Anadolu ve Rumeli Mudafaa-i Hukuk Cemiyeti
Sivas Kongresi delegeleri
Oncul	Mudafaa-i hukuk cemiyetleri Milli ve vatani cemiyetler Redd-i ilhak heyetleri
Ardıl	Halk Fırkası
Kurulu?	7 Eylul 1919 (104 yıl once )  ( 1919-09-07 )
Kapanı?	9 Eylul 1923 (100 yıl once )  ( 1923-09-09 )
Yasal statu	Dernek
Amac	Milli hakları ve Osmanlı 'nın menfaatlerini savunmak
Merkez	Sivas Ankara
Resmi diller	Turkce
Umumi Reis	Mustafa Kemal Pa?a
Ana organ	Heyet-i Temsiliye

Anadolu ve Rumeli Mudafaa-i Hukuk Cemiyeti , Mondros Mutarekesi 'nden sonra Anadolu 'nun ve Rumeli 'nin ce?itli ?ehirlerinde, i?gallere kar?ı kurulan milli cemiyetlerin 7 Eylul 1919 tarihinde Sivas Kongresi 'nde birle?tirilmesinden sonra olu?an yeni cemiyete verilen isimdir. Kurucusu, ilk ve tek ba?kanı Mustafa Kemal Pa?a 'dır.

13 Ekim 1919 tarihinde Mudafaa-i Hukuk Te?kilatına Dair Nizamname hazırlandı ve bu nizamname tum Mudafaa-i Hukuk Cemiyetlerine gonderildi.

Buna nizamnameye gore Anadolu ve Rumeli Mudafaa-i Hukuk Cemiyeti, vatanın maruz kaldı?ı olaylar ile ve tamamen aynı maksatla milli vicdandan do?mu? olup her turlu fırka cereyanının dı?ındadır.

Cemiyetin amacı, Osmanlı vatanının butunlu?unu, Saltanat ve Hilafetin makamı ile Milli ba?ımsızlı?ın korunmasında Kuva-yi Milliye'yi etkin ve ?rade-i Milliye'yi hakim kılmaktır.

Butun ?slam vatanda?ları cemiyetin do?al uyesidirler. Orgutlenme, koy ve mahallelerden ba?layarak nahiye, kaza, liva, vilayet, mustakil liva taksimatına ba?lı olacaktır.

Mudafaa-i Hukuk hareketi, ?stanbul hukumetince ?ttihatcılıkla, Bol?eviklikle, Saltanata ve Hilafete isyankarlıkla, Cumhuriyetcilikle, Asilikle suclandı.

Sivas Kongresi'nde Fırkacılıkla ilgili uzun tartı?malardan sonra, Meclis-i Milli toplanıncaya kadar geleneksel ?ttihatcı yorungesinde geli?en siyasetten uzak durularak, halkın birli?ini butunlu?unu sa?lamanın zorunlulu?u benimsendi ve 5 Eylul 1919 tarihinde ?ttihat ve Terakki Cemiyetini yeniden canlandırmaya calı?mayacaklarına, mevcut siyasi partilerden hicbirinin siyasi amaclarına hizmetci olmayacaklarına ili?kin yemin metni hazırlandı.

Heyet-i Temsiliye Anadolu'da gecici hukumet rolunu oynadı. Cunku, Heyet-i Temsiliye ulusal orgutlerin amac ve ilkelerini eldeki araclarla yurdun her tarafına yayıyor halka acıklıyor, orgute guc kazandırmaya calı?ıyor, mevcut ulusal orgutlerin varlı?ını ve devamlılı?ını sa?lamak icin caba gosteriyor, bu orgutleri bir noktada birle?tirmeye, bunlar arasında uyumlu bir ba? kurmaya ozen gosteriyordu.

Cemiyet bir yandan ulusal eylemi halka indirici calı?malar yaparken obur yandan da Mudafaa-i Hukuk kar?ıtı olan Damat Ferit Pa?a hukumetine kar?ı yo?un bir eyleme giri?ti ve bu hukumetin yıkılmasını sa?ladı.

21 Mart 1921 tarihinde tum vilayet ve mutasarrıflıklara gonderilen bir genelgede ARMHC'nin ulke ve millete yonelik gorevlerini daha iyi yapabilmek icin bu orgutlerin Meclis Ba?kanlı?ı ile daha iyi ve duzenli ili?ki kurmaları istendi ve MH Merkez Heyetini olu?turan ki?ilerin ad ve ?ohretlerinin Meclis Ba?kanlı?ına bildirilmesi belirtildi.

Cemiyet, Kurtulu? Sava?ı 'ndan sonra Halk Fırkası 'na donu?tu. ^[1]

Kaynakca [ de?i?tir | kayna?ı de?i?tir ]