?ehzadeba?ı Baskını
, 16 Mart 1920 sabahı saat 05.45’e kar?ı
?stanbul
’da bir ?ngiliz mufrezesinin
?ehzadeba?ı
'nda
10. Kafkas Tumeni
ve Mızıka Takımının ko?u? olarak kullandı?ı binaya aniden girerek, yataklarında uyuyan Turk askerlerinin uzerine ate? acması olayıdır.
Dort Turk askerinin hayatını kaybetmesi, onunun yaralaması ile sonuclanan bu baskın,
?stanbul’un i?galinin
en ibret verici olaylarından biri olarak tarihe gecmi?tir.
[1]
Baskının ?stanbul halkına deh?et havası vermek icin yapıldı?ı du?unulur.
Karakol Cemiyeti
kurucularından olan tumen komutanı
Kemalettin Sami Bey
’i alıkoymak icin yapılmı? olması da muhtemeldir.
[2]
13 Kasım 1918’de ?tilaf gucleri tarafından i?gal edilen ?stanbul, ?ehirdeki yuksek muttefik komiserlerinin aldı?ı kararlar uyarınca 16 Mart 1920 sabahı ikinci kez i?gal edildi. ??galin resmi ba?lama saati 10.00 idi ancak ?ehrin ce?itli semt ve mahallerinde baskın ve tutuklamalar gece yarısı ba?ladı.
Basılmasına karar veriler yerlerden birisi ?ehzadeba?ı’ndaki 10. Kafkas Tumeni Karargahı idi.
Mondros Mutarekesi
’nin imzalanmasından birkac gun once 10. Kafkas Tumeni ?stanbul’a gelmi?, tumene ba?lı birlikler ?ehrin ce?itli semtlerine; tumen karargahı ?ubeleriyle birlikte ?ehzadeba?ı’ndaki
Letafet Apartmanı
’na; tumen karargahı ve tumene ba?lı mızıka takımının askerleri ise, bu apartmanın kar?ı ko?esindeki iki katlı harap ve ah?ap binaya yerle?tirilmi?ti.
[1]
?ngilizler 16 Mart 1920 sabahı saat 5.45’te, ?ehzadeba?ı Direklerarası’nda 10. Kafkas Tumen Karargahı’nın bulundu?u caddeye iki yuk otomobili ile geldi. Otomobillerden biri Sarachane’ye gidip gozetleme yaparken di?er otomobilden karargah onunde inen 50-60 askerlik karma bir ?ngiliz mufrezesi kapıda nobet bekleyen askere saldırdıktan sonra yardım icin gelen nobeti onba?ıyı yaraladı; arkasından ko?u?a giderek henuz uykuda bulunan ve o sırada yataklarından kalkmak isteyenlerin uzerine ate? actılar. Bu arada ust kat ko?u?larda kalan Karargah Mızıka efradını koridora cıkarıp iki sıra halinde dizen ?ngiliz subay hicbir direnme gostermeyen silahsız bu efrad icin ate? emri verdi.
[1]
[3]
[4]
[5]
[6]
[7]
[8]
Baskın sırasında karargahta bulunan 61 Turk askerinden dordu hayatını kaybetti, 10 asker yaralandı, 1 asker kayboldu. Yaralı erlerden biri (Odemi?li Er Halil o?lu Osman) yolda oldu.
[9]
[10]
Baskının nedenlerinden birinin 10. Kafkas Tumen Kumandanı Yarbay Kemaleddin Sami Bey’i tutuklamak oldu?u du?unulur. Ancak baskın sırasında kumandan karargahta de?ildi.
Baskın sırasında hayatını kaybeden dort askerin adları ?oyledir;
[11]
[12]
- Fırka Karargahından Onba?ı Veli o?lu Mehmed (Re?adiye)
- Fırka Karargahından Cavu? ?bi? o?lu Abdullah/Abdulkadir (Zile)
- Mızıka Efradından Ahmed o?lu Nasuh (Balıkesir)
- Mızıka Efradından Kadir o?lu Omer Osman (?ehirkı?la/?arkı?la)
Baskında olen askerlerden ucu Eyup’te Bahariye yolu uzerindeki mezarlı?a torensiz ve gosteri?siz bicimde defnedilmi?, mezarta?ları
Turk Kurtulu? Sava?ı
’nın zaferle sonuclanmasından sonra dikilmi?; 1947’de de
Edirnekapı ?ehitli?i
’ne nakledilerek buradaki Sakıza?acı ?ehitli?i’ne gomulmu?lerdir.
[1]
Gazeteci Galip Kemali Bey, oldurulen askerlerden Kadiro?lu Omer Osman’ın ?plikhane Hastanesi kar?ısındaki siviller arasında defnedildi?ine dair bilgi vermi?tir; yaralıyken yolda hayatını kaybeden Odemi?li Er Halil o?lu Osman’ın defnedildi?i yer ve baskında yaralanan di?er dokuz askerden hayatını kaybeden olup olmadı?ı bilinmiyor.
[1]
|
---|
Kavramlar
| |
---|
Milli uyanı?
| |
---|
Konular
| |
---|
Cepheler
| |
---|
Katliamlar
| |
---|
Konferanslar
ve antla?malar
| |
---|
Tarihyazımı
| |
---|
|