Bahcelievler Katliamı
,
Turkiye
tarihindeki bir katliamdır. 8 Ekim 1978 gunu
Ankara
'nın
Bahcelievler
mahallesinde
Turkiye ??ci Partisi
uyesi Latif Can, Efraim Ezgin, Hurcan Gurses, Osman Nuri Uzunlar, Serdar Alten, Faruk Ersan ve Salih Gevence isimli gencler oldurulmu?tur.
[1]
Olayın failleri
Abdullah Catlı
,
[2]
Haluk Kırcı
,
[3]
Unal Osmana?ao?lu
,
[1]
Bunyamin Adanalı,
[1]
Ercument Gedikli,
[4]
Mahmut Korkmaz
[5]
ve Kadri Kur?at Poyraz'dır.
[1]
Kurbanların biri havluyla bo?ularak, dordu kafa hizasından kur?una dizilerek, di?er ikisi de
Eski?ehir
yolunda oldurulmu?tur.
[1]
Mahkeme kayıtları ve gorgu tanıklarının ifadelerine gore olay ?u ?ekilde gercekle?mi?ti:
Milliyetci Hareket Partisi
'nin Genel Merkezinin bulundu?u Ankara'nın
Bahcelievler
semtinin ulkuculer acısından guvenli hale getirilmesi icin MHP Genel Ba?kanı
Alparslan Turke?
’ten emir alan
Ulku Ocakları Derne?i
ikinci ba?kanı Abdullah Catlı, kendisi tarafından sevk ve idare edilen bir grup
Ulkucu
militan ile bu donemde bolgede cok sayıda silahlı eylem yapılmı?tı.
Nenehatun O?renci Yurdu
, ulkuculerin bolgedeki merkezi konumuna geldi. Bir yandan sol goru?lu o?rencilerin ikamet etti?i
Diyarbakır O?renci Yurdu
’na yonelik eylemler surdurulurken, bir yandan da solcuların gitti?i kahvehaneler tarandı.
?brahim Bozkurt
[6]
ve
Zafer Boz
[7]
isimli sol e?ilimli o?renciler birkac gun arayla oldurulduler. Solcuların elinde olan
Ankara Universitesi Eczacılık Fakultesi
gibi okullar bombalanarak suresiz tatil edilmeleri sa?landı.
Abdullah Catlı liderli?indeki ulkucu militanlar Bahcelievler bolgesindeki en onemli eylemlerini 8 Ekim'i 9 Ekim'e ba?layan gece gercekle?tirdi. Catlı ekibinde yer alan
Duran Demirkıran
Bahcelievler 15. Sokak'ta gozcu olarak bekliyordu. 56 numaralı apartmanın kapısında ise
Omer Ozcan
nobet tutuyordu.
Haluk Kırcı
,
Ercument Gedikli
,
Mahmut Korkmaz
ve
Kur?at Poyraz
2 numaralı dairenin kapısını caldıkları sırada ekibin lideri Abdullah Catlı, apartmanın dı?ında park halindeki aracta beklemekteydi.
[8]
Kırcı ve ulkucu militanlar once kapıyı zorlar, ancak acamazlar. Bunun uzerine zili calarlar ve kapı aralanınca yuklenerek iceri girerler.
2 numaralı daireye girdiklerinde iceride onceki gun Ankara'da yapılan
Turkiye ??ci Partisi
?l ba?kanları toplantısına katılmak icin ce?itli ?ehirlerden gelen, T?P ve T?P'in genclik orgutu
Genc Oncu
uyesi 5 universite o?rencisi vardı:
Orta Do?u Teknik Universitesi
Elektrik Bolumu o?rencisi
Serdar Alten
,
Ankara Devlet Mimarlık Muhendislik Akademisi
o?rencisi
Hurcan Gurses
,
A?T?A
Gazetecilik o?rencisi
Efraim Ezgin
,
Hacettepe Universitesi
?statistik Bolumu o?rencisi
Latif Can
ve
Osman Nuri Uzunlar
.
?cerideki o?renciler, televizyon seyretmekteyken baskına u?rarlar. Saldırganlar, evde silah araması yapar ancak silah bulamadıkları icin ?a?ırmı? ve kızmı?lardır. Kırcı
“bu nasıl devrimcilik... evde silah bile yok”
diye soylenirken, arkada?ları T?P uyesi 5 genci yuzukoyun yere yatırıp ellerini ba?ladılar.
[9]
Evdekilerin sayısı ulkucu militanların beklediklerinden fazlaydı. Yapacaklarını danı?mak icin dı?arıda arabada bekleyen Catlı'nın yanına gittiler. Catlı, Kur?at Poyraz’ı yanına alarak gitti?i yerden bir ?i?e eter ve biraz pamuk ile geri geldi. Yerde yatan gencler eter ile bayıltıldıkları sırada kapı caldı. Eve iki T?P’li daha gelmi?ti:
Faruk Erzan
ve
Salih Gevence
. Catlı olaya tekrar mudahale etti. Son gelenler otomobile goturulduler. Kur?at Poyraz ?ofor koltu?unda, Catlı yanında, Kırcı ve iki T?P’li arabanın arkasında oturdu. Bahcelievler'den Eski?ehir yoluna yonelen arac 13. kilometrede durdu. ?ki T?P’li yol kenarındaki tarlanın 600 metre icine kadar goturulduler. Arac Bahcelievler’e donerken Faruk Erzan’ın ve Salih Gevence’nin kafalarına ucer kur?un sıkılmı?tı.
[10]
Eski?ehir yolundan donen Catlı, Bahcelievler'deki esirlerin Eski?ehir yoluna goturulup oldurulmelerini kararla?tırmı?tı. Ancak bolgede gordukleri birkac polis aracı bu planın de?i?mesine sebep oldu. Yine fikir de?i?tirildi. T?P'lilerin evde oldurulmesi kararla?tırıldı. Ama sessiz ve cabuk olması gerekiyordu. Kırcı‘nın “ben iple bo?arım” teklifi hemen kabul edildi. Kırcı, Osman Nuri Uzunlar’ı evde buldu?u bir tel bir askı ile bo?maya ba?ladı. Bir sure sonra askının i?e yaramadı?ı ortaya cıkınca buldu?u bir havlu ile solcu gencleri bo?maya devam etti. Ancak Uzunlar’ın uzun bir sure can ceki?mesi uzerine yorulan Kırcı, fikir de?i?tirerek T?P’lileri silahla oldurmeye karar verdi. Herkesi dı?arı cıkaran Kırcı, Serdar Alten’in karnına uc, Hurcan Gurses’in go?sune uc, Efraim Ezgin’in ba?ına dort, Latif Can’ın go?sune iki kur?un sıktı ve evden cıkıp uzakla?tı.
Aynı sırada kar?ı apartmanda oturan ve komiserlik sınavları icin hazırlanan polis memuru Tuncay Ozkul silah seslerini duydu ve ev arkada?ı Komiser Seyfi Ero?lu ile birlikte eve geldiler. Cesetleri bulan onlar oldu. Yerde yatan dort ki?i ilk anda olmu?tu. Serdar Alten ise hala can ceki?iyordu. Yerde yaralı olarak yatarken, saldırganları tarif etti ve ca?ırılan cankurtaran ile Hacettepe Hastanesine kaldırıldı.
Hastanede, vucudunda 9 kur?un cıkartılan ve bir akci?eri alınan Alten, buna ra?men savcı Mehmet Ba?ı?’a ifadesini verebilmi?ti. Alten, saldırganları ayrıntılı ?ekilde tarif etmi?, kendisine saldıranların Ulkuculer oldu?unu ve “Reis” diye hitap ettikleri birisinden soz ettiklerini anlatmı?, evden cıkartılan arkada?larının 34 PD plakalı bir araca bindirildi?ini soylemi?ti.
Ertesi gun haberlerden 1 ki?inin olmedi?ini o?renen ulkucu militanlar Ankara’yı terk etmeye karar verirler: Catlı Nev?ehir’e, Kırcı da Erzurum’a gider.
Alten, 8 gun olumle pencele?tikten sonra 17 Ekim 1978’de saat 11.30’da hayatını kaybetti.
[11]
Nev?ehir-Avanos yolundaki Kozaklı Petrol ?stasyonunda mavi renkli ve Amerikan malı bir arac ?upheli olarak polise bildirilince, aracın 34 PD 137 olan plakasının, 34 yazan kısmının kartonla yazıldı?ı anla?ılır ve kartonun altında 06 sayısı gorulur. 06 PD 137 plakalı arac ara?tırıldı?ında aracın Ulkucu
Mustafa Mit
’e ait oldu?u ve orgut adına bu ki?i uzerine alındı?ı anla?ılır. Mustafa Mit gozaltına alınır ve Deniz Kuvvetleri Savcısı Yuzba?ı Enis Tunga, dava dosyasında Mustafa Mit ile yapılan goru?meyi detaylı ?ekilde yazar:
Aracın orgut icin alındı?ını ve Ali ?erit tarafından suruldu?unu,
Muhsin Yazıcıo?lu
ve Abdullah Catlı’nın gunluk kullanımında oldu?u belirtilir. Mustafa Mit ayrıca Bahcelievler Katliamının yapıldı?ı gun aracı, Abdullah Catlı’nın kullandı?ını soyler. Mustafa Mit, ulkucu camianın bilinen isimlerinden oldu?u icin Cebeci’de Acem Cayevinde yine orgut uyesi
?efkat Cetin
ile yaptı?ı konu?mada Bahcelievler olaylarıyla ilgili soru sordu?unda, cevap olarak ?evkat Cetin’den “Bizim Catlı’nın i?i” cevabını aldı?ını acıklar.
[8]
Abdullah Catlı, 8 Kasım 1978 gunu
Adapazarı
’nda yakalandı?ında aracı kullandı?ını kabul edecek, katliamın gercekle?ti?i gun Sivas’ta cezaevinden salıverilen
Muhsin Yazıcıo?lu
’nu almak icin kullanıldı?ını soyleyecektir. Bu acıklamanın ardından Catlı, arandı?ı Ankara Emniyeti yerine ?stanbul Emniyetine gonderilecek ve kısa sure sonra serbest kalacaktı. Aracı Sivas’a goturen ?ofor Selahattin Sarı ise aracı
Sivas
’tan getirdikten sonra anahtarları 9 Kasım 1978 ak?amı Ulkuculerin derne?ine bıraktı?ını soylemi?tir.
[8]
Olayın aydınlanmasında etken olan di?er bir olay ise tamamen ?anstır. Bahcelievler Katliamından 2 ay sonra Semiha Ustunda? adlı bir ev kadını dostlarıyla konu?urken ortaya cıkacaktır. Bahcelievler semtinde oturan ve alı?veri?e giden kadın iki ki?iyi konu?urken duydu?unu ve birbirlerine 5-6-2 sayılarını soyleyip onayla?tıklarını soyler. Ertesi gun Bahcelievler Katliamının yapıldı?ı dairenin numarasının 56/2 oldu?unu gorunce olayla ba?lantısını anladı?ını bildirir. O grup icerisindeki polis memuru Recep Oktay durumu meslekta?ı Selami Unal’a aktaracak, o da polis komiseri
Durust Oktay
’a bildirince saldırganlar te?his edilebilecektir. Te?his edilen ki?i unlu ulkucu
Duran Demirkıran
’dır. Demirkıran, 18 Aralık 1978 gunu yakalanacak ve Bahcelievler Katliamı cozulecektir. Ayrıca
Numune Hastanesi
Ba?hekimi Dr. Turhan Temucin yaptı?ı acıklamayla olayda kullanılan eterin ulkucu ?brahim Ciftci’nin talimatıyla hastanede calı?an bir sempatizan tarafından calındı?ını belirtecektir.
[12]
Bahcelievler Katliamı ile ilgili yargılamalar, 1986 yılında tamamlandı. Ankara 1 no’lu
Sıkıyonetim Mahkemesi
kararıyla Haluk Kırcı ve Ahmet Ercument Gedikli yedi?er kez olum cezasına; Duran Demirkıran ve Omer Ozcan 28’er yıl a?ır hapis cezasına carptırıldı. Kur?at Poyraz, Mahmut Korkmaz, Abdullah Catlı, Unal Osmana?ao?lu, Bunyamin Adanalı hakkında, kararın verildi?i tarihte yurt dı?ında oldukları icin gıyabi tutuklama kararı verildi.
Susurluk kazasından sonra Bahcelievler katliamı ile ilgili dava yeniden acıldı. 1987 yılında Mahmut Korkmaz’ın ?stanbul’a sahte pasaportla giri? yaparken yakalandı?ı ancak serbest bırakıldı?ı ortaya cıktı. Mahkeme halen aranmakta olan sanıkların bulunması icin kırmızı bulten cıkarılmasına karar verdi. 10 Ocak 1999’da Bunyamin Adanalı, yanlı?lıkla serbest bırakıldı?ı icin aranan Haluk Kırcı ile birlikte yakalandı. Yine Nisan 1999’da Unal Osmana?ao?lu yakalandı. 1 Kasım 1999’da Ankara 3. A?ır Ceza Mahkemesi Adanalı ve Osmana?ao?lu’nu 7’?er kez idam cezasına carptırdı. Mahkeme ayrıca Susurluk kazasında olen Abdullah Catlı’nın davasını du?urdu. 12 Temmuz 2000 tarihinde Yargıtay 9. Ceza Dairesi temyiz incelemesi sonucunda Adanalı ve Osmana?ao?lu’nun cezalarında sucun asli failleri olmadı?ı gerekcesi ile indirim yapılması gerekti?ini kararla?tırdı. Ankara 3. A?ır Ceza Mahkemesi’nin 15 ?ubat 2001 tarihinde eski kararında direnmesinin ardından Yargıtay Ceza Genel Kurulu, 21 Haziran 2001 tarihinde 5’e kar?ı 18 uyenin onayı ile Adanalı ve Osmana?ao?lu hakkında verilen 7’?er kez idam kararını onayladı.
[13]
Aynı silahlı grupların katıldı?ı katliamlarda 16 Mart 1978 gunu
Beyazıt Meydanında
devrimci o?renciler katledilmi?
, 23-24 Aralık 1978 tarihinde
Kahramanmara? Katliamında
111 Alevi katledilecektir.
Abdullah Catlı
, 1976-80 yılları arasındaki teror eylemlerinden sorumlu olarak ulkenin
12 Eylul Darbesine
yakla?masına yardımcı olacaktır. Ayrıca Eylul 1982’de
Miami
’de unlu
neo-fa?ist
lider
Stefano Delle Chiaie
ile beraber goru?tu?u belirtilmektedir. Catlı 1996 yılında
Susurluk Skandalı
’nın ortaya cıktı?ı trafik kazasında olecektir.
Haluk Kırcı
, 23 Temmuz 2020 tarihinde
Haber Global
isimli televizyon kanalında
Julide Ate?
'in sundu?u "40 Soruda" programında, Bahcelievler katliamının katliam de?il "intikam" oldu?unu ileri surmu? ve ?unları soylemi?tir: "Katliam katliam denilip geciliyor. Sanki ba?ka katliam olmadı Turkiye’de. Hep Bahcelievler on plana cıkarıldı. ?stanbul’da 1 Mayıs Mahallesi’nde 5 i?ci ulkucu diye olduruldu. Adana’da 5 tane ulkucu o?retmen olduruldu. Bahcelievler katliam de?ildir, biz oldurulen arkada?larımızın intikamı icin oraya gittik.”
[14]
Programın yayımlanması sonrasında
Kemal Turkler E?itim ve Kultur Vakfı
ve
Turkiye ??ci Partisi
tarafından Kırcı hakkında suc duyurusunda bulunulmu?; ?stanbul Cumhuriyet Ba?savcılı?ı Basın Sucları Soru?turma Burosu'nca yurutulen soru?turmada ?iddeti, silahlı direnmeyi veya ayaklanmayı te?vik eden ifadeler dı?ında, devletin veya toplumun bir kesiminin ho?una gitmeyen incitici, rahatsız edici, urkutucu, bilgi ve du?uncelerin ifade ozgurlu?u kapsamında oldu?u belirtilip, "?uphelinin i?lenen bir sucu ya da i?ledi?i suc nedeniyle bir ki?iyi ovucu, yuceltici, sempatikle?tirici nitelikte bulunmayıp kendi de?er yargısını acıkladı?ı" ileri suruldu ve Kırcı hakkında kovu?turma yapılmasına yer olmadı?ına karar verildi.
[15]
- Abdullah Catlı
: Yakalanamadı. 1996 yılında
Susurluk kazasında
oldu.
- Haluk Kırcı
: Yedi kez idama mahkum edildi. 1996'da yakalandı?ı gun emniyetten kactı. 1999'da yeniden yakalandı. 18 Mart 2004 tarihinde tahliye edildi. Ekim 2004'te
Ukrayna
'da yakalandı. 27 Mayıs 2010'da tekrar tahliye edildi.
[16]
8 ?ubat 2011 tarihinde tekrar tutuklandı ve 4 ?ubat 2015 tarihinde tahliye oldu.
[17]
- Unal Osmana?ao?lu
: 1999 yılında Ku?adası'nda yakalandı ve yedi kez idam cezasına carptırıldı.
Kemal Turkler
'in oldurulmesiyle ilgili sanık olarak yargılandı?ı dava 1 Aralık 2010 tarihinde zaman a?ımı nedeniyle ortadan kaldırıldı. "3. Yargı Paketi" olarak bilinen yasal duzenleme do?rultusunda 10 Temmuz 2012'de tahliye edildi.
[2]
Osmano?lu, 30 Haziran 2014 tarihinde olmu?tur.
[18]
- Bunyamin Adanalı
: 1999 yılında Pendik'de yakalandı ve yedi kez idam cezasına carptırıldı. "3. Yargı Paketi" olarak bilinen yasal duzenleme do?rultusunda 10 Temmuz 2012'de tahliye edildi.
[1]
- Ercument Gedikli
: 1980 yılında yakalandı. Aldı?ı idam cezası muebbete cevrildi ve 1991 yılındaki afla salıverildi.
- Mahmut Korkmaz
: Yakalanamadı.
- Kadri Kur?at Poyraz
: Yakalanamadı.
- ?brahim Ciftci
: Ankara Cumhuriyet Savcısı Do?an Oz’un oldurulmesi olayından, Ankara Sıkıyonetim Mahkemesi’nde dort kez olum cezasına carptırıldıktan sonra beraat etti, bu karara paralel olarak Bahcelievler Katliamı davasında da beraat etti.
[13]
- Osman Engin
: 15 Nisan 2013 tarihinde Adana'da yakalandı.
[19]
- ^
a
b
c
d
e
f
"
"
Katliamı unutmayın
"
"
.
Radikal
. 20 Haziran 2012 tarihinde kayna?ından
ar?ivlendi
. Eri?im tarihi:
4 Ekim
2007
.
- ^
a
b
"Katliam sanı?ı elde", 27 ?ubat 2002
6 ?ubat 2015 tarihinde
Wayback Machine
sitesinde
ar?ivlendi
. URL eri?im tarihi: 4 Ekim 2007
- ^
"Kırcı 2059'da ozgur!", Radikal, 12 Ocak 1999
6 A?ustos 2010 tarihinde
Wayback Machine
sitesinde
ar?ivlendi
. URL eri?im tarihi: 4 Ekim 2007
- ^
"Yargılamayı devlet engelledi", Radikal, 25 Ocak 1999
9 Kasım 2007 tarihinde
Wayback Machine
sitesinde
ar?ivlendi
. URL eri?im tarihi: 4 Ekim 2007
- ^
"Bahcelievler katliamı sanı?ı Korkmaz'a 36 yıl hapis", Radikal, 14 Mayıs 2002
27 Haziran 2008 tarihinde
Wayback Machine
sitesinde
ar?ivlendi
. URL eri?im tarihi: 4 Ekim 2007
- ^
Cumhuriyet Ara?tırma Servisi (15 Eylul 1979). "1968-1978 Kanlı Bir Bilanco...".
Cumhuriyet Gazetesi
. s. 9.
- ^
Cumhuriyet Ara?tırma Servisi (16 Eylul 1978). "1968-1978 Kanlı Bir Bilanco...".
Cumhuriyet Gazetesi
. s. 7.
- ^
a
b
c
Soner Yalcın ve Do?an Yurdakul (1997).
Reis: Gladio’nun Turk Tetikcisi
. Su Yayınları. ss. 69-78.
ISBN
9789756828120
.
- ^
Ekmekci, Mustafa (11 Ekim 1978). "Bizi fa?istler vurdu...".
Cumhuriyet Gazetesi
. s. 4.
- ^
Cuneyt Ozdemir (2009).
Onemli ??ler Dairesi
. Do?an Kitap. s. 90.
ISBN
978-605-111-119-3
.
- ^
"Ankara Katliamının Tek Gorgu Tanı?ı Alten Oldu".
Cumhuriyet Gazetesi
. 17 Ekim 1978. s. 1.
- ^
Saygı Ozturk (2008).
Kırcı / 5 - 6 - 2 Tamam Reis
. Do?an Kitap.
ISBN
9789752935297
.
- ^
a
b
B?A Haber Merkezi (2014).
"Turkler Suikasti Sanı?ı ve Bahcelievler Katliamı Hukumlusu Osmana?ao?lu Oldu"
.
Bianet
. 15 Kasım 2016 tarihinde kayna?ından
ar?ivlendi
. Eri?im tarihi:
21 Temmuz
2020
.
- ^
"Bahcelievler katliamı: Kırcı'nın sozleriyle yeniden gundeme gelen olayla ilgili neler biliniyor?"
.
BBC News Turkce
. 24 Temmuz 2020. 25 Temmuz 2020 tarihinde kayna?ından
ar?ivlendi
. Eri?im tarihi: 29 Eylul 2020
.
- ^
Gazete Duvar (28 Eylul 2020).
"Bahcelievler Katliamı'nı me?rula?tırmaya calı?an Haluk Kırcı hakkında takipsizlik kararı verildi"
.
Gazete Duvar
. 4 Ekim 2020 tarihinde kayna?ından
ar?ivlendi
. Eri?im tarihi: 29 Eylul 2020
.
- ^
Katliam hukumlusu Haluk Kırcı'ya tahliye
4 Temmuz 2012 tarihinde
Wayback Machine
sitesinde
ar?ivlendi
., Radikal, 28 Mayıs 2010. 12 Temmuz 2012 tarihinde eri?ildi.
- ^
"Haluk Kırcı tahliye oldu !"
. 4 ?ubat 2015. 3 Temmuz 2015 tarihinde kayna?ından
ar?ivlendi
. Eri?im tarihi: 19 ?ubat 2015
.
- ^
30 Haziran 2014 tarihli odatv haberi
5 Temmuz 2014 tarihinde
Wayback Machine
sitesinde
ar?ivlendi
. 30 Haziran 2014 tarihinde eri?ilmi?tir
- ^
15 Nisan 2013 tarihli
18 Nisan 2013 tarihinde
Wayback Machine
sitesinde
ar?ivlendi
.
SoL (haber portalı)
haberi 15 Nisan 2013 tarihinde eri?ilmi?tir
|
---|
Siyasi partiler
|
|
---|
?li?kili kurulu?lar
| |
---|
Yayın organları
| |
---|
Olaylar
| |
---|
Ayrıca bakınız
| |
---|
|
|
---|
?deoloji
| |
---|
Olu?umlar
| |
---|
Du?unurler
| |
---|
Olaylar
| |
---|
Mottolar
| |
---|
Di?er
| |
---|