Marcus Aurelius Severus Alexander
(1 Ekim 208?18 Mart 235), genellikle
Severus Alexander
olarak ca?rılan, (222-235) arası
Severuslar Hanedanı
uyesi
Roma ?mparatoru
.
Alexander,
Marcus Julius Gessius Bassianus Alexianus
adıyla do?du. Alexander'ın babası,
Marcus Julius Gessius Marcianus
Suriyeli bir
Promagistra
idi (Sulh Hakimi). Annesi
Julia Avita Mamaea
,
Julia Maesa
ile Suriye soylusu
Julius Avitus
'un ikinci kızı ve ?mparator
Elagabalus
'un ("Heliogabalus" olarak da bilinir) teyzesidir. Hakkında cok az bilgi olan Theoclia adında bir kız karde?i vardır. Alexander'ın buyuk teyzesi imparatorice
Julia Domna
'ydı (aynı zamanda Maesa'nın kucuk kız karde?i) ve Lucius
Septimius Severus
ise eni?tesiydi. ?mparatorlar
Caracalla
ve
Publius Septimius Geta
, anneleriyle kuzendi. 221 yılında Alexander'ın buyukannesi Maesa, Septimius Severus'u kuzenini halefi olarak evlat edinmeye ikna etti ve
''Sezar''
unvanı alan Bassianus adını Alexander olarak de?i?tirdi. Ertesi yıl 11 Mart'ta, Elagabalus oldurulunce, Alexander
Praetorian muhafızlar
tarafından ?mparator ilan edildi ve bu karar Senato tarafından da onayladı.
Alexander imparator oldu?unda, genc, sevimli, iyi niyetli ve tamamıyla annesinin yonetimi altındaydı. Julia Mamaea meziyetli bir kadındı ve genc imparatorun etrafını akıllı danı?manlarla cevirmi?ti. O?lunun karakterinin geli?imini takip etti ve yoneticilik tarzını iyile?tirmesini sa?ladı. Di?er taraftan haddinden fazla kıskanctı. A?ırı cimrili?i ile orduyu kendinden so?uttu, ne kendisi ne de o?lu askeri disiplini dayatabilecek kadar guclu de?ildi. ?mparatorlu?un her tarafında sık sık isyanlar olmaya ba?ladı; bir tanesine hakim ve praetorian praefect'i
Ulpian
'ın hayatı feda edildi bir di?erinde ise
Cassius Dio
komutanlıktan emekli olmaya mecbur bırakıldı.
Genel olarak, her halukarda, Alexander'ın saltanatı do?uda
Sasaniler
guclenene kadar ba?arılıdır. Takip eden sava?ta cok de?i?ik hesaplar vardı. Her durumda, Sasaniler zaman icinde kontrol altına alınsalar bile Roma ordusunun idaresi gorulmemi? bir disiplin bo?lu?u sergiledi. ?mparator 233'te Roma'ya dondu ve bir
triumph
(bir tur zafer gecidi) kutladı.
Ertesi yıl Ren sınırında birkac noktadan gedik acan, hisarları yıkıp kırsal bolgeyi i?gal eden
Galya
'daki Germen saldırganlarla kar?ıla?maya ca?rıldı. Alexander Do?u eyaletlerinden getirdi?i lejyonlarla birliklerini bir araya topladı ve Germanya'ya Ren Nehri uzerine kurulan ve dubalardan olu?an bir koprunun ustunden gecerek girdi. Ba?langıcta zaman kazanmak icin Germen kabileleri satın almaya calı?tı. Akıllı bir politika olsa da olmasa da, bu lejyonların gozunde imparatorun askerli?e yakı?mayan bir davranı?ta bulundu?u icin gozden du?mesine neden oldu.
Herodian
'ın dedi?ine gore "Onların fikrinde Alexander, sava?ı kazanmak icin onursuz bir tavır gostermi?ti ve onceki kustahlıklarından dolayı Germenleri cezalandırmak icin uzerlerine yurumek yerine rahat bir hayatı tercih etmi?ti". Bu ?artlar orduyu yeni bir lider aramaya itti. Yukarılara do?ru rutbesini yukseltmeye calı?an
Trakya
'lı Komutan
Maximinus Thrax
'da karar kıldılar. Maximinus'un imparator olarak adlandırılmasını takiben, Alexander annesiyle birlikte (18 Mart ve 19 Mart 235 her iki tarih de olası)
Lejyon XXII ''Primigenia''
'nın isyanıyla oldurulduler. Bu suikast, Maximinus'un tacını guvence altına aldı.
Alexander'ın olumu gunumuzde,
Augustus
tarafından kurulan yonetimsel sistemin coku?u ile "3. Yuzyıl Krizleri" olarak bilinen ve imparatorlu?u oldukca zayıflatan kaotik donemin ilk sinyalleri olarak kabul edilir.
Alexander Suriyeli ?mparatorların sonuncusudur. Annesinin etkisi altında, insanlarının ahlakını ve ?artlarını iyile?tirmeye u?ra?tı. Danı?manları, unlu hakim Ulpian, tarihci Cassius Dio ve 16 seckin senator ve Roma'nın 14 yonetim bolgesini temsilen 14 yonetimsel bolge ba?kanından olu?an belediye konseyi idi. Eskiden mahkemelerde yaygın olan luks ve a?ırılık azaltıldı, sikkelerin standardı yukseltildi, vergiler hafifletildi, edebiyat, sanat ve bilim cesaretlendirildi, bircok asker ve insanların bu i?e uygunlu?u ıslah edildi ve borc verme ofisleri du?uk faizden borc vermeleri icin kurumsalla?tırıldı. Din i?lerinde Alexander, acık fikirli bir gorunu? sunar. kendi ozel
?apel
'inde
Orpheus
,
?brahim Peygamber
,
Tyanalı Apollon
ve
?sa Peygamber
'in bustleri vardı. Soylendi?ine gore Hristiyanlı?ın kurucusu adına bir tapınak yaptırmaya istekliyi ancak pagan rahipleri tarafından caydırıldı.
Alexander
Augusta
unvanlı
Sallustia Orbiana
ile 225 yılında evlendi ama karısının babası
Seius Sallustius
'un kendisine suikast giri?iminde bulunup idam edilmesi uzerine 227'de bo?andı ve onu surgune gonderdi.
- Aelius Lampridius
,
Alexander Severus
- Cassius Dio
lxxviii. 30, lxxix. 17, lxxx. 1
- Herodian
vi. 1-18
- Porrath,
Der Kaiser Alex. Sev.
(1876)
- Pauly-Wissowa
,
Realencyclopadie,
ii. 2526 foll. (Groebe)
- RV Nind Hopkins,
Cambridge tarih yıllıkları ,
No. xiv. (1907).
|
---|
Principatus
MO 27-MS 235
| |
---|
Kriz
235-284
| |
---|
Dominatus
284-395
| |
---|
Batı Roma
395-476
| |
---|
Bizans
395-1204
| |
---|
?znik
1204-1261
| |
---|
Bizans
1261-1453
| |
---|
- E?ik
yazılanlar gaspcı ya da ortak imparatordur.
- *
Herakleios
doneminden itibaren Grekce resmi dil olmu?, bu tarihten itibaren imparatorların Latince yerine Grekce adları yazılmı?tır.
|