Bu madde, Vikipedi bicem el kitabına uygun de?ildir . Maddeyi, Vikipedi standartlarına uygun bicimde duzenleyerek Vikipedi'ye katkıda bulunabilirsiniz. Gerekli duzenleme yapılmadan bu ?ablon kaldırılmamalıdır. ( Mart 2024 )

Bu madde hicbir kaynak icermemektedir . Lutfen guvenilir kaynaklar ekleyerek madde iceri?inin geli?tirilmesine yardımcı olun. Kaynaksız icerik itiraz konusu olabilir ve kaldırılabilir . Kaynak ara:   "Divan" edebiyat  ?  haber · gazete · kitap · akademik · JSTOR ( Mart 2024 ) ( Bu ?ablonun nasıl ve ne zaman kaldırılması gerekti?ini o?renin )

Divan ( Osmanlıca :  ????? ), Divan edebiyatı ?airlerinin belli bir duzene gore ?iirlerini topladıkları yapıt.

Etimoloji [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Sozcuk Farscadan Arapca, Turkce, Urduca ve di?er ?slam milletlerinin dillerine girmi?, oralardan da kom?uları olan gayri muslim unsurlara ve batı dillerine yayılmı?tır. Farscadaki "yazan, yazmak" anlamındaki dibir kelimesinden gelen kelimenin edebiyatta iki anlamı vardır:

1. Belli bir kalıpla yazılan ve besteyle okunan ?iir turu. Kalıp "failatun failatun failatun failun" ?eklindedir.
2. Divan edebiyatı ?airlerinin eserlerini topladıkları antolojik eser. Divan ?airlerinin, eserlerini onceleri serbest, daha sonra belli bir duzen icinde topladıkları kitaplar divanlar, divanceler ve hamselerdir . Divan, divance ve hamseler, yazarlarının adlarıyla anılırlar. Orne?in Nedim Divanı, Fuzuli Divanı gibi.

Bir tur antoloji olarak gorulebilir. Zamanla divanlarda ?iirler belli bir duzene gore sıralanmaya ba?ladı. Bu elemeye "divan tertibi" bu tur divanlara da " murettep divan " adı verilir. Tam bir divanda sırasıyla, kaside ( tevhid , munacat , na't , medhiye ), tarih , musammat , gazel bolumleri yer alır. En sonda da lugazlar , muammalar , mufredler , azadeler bulunur. Divanda gazeller kafiye ve rediflerinin son harfinin Arap alfabesindeki sırasına gore dizilir. Yani elif’ten ba?layıp ye harfine kadar. Her harften en az bir ?iir olması ?arttır. Ama buna uymayan ?airler de olmu?tur.

Divan duzeni [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Her divan belli bir nizama gore duzenlenir. Divan edebiyatında bu sıralama ortaktır ve co?u zaman bunlara uyulur. Bazen ?airler bu bolumlerin her birinde ayrı ayrı eser vermez. O zaman kitabı "divance" adıyla anılır.

1. Bolum: Kasideler : Tevhid, munacaat, na't- Ce?itli ovguler.
2. Bolum: Tarihler : Ebced hesabıyla hazırlanan onemli tarih olaylarını kasteden ?iirler.
3. Bolum: Musammatlar : Terkib-i bend, murabba, tahmisler.
4. Bolum: Gazeller : Her beytin son harfi ile sıralanan alfabetik sıralı gazeller.
5. Bolum: Kıt'alar : Kıt'a, matla', muamma, lugaz, muf-red, azade gibi daha kucuk nazım birimleri.

Ayrıca bakınız [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

• Divan edebiyatı
• Halk edebiyatı

Kaynakca [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]