikatına girerek rahip oldu. Ancak hicbir zaman geleneksel anlamda bir rahip olarak etkinlik gosteremedi; kendini daha cok bilime adamak istedi?i gerekcesiyle, dini makamlardan "cuppe giymeme" iznini aldı. ^[5] Paris Universitesi 'ne devam etti. 1499'da ?ngiltere 'ye gitti?inde, John Colet, Thomas More (Morus) gibi aydınlarla tanı?tı ve bu dostluklarla ufku daha da geni?ledi ^[6] .

Papalı?ın du?unceler uzerinde kurdu?u hegemonyaya kar?ı cıkarak, gercek Hristiyanlık ruhunu antik ca?ın yalınlı?ında aradı. Guzel sanatların ve bilimlerin yayılmasını, Avrupa'nın ortak bir sanat ve bilim anlayı?ının catısı altında birle?mesini, humanizmin birinci ko?ulu saydı. Ozgun yapıtlarıyla ve cevirileriyle antik ca? du?uncesinin Avrupa'da yayılmasına cok buyuk katkılarda bulundu. Martin Luther 'in reformları ba?ladı?ında, Kilise'nin yenilenmesi goru?une katılmakla birlikte, Hristiyan dunyasının karga?aya, parcalanmaya suruklenmesine ?iddetle kar?ı cıktı ^[7] .

1536'da Basel 'de oldu?unde ^[4] Avrupa'nın du?unce ya?amında papaların bile ziyaretine geldikleri bir ki?i olacak kadar saygın bir yer edinmi?ti.

Butun ya?amı boyunca Latince konu?up yazan Erasmus olmeden onceki son sozlerini ana dilinde soylemi?ti: "lieve God" (Sevgili Tanrı)

Delili?e Ovgu (ozgun adıyla: Morias enkomion seu laus stultitiae), Erasmus'un canlılı?ını, gecerlili?ini ve cekicili?ini gunumuze de?in de?i?meden koruyabilmi? tek yapıtıdır. Bu kucuk kitabın tasla?ını 1509 yazında, ?talya 'dan ?ngiltere'ye yaptı?ı yolculuk sırasında cıkaran Erasmus, yazma i?ini ?ngiltere'de, dostu Thomas More 'nin evine vardıktan kısa sure sonra gercekle?tirdi; kitabı da Thomas More'a adadı. Yapıtını birkac gun gibi kısacık bir surede tamamlayan Erasmus, bu arada hicbir kitaptan yararlanmadı.

Du?unce yapısı ve eserleri [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Gulmece turundeki yapıta egemen olan iki temel goru? vardır. Bunlardan birine gore gercek bilgelik, deliliktir. Oteki goru?e gore ise kendini bilge sanmak, gercek deliliktir. ?nsana yeryuzunde ya?ama gucu kazandıran ?ey, gercek bilge olma niteli?iyle do?rudan do?ruya delili?in kendisidir. Kitapta delilik (stultitia), kendi kendisine ovguler duzer; bu arada cocuklukta ve ya?lılıkta, a?kta, evlilikte ve dostlukta, politikada ve sava?ta, yazında ve bilimde delili?in nasıl her zaman egemen oldu?u gosterilir.

Tum u?ra? alanları, bu arada ozellikle din kurumu ve din adamları bu panorama cercevesinde sergilenir. Delili?i konu?turma kisvesi altında Erasmus, ca?ının kilisesine ve o kilisenin mensuplarına en acımasız ele?tirileri yoneltir. Bu niteli?iyle “Delili?e Ovgu” ca?lar boyunca ba?nazlı?a kar?ı kaleme alınmı? en yetkin duzeydeki ba?yapıtlardan biri olmu?tur. Yapıtın yazılı?ını izleyen sonraki yuzyıllarda -haklı olarak- du?unce duzeyindeki ba?nazlı?ın her turlusune yonelen bir ele?tiri diye yorumlanması, belki de bugune de?in korudu?u kalıcılı?ın ba? nedenidir.

Yazınsal acıdan Delili?e Ovgu, Latin ozanı Horatius 'un "hakikati gulerek soylemek" ilkesinin belki de en yetkin orne?idir. Bicim acısından Erasmus, yapıtını kaleme alırken daha once yapıtlarını cevirdi?i Lukianos ve Libanios 'tan da esinlenmi?tir.

Ayrıca bakınız [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Vikipedi'nin karde? projelerinden hakkında daha fazla bilgi edinin
	Vikisoz 'de alıntılar

• Stefan Zweig 'in Erasmus Biyografisi
• Erasmus Programı

Kaynakca [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]