Mula sa Wikipedia, ang malayang ensiklopedya
Ang
lingguwistika
o
linggwistika
(mula
Espanyol
linguistica
),
[1]
[2]
kilala rin sa tawag na
dalubwikaan
,
aghamwika
, o
agwika
,
[3]
ay ang
maagham
na pag-aaral sa mga
wika
ng tao.
[4]
Sakop nito ang lahat ng mga pagsusuri sa bawat isang bahagi at aspeto ng wika, gayundin sa mga kapaaranan para mapag-aralan sila at magawan ng mga modelo.
Ang
ponetika
,
ponolohiya
,
morpolohiya
,
sintaksis
,
semantika
, at
pragmatika
ay ang mga tradisyonal na disiplina sa ilalim ng lingguwistika.
[5]
Pinag-aaralan ng mga ito ang mga penomenang nagaganap sa mga sistema ng lingguwistika ng tao: tunog (pati galaw, para sa mga
wikang nakasenyas
), maliliit na yunit (tulad ng
salita
at
morpema
), mga
parirala
at
pangungusap
, gayundin ang kahulugan at paggamit.
Tinatawag na mga
dalubwika
o
lingguwista
ang mga taong dalubhasa sa lingguwistika.
[6]
[7]
[8]
- Sinkronika
[
patay na link
]
at diakronika (
synchronic and diachronic
) - Binabahala ng sinkronika na pag-aaral ng wika ang kanyang anyo sa isang bigay na sandali samantala sinasakop ng diakronika na pag-aaral ang kasaysayan ng isang (grupo ng) wika at ang pagbabago ng kayarian sa paglipas ng panahon.
- Teoretiko at nilapat - Binabahala ng linggwistikang teoretiko ang mga balangkas o sistema para isalarawan ang kanya-kanyang wika at teoriya tungkol sa unibersal na aspekto ng wika samantala ang nilalapat ng linggwistikang nilapat ang mga teoriyang ito sa ibang larangan.
- Kontekstwal at malaya - Binabahala ng linggwistikang kontekstwal kung papaano iangkop ang wika sa mundo: ang kanyang tungkulin sa
lipunan
, paano ito nakuha, paano ito nilikha at namataan. Binabahala naman ng malayang linggwistika ang wika para sa kanyang sariling kapakinabangan, maliban sa panlabas na kaugnay na wika.
- ↑
"lingguwistika"
.
Diksiyonaryo.ph
(sa wikang Filipino)
. Nakuha noong
Oktubre 12,
2021
.
{{
cite web
}}
: CS1 maint: date auto-translated (
link
)
- ↑
"linggwistika"
.
Tagalog Lang
(sa wikang Ingles)
. Nakuha noong
Oktubre 12,
2021
.
{{
cite web
}}
: CS1 maint: date auto-translated (
link
)
- ↑
"aghamwika"
.
Tagalog Lang
(sa wikang Ingles)
. Nakuha noong
Oktubre 12,
2021
.
{{
cite web
}}
: CS1 maint: date auto-translated (
link
)
- ↑
Halliday, Michael A.K.; Jonathan Webster (2006).
On Language and Linguistics
[
Ukol sa Wika at Lingguwistika
] (sa wikang Ingles). Continuum International Publishing Group. p. vii.
ISBN
978-0-8264-8824-4
.
{{
cite book
}}
: CS1 maint: date auto-translated (
link
)
- ↑
Adrian Akmajian, Richard A. Demers, Ann K. Farmer, Robert M. Harnish (2010).
Linguistics
[
Lingguwistika
] (sa wikang Ingles) (ika-6 (na) edisyon). The MIT Press.
ISBN
978-0-262-51370-8
. Inarkibo mula sa
ang orihinal
noong 2012-12-14
. Nakuha noong
2021-10-16
.
{{
cite book
}}
: CS1 maint: date auto-translated (
link
) CS1 maint: multiple names: mga may-akda (
link
)
- ↑
"dalubwika"
.
Diksyonaryo.ph
(sa wikang Filipino)
. Nakuha noong
Oktubre 16,
2021
.
{{
cite web
}}
: CS1 maint: date auto-translated (
link
)
- ↑
"lingguwista"
.
Diksyonaryo.ph
(sa wikang Filipino)
. Nakuha noong
Oktubre 16,
2021
.
{{
cite web
}}
: CS1 maint: date auto-translated (
link
)
- ↑
"dalubwika"
.
Tagalog Lang
(sa wikang Ingles)
. Nakuha noong
Oktubre 16,
2021
.
{{
cite web
}}
: CS1 maint: date auto-translated (
link
)
- ↑
Zuckermann, Ghil’ad
(2003),
Language Contact and Lexical Enrichment in Israeli Hebrew
.
Palgrave Macmillan
.
ISBN
9781403917232
/
ISBN
9781403938695
Ang lathalaing ito na tungkol sa
Agham
ay isang
usbong
. Makatutulong ka sa
Wikipedia
sa
pagpapalawig
nito.