Ba?lı?ın di?er anlamları icin
Yaralı Yuz
sayfasına bakınız.
Alphonse Capone
veya kısaca
Al Capone
(17 Ocak 1899,
New York
? 25 Ocak 1947,
Florida
),
?talyan
asıllı
Amerikalı
mafya
lideridir. Tarihin en buyuk ve unlu mafya liderlerinden biri olan Capone,
[2]
1920-1933 yılları arasındaki
ABD
alkol
yasa?ından yararlanarak guclendi. 1929'da Amerikan ekonomisinin zor gunler ya?adı?ı
Buyuk Bunalım
donemindeki fırsatlardan yararlanarak gucunu artırdı.
Kartvizitinde "
ikinci el mobilya satıcısı
" yazan Al Capone, 17 Mayıs 1929'da ruhsatsız silah ta?ımaktan sekiz ay hapis cezası yedi. Di?er suclarından yakalanamadı?ı icin 1931'de vergi kacakcılı?ından hapse girmi?tir.
17 Ocak 1899'da
Brooklyn
,
New York
'ta do?du. Babası Gabriele Capone (12 Aralık 1864-14 Kasım 1920) berberdi ve
Napoli
'nin 26 kilometre guneyindeki bir
?talya
kasabasından geliyordu. Annesi Teresina Capone (28 Aralık 1867-29 Kasım 1952) terziydi ve o da
?talyan
asıllıydı. Aslen
Yahudi
oldu?u soylenen ailesi,
Katolik
gibi davranıyordu. Ailenin dokuz cocu?u vardı: Alphonse
Scarface
Al Capone, James Capone (
?ki Silahlı
lakabıyla da anılır), Raffaele Capone (Raffaele
Kasa
Capone), Salvatore Frank Capone, John Capone, Albert Capone, Matthew Capone, Rose Capone ve daha sonra John Maritote'la evlenen Mafalda Capone. Erkek karde?lerinin bir kısmı ona yasa dı?ı i?lerinde yardımcı olmu?tur. Aile 1893'te henuz en buyuk cocukları Al Capone do?madan
?talya
'dan
Fiume
'ye, oradan gemiyle
ABD
'ye gittiler. Capone 11 ya?ındayken
Brooklyn
,
Navy Soka?ı
'ndan ta?ınıp
Brooklyn
'de ba?ka bir eve gectiler.
1929 Buyuk Bunalımı
yıllarında neredeyse hukumet sahibi olan unlu gangster Al Capone suc i?lemeye cocukken ba?ladı?ını ?u sozlerle acıklamı?tır:
“
|
Cocukken her ak?am yatmadan once ve aklıma geldi?i her an Tanrı'ya bana bir bisiklet vermesi icin dua ederdim. Bir gun Tanrı'nın calı?ma tarzının bu olmadı?ını anladım. Ertesi gun gittim, kendime yeni bir bisiklet caldım ve her ak?am yatmadan once Tanrı'ya gunahlarımı affetmesi icin dua ettim.
|
”
|
? Al Capone
|
Oldukca sıkı olan yerel bir
Katolik
okuluna gitti ve 14 ya?ında kadın o?retmenini yumrukladı?ı icin okuldan atıldı. ?ekerci dukkanında,
bowling
salonunda calı?tı. Bu donemde gazinocu
Johnny Torrio
'dan etkilendi.
Frankie Yale
'in
Harvard Hanı
adlı gece kulubunde barmenlik yaptı.
Kısa surede ce?itli cetelerle ili?kisi oldu. Cocuk cetelerinde yer aldı.
Manhattan
merkezli
Be? Nokta Cetesi
'ne girdi.
Sicilya
kokenli mafya uyeleri bu donemde
?rlanda
kokenli mafya uyelerinin sahasına sızmı?lardı. Be? Nokta Cetesi de tıpkı ?talya'daki
Cosa Nostra
gibi ABD'de organize olmu?tu.
Lucky Luciano
,
Vito Genovese
,
Johnny Torrio
,
Meyer Lansky
,
Frankie Yale
; cete icindeki onemli adamlardı. Capone,
Frankie Yale
'in tahsilat ve tetikcilik i?lerini hallediyor, di?er yandan da gece kulubunde calı?ıyordu. Burada calı?ırken hakaret etti?i kızın a?abeyi Frank Gallucio tarafından saldırıya u?radı, yuzunun sol yanına uc bıcak darbesi aldı.
Scarface
namını bu yaralardan dolayı aldı ve ileride bu izleri sava?ta aldı?ını iddia ederek vatanseverlik imajını guclendirdi. Halbuki Capone'un ayakkabılarını
ABD bayra?ıyla
parlattı?ı soylenmektedir.
Torrio
'nun ?talya'ya kacmasından sonra
Chicago Outfit
'in ba?ına gecti.
30 Aralık 1917'de Mae Josephin Coughlin ile evlendi. Coughlin,
?rlanda
kokenli Katolik'ti. 4 Aralık 1918'de o?lu Albert Francis Sonny Capone do?mu?tu. 21 ya?ının altında yaptı?ı bu evlili?i ailesi onayladı.
Yale,
Capone
kar?ı ceteden birini hastanelik edince i?lerin sakinle?mesi icin onu
New York
'tan
Chicago
'ya gonderdi. Burada
Johnny Torrio
ile olan ili?kisini ilerletti ve onun icin adam topladı, icki kacakcılı?ı i?inde beraber calı?mayı du?unduler.
Chicago
'nun
Michigan Golu
uzerindeki konumu, uygun ortamı hazırlıyordu. Chicago Outfit lideri Jim Colosimo oldurulunce ba?a Torrio gecti. Frankie Yale, Capone ve Torrio'nun iki adamı ?upheliler icindeydi ancak sonuca ula?ılamadı.
1924'teki unlu Cicero hileli secimlerinde secilen ba?kan, Chicago Outfit'in deste?iyle ba?a gelmi?ti ama guclenmesinden korkup Capone'u ?ehirden kovdu. Capone, bunun uzerine
Florida
'da ev aldı. Ayrıca karde?i Frank Capone da polislerin elinde oldu. Karde?ine duydu?u saygıdan oturu icki uretim yerlerini Cicero'da bir gun icin kapattı. 1930'da karde?i Mafalda, Cicero'da
neogothik
tarzdaki bir kilisede John Maritote'la evlendi.
Genna
suc ailesi ve Chicago Outfit'in yasa dı?ı icki kacakcılı?ı ortaklı?ı, ?rlanda kokenli
Kuzey Kesimi Cetesi
'nin tepkisini cekti ve aralarında sava? ba?ladı. Kar?ı cetenin lideri Dean O'Banion
federal
polislerin bastı?ı icki tesisindeki hisselerini
Torrio
'ya satıp onu zarara soktu.
10 Ekim 1924
'te O'Banion'u oldurten Torrio, kendisi de kar?ı saldırıya u?rayıp a?ır yaralandı. Yerine
Capone
'u bırakıp uc yıl icin ?talya'ya kactı. Chicago Outfit'in geliri yıllık 100 milyon
dolar
olmu?tu. Bu servet
kumar
gibi yan i?lerden elde edildi?i gibi, asıl para kacakcılıktan geliyordu.
Kacakcılık a?ı ABD'nin do?u sahillerine kadar uzandı. Burada
Detroit
merkezle
Yahudi
Mor Cete
,
Kanada
Kralı olarak da bilinen Blaise Diesbourg sayesinde kacak viski getirtiyor ve ABD'nin kuzeydo?usunda uretilen ickiler de gece ta?ınıyordu.
Meyer Lansky
'nin de yardımıyla
Mor Cete
,
Chicago Outfit
'in muttefiki oldu, bu i?ten beraber kazanc elde ediyorlardı. Hukuksal ve politik gucunu arttıran Capone, merkezini Chicago'da bulunan
Lexington Hotel
'e ta?ıdı,
Sevgililer Gunu Katliamı
sonrasında burası Capone'un Kalesi olarak anılmaya ba?landı. Zamanında onu Chicago'dan kovan belediye ba?kanı William
Big Bill
Hale Thompson'a ru?vet verildi ve kacakcılık i?i kolayla?tırıldı. Chicago kumarhane ve icki uretim tesisleriyle dolduruldu. Capone, harcamalarını arttırdı. Sadece
Iowa
eyaletinden gelen Templeton Rye adlı ickiyi ve
Kuba
purolarını kullanıyordu. Medyanın ilgisini cekiyor ve sadece i? adamı oldu?unu, tek iste?inin halk adamı olmak oldu?unu soyluyordu.
Kuzey Kesimi Cetesi
liderleri
Bugs Moran
ve
Hymie Weiss
onu oldurtmeye calı?tılar. Birden fazla kez arabasında silahlı saldırıya u?radı.
Hawthorne Hotel
'de yemek yerken 7-8 arabalık bir arac konvoyu otelin restoranını
Thompson
otomatik silahlarıyla ate? ya?muruna tuttu. Capone ve iki sadık adamı Frankie Roe ile Henry kurtuldu ancak di?er mu?terilerden bazıları yaralandı. Saldırıda yaralanan bir gencin tıbbi masraflarını Capone kar?ıladı. Ate?kes istese de barı? sa?lanmadı.
Bugs Moran
'ın saldırılarına kar?ılık Lexington Hotel ve Michigan Caddesi'ndeki adamlarını silahlandırdı. Adamları mermi cekirdeklerinin ucuna x ?eklinde i?aret koyarlardı. Boylece kur?unun verdi?i hasar artardı. Ayrıca uca
sarımsak
suyu surerler, boylece kur?unla vucuda giren sarımsak suyu
zehir
etkisi yapardı. Yakla?ık 407
donum
arazisi ve kacakcılık icin uygun bolgeleri vardı. Devlet davetlerine gitmekten kacınmaz ve valilerle, belediye ba?kanlarıyla dostluk kurardı.
Bugs Moran
'ın cetesi, Capone'un kacak icki ta?ıdı?ı ucakları kacırmı?, Chicago Outfit'in yonetti?i kukla belediye ba?kanlarından ikisini oldurmu? ve uc kez kilit adamlardan biri olan
Jack McGurn
'u oldurmeye calı?mı?tı. Mor Cete, Bugs Moran'ı ve adamlarının co?unu bir oyunla
Chicago
'dan uzakla?tırdı ve
Kuzey Kesimi Cetesi
'nin
Lincoln Park
'taki bir garaj yerinde cok az adamı kaldı. Capone'un adamlarından
Fred Burke
ve birkac guvenilir adam daha polis kılı?ına girdi ve 14 ?ubat 1929'da
Kuzey Clark Soka?ı
'nda Moran'ın yerini bastılar. Mucadelesiz altı cete uyesi ve bir ziyaretcileri duvara dizilip tarandı. Cinayetler tam olarak aydınlatılamadı?ı icin duru?ma olmadı. Capone, kendisine yonelik suclamaları 14 ?ubat 1929'da Florida'da oldu?unu ispat ederek curuttu.
?ceride bulunan bir maktul gercek polisler gelene kadar ya?ayabilmi?, kendisine yoneltilen "Seni kim vurdu?" sorusuna "Kimse, kimse vurmadı." ?eklinde cevap vermi?tir. Super planlanmı? olsa da, asıl hedef Bugs Moran o gun gec kaldı?ından kapıdaki polis arabasını gorup ortamdan uzakla?mı?tır.
Bugs Moran
bu olaydan sonra hemen hemen piyasadan cekilmi?tir. Bugs Moran'ın bu cinayetin ocunu yıllar sonra yine bir sevgililer gununde, olayın mimarı ve tetikcilerinden
Jack McGurn
'u oldurerek aldı?ı soylenir. McGurn olduruldukten sonra elinde bir sevgililer gunu kartı bulunmu?tur. Kartta ?u cumleler okunmaktadır:
“
|
You've lost your job,
you've lost your dough,
your jewels and handsome houses.
But things could be worse, you know.
You haven't lost your trousers.
Turkce Ceviri:
??ini kaybettin,
Mangırlarını kaybettin,
Mucevherlerini ve guzel evlerini kaybettin.
Ama i?ler daha kotu olabilirdi biliyorsun.
En azından donunu kaybetmedin.
|
?
|
|
Capone, mafya te?kilatlanmasını devlet icinde kadrola?tırmı?tı. Pek cok vali ve belediye ba?kanıyla yakın dostluk kurmu?tu, bir kısmı emrinden cıkmıyordu. Yaptıklarına bu sayede goz yumuluyordu. Meyer Lansky onu ba?kan
Hoover
'la tanı?tırdıktan sonra kariyerindeki yukseli? hızlandı. Hoover, yanlı?
ekonomi
politikaları sonucunda devleti
Buyuk Buhran
'a suruklemi?ti ve sendikalar surekli hareket halindeydi. Sendikalara baskı yapan Capone, i?cilerin grevlerini bastırmaya ve ABD'nin
komunizm
dalgasından etkilenmemesini sa?lamaya calı?tı. Polis icinde de adamları vardı.
?? yerlerinin onunde sabıka ka?ıtlarıyla pek cok i?siz sabıkalı kuyruk olu?turuyor, yanında i? bulmaya calı?ıyorlardı. Actı?ı lokantalarda da uzun kuyruklar oluyordu.
North Western Universitesi
gibi yerlerde konferanslar verdi. Kazandı?ı yasa dı?ı paraları cama?ırhane zincirleri acarak akladı. Mafya te?kilatını devlet kademelerine ta?ıdı?ı icin devletci mafyanın kurucusu sayılır.
Frengi
hastalı?ı nedeniyle
antibiyotik
tedavisinin uygulandı?ı ilk ki?idir. Kazandı?ı servetle derneklere ba?ı?lar yaptı, zamanla halk kahramanı oldu. Bazı kesimlerce modern
Robin Hood
kabul edildi. Halkın gozunde yarattı?ı bu imaj,
Sevgililer Gunu Katliamı
ile zedelendi.
Ajan
Eliot Ness
Capone hakkında soru?turma acılmasını sa?ladı.
Frank Wilson
da vergilerini kontrol etmek icin calı?ma ba?lattı. Vergi kacakcılı?ından 1931'de hakkında soru?turma acıldı. Avukatları pazarlık talebinde bulundu ve hakim James Herbert Wilkinson'a ru?vet vermeye, bazı yetkilileri tehdide kalkı?tılar. Bu calı?maları, Eliot Ness'in
Dokunulmazlar
adlı ekibi fark etti. Uzun bir duru?madan sonra 17 Ekim 1931'de vergi kacakcılı?ından suclu bulundu. 11 yıl hapis cezası ve varlı?ıyla orantılı para cezası aldı. Cezaya itirazda bulunsa da
Meyer Lansky
'nin aleyhinde mahkemeye verdi?i delillerin de etkisiyle federal hapishaneye gonderildi.
Mayıs 1932'de
Atlanta Hapishanesi
'ne ozel haklarla gitti.
Lincoln Hapishanesi
'ne ve 11 A?ustos 1934'te
Alkatraz Hapishanesi
'ne gonderildi. Bu ada hapishanesinde adamlarıyla ve dı? dunyayla ba?lantısı tamamen kesildi. Bu hapishanede
Teksas
'tan gelmi? bir banka soyguncusu olan James Lucas tarafından saldırıya u?radı. Lucas, tek ki?ilik bir odaya atıldı. Bu hapishanede yaptı?ı
Madonna Mia
adında bir bestesi vardır. 6 Ocak 1939'da
Kaliforniya
'da ba?ka bir hapishaneye aktarıldı. 16 Kasım 1939'da ?artlı tahliyeyle salındı. Bir sure hastanede kalıp
Florida
'ya dondu. Cetede Capone'un yerine gecen
Frank Nitti
,
Moran
'la sava?ı ?iddetlendirdi ve ceteyi zarara soktu. Capone, ceteye geri donemedi.
Hapishane gunleri ve ceteden kopu?u Capone'u bunalıma surukledi. Frengi nedeniyle sa?lık sorunları da ?iddetlendi. Psikiyatristlerin yaptı?ı testler sonucu algılama duzeyinin 12 ya? seviyesine indi?i gozlemlendi. Akli dengesi kısmen bozulan Capone'un durumu,
Florida
'daki evinde 21 Ocak 1947'de a?ırla?tı ve felc gecirdi. 25 Ocak 1947'de oldu. Cesedi
Illionis
'te yakıldı. Hillside'da, Mount Carmel Mezarlı?ı'na gomuldu.
The Godfather
serisinde
Don Vito Corleone
, Al Capone ve
Vito Genovese
'den esinlenerek yaratıldı. Corleone tıpkı Capone gibi
?talya
'dan ABD'ye goc etmi?ti ve Vito Genovese ile aynı adı ta?ıyordu. Corleone'nin buyuk o?lu Sonny, Capone'un o?luyla aynı addaydı.
Corleone
ailesinin
consiglier
rutbesindeki adamı
Tom Hagen
'ın ?rlandalı olu?u Sicilya ve ?rlanda asıllıların ABD mafyasını nasıl yonetti?ini gosteriyordu.
Genovese
suc ailesini de icine alan
New York
'un be? ailesi
The Godfather
'da farklı adlarla temsil edildi. (Chicago Outfit bu be? aileden biri de?ildir, Be? Nokta Cetesi de bu suc ailelerinden ayrıdır.)
Azap Yolu
'nda
Capone
'un ismi gecer ancak yonetmen
Mendes
Capone'un etkileyicili?ini ve ula?ılmazlı?ını simgelemek icin filmde gorunmesini istemez.
Dokunulmazlar
filminde Capone'u
Robert de Niro
canlandırdı. Filmde
Eliot Ness
rolunu
Kevin Costner
canlandırdı.
James Bond
filmleriyle unlenen
Sean Connery
da filmde rol aldı. HBO'nun
Boardwalk Empire
dizisinde ise yan karakter olarak Stephan Graham tarafından canlandırılmı?tır.