Antonin Artaud

Vikipedi, ozgur ansiklopedi
Antonin Artaud
Antonin Artaud
Do?um 4 Eylul 1896
Marsilya
Olum 4 Mart 1948 (51 ya?ında)
Paris
Meslek Yazar
Milliyet Levanten-Yunan

Antoine Marie Joseph Artaud ya da bilinen adıyla Antonin Artaud (d. 4 Eylul 1896, Marsilya - o. 4 Mart 1948, Paris ), Fransız oyun yazarı, oyuncu, yonetmen ve ?air . [1]

Artaud'nun ailesi ?zmir 'den goc etmi? Yunanlardandır. Dort ya?ında gecirdi?i menenjit hastalı?ı onu ergenlik donemine kadar takip eder. Yine bu donemde girdi?i depresyonlardan kaynaklı sanatoryuma yatırılır. Burada Arthur Rimbaud , Charles Baudelaire ve Edgar Allan Poe okumaya ba?layan Artaud, aynı zamanda ?iir de yazmaya ba?lar.

27 ya?ında Paris 'e ta?ınan Artaud, burada tiyatro yazarlı?ı ve film yonetmenli?ine ba?lar. Nazilerin Fransa 'yı i?gal etti?i donemde, Rodez 'deki bir psikiyatri klini?ine yatırılır. Burada sanat terapisi yanında elektro ?ok tedavisi goren Artaud, resim cizmeye ve yazmaya ba?lar. Bugunku psikologlar, Artaud'nun hastalı?ının ?izofreni oldu?u kanısındadırlar.

1948 yılında yakalandı?ı ba?ırsak kanserinden kısa bir sure sonra olur. Yata?ında oturmu?, bir elinde ayakkabısı olacak ?ekilde bulunan Artaud'nun olum nedeni a?ırı derecede uyu?turucudur. Fakat Artaud uzun sureden beri kronik a?rılarından dolayı; laudanum, afyon, eroin ve peyote gibi uyu?turucular kullanmaktadır ve bu dozun oldurucu oldu?unu bilip bilmedi?i tartı?ılmaktadır. (1930'a kadar eroin yasak de?ildir ve Artaud Rene Crevel ile birlikte yasa?a kar?ı mucadele eder)

Sanat Ya?amı [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Artaud, 1920’de Paris ’e gelmi?, unlu yonetmenlerden Charles Dullin ’in yanında o?renim gormu?tur. Lugne-Poe ve Louis Jouvet gibi yonetmenlerle calı?mı?; Andre Breton , R.Vitrac ve Louis Aragon ’la beraber surrealizm hareketini ba?latmı?tır. Revolution Surrealiste ve Nouvelle Revue Francaise' i yazan Artaud, 1927 yılında surrealistlerden ba?ını koparmı?tır. 1928 yılında Cılgın Anne ( La Mere folle ) oyununu sergiledi. 1930’lu yılların sessiz filmlerinde oynadı. 1936-37’de Meksika ve ?rlanda ’ya geziler yaptı. Ancak sinirsel rahatsızlıkları yuzunden 1943’e kadar psikiyatri kliniklerinde yatmak durumunda kaldı.

Artaud, 1932 ve 1933 yıllarında Vah?et Tiyatrosu bildirileri yayımlayarak (Le manifest du theatre de la cruaute), tiyatro goru?lerini "Tiyatro ve ?kiz" (Le theatre et son double) adlı kuramsal kitabında dile getirmi?tir. Bu goru?lerine yer vermeye yeltendi?i tek oyunu, Shelley ile Stendhal ’in yapıtlarına dayanan Les Cenci olmu?tur. Avangart tiyatronun kuramcısıdır.

Oyunları [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

  • L’ombilic des limbes: Ventre brule, La mere folle, Le jet de sang (1925, Yanık Karın, Kan Fı?kırması: Koyunların Omurgası)
  • La coquille et le clergyman (senaryo, 1927, Deniz Kabu?u ve Mollalık)
  • Le pierre philosophale, (sozlu pantomim, 1933, Tılsımlı Ta?)
  • Atree Thyeste (Seneca’dan uyarlama, 1934, Atree ve Thyeste)

Kitapları [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

Kaynakca [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]

  1. ^ The Oxford history of world cinema . Oxford: Oxford University Press. 2020. ISBN   978-0198742425 .  

Dı? ba?lantılar [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]